Dagblaðið Vísir - DV - 28.01.1988, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1988.
15
Opið bréf til stjórnarformanns LÍN:
Svínað á einstæðum foreldrum?
Frú Árdís Þórðardóttir,
stjórnarformaður Lánasjóðs ís-
lenskra námsmanna.
Síðastliðið haust var úthlutunar-
veglum LÍN breytt á þann veg aö
upphæð námslána til einstæðra
foreldra var lækkuð af meirihluta
stjórnar Lánasjóðsins. Þessum
meirihluta þótti það við hæfi að
skera niður lán til þeirra sem síst
máttu viö því og ákvað að hér eftir
skyldi meðlag teljast til tekna. Þetta
hafði, eins og þú veist, í fór með sér
allt að 20% skerðingu í einstökum
tilvikum og íjölmörg dæmi eru um
að lánsfjárhæð hafi lækkað umtals-
vert í krónutölu milli ára.
Lögleysa hjá LÍN
Fulltrúar námsmanna mótmæltu
þessu strax harðlega og töldu þetta
ólöglegt þar sem meðlag tiíheyrði
barni, ekki foreldri. Þetta vilduð
þið ekki ræða og ekki heldur kanna
lagalega hlið málsins því þið vísuð-
uð frá tillögu námsmanna um að
bera það undir lögfræðing sjóðsins.
Eftir þessa málsmeðferð leitaði
Stúdentaráð álits Lagastofnunar
Háskóla íslands á málinu. Laga-
stofnun skilaði áhtsgerð sem unnin
var af tveimur virtustu lagapró-
fessorum landsins, þeim Sigurði
Líndal og Þorgeiri örlygssyni. I
álitsgerðinni var skoðun stúdenta
staðfest, breytingin var ólögleg.
En þið fulltrúar ríkisins í stjóm-
inni létuð ekki segjast. Einn stjórn-
armanna, Sigurbjörn Magnússon,
nýútskrifaður lögfræðingur, taldi
sig bæran til að mótmæla áliti fyrr-
KjáUaririn
Runólfur Ágústsson
Stúdentaráðsliði
vinstrimanna í HÍ
verandi kennara sinna og sakaöi
þá þar aö auki um að líta framhjá
ákveðnum staðreyndum málsins á
„einkennilegán" hátt.
Ykkur stjórnarmönnum ríkisins
virðist því standa á sama hvort
Lánasjóðurinn fari að lögum eður
ei. Auk þess ætluðuð þið að hunsa
álit Lagastofnunar í málinu. Það
var ekki fyrr en stúdentar höfðu
snúið sér beint til hæstvirts
menntamálaráðherra og klagað
ykkúr að hreyfmg komst á málið.
Nú hefur ráðherra sent bréf til þín
þar sem hann snuprar ykkur og
fellst á skilning Lagastofnunar og
stúdenta varðandi rriálið.
„Einstæöir foreldrar mega ekki viö því
aö brotin séu lög á þeim, kjör þeirra
bjóða ekki upp á að lán þeirra séu
skert.“
er bætt fyrir brotið.
Að lokum, Árdís. Þú ert ekki að
úthluta ölmusu til fátæklinga þeg-
ar þú afgreiðir samkvæmt úthlut-
unarreglum Lánasjóðsins. Þú ert
að afgreiða verðtryggð lán sem
námsmenn greiða aftur að fullu.
En lánin varða ekki aðeins þá ein-
staklinga sem þau fá, heldur ertu
einnig að leggja grunninn að sam-
t^nasjööur it|en,kla .
Afgreiðsla 9 15 . ^ani'a “*“‘*““*»>**;
Menntun og mannréttindi
í dag er boðaður fundur hjá stjórn
LÍN. Ætlar þú þá sem stjórnar-
formaður að bregðast við á heiðar-
legan hátt og nota oddaatkvæði þitt
til að leiðrétta lán einstæðra for-
eldra eða ætlar þú að hunsa fyrir-
skipanir menntamálaráðherra og
svína áfram á þessum hópi náms-
manna, þeim hópi sem síst má við
atlögum af þessu tagi? Ætlar þú,
ágæti stjórnaformaður, að greiða
atkvæöi með áframhaldandi lög-
brotum af hálfu LÍN eða leiðrétta
lögleysuna? Einstæðir foreldrar í
hópi námsmanna sætta sig ekki við
breytingu frá og með næsta hausti.
LÍN verður að leiðrétta rangindin
allt frá upphafi og greiða vangreidd
lán til þeirra enda mun ekki veita
af nú á tímum matarskattsins.
Stjórn LÍN veröur aö bæta fyrir
orðinn hlut því það er til lítils að
játa að lög hafi veriö brotin ef ekki
félagi framtíðarinnar. Sú framtíð
mun ráðast af því á hvaða mennt-
unarstigi þjóðin verður og þar spila
tækifæri til mennta stórt hlutverk.
