Dagblaðið Vísir - DV - 06.08.1988, Blaðsíða 8

8
LAUG'ARDAGUR 6. ÁGÚST 1988.
Ítalíuæði á íslandi__________
„Ítalía er yndisleg -
hún
„Svo rík er Ítalíaaflistum. mann
sundlar... maöur ofmettast...
svimar... tærist, af þessum unaðs-
fyllingum allra sansa. Einnig landið,
sem heldur mér hrifnum og ham-
ingjuþrungnumafsælu... yfirað
vera kominn þangað, sem maðurinn
hefur ekki fleiri óskir.“
Þessi voru orð Eggerts Stefánsson-
ar í formála bókar hans, Bergmál
Ítalíu, er kom út árið 1949.
Það er ekki út af engu sem þau eru
riíjuö upp hér og nú. Italía hefur lík-
lega aldrei verið ofar í hugum fólks-
ins sem land okkar byggir en einmitt
nú.
Landið sjálft, tungan, maturinn,'
listin...
íslendingar hafa orðið „ástfangnir"
af henrn, svo hundruðum ef ekki
þúsundum skiptir. Þaö væri ekki of-
sögum sagt að segja að hér ríkti nán-
ast Ítalíuæði. íslendingar flykkjast til
landsins, fara í hópum á ítölsku-
námskeið og enginn er maður með
mönnum nema hann þekki muninn
byrjendur og framhaldsnemendur.
Um var að ræða mánaðarnámskeið
og var ítalskur sendikennari fenginn
til kennslu.
Að sögn Maríu Jóhannsdóttur hjá
heimspekideild Háskólans fór að-
sóknin fram úr öllum björtustu von-
um. Á einum degi fylltist í námskeið-
in og tugir manna voru á biðlista.
Þóttu námskeiðin heppnast feikna-
vel og er í bígerð að reyna að haldá
fleiri slík námskeið hjá deildinni.
Kennarinn, Roberto Tartaglione,
kom frá Róm þar sem hann kennir
viö lítinn einkaskóla. Hann þykir
beita sérstökum kennsluaðferðum
og er þekktur fyrir mjög áhrifamikla
kennslu. Þaö var menningarmála-
stofnunin Mondo Itaiiano sem að-
stoðaði við að útvega kennarann og
endaði með því að hann kom hingað
endurgjaldslaust.
í heimspekideildinni liggur fyrir
samþykkt um að taka upp ítölsku
sem aukagrein. En að sögn Maríu
hefur ekki fengist íjárveiting til þessa
eskum kúltúr. í menntaskóla lærði
ég latínu og frönsku. Svo þegar fram
liöu stundir var ég alltaf að s vekkj a
mig á því að hafa ekki farið út í að
læra líka annaðhvort spænsku eða
ítölsku,“ segir Magnús.
„Síðan fór ég að ferðast til Ítalíu.
Ég skoðaði mig mikið um og hrein-
lega hreifst af landinu og því sem það
hefur upp á að bjóða. Fólkið, matur-
inn og vínið er allt svo ljúft. Ég hef
talsvert verið þarna og hyggst halda
áfram að heimsækja þetta yndislega
land. Því dreif ég mig í það að læra
ítölskuna. Þannig getur maður betur
notið landsins."
Magnús hefur yerið við ítölskunám
í námsflokkunum í þrjú ár og segist
svo hafa skellt sér á framhaldsnám-
skeiðið uppi í háskóla. Segist hann
vera orðinn svona kaffihúsafær á
málinu og kannski meira en það.
„Fer eftir málaflokkum," segir hann
afhæversku. ■
„Þessi kennari var alveg frábær.
Aðferðirnar, sem hann notaði við
kirtlarnir setji allt í gang. „Eg reyni
oft við ítalska rétti heima hjá mér
og vanda mig þá sérstaklega vel. En
ekta ítalskt pasta færðu hvergi nema
þar. Reyndar eru nokkrir góðir ít-
alskir veitingastaðir í Reykjavík sem
bjóða upp á mjög góða pastarétti en
einhvern veginn vantar eitthvað."
