Dagblaðið Vísir - DV - 02.12.1987, Blaðsíða 4

4
MIÐVIKUDAGUR 2. DESEMBER 1987.
Fréttir
Ferðaskrifstofúr:
Erfiðleikar þrátt fyrir
aukningu utanferða
Á sólarströnd: sætaframboö var of mikið á liönu sumri. Það kom niöur
á minni ferðaskrifstofunum.
Vegna mikils sætaframboðs á
þessu ári hefur afkoma ferðaskrif-
stofa og þá einkum hinna minni
verið heldur slæm og nú er svo
komið að ein af þeim ferðaskrifstof-
um, sem taldar hafa verið í miðl-
ungs stærðarflokki, er orðin
gjaldþrota. Er búist við aö fleiri
fylgi í kjölfarið á næsta ári ef sam-
dráttur veröur í ferðalögum íslend-
ina á næsta ári en ýmis teikn eru
á lofti þar um.
Mjög mikil aukning hefur verið á
utanferðum íslendinga á þessu ári
og á tímabilinu frá 1. janúar til 1.
nóvember fóru liðlega 120 þúsund
manns til útlanda, en það er um
30% aukning frá árinu 1986. Árið
áöur jukust utanferðir um 13% frá
fyrra ári og þótti mikið.
Orsakanna fyrir erfiöri stöðu
ýmissa ferðaskrifstofa má að
nokkru leita í hinni miklu aukn-
ingu sætaframboðs í skipulögðum
sumarleyfisferðum en það leiddi til
þess að bera fór á alls kyns sértil-
boðum á markaðinum. Voru þar
yfirleitt á feröinni hinar smærri
ferðaskrifstofur sem sáu sína sæng
uppreidda ef ekki tækist að nýta
leiguflugvélarnar með viðunandi
hætti.
Þegar sumarleyfisferðir eru
verðlagðar er almennt reiknað með
sætanýtingu á bilinu 75-80% þann-
ig að allt umfram það telst viðun-
andi. Ef fyrirsjáanlegt er að
viðmiðunarhlutfalliö ætlar ekki að
nást grípa menn til ýmissa sértil-
boða og afslátta til þess að reyna
að fá fyrir kostnaði að minnsta
kosti.
Sætaframboðið aukið
Svo sem menn muna varð sala
skipulagðra ferða mjög mikil strax
í vor, eftir að auglýsingabæklingar
ferðaskrifstofanna komu fram. Má
segja að slegist hafi verið um ferð-
irnar hjá stærstu ferðaskrifstofun-
um þannig að gripið var til þess
ráðs að auka sætaframboðið til
þess að mæta aukinni eftirspurn.
Þetta kom síðan niður á miðlungs
ferðaskrifstofunum því svo virðist
vera sem væntanlegir kaupendur
sumarleyfisferða leiti frekar fyrst
til stærstu skrifstofanna.
Ferðaskrifstofan Terra fór illa út
úr samkeppninni í ár. Ferðaskrif-
stofan lagði upp meö nokkurt tap
frá síðasta ári, nálægt 8 milljónum
króna, en tap hafði einnig orðið
árið á undan, 1985, og þá upp á um
3 milljónir króna. Það sem sköpum
skipti í rekstrinum var leiguílugið
en það gekk ekki vel. Hins vegar
seldi skrifstofan drjúgt farseðla í
áætlunarflugi en það dugði ekki til.
Samkvæmt upplýsingum, sem
DV hefur aflað sér í ferðaiðnaðin-
um, er vonlaust að reka ferðaskrif-
stofu til útflutnings ferðamanna frá
íslandi án þess að hafa á hendinni
öruggt leiguflug, .það er leiguflug
til öruggra áfangastaða. „Þetta er
mjög viðkvæmur og hættulegur
rekstur," sagði einn heimildar-
manna DV.
Fréttaljós
Ólafur Jóhannsson
Hvernig tryggingar?
Fallvaltleiki ferðaskrifstofa vek-
ur upp spurningar um tryggingar
flugfélaganna, komi til þess að
ferðaskrifstofan verði gjaldþrota.
Venjan er að ferðaskrifstofur fái
farmiða til endursölu hjá flugfélög-
unum en leggi fram tryggingu á
móti. Hjá Jóni Karli Ólafssyni hjá
Flugleiðum fengust þær upplýsing-
ar að engar ákveðnar reglur væru
í gildi um upphæð þeirrar trygging-
ar sem krafist er af ferðaskrifstof-
unum vegna farmiðasölu.
Meginregluna sagði hann þó að
flugfélagið hefði tryggingu fyrir
eignum sínum. Varðandi Terru
sagði hann að Flugleiðir ættu ekki
von á neinu tapi vegna þeirra við-
skipta og ef um tap yrði að ræða
yrði það mjög lítið. Jón Karl sagði
ennfremur að nú væru Flugleiðir
að endurskoða þessa viðskipta-
hætti og meginmarkmiðið væri að
hafa alltaf nægar tryggingar fyrir
útistandandi farmiðum.
