Dagblaðið Vísir - DV - 26.08.1987, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 26. ÁGÚST 1987.
13
Úr sveitinni
í DV 6. ágúst síðastliðinn sendir
Ólafur H. Torfason mér aftur kveðju
sína. Blessaður drengurinn er nú
miklu hógværari en fyrr en þó á
hann afar bágt með að trúa því að
ég hugsi sjálf. Nú er það Jónas
Kristjánsson sem hugsar fyrir mig.
Ég met Jónas mikils. Hann sýndi
mikið áræði þegar hann stofhaði
Dagblaðið og gaf þar öllum tækifæri
til að túlka skoðanir sínar. En við
viljum áreiðanlega hvorugt sam-
þykkja að við séum sammála í
landbúnaðarmálum. Ólafur álítur
áugsýnilega að svona alþýðukerling
og sveitamanneskja eins og ég verði
að fara í smiðju til að skrifa blaða-
grein. Ég geri það ekki hvort sem
honum líkar betur eða verr. Hugleið-
ingar hans um að ég fylgist ekki með
framförum í búskap eru i mínum
augum svolítið bamalegar.
Sveitafólkið besta fólk
Ég ólst upp við orf og hrífu. Ég
vann meira að segja með mönnum
sem gróíú stóra og mikla skurði með
skóflu. Ég man vel hvemig húsa-
kynnin og þægindaleysið var.
Sveitafólk hefur svo sannarlega hag-
nýtt sér tæknina og tekið framförum
fegins hendi. Það vinnur þó enn
lengri vinnudag en gerist jafnvel á
íslandi og ber úr býtum sennilega
lægra tímakaup en aðrir. Ég kann
ekki betur við mig með neinu fólki
en sveitafólki og er eins mikið í sveit
og ég mögulega get. Við gáfumst upp
á búskap, hjónin, eins og margir af
því að við vorum orðin ein og höfð-
um ekki þrek til að halda áfram.
KjaUarinn
Aðalheiður
Bjarnfreðsdóttir
alþingismaður
fyrir Borgaraflokkinn
Ég get verið sammála Ólafi að
málefni bænda em oft rædd af lítilli
þekkingu og óbilgimi. Það er orðin
lenska í þjóðfélaginu að gera lítið
úr öllum sem vinna erfiðisvinnu,
með þeim afleiðingum að enginn sem
á einhverra kosta völ fæst til þeirra
verka. En hvað sem þessu líður tel
ég mig hafa fullan rétt til að hafa
aðrar skoðanir en sumir forsvars-
manna bænda.
Bændahótel sem bændur
hafa ekki efni á
Á meðan ég bjó í sveitinni gat ég
aldrei skilið hvers vegna verið var
að eyða fjármunum bænda í að
byggja hótel í Rvík. Hótel sem fæst-
ir bændur höfðu efni á að gista á
þá sjaldan sem þeir bmgðu sér í
bæinn. Ég skil heldur ekki ef það
er rétt að það eigi að flytja land-
búnaðarafúrðir af Suðurlandi til
Reykjavíkur og fullvinna þær þar.
Ég endurtek það sem ég áður sagði
að fyrir austan fjall vantar atvinnu-
tækifæri. Ég heyrði nú á dögunum
einn úr röðum iðnrekenda segja það
í útvarpinu að þeir væm búnir að
auglýsa eftir iðnverkafólki í útlönd-
um til að starfa á Reykjavíkursvæð-
inu, m.a. til vinnu í matvælaiðnaði.
Ég bið nú upplýsingafulltrúann að
svara þvi undanbragða- og skætings-
laust. Er þetta rétt og ákveða fulltrú-
ar bænda sjálftr flutningana? Svo
kveð ég Ólaf í bili.
Pólitísk skiptimynt
Það hefur farið harður skálfti um
pólitískar máttarstoðir þjóðfélagsins
vegna tilboða SÍS í Útvegsbankan-
um. Var þetta ekki það sem stjómar-
flokkar ákváðu að selja ef tilboð
bærist. Það gerðist og fyrsta út-
borgunun með. Þá verður allt vit-
laust. Menn fara jafnvel að tala um
að láta annan ríkisbanka, sem stend-
ur sig vel og er ekki til sölu, sem
einhvers konar pólitíska skiptimynt
svo stóllinn standi kyrr undir Þor-
steini. Mér finnst menn verða að
gæta að að þeir em að fara með fjár-
muni skattborgara hvar í flokki sem
þeir em. Menn em nú að draga í
land með það að selja Búnaðarbank-
ann. Alþýðubankinn er dreginn inn
í umræðuna. Látið er að því liggja
að aðeins sé beðið eftir að Ásmundur
komi að utan svo litli bankinn okkar
komist í bankabraskið. Bankaráð
Alþýðubankans er kosið eftir pólit-
ískri formúlu eins og yfirleitt er gert
hvað varðar trúnaðarstöður innan
ASÍ. Ásmundur er formaður banka-
ráðs og ég held að með honum sé
einn alþýðubandalagsmaður. Hinir
þrír em annars staðar frá. Þeir
hljóta að hafa sitt að segja. Það er
ekki hægt og ekki rétt að negla
Ásmund einan og hann á auðvitað
ekki að ráða bankanum einn. Sú
umræða, sem hefur orðið um Al-
þýðubankann nú, kallar á hluthafa-
fund þar sem allir fá að skýra
sjónarmið sín og það sem hluthaf-
amir samþykkja hlýtur að gilda.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir
„Ólafur álítur augsýnilega að svona al-
þýðukerling og sveitamanneskja eins og
ég verði að fara í.smiðju til að skrifa blaða-
grein.“
Ferðagjald-
eyririnn er 350
íslenskar krónur
„Þeir finnast enn þónokkrir sem álita aö öll bönn og höft séu af hinu góða.“
Hér á landi em þessa dagana stödd
hjón, nýkomin á eftirlaunaaldur, í
sinni fyrstu utanlandsferð. Það er
ef til vill ekki í frásögur færandi, en
það vill þannig til að hjón þessi urðu
austan megin i Þýskalandi við
stríðslok og hafa ekki fengið að fara
frá landi sínu hingað til Nú em þau
bæði komin á eftirlaunaaldur, þjóð-
félagið búið að gjömýta þau og þá
mega þau ferðast til útlanda - með
ýmsum kvöðum þó. Það er dýrt að
ferðast og menn verða að fá sérstök
leyfi hjá ráðamönnum í Alþýðulýð-
veldinu. Það vildi svo heppilega til
að þessi hjón eiga góða að hér á fs-
landi og var þeim boðið í ferðina
hingað. En hvað vom þau með mik-
inn ferðagjaldeyri? Fimmtán Vest-
ur-þýsk mörk fyrir hvort þeirra, eða
sem svarar um 350 íslenskum krón-
um á mann.