Segja má að Magnúsi hafi tekist að
smitaijölskyldu sína af „Ítalíuæð-
inu“. Sonur hans fór eitt ár sem
skiptinemi til Norður-Ítalíu og er því
altalandi á ítölsku. Gamli draumur
pabba varð að veruleika í gegnum
soninn.
ítölsk
matargerðarlist
feikivinsæl
Og talandi um ítalska matargerð-
arlist. Hún hefur ruðst inn í íslensk
eldhús, jafnt í heimahúsum sem og
á veitingastöðum. Pitsur og pasta-
réttir njóta sífellt vaxandi vinsælda.
ítalskur matur hefur aldrei verið vinsælli hér á landi. Veitingahús, sem sérhæfa sig í ítalskri matargerð, spretta upp
og eru þétt setin. Hér sést ítalskur pitsugerðarmaður á veitingahúsinu Ítalíu á Laugavegi sveifla pitsudeiginu eft-
ir kúnstarinnar reglum. DV-myndJAK
á Lasagna og Tortellini. ítölsk hús-
gagnagerö á fjölda aðdáenda og ít-
alskur fatnaður þykir sá besti og fin-
asti.
Á síðustu árum, og ekki síst sein-
asta vetur, hefur ásókn í ítölskunám-
skeið tungumálaskólanna aukist
mjög. Forsvarsmenn málaskólanna
segja að greinijega sé mikill almenn-
ur áhugi á landinu og málinu. Bæði
er fólk farið að ferðast meira þangað,
og vill því læra málið, og eins er fólk
að læra málið þvi það hyggur síöar
á ferð þangaö og jafnvel í nám. Svo
virðist sem mjög breiður hópur fólks
hafi áhuga á landinu og málinu, alls
konar fólk og á öllum aldri. Enda
taka starfsmenn ferðaskrifstofanna
undir það að áhuginn hafi aukist.
Síðustu ár hefur straumur íslenskra
ferðalanga legið til Ítalíu. Oftar en
ekki er sagt að þeir sem einu sinni
komi þangað vilji komast sem fyrst
aftur.
Á nýliðnu vori auglýstu endur-
menntunardeild Háskólans og heim-
spekideildin ítölskunámskeið fyrir
og segir hún líka að erfitt sé að fá
sendikennara frá í talíu til að koma
hingað og taka að sér heila stöðu.
Hún segist þó vona aö þetta nám-
skeið hafi veriö byrjunin á öðru og
meira því áhuginn sé mikill á meðal
fólks.
Segir hún þá sem sóttu námskeiðið
hafa komið víðs vegar að. Einn nem-
andinn taldi ekki eftir sér aö koma
alla leið frá Hellu til að læra ítölsku.
Lítið var þó um háskólanema eða
aðra nema enda var námskeiðiö
haldið í byrjun sumars þegar flestir
stúdentar eru komnir með nóg af
setu á skólabekk. En áhugann meðal
þess hóps segir hún vera mikinn og
talsvert um að spurt sé hvort mögu-
leiki sé á fastri ítölskukennslu viö
skólann.
ítalskanberaf
öðrummálum
Einn þeirra sem sóttu námskeið-
in er Magnús Skúlason arkitekt. „Ég
hefalltafhaftmikinnáhugaálatn- _
kennsluna, voru svo sérstakar.
Kennarar, sem voru á námskeiðinu,
urðu alveg yfir sig hrifnir. Nemend-
umir lærðu hratt og vel Hjá honum.
Hann blandaði einkar skemmtilega
saman málfræði og hversdaglegu tal-
máli. Mér hefur þótt sérlega gaman
að læra ítölskuna. Málið ber af öðr-
um tungumálum. Það er svo hljóm-
fagurt oglifandi," segir Magnús.
Reyndar hefur spurst út fyrir
kennslustofuveggina að kennarinn
hafi óspart kennt nemendum áð nota
hendurnar og augun þegar þeir töl-
uðu. Enda þekkja þeir, sem hitt hafa
ítali, að handapat og augnaráö er stór
þáttur í tjáningunni.
