Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.1987, Page 17

LAUGARDAGUR 17. JANÚAR 1987.
17
óperan hefur á að skipa frábærum
kór, hljómsveit og einsöngvurum.
Allt þetta stenst samanburð við mörg
vel þekkt óperuhús í miklu stærri
borgum erlendis. Hér er fyrir hendi
efniviður og hæfileikar sem setja
Óperunni lítil takmörk. Svo af hverju
ekki Aidu? Ég held að uppsetning
Aidu eigi fyllilega rétt á sér þó engir
fílar verði á sviðinu.
Ef maður hugsar út i uppruna óper-
unnar og skoðar hvar margar
þekktustu óperurnar voru frumflutt-
ar þá kemur fljótt í ljós að þar var
það ekki glæsileg umgjörðin sem réði
úrslitum heldur gæði tónlistarinnar.
Aida var að vísu undantekning þar
sem þetta hvort tveggja var samein-
að og reyndar skapaðist eins konar
söguleg hefð fyrir því að uppfærslur
á Aidu þyrftu að vera umfangsmeiri
og glæsilegri en annars þekktist. Og
sú er reyndar raunin hér einnig því
alls eru þetta nálægt 200 manns sem
taka þátt í sýningunni ef allt er ta-
lið. Þetta er því viðamesta óperusýn-
ing sem sett hefur verið upp hér á
landi“.
íslenska óperan er í raun einstakt
fyrirbæri. Ég veit ekki til þess að
nokkurs staðar í heiminum sé rekið
óperuhús eða leikhús á sambærileg-
um grundvelli, þ.e. án þess að til
komi verulegur stuðningur ríkisins.
Mér er reyndar fyrirmunað að skilja
hvernig hægt er að halda þessu gang-
andi, hvernig hægt er að ná endum
saman. Aðalástæðan er auðvitað sú
að hópurinn sem stendur að Óper-
unni hefur ódrepandi áhuga. Þetta
er skemmtileg blanda af ævintýra-
mönnum með brjálaðar hugmyndir
og svo raunsæismonnum sem toga
hina í átt að jörðu. Við höfum hér
fólk með mikinn listrænan metnað
og sá metnaður vegur þyngra en fjár-
hagslegur ávinningur. Kannski er
það þess vegna sem þetta hefur geng-
ið fram að þessu.
En ísland er ekkert öðruvísi en
önnur lönd á þessu sviði. Listin verð-
ur að fá stuðning til að geta lifað.
Ég vona að íslendingar sjái til þess
að Óperunni verði tryggður starfs-
grundvöllur í framtíðinni. Óperan
verður að lifa.
Æfmgarnar á Aidu hafa gengið vel
og lofa góðu um sýningarnar. Ég er
viss um að íslenska óperan mun
standa undir nafni nú sem fyrr.“
Hér í dag - þar á morgun
„Héðan fer ég heim til Vínar og sný
mér aftur að þrívíddar-rannsóknun-
um. Því verkefni þarf ég að Ijúka
fyrir sumarið. Mín bíður líka að
koma íbúðinni minni í íbúðarhæft
ástand. Síðast þegar ég var þarna á
ferðinni var kuldinn svo gífurlegur
að ég varð að sofa í tveimur lopa-
peysum og með íslenska ullarhúfu.
Svo var fólk að vorkenna mér að
þurfa að fara til íslands!
í tónlistinni er ekkert ákveðið fyrr
en í desember. Þá fer ég og stjórna
tónleikum með Sinfóníuhljómsveit
Austur-Berlínar. Þetta er hliðstætt
nýjárstónleikunum í Vínarborg og
flutningnum sjónvarpað til allra
austantjaldslandanna. Égerfeginn
að fá frí frá tónlistinni um stund.
Get vel hugsað mér tilveruna án þess
að lyfta sprotanum í nokkra mánuði.
Tónlistin er auðvitað og verður
áfram stór hluti af lífi minu. Óperu-
tónlistin er þar efst á blaði og svo
jassinn - þegar vel liggur á mér. Líf-
ið er hins vegar til að lifa því, njóta
hverrar einustu stundar og gefa sér
tíma til að sinna því sem áhuginn
beinist að hverju sinni. Þess vegna-
hentar mér vel að vera hér í dag -
þar á morgun. Og dóla svo meðfram
ströndum Adríahafsins þess á milli.“
Texti: Jóhanna Birgisdóttir
Eiginn herra um allar jarðir
„Ég var með fastan samning við
Vínaróperuna fram til ársins 1984.
