Dagblaðið Vísir - DV - 20.10.1986, Qupperneq 14

14
MÁNUDAGUR 20. OKTÓBER 1986.
Frjálst.óháð dagblað
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 500 kr.
Verð I lausasölu virka daga 50 kr. - Helgarblað 60 kr.
Endurreisn Aiberts
Niðurstöður prófkjörs sjálfstæðismanna í Reykjavík
urðu mikill sigur fyrir Albert Guðmundsson ráðherra,
þegar litið er til þess, sem á undan er gengið. Albert
mun þá væntanlega enn skipa fyrsta sæti framboðslista
Sjálfstæðisflokksins í borginni í þingkosningunum.
Um tíu þúsund voru á kjörskrá í prófkjörinu, sem
var bundið við flokksbundna menn. Reglur voru því
hertar frá síðasta prófkjöri fyrir þingkosningar. Kjör-
sókn varð 65 prósent. Við slíku hafði fyrirfram verið
búizt.
Albert hlaut fyrsta sæti í prófkjörinu. Stuðningsmenn
hans kusu hann yfirleitt í efsta sæti en tiltölulega lítið
í neðri sæti. Hefði Albert ekki strax náð fyrsta sætinu,
hefði hann fallið töluvert niður á listanum, þar sem
aðrir hlutu miklu meira fylgi í önnur sæti. Albert
græddi þannig á því, að kjósendur þurftu að raða í
ákveðin sæti.
Staða Alberts Guðmundssonar er mjög sterk eftir
þetta. Hann hefur hlotið endurreisn. Margir flokksmenn
unnu gegn honum og vildu fella hann út af þingi. Ekki
þarf að fjölyrða um þann styr, sem staðið hefur um
Albert nú í sumar. Hann hefur orðið að liggja undir
þungu ámæli. Nú hafa flokksmenn hans sagt sitt álit.
Albert rekst illa í flokki. Hann fer eigin leiðir. Hann
hefur oft verið helstu flokksforystunni erfiður. Vafa-
laust hefðu ýmsir flokksforingjar kosið, að hann félli
nú. En Albert stóðst þá atlögu eins og aðrar.
Sigur Alberts er því um leið ósigur flokksforystu
Sjálfstæðisflokksins.
í öðru sæti kemur Friðrik Sophusson, varaformaður
Sjálfstæðisflokksins. Menn hafa góða reynslu af Frið-
riki, og margir mundu kjósa, að hann yrði brátt ráðherra
og yngt yrði upp í því liði. Birgir ísleifur Gunnarsson
kemur næst og síðan Ragnhildur Helgadóttir ráðherra.
Þau hafa bæði til þess unnið. Sjálfstæðismenn fengu
sex þingmenn í Reykjavík í síðustu kosningum. Næst
verður þingmönnum Reykjavíkur fjölgað. Sjálfstæðis-
menn gætu þá fengið átta þingmenn, héldu þeir sama
atkvæðahlutfalli og síðast.
Þannig er Eyjólfur Konráð Jónsson öruggur með
þingsæti í borginni eftir að hafa orðið fimmti í prófkjör-
inu. Eyjólfur flytur sig frá Norðurlandi vestra. Eyjólfur
er hress talsmaður ýmissa merkilegra umbóta. Guð-
mundur H. Garðarsson fær sjötta sæti. Guðmundur
hefur haft forgöngu um mörg markverð mál og er vís
til að halda því starfi áfram, nú þegar hann kemur aft-
ur á þing. Samkvæmt prófkjörinu ætti Geir H. Haarde
að fá sjöunda sæti og komast á þing. Geir á enn eftir
að sýna, að hann sé meira en embættismaður. Sólveig
Pétursdóttir kemur í áttunda sæti og hefur von um þing-
sæti. Þá fylgir Jón Magnússon og hefði mátt verða ofar.
Þá verður að segja þá sorgarsögu, að Vilhjálmur
Egilsson kemur ekki fyrr en í ellefta sæti. Hann kemst
því ekki á þing. Vilhjálmur er einhver merkasti hag-
fræðingur landsins. Hann setur gjarnan fram frjóar
hugmyndir. Hann sér flestum betur, hverju breyta þarf
í íslenzkum efnahagsmálum. Það er Sjálfstæðisflokkn-
um til skammar að hafna slíkum manni, þegar Vilhjálm-
ur gefur flokknum og landsmönnum færi á að nýta sem
bezt þá hæfileika, sem hann hefur.
Með þessu er ekki sagt, að ungt fólk hafi ekki komizt
áfram í prófkjörinu. Geir Haarde og Sólveig Péturs-
dóttir komust langt.
Haukur Helgason.
Um misnotk-
un jafnaðar-
merkisins
Það fór ekki fram hjá neinum að
leiðtogar risaveldanna tveggja fund-
uðu í Höfða í Reykjavík dagana 11.
og 12. október. Fjölmiðlungar hafa
ekki heldur látíð sitt eftir liggja.
Þeir hafa frætt okkur á því hvemig
Raísa Gorbatsjova hefur verið til
fara við ýmis tækifæri og rætt við
óteljandi frömuði og mannkynsfrels-
ara, sem allir hafa verið hlynntír
friði (þótt ég verði að vísu að játa
að ég telji þá skoðun ekki til stórtíð-
inda: spumingin er auðvitað ekki
hvort við séum hlynnt friði heldur
hvemig við getum best tryggt hann).
En hér hyggst ég einkum andmæla
hinni villandi mynd sem sumir §öl-
miðlungamir hafa dregið upp af
þessum fundi, einkum þrálátri mis-
notkun jafnaðarmerkisins.