Samkvæmt upplýsingum DV er
staöa ýmissa ferðaskrifstofa af
millistærð nokkuð tæp. Ein feröa-
skrifstofanna af þessari stærð er
Saga og sagði Örn Steinsen fram-
kvæmdastjóri að menn þar á bæ
væru nokkuð ánægðir með afkom-
una í ár. Hann tók fram að ferða-
skrifstofan væri ný af nálinni og
menn væru nokkuð ánægðir með
árangurinn eftir fyrsta árið. Þá
hefur DV heimildir fyrir því að tap
verði að líkindum í ár á ferðaskrif-
stofunum Úrvali og Pólaris og
síðan gengur íjöllunum hærra í
ferðaiðnaðinum að ein af miðl-
ungsstóru ferðaskrifstofunum sé
til sölu.
Samkvæmt yfirliti frá samgöngu-
ráðuneytinu höföu 34 ferðaskrif-
stofur leyfi til rekstrar í september-
mánuði síðastliðnum. Til þess að
fá leyfi þarf ferðaskrifstofan aö
leggja fram bankatryggingu sem
nú er að upphæð 2,6 milljónir og
breytist samkvæmt almennum
verðbreytingum. Hjá Hreini Lofts-
syni, aðstoöarmanni samgöngu-
ráðherra, fengust þær upplýsingar
að tryggingin væri hugsuð til þess
að tryggja hag þeirra farþega sem
kynnu að lenda í erfiðleikum er-
lendis og ætti þessi fjárhæð að
standa straum af kostnaði við að
koma þeim heim og að tryggja
þeirra hag. Hreinn taldi þó að þessi
trygging væri allt of lág og an-
kannalegt að allar feröaskrifstofur
þurfi að leggja fram sömu trygg-
ingu, óháð umfangi þeirra. Sagði
Hreinn að þessi tryggingarupphæð
væri í endurskoðun og þar væri
meðal annars athugað að tengja
tryggingarupphæðina stærð og
umfangi ferðaskrifstofunnar. -ój
Lúðueldi:
Tilraunir
lofa góðu
Tilraunir með lúðueldi virðast lofa
góðu, samkvæmt upplýsingum sem
DV fékk hjá Birni Bjömssyni, líf-
fræðingi hjá Hafrannsóknastofnun,
en hann vinnur að tilraunum með
lúðueldi í samstarfi við íslandslax í
Grindavík.
Björn sagði að tilraunirnar væru
enn ekki svo langt á veg komnar að
hægt væri að segja til um það hvort
þær væru arðbærar en lúðan, sem
alin er, er smálúða sem veidd er á
Faxaílóa. Meðalvaxtarhraði lúöunn-
ar er um tvöfóldun þyngdar á ári en
nú eru á milli 3.000 og 4.000 lúður í
eldi hjá íslandslaxi.
-ój
Sigló hf. keypt
til Homafjarðar
Júlia Imsland, DV, Höfn:
Fiskimjölsverksmiðja Hornaíjarð-
ar hefur keypt fyrirtækið Sigló hf. á
Siglufirði. Þetta'er niðurlagningar-
verksmiðja fyrir gaffalbita og verða
tækin flutt austur um áramótin.
Stefnt verður að því að vinna í gaffal-
bitaverksmiðjunni geti hafist í lok
febrúar. Út á þessi kaup fær fiski-
mjölsverksmiðjan 5000 tunnum
meira í sinn söltunarkvóta. 16 til 20
manns munu vinna við niðurlagn-
inguna sjö til átta mánuði á árinu.
Mótmæla flutn-
ingi á þorskkvóta
Reynir Traustason, DV, Flateyii:
Fjölmennur borgarafundur var
haldinn á Flateyri um síðustu helgi
og var þar samþykkt ályktun gegn
flutningi á þorskkvóta. í ályktuninni
segir: „Almennur borgarafundur á
Flateyri 29. nóvember mótmælir
harðlega þeim flutningum sem hafa
átt sér stað á þorskkvóta þar sem
ljóst er að hlutur Vestfirðinga í heild-
arþorskafla hefur minnkað úr 17,8%
á fyrsta kvótaári í 14% árið
1987.“
I dag mælir Dagfari
Frelsið ruglar almenmng
Hér í fyrradag urðu þau leiðu mi-
stök að birt var mynd af Guðmundi
Ágústssyni, alþingismanni Borg-
araflokksins, í stað Guðmundar H.
Garðarssonar, þingmanns Sjálf-
stæðisflokksins, með pistli Dag-
fara. Þetta voru leið mistök því
hvorugur Guðmundanna á það ski-
lið að þeim sé ruglað saman.