Þá var ég líka búinn að fá nóg. Þetta
var skemmtilegur tími og í raun gekk
allt prýðilega en mér hentaði ekki
lengur að vera þannig bundinn í
báða fætur. Þegar maður er samn-
ingsbundinn hjá einu óperuhúsi gefst
ekki ýkja mikið svigrúm til athafna.
Þú ræður litlu um þau verkefni sem
unnin eru og hefur lítið frelsi til að
gera það sem hugurinn stendur helst
til hverju sinni. Þú færð minni tæki-
færi en ella til að spreyta þig, sanna
hæfni þína á víðari vettvangi. Þetta
er í raun sambærilegt við þann heim
sem íþróttamenn búa í. Það er hörð
barátta milli þeirra sem vilja komast
á toppinn. Á toppnum er hins vegar
þröngt setinn bekkurinn og ekki
pláss fyrir marga. Það þarf því svig-
rúm til að geta hagað seglum eftir
vindi hverju sinni.
Nú vinn ég í gegnum umboðsmann
og get sjálfur valið og hafnað þeim
verkefnum sem bjóðast. Það er eng-
inn skortur á verkefnum. Ég þeysist
heimsendanna á milli ef mér finnst
ástæða og tilefni til og verkefnið
vekur áhuga minn. Ég hef farið til
Moskvu, Japan, Suður-Afríku og
víðar. Oftast hef ég þó komið hingað
til Islands undanfarin tvö ár. Hef
jafnvel dvalið meira hér en á heimili
mínu sem er ennþá í Vín.“
Teiknað á tölvu í þrívídd
„Síðustu tvö ár hef ég einnig getað
snúið mér að verkfræðinni aftur. Þar
hef ég verið að vinna við mörg mjög
áhugaverð verkefni og finnst hún
enn jafti heillandi sem fyrrum. Nú
síðast var ég að vinna fyrir austur-
ríska vísindaráðuneytið að þróun á
nýrri þrívíddartækni, fyrir tölvur,
sem nctuð er við læknisrannsóknir.
Þessi nýja tækni gerir kleift að skoða
líffæri mannsins frá öllum hliðum.
Þannig er hægt að staðsetja mein-
semdir og æxli með mun meiri
nákvæmni en fyrr og auðveldar það
alla meðferð gífurlega. Þrívíddar-
tæknin er reyndar ekkert bundin við
læknavísindin. Hún mun nýtast á
næstu árum á ýmsum sviðum. Ég
prófaði t.d. að vinna þrívíddarteikn-
ingar að leikmynd Unu Collins fyrir
Aidu-sýninguna hér. Þetta var
reyndar bara til gamans gert fyrir
mig en sýndi ótvírætt þá möguleika
sem þrívíddartæknin gefur og hefur
í för með sér mikinn vinnusparnað.
Ég hef þá trú að þetta eigi eftir að
valda byltingu á sviði læknavísind-
anna innan tíðar.“
Áhuginn liggur greinilega víða. Er
það algengt meðal tónlistarmanna?
„Já, ég held það. Alla vega algeng-
ara en menn ímynda sér. Við höfum
mörg dæmi um tónlistarmenn sem
eiga sér önnur gjörólík áhugasvið.
Til dæmis Karajan. Hann er algjört
tæknifrík, getur gleymt sér klukku-
tímum saman við að tala um vélar,
báta og flugvélar. En sjálfsagt er
þetta bara einstaklingsbundið meðal
tónlistarmanna eins og annarra. Mér
finnst nauðsynlegt að eiga góð
áhugamál til að dreifa huganum við.
Ég þoli ekki að sitja aðgerðarlaus.“
Bátur við bryggju í Biograd
Það beinir umræðunni inn á annað
áhugamál Deckerts sem eru sigling-
ar.
„Þegar ég hætti hjá Vínaróperunni
má segja að ég hafi söðlað algerlega
um í lífi mínu og tekið upp aðra lífs-
hætti á allan hátt. Ég gerði þetta af
brennandi þörf. Mér fannst ég verða
að breyta um og prófa fleiri hliðar á
lífinu. Eitt af því sem ég gerði var
að selja húsið mitt og kaupa í staðinn
litla íbúð. Fyrir mismuninn keypti
Ólöf Kolbrún Harðardóttir, Kristinn Sigmundsson og Garóar Cortes
DV-myndir Bjarnleifur Bjarnleifsson.
