Dagblaðið Vísir - DV - 28.01.1988, Blaðsíða 12

12
FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1988.
Neytendur
Pennlnn góði, sem kemur á
markað ( árslok, kemur til með
að kosta I krlngum þósund krón-
ur.
Tölvuvæddur
kúlupenni
Tölvutœknin lætur ekki að sér
hæða. Eftir að vasareiknar tóku
markaöinn- með trompi fyrir all-
mörgum árum hefur tölvutæknin
haslað sér völl á æ fleiri sviðum.
Nú stefnir allt í þaö að kúlupenn-
ar taki einnig að tölvuvæöast
Franski arkitektinn Dominique
Serina kynnti fyrir nokkru nýja
uppfinningu sína í París. Um er
að ræöa kúlupenna meö stærö-
fraéðigáfu. Pennanum er rennt
yfir tölur og framkvæmir hann
þá útreikninga. Niöurstöðurnar
birtast svo á örlitlum vökvaskjá
á hiiö pennans.
Penninn framkvæmir allar
helstu reikningsaðferðir, leggur
saman, margfaldar og deilir, en í
pennanum er agnarsmár tölvu-
heih sem gerir honum þetta
kleift.
Penninn er væntanlegur á
markað innan tíðar en Serina
hefur þegar eytt í hönnun hans
tíu árum og nærri flmmtíu millj-
ónum króna.
-PLP
Arkltektlnn Dominique Sarlna
mað reiknipennann slnn.
Harðfiskurínn dýr á íslandi
Af hverju er harðfiskurinn svona
dýr? Þetta er spurning sem brennur
á vörum fólks nú á þorra en harð-
fiskur kostar að jafnaði kr. 1.600-
2.000.
En ekki er fiskurinn alstaðar jafn-
dýr. DV hafði spurnir af lágu harð-
flskverði í Færeyjum. Þar kostar
fyrsta flokks hertur þorskur 24,25
danskar krónur eða 141 krónu ís-
lenska og 25 aura. Annars flokks
harðfiskur kostar þar mun minna
eða 16,25 ef talið er í dönskum krón-
um, kr. 94,65 í íslenskum.
Þetta er nánast tólf sinnum lægra
verð en gengur og gerist hérlendis.
Það er því bara tímasprsumál hve-
nær einhver fer að flytja fiskinn inn.
En hvernig skyldi verðið myndast
á harðfiski hér? DV sló á þráöinn
vestur á firði en við Dýrafjörð rekur
Jón Oddsson harðfiskverkun.
Jóni fannst mikið til um verð á
harðfiski. „Mér kemur verðiö hjá
þeim í Færeyjum mjög á óvart. Eg
seldi til Græniands í fyrra og fékk
800 kr. fyrir kílóið. En skýringin á
háu verði hér liggur í háu hráefnis-
verði. Ef ýsan er tekin sem dæmi þá
þurfum við að kaupa hana á verði
sem er miðað við Faxamarkaðsverð
í Reykjavík. Kílóið kostar okkur 53
- tíu sinnum ódýrari í Færeyjum
Einn af stærstu haröfiskhjöllum landsins á Flateyri við Önundarfjörð.
krónur. Það þykir gott ef tíu kíló af
ýsu nægja í eitt kíló af harðfiski en
okkur tekst það nú samt með því að
handflaka
Á hjöllum í tvo til þrjá mánuði
Fiskurinn hangir svo á hjöllum hjá
mér í tvo til þrjá mánuði, eftir stærð
flakanna. Ég er því með fjármagn
bundið í þessu langan tíma og eins
og vextirnir eru núna þá er fjár-
magnskostnaður mikill.
Þá er eftir ýmis kostnaður við
snúninga í kringum þetta en fyrir
kemur að maður þarf aö aka með
fiskinn langar leiðir til að koma hon-
um í flug.
Þegar settur var á þetta 25% sölu-
skattur hækkaði verðið mjög.
Harðfiskurinn er farinn að kosta um
tvö þúsund krónur út úr búð. Það
ræður enginn við að kaupa hann
núorðið. Ég er búinn aö vera í þessu
frá 1970, menn þurfa að vinna eitt-
hvað upp til sveita, en ég veit ekki
hvemig fer, nú þegar enginn hefur
ráð á þessari vöru.“
Ríkiskassinn heimtufrekur
Eins og fram kom í máli Jóns hér
að framan þarf a.m.k. tíu kíló af fiski
í eitt kíló harðfisks. Kosti kíló af nýj-
um fiski 53 kr. þá er hráefniskostnað-
ur við eitt kíló af harðfiski 530 kr.
Þá er ótalinn kostnaður sem er sam-
fara því að geyma hann á hjöllum í
tvo til þrjá mánuði og svo flutning-
ur, smásöluálagning og síðast en
ekki síst söluskattur. Þá er auðvelt
að reikna út hvað hver aðili fær í
sinn hlut og virðist það með minna
móti ef undan er skilinn hlutur ríkis-
sjóðs. Ef harðfiskkílóið kostar 2.000
kr. út úr búð tekur ríkissjóður 500
kr. af því verði en leggur ekki fram
neina vinnu.
Vélþurrkaður harðfiskur
Það sem sagt er hér að framan á
aðeins við um fisk sem verkaður er
með hefðbundnum hætti, þ.e. hengd-
ur á hjalla. Markaðurinn er hins
vegar yfirfullur af flski sem þurrkað-
ur er í vélum og ætti því tilkostnaður
að vera miklu minni þar sem þurrk-
unin tekur skamma stund. Þessi
fiskur er að auki ekki jafnbragðmik-
ill og hinn og ætti því að vera á lægra
verði. Það er hann hins vegar ekki,
heldur er hann oftar en ekki dýrari.
-PLP
Þeim vestfirska stillt upp í versluninni Svalbarða.
Harðir
málningar-
penslar
Eru málningarpenslarnir
harðir. Þá er gott að sjóöa
þá í edikblöndu. Eftir suðu
er nóg að skola þá og þurrka
og þeir eru tilbúnir til notk-
unar sem nýir væru.
Fituskán á
kjötsúpunni
Ef þú vilt losna við fitu-
skánina, sem sest ofan á
kjötsúpuna, er nóg að setja
nokkra ísmola í grisju.
Hrærðu í súpunni með grisj-
unni og fitan festist við
hana.
Djúpsteiking
Ef þú vilt ekki að matur-
inn, sem þú djúpsteikir, taki
til sín of mikla fitu þá er ráð
að setja svolítið edik út í
pottinn.
Svartir m-
skinnskór
Ef ekki er til áburður og
rúskinnskórnir eru farnir
að láta á sjá er gott að væta
svamp í svörtu kaffi og
þurrka af þeim. Þetta skerp-
ir lit skónna og þeir verða
boðlegir að nýju.
Sveppir
Ferskir sveppir geymast
lengur ef þeir eru geymdir 1
brúnum bréfpoka 1 kæli-
skáp.
Stofublóm
Vökvið stofublómin einu
sinni í mánuði með veikri
teblöndu. Jarðvegurinn
heldur þá réttu sýrustigi.
Fisklykt
Ef þú vilt losna við fisklykt
úr pottum, pönnum og af
höndum skaltu skola þetta
með tei.
Héla á
bílrúðum
Nuddaðu bílrúðuna með
skomu hliðinni af lauk.
Þannig hélar hún ekki.
Munið að
senda inn
seðilinn fyr
ir desem-
bermánuð