Guðmundur Garðarsson á sér
langan og litríkan feril í pólitíkinni
og hefur tekið aö sér að vernda
útflutninginn fyrir frelsinu, sem
þeim í Sjálfstæðisflokknum finnst
vera til óþurftar. Guömundur
Garðarsson er fæddur í Hafnafiröi
eins og hann sjálfur minnir á þegar
hann er að vernda útflutninginn
og Sjálfstæðisflokkinn fyrir frels-
inu. Hann er því vel upp alinn.
Guðmundur nafni hans Ágústs-
son er hins vegar í Borgaraflokkn-
um og hefur ekki látið í ljós neinar
skoðanir á frelsinu, frekar en öðru.
Hann varð frægur fyrir það í kosn-
ingabaráttunni aö komast á þing
vegna þess að hann hafði verið svo
heppinn að spila bridds við fjöl-
skyldumeölimi Alberts Guð-
mundssonar. Síðast sást til hans
þar sem hann var að tefla skák við
Halldór Blöndal á forsíðu DV, svo
af þesu má ráða að maðurinn hefur
annaö að gera heldur en að fjalla
um frelsiö. Hann kann bæði bridds
og skák, sennilega af því að hann
er ekki fæddur r Hafnarfirði.
Út af fyrir sig skal ekki gert lítið
úr því að þingmaðurinn Guðmund-
ur Ágústsson kunni fyrir sér í
bridds og skák, vegna þess aö hann
gerir þá ekkert annað af sér á meö-
an. Það er einn helsti kosturinn við
þingmenn þegar þeir erú lausir við
aö hafa skoðanir og rífast út af
málum sem þeir hafa vit á. Eða
telja sig hafa vit á. Það er nóg af
slíkum mönnum í þinginu og þess
vegna er það með ólíkindum
hvernig DV getur ruglast á mynd-
um af þeim nöfnum. Nema þá aö
einhverjir íhaldsmenn á ritstjórn
DV hafi tekið svo alvarlega áskor-
un Þorsteins Pálssonar um samein-
ingu sjálfstæöismanna að bregða á
það ráð að rugla saman reytum
þeirra og annarra í myndbirting-
um!
En Adam var ekki lengi í Para-
dís. Einmitt þegar Dagfari var
farinn aö styrkjast í þeirri skoðun
sinni að Borgaraflokkurinn hefði
átt erindi á þing til þess að segja
þar ekki neitt, birtist þá ekki viötal
við þennan sama Guðmund þar
sem hann hefur allt í einu skoðun!
Og það alveg upp úr þurru. Guö-
mundur Ágústsson, briddsari og
skákmaður með meiru, hafði þá
skoðun að DV heföi ruglað almenn-
ing með skrifum sínum.
I sjálfu sér er það aukaatriði í
hverju það er sem DV ruglar les-
endur með skrifum sínum, en þess
má þó geta í framhjáhlaupi að kyn-
ferðisafbrot og dómar yfir glæpa-
mönnunum eru að hans mati DV
að kenna enda liggur samúð þing-
mannsins hjá afbrotamönnunum
ef marka má viðtalið við hann.
Sjálfsagt er þingmaðurinn aö taka
upp varnir fyrir kjósendur Borg-
araflokksins og er honum því
fyrirgefið.
En kjarni málsins er þó -sá að
dagblöð eiga ekki, að mati þing-
mannsins, að rugla lesendur með
of miklum skrifum. Ekki frekar en
þingflokkar eiga að rugla kjósend-
ur meö of mörgum skoðunum.
Hann er með öðrum orðum stefnu
sinni trúr og Borgaraflokksins um
að þaö sé stórvafasamt og hættu-
legt þjóðinni að blöð eða þingmenn
séu að rugla fólk með því að hafa
skoðanir.
Og þarna liggja einmitt saman
leiðir hjá þeim nöfnum. Guðmund-
ur H. Garðarsson er andvígur
óþarfa frelsi í viðskiptum og Guð-
mundur Ágústsson er andvígur of
miklu frelsi í tjáningu. Hvort held-
ur í ræðu eða riti. Þetta hljóta að
vera fagnaðartíðindi fyrir Þorstein
formann sem vill sameina sjálf-
stæðismenn í einum flokki. í
þessum punkti geta þeir mæst. Að
vera á móti frelsinu. Það getur.
ruglað dómgreind almennings, al-
veg eins og það getur skaðað
Sölumiðstöðina og kynferðis-
glæpamennina ef frelsi skapast til
útflutnings eöa frelsi viðgengst í
skrifum DV.
Dagfari sér eiginlega ekkert því
til fyrirstöðu aö sjálfstæðismenn
geti sameinast á ný í einum flokki.
Og þegar það er búið getur Guð-
mundur Ágústsson snúið sér aftur
að briddsinu og Guömundur H.
Garðarsson farið aftur til Hafna-
íjarðar. Hvor tií síns heima.
Dagfari