ég sportbát sem nú liggur bundinn
við festar í Biograd í Júgóslavíu.
Siglingaáhuginn var reyndar
vaknaður mun fyrr. Ég átti hlut í
stórum bát ásamt nokkrum vinum
mínum en það gafst því miður alltof
sjaldan tækifæri til að nota hann.
Svo ég keypti annan minni og hafði
hann til að byrja með í Lignano á
Ítalíu. Á hverju föstudagskvöldi sett-
ist ég svo upp í bílinn minn í Vín,
ók stystu leið til Lignano og sló eig-
ið hraðameð í hvert sinn. Og svo var
brunað til baka á sunnudagskvöldi.
Þetta var þreytandi til lengdar fyrir
utan nú það að hraðasektirnir voru
farnir að íþyngja rekstrinum um of.
Eftir að ég fór að geta losað meira
um eigin tíma fór ég með bátinn yfir
til Júgóslavíu og þangað fer ég hven-
ær sem tækifæri gefst. í fyrrasumar
var reyndar fyrsta skipti sem mér
tókst að taka mér samfellt frí í sex
vikur og því eyddi ég að sjálfsögðu
í bátnum.
Þetta er stórkostlegt landssvæði
og náttúrufegurðin mikil. Ströndin
við Adríahafið teygir sig 680 km
vegalengd og það er ekkert stórkost-
legra en að dóla eftir henni í róleg-
heitum, fullkomlega frjáls og óháður
tíma og rúmi. í sumar vonast ég til
að geta tekið mér langt frí og dundað
mér við siglingar í nokkrar vikur.
En að sjálfsögðu er ég með tölvu í
bátnum. Annað væri ekki hægt.“
Ævintýri heilla
Ég var líka með mikla flugdellu
um tíma. Var meðlimur í flugklúbbi
og tók einkaflugmannspróf. Ætli ég
sé ekki kominn með tæplega 400 flug-
tíma núna. Þetta var oft ævintýra-
legt. Það er stórkostlegt að geta sest
upp í flugvél og komist þannig lang-
ar vegalengdir á örskömmum tíma
og fyrirvaralaust. Ég hef notað þetta
mikið ásamt félögum mínum til að
sækja ráðstefnur og fundi. Þægilegri
ferðamáti er varla til. Einu sinni
varð mér þó um og ó. Þá vorum við
á leið til Freiburg en urðum að snúa
við vegna veðurs. Loftrakinn var gíf-
urlegur og við sáum varla fram fyrir
flugvélina. Því varð að lækka flugið-
niður í nokkur hundruð metra og
eina vísbendingin sem við höfðum
var hraðbrautin sem lá beint fyrir
neðan og alla leið til Basel. Þannig
gátum við fylgt bílljósunum eftir og
komist á áfangastað klakklaust. Far-
þegarnir héldu á sér hita með því að
hamast á gluggarúðunum í sífellu
og þurrka af þeim móðuna. Það var
eina leiðin til að eitthvað sæist út.
Flugið er ævintýraheimur og ég
heillast af ævintýramennsku.
Þegar ég var yngri var ég mjög
upptekinn af kappakstri. En eftir
slæm hryggjarmeiðsli og fjóra upp-
skurði lagði ég það sport á hilluna.
Það var þó lán í óláni því í gegnum
þær sjúkrahúslegur kynntist ég ein-
mitt læknunum sem ég er nú að
vinna með að þrívíddarrannsóknun-
um“.
Aida? Af hverju ekki?
En snúum okkur aftur að tónlist-
inni og íslensku óperunni. Aida - er
það ekki nokkuð stór biti að gleypa
fyrir svo lítið óperuhús?
„Ég átti reyndar sjálfur uppástung-
una að því að Aida yrði flutt. Eftir
II Trovatore sem tókst frábærlega og
hefði verið frambærileg hvar sem er
í heiminum lá fyrir að velja næsta
verkefni. Og af hverju ekki Aida? í
mínum huga er það ekki stærð húss-
ins eða umsetning sem skiptir máli
heldur gæði tónlistarflutningsins.
Og menn þurfa sannarlega ekkert
að hafa minnimáttarkennd yfir gæð-
um tónlistarinnar hér. Islenska
1