Einstæðir foreldrar mega ekki við
því að brotin séu lög á þeim, kjör
þeirra bjóða ekki upp á að lán þeirra
séu skert. Það eru mannréttindi
einstæðra foreldra að fá tækifæri
til menntunar. Ekki troða á þeim
réttindum. Með kveðju,
Runólfur Ágústsson
Sædýrasafn íslands
Af miklum vanefnum
Um árabil, eöa allar götur frá
1969, var rekinn vísir að sædýra-
safni í Hafnarfirði en af miklum
vanefnum. Þetta safn fékk ekki
nægilegt íjármagn í upphafi til þess Sædýrasafnið í Baltimore var reist á hafnarbakkanum þar í borg. - Aðsókn að því hefur slegið öll met.
Eins og allir vita er sú velmegun,
sem við búum viö á íslandi, grund-
völluð á sjávarafla eöa á þeim
dýrum sem lifa í sjónum umhverfis
landið. Samt höfum við gert sáralít-
ið til þéss að þakka þessum dýrum
fyrir nema með því að drepa þau í
eins miklum mæli og frekast hefur
verið unnt eða leyfilegt. Fáum hef-
ur dottið í hug að það gæti verið
„smart“ að reisa t.d. síldinni,
hvalnum, loðnunni eða þorskinum
eins og einn minnisvarða í þakk-
lætisskyni fyrir velmegunina.
Samt teljum við okkur vera eina
mestu fiskveðiþjóð í heimi og ekki
standa mörgum að baki í menning-
unni.
Undraveröld
Aðrar þjóðir í kringum okkur,
sem eiga þessum sjávardýrum
miklu minna aö þakka en við, hafa
talið sér bæði ljúft og skylt að sýna
þessum dýrum þann sjálfsagða
virðingarvott að reisa vegleg sæ-
dýrasöfn sem gefa fólki innsýn í
þá undraveröld sem heimkynni
þessara dýra eru. Hér nægir að
nefna sædýrasöfnin í Bergen,
Hirtshals, Köln, Stuttgart, Balti-
more og Boston. Þótt við höfum
verið önnum kafm við að drepa
þessi dýr til þess að geta keypt okk-
ur bíla, félagsheimili, útvarpshús,
tónlistarhallir og sólarlandaferðir
þá höfum við ennþá ekki talið okk-
ur hafa ráð á að koma okkur upp
almennilegu sædýrasafni. Samt
væri ekki úr vegi að sú kynslóð,
sem er að vaxa úr grasi núna, vissi
meira um þessa undirstöðu ís-
lensks efnahagslífs en hægt er að
kenna með þurrum kennslubók-
um. Þetta er líka eitt af því sem
mjög margir erlendir ferðamenn,
sem koma hingað, spyrja um - hvar
er sædýrasafniö ykkar?
KjaUariim
Gestur Olafsson
skipulagsfræðingur og arkitekt
að verða fugl eða flskur, safnaöi
tugmilljóna skuldum og starfsemi
þess lagðist að endingu að mestu
„Auðvitaö á svona sædýrasafn ekki að
vera nein hornreka hjá okkur og auð-
vitað eigum við að reisa það í tengslum
við einhvern miðbæinn á höfuðborgar-
svæðinu.“
niður. Þó var hér um mjög merki-
legt frumkvæði einkaaðila að
ræða.
Auðvitað eigum við sem þjóð að
sameinast um að reisa hér veglegt
sædýrasafn, ekki síður en önnur
mannvirki sem við teljum nauð-
synleg í dag. Auðvitað á svona
sædýrasafn ekki að vera nein horn-
reka hjá okkur og auðvitað eigum
við að reisa það í tengslum við ein-
hvern miðbæinn á höfuðborgar-
svæðinu. Reynsla af rekstri svona
safna erlendie hefur leitt í ljós aö
aðsókn að þeim er mjög mikil. Sem
dæmi má nefna sædýrasafnið í
Baltimore í Bandaríkjunum sem
var reist á hafnarbakka steinsnar
frá miðbænum. Aðsókn að þessu
safni hefur slegið öll með. Meira
en milljón manns skoðar þetta safn
árlega og heita má aö nærri þvi
hver einasti ferðamaður, sem kem-
ur til Baltimore, sjái þetta safn.
Að eiga frumkvæði
Hér á landi eru mjög margir aðil-
ar sem ættu að telja það sjálfsagða
skyldu sína aö ríða á vaðið og eiga
frumkvæði að því að svona bygging
verði reist og safna fé til hennar.
Hér skiptir samt sköpum að mynd-
arlega sé staðið að þessari bygg-
ingu í upphafi og að almennileg lóð
fáist fyrir hana, í góðum tengslum
við miðbæjarstarfsemi og almenn-
ingsflutninga. Að þvi gefnu má
telja víst að margir verði til þess
að leggja þessari hugmynd fé eða
lið í einni eða annarri mynd. Ennþá
eru líka til margar tegundir af fjár-
hættuspilum, skrapkortum og
happdrættum sem nota mætti til
þess að fjármagna svona mann-
virki, auk þess sem íslenskir
sjómenn yrðu ugglaust til þess að
leggja til byggingar Sædýrasafns
íslands einn og einn þorsk þegar
vel veiðist.
Gestur Ólafsson