Munurinn á Bandaríkjunum
Ráðstjórnarríkjunum
upphafi má minna á það hvílíkur
reginmunur er á þeim Reagan
Bandaríkjaforseta og Gorbatsjov,
aðalritara Kommúnistaflokks Ráð-
stjómamkjanna. Gorbatsjov varhér
alls ekki í umboði þjóðar sinna.".
Hann hefúr ekki verið kosinn í eðh-
legum kosningum eins og Reagan,
heldur stjómar hann í krafti fá-
mennrar klíku í Kommúnistaflokkn-
um rússneska. Hann semur ekki við
stjómarandstæðinga eins og Reagan
gerir í landi sínu heldur sendir þá í
vinnubúðir eða á vitfirringahæli.
Hætt kann að vera við, þegar menn
sjá þá Reagan og Gorbatsjov bros-
andi saman á myndum, að þeir setji
jafhaðarmerki á milli þeirra. En
munurinn á þeim er ekki ósvipaður
og á lögregluþjóni og stigamanni:
annar hefur vald sitt í umboði þjóð-
arinnar, hinn hefur hrifsað það til
sín með yfirgangi.
Munurinn á Bandaríkjunum og
Ráðstjómajríkjunum sést reyndar
best á því, held ég, að Bandaríkja-
stjóm á í vandræðum með allt það
fólk sem vill setjast að í landi henn-
ar, en Kremlverjar neyðast hins
vegar til að loka landamærum Ráð-
Frjálshyggjan er
mannúöarstefna
Kjállaiiim
Dr. Hannes
Hólmsteinn
Gissurarson
lektor í helmspekideild
stjómarríkjanna, svo að þegnar
þeirra flykkist ekki þaðan.
Tortryggni okkar
ekki tilefnislaus
Fréttamyndir og frásagnir af leið-
togafundi eins og þeim, sem haldinn
var í Reykjavík, bjóða líka annarri
hættu heim. Hún er að menn haldi
að málið snúist aðeins um einlægni
og friðarvilja þeirra tveggja ein-
staklinga sem hittust hér í Höfða.
En vestrænar þjóðir búast saman til
vamar innan Átlantshafsbandalags-
ins vegna þess að þær tortryggja
Kremlverja. Og sú tortryggni er síð-
ur en svo tilefnislaus. Getum við
treyst því að þeir fari betur með
okkur, ef þeir fá tækifæri tíl þess,
heldur en með þegna sina?
Því hefur verið haldið fram á móti,
að Gorbatsjov og félagar hans séu
engir ævintýramenn. Þeir hugsi ekki
um landvinninga heldur reyni að
tryggja núverandi valdahagsmuni
sína. En menn mega ekki gleyma
því að sjálf tilvera hinna fijálsu
þjóða rekst á hagsmuni Kremlveija
því að hún er í senn áminning og
hvatning til þegna þeirra. Kreml-
veijar hljóta, eðli málsins sam-
kvæmt, að vilja frelsi okkar feigt.
Geimvarnaáætlun Banda.
rikjamanna tryggir friðinn
Margsagt hefur verið í fjölmiðlum
síðustu daga að geimvamaáætlun
Bandaríkj amanna hafi komið í veg
fyrir alla samninga á milli risaveld-
anna. En fátt er fjær sanni. Það var
bersýnilega geimvamaáætlunin sem
knúði Kremlveija til að setjast að
samningaborði og gera Bandaríkja-
mönnum tilboð. Þeir hafa ekki
Qárhagslegt bolmagn eða tækni-
kunnáttu til þess að bregðast við
henni.
Kremlveijar geta reyndar kennt
sjálfum sér um þessi vandræði. Þeir
hafa fært þegna sína í fjötra hins
miðstýrða hagkerfis svo að raun-
vemlegar framfarir hafa orðið miklu
minni á yfirráðasvæði þeirra en ann-
ars staðar. Þeir hafa því dregist aftur
úr Bandaríkjamönnum.
Ef allt það er hins vegar satt, sem
sagt hefúr verið um geimvamaáætl-
un Bandaríkjamanna, þá skil ég ekki
hvemig nokkur lýðræðissinni getur
verið andvígur henni. Hún er ekki
áætlun um þá óbeinu vöm, sem felst
í hótun um gagnárás, eins og fyrri
vamaráætlanir beggja stórveldanna.
Hún er með öðrum orðum ekki áætl-
un um að eyða lífi í árásarlandinu
heldur um að tortíma árásarflaug-
um, sem beint er gegn Bandaríkjun-
um, áður en þær komast þangað.
Reykjavík ekki
önnur Munchen
Fjömtíu og átta ár em liðin frá
því að Chamberlain samdi af sér við
Hitler í Múnchen - auðvitað í nafni
friðarins - með þeim afleiðingum að
Hitler festist í sessi svo að þýskir
herforingjar hættu við að steypa
honum af stóli. Þegar Chamberlain
sneri heim sagðist hann hafa tryggt
frið á okkar tímum og ætlaði fagnað-
arlátímum aldrei að linna. Eftirleik-
urinn er öllum kunnur. Reykvíking-
ar hljóta að fagna því að Reagan
Bandaríkjaforseti samdi ekki af sér
við Kremlverja hér í borginni okk-
ar, svo að árið 2034 hefðu menn talað
um „Reykjavíkursamkomulagið“
með svipuðum hætti og þeir skír-
skota nú tíl Múnchenarsamkomu-
lagsins frá 1938.
Dr. Hannes Hólmsteinn
Gissurarson.
„Gorbatsjov var hér alls ekki í umboði
þjóðar sinnar. Hann hefur ekki verið kos-
inn í eðlilegum kosningum eins og
Reagan,...