Dagblaðið Vísir - DV - 30.04.1988, Page 38
46
LAUGARDAGUR 30. APRÍL 1988.
Lífsstm
Léttúöardrósin Dvílinni
I kvæðum Ira hefur Dyflinni stirnd-
um verið líkt viö léttúðardrós.
Samlíkingin lýsir ekki aðeins borg-
inni heldur Irum sjálfum. Eitt af
einkennum íra er einmitt kaldhæðni
og vijji þeirra til að gera grín að sjálf-
um sér og öðrum. Borgin Dyflínni
er hins vegar samansafn af gömlum
og nýjum tímum. Ástæðan fyrir
þessari samlíkingu er sú að borgin
hefur verið byggð upp af hinum
ýmsu þjóðum og þjóðarbrotum og
hefur þurft að lúta vilja margra og
mismunandi yfirvalda.
Það voru ekki írar sem lögðu
grunninn aö Dyflinni heldur víking-
ar. Víkingar sem heijuðu á írland
fyrir rúmum þúsund árum byggðu
upp bækistöðvar við ár og strendur
og urðu þetta seinna byggðakjamar.
Voru þeir ekki aðeins ábyrgir fyrir
Dyflinni heldur einnig borgunum
Waterford og Limerick. Þegar vík-
ingamir hættu aö heija á íra og fóm
að versla viö þá notuðu þeir þessa
byggðakjama sem verslunarmið-
stöðvar. Áin Liffey rennur í gegnum'
borgina og hefur hún þjónað sem
samgönguæð bæði fyrr og nú.
Blóði drifrn saga
Saga Dyflinnar er stormasöm
eins og saga írlands alls. Eins og fyrr
segir þá má segja að víkingar hafi
lagt gmnn að borginni. Víkingamir
bjuggu í borginni í langan tíma og
versluðu við íra. Það var ekki fyrr
en konungurinn Brian Bora lagði af
staö með óvígan her gegn víkingum
að írum tókst að ná yfirráðum í borg-
mni. Smákóngar börðust um völd á
írlandi í mörg ár og fór borgin ekki
varhluta af því. Normannakonung-
urinn Strongbow náöi völdum í
írlandi um 1160 og var það byijun
erlendra yfirráða. Stöðugar skæmr
og trúarstríð hafa þjáð land og þjóð
og hefur Dyflinni fengið sinn
skammt af því. í páskauppreisninni
1916 tóku uppreisnarmenn aðalpóst-
húsið og settu á stofn, írska stjóm.
Uppreisnarmenn áttu ekki mögu-
leika á að veijast og vora brytjaðir
niður. Grimmileg aðfór Englendinga
að uppreisnarmönnum þjappaöi
þjóðinni saman sem endaði með að
Irar fengu yfirráð yfir hluta lands-
ins.
Stemningin á frskum krám er þekkt um heim allan. Islendingar hafa kunn-
að að meta þaö sem boðið er upp á þar.
Gullfallegar hurðir prýöa flest hús I Dyflinni.
1 //---------nt ~""r* Qy~ *5=-3
'v,íi
Kortlð sýnir miðborg Dyflinnar, margir áhugaverðustu staðlmir eru elnmitt i miðborginni.
Háibeitt hæðni
Það er sagt að íbúar Dyflinnar
séu ekki aö fullu búnir að viður-
kenna fólk fyrr en þeir hafa gert grín
að því. Orðaleikir, hárbeittar athuga-
semdir og napurt háð era sérgreinar
íbúanna. Borgarbúar líta á lífið og
mannverar með glettnum augum.
Sérstaklega er gert grín að þeim sem
ber mikið á og eftir því sem persónur
era meira í sviðsljósinu þeim mun
stærri skammt af gríni verða þær að
þola. Þetta viðhorf borgarbúa byggist
ekki á illgimi, þvert á móti. Mestu
af háðinu beina þeir einmitt að sjálf-
um sér. Oft hefur verið sagt að
brandarar um íra komi einmitt frá
írum sjálfum og virðist allt benda til
að svo sé. Útlendingur einn, sem bjó
í Dyflinni um árabil, sagðist hafa á
tilfinningunni að borgin væri ein
allsherjar brandaraverksmiðja þar
sem alltaf væri unnin yfirvinna.
Borgarbúar eru annars þekktir fyr-
ir gestrisni sína og hlýtt viðmót. Til
dæmis er aldrei talað um ferðamenn
heldur gesti. Ef gengið er um stræti
Dyflinnar þá er nokkuð öruggt að
viðkomandi verði stöðvaður af veg-
faranda bara til að spjalla. Það er
einnig vonlaust að búast við að geta
dvalið um stund á krá án þess að
vera kominn í hrókasamræður við
einhvem forvitinn og vingjarnlegan
borgarbúann.
Staðir að sjá
Dyflinni býður upp á endalausa
möguleika fyrir áhugasama sögu-
skoðendur. Margar byggingar sem
tengjast sögu írlands og borgarinnar
era í góðu ástandi og hinar forvitni-
legustu. Of langt yrði að telja upp
alla áhugaverða staði og byggingar
sem hægt væri að sjá í Dyflinni en
bent verður á nokkra möguleika. í
Dyflinni er ekki ein dómkirkja held-
ur tvær. Þó að þær hafi verið byggðar
af kaþólskum mönnum þá era þær
nú undir sljóm mótmælenda.
Kirkja Krists er eldri og lauk bygg-
ingu hennar 1038. Hún er merkileg
fyrir margt og má nefna stóra graf-
hvelfingu sem er undir byggingunni.
Þar hvíla mörg mikilmenni og meðal
þeirra Strongbow sem tókst að ná
yfirráðum yfir írlandi. Hin kirkjan
er tileinkuð St. Patrick sem er dýrl-
ingur íra. Sagt er að heilagur Patrick
hafi sjálfur vígt hana. Kirkja heilags
Patriks er bæði stærri og nýrri. Hún
er einnig merkileg að skoða og er
saga borgarinnar samtvinnuö kirkj-
unni.
Aðalpósthúsið er bygging sem
tengist mikið sögu borgarinnar. Eins
og fyrr segir byijaði páskauppreisn-
in 1916 með því að uppreisnarmenn
tóku húsið herskildi. Saga frá þessari
uppreísn lýsir ef til vUl best æðra-
leysi borgarbúa og aldarlangri
reynslu ófriðar. Kona eins uppreisn-
armannsins kom gangandi upp að
pósthúsinu þegar skothríðin var sem
mest og kallaði á manninn sinn. Yfir-
maður uppreisnarmanna skipaði
henni aö fara frá því hún gæti látiö
lífiö. En henni var hvergi þokað og
kallaði ákaft á bóndann. Loks kom
hann út í glugga og hrópaði: „Faröu
burtu, Maggie,“ en hún hrópaði til
baka: „Ég ætlaöi aðeins að spyrja
hvort þú færir ekki í vinnuna í fyrra-
máiið.“ Byggingin er safn áralangrar
baráttu Ira fyrir yfirráðum eigin
lands.
íslendingar era ekki eina bóka-
þjóðin í heimi. írar eiga marga
fjársjóði fombókmennta. í Gamla
bókasafninu era til sýnis þessar perl-
ur irskrar menningar og ættu íslend-
ingar að kunna að meta þessar
gersemar. Ofangreind era einungis
nokkur dæmi um þá fjölmörgu staöi
sem hægt er að skoöa í Dyflinni.
Næturlíf
Mörg hótel og krár bjóða upp á