Er þetta hægt?
Já, þetta er því miður hægt og víða
í heiminum viðgengst þessi átthaga-
fjötraháttur. Hér á íslandi ríkti
svipað ástand fyrir fáum árum. Sé
nútímasagan lesin og miðaldra
verslunarmenn til dæmis teknir tali
þá munu þeir segja þér sögur um
höft og bönn fimmta áratugarins.
Það var skrifstofa einhvers staðar
niðri á Skólavörðustíg þar sem
sækja varð um leyfi fyrir innflutn-
ingi á vörum. Langar biðraðir voru
við þessa skrifstofu og rotið kerfi
embættismanna skapaðist í kringum
KjaUarinn
Friðrik Ásmundsson
Brekkan
blaðafulltrúi
skömmtunina. Víða má enn í dag sjá
leifar af þessum hugsunarhætti í
kerfinu. Þeir finnast enn þónokkrir
sem álíta að öll bönn og höft séu af
hinu góða. Það á ekki að hleypa of
mikilli gleði inn í líf manna. það á
ekki að levfa öllum að njóta sín.
Þeir sem eru of lífsglaðir verða vin-
sælir og eru þar af leiðandi ógnun
við ríkjandi bælingarhugsun. Bæla
niður og skemma fyrir, það er eitt
af því sem haftastefnan hafði i för
með sér og ótaldir unglingamir á
sjötta áratugnum liðu fyrir. Margir
hverjir fóru í andlegan tremma og
læstust í ótímabæra átthagafjötra
vegna hræðslu við að gera eitthvað
sem almennt var álitið öðruvísi og
skyldi þvi bælt niður og bannað.
Mannkynssagan sýnir mörg dæmi.
Þú þekkir og dæmi úr þínu nánasta
umhverfi en hefur ef til vill aldrei
þorað að minnast á það.
Bann- og haftastefnan
Við sjáum í sögunni um hjónin frá
Austur-Þýskalandi að víða er bann-
og haftastefnan enn við lýði. Enn
þurfa Austur-Þjóöverjar að líða fyrir
atburðarásina, enn þurfa milljónir
manna og kvenna um heim allan að
þjást vegna pennastrika sem dregin
voru á landakort heimsins á mis-
munandi tímum.
Við höfum það hugfast, þegar við
eyðum nokkrum hundruðum þús-
unda í ferðalög og í frítímum okkar,
að sumir fá ekki nema fimmtán mörk
i ferðagjaldeyri.
Við lifum góða tíma hér í dag og
við eigum eftir að verða ríkasta þjóð
heims bráðlega. Þegar óvissan eykst
á Persaflóa þá flýr fjármagnið það-
an, það leitar á alþjóðafjármagns-
markaði og yfirfyllir þá og þess
vegna er auðvelt fyrir okkur að slá
lán, kaupa og lifa eins og greifar.
Framtíðarspár
Á sínum tíma var Sikiley mikil-
fengleg menningareyja, eyja sem lá
á milli tveggja stórvelda, Grikklands
í austri og Rómaveldis í vestri. í dag
er ísland að öðlast svipað hlutverk.
Mikið fjármagn vellur hér inn,
byggðar eru skrifstofu- og hótelhall-
ir, íbúðir og sumarhús. Allt gengur
ágætlega og við æðum áfram inn í
tuttugustu og fyrstu öldina. Það er
kominn tími til þess að hugsa vand-
lega og skipuleggja framtíðina.
Framtíðarspá var nýlega gerð á veg-
um ríkisins og væri forvitnilegt að
fá að sjá á prenti eitthvað úr henni
á næstunni í dagblöðunum.
Það er afar mikilvægt að vinna
slíkar framtíðarspár og vanda vel til
svo ekki fari eins fyrir okkur og Sik-
ileyingum þar sem „einu sinni
var..“.
Friðrik Ásmundsson Brekkan
„Við höfum það hugfast, þegar við eyðum
nokkrum hundruðum þúsunda í ferðalög
og í frítímum okkar, að sumir fá ekki nema
fímmtán mörk í ferðagjaldeyri.“