Magnús segir Ítalíu vera óþrjótandi
fjársjóö menningar og þess fagra.
Hann hefur skoðað landið mikið út
frá arkitektúrlegu og sögulegu sjón-
armiði en segir sig hafa orðiö fyrir
ýmsum öðrum áhrifum, eins og hvaö
varðar matargerð.
„ítalskur matur er geysilega ljúf-
fengur," segir hann af þvílíkri innlif-
un að ekki er laust við að matar-
Magnús Skúlason arkitekt er
einn fjölmargra íslendinga sem
heillast hafa af Ítalíu og öllu því
sem hún hefur upp á að bjóða.
Hann hefur undanfarin ár verið
að læra ítölsku til að geta notið
Ítalíu en betur.
Dy-mynd KAE
Pitsustaðir hafa sprottið upp eins og
gorkúlur og hafa pitsugerðarmenn
vart undan að sveifla pitsudeiginu í
loft upp að ítölskum hætti.
Nokkur veitingahús hafa sérhæft
sig í ítölskum pastaréttum. Hafa að .
minnsta kosti tvö þeirra náð að skipa
fastan sess í borgarlífinu, ekki síst
Hornið við Hafnarstræti, þar sem
aUtaf er þéttsetið, en einnig Sælker-
inní Austurstræti.
Nýtt ítalskt veitingahús, sem gæti
ekki heitið ítalskara nafni, Ítalía,
hefur hlotið góðar undirtektir og er
orðið mjög vinsælt. Þar er mikiö úr-
val pastarétta og óteljandi pitsu-
möguleikar, sem og ýmsir aðrir rétt-
ir. Staðurinn er við Laugaveg 11, í
litlu plássi en mjög rómantísku og
ítölsku. Kertaljós, angurvær tónlist
og angan af hvítlauk og pasta flytur
mann til ítaliu á stundinni.
Valur Magnússon er eigandi Ítalíu.
Segir hann gaman að sjá hve fólk
farisællaútáeftir.
„ítölsk stemning er afslappandi og
þægileg. Hingað kemur fólk sem hef-
ur hrifist af ítalskri matargerð á ítal-
íu, sem og aðrir sem eru að prófa,“
segirValur. „Þótt pastaréttirnir
virki einfaldir er einmitt vandasam-
ast að matreiða og útbúa einfóldu
réttina. Spaghetti er ekkert bara
spaghetti.
Ég mun skipta um ítalska mat-
reiðslumenn á fjögurra mánaða
fresti til aö fá jafnan nýjar og góðar
hugmyndir. íslensku matreiðslu-
mennirnir hér hafa farið út á nám-
skeið í ítalskri matargerð og lært
heilmikið þar. En það eru gerðar
miklar kröfur umað allt sé nákvæm-
lega eins og það á að vera.
Mér þótti gaman að því þegar ítal-
ir, sem hér búa, gáfu okkur leið-
beiningar í byrjun þegar viö opnuð-
um staðinn. Þeir vita alveg hvernig
þeir vilja hafa spaghettiið."
Og starfsmenn staöarins fá tæki-
færi til að fara á ítölskunámskeið í
haust, allt til að ná fram sem mestum
ítölskum áhrifum.
Matargerðarlistin er bara brot af
allri þeirri list ítala sem lofsungin
er; hvar sem er og hvenær sem er.
Málarar og aðrir listamenn hafa orð-
ið fyrir áhrifum innan um öll verk
gömlu meistaranna. Dögum og árum-
hafa menningarsinnar, alls staöar
að, eytt á Ítalíu og þótt gott.
íslenskir listamenn minnast lands-
ins í ritum og litum. Menn eins og
Bragi Ásgeirsson, Gerður Helgadótt-
ir og Erró hafa dáðst að Ítalíunni.
Guömundur Baldvinsson söngvari
eyddi stundum með þeim á henni
fyrir rúmum 30 árum en auk söng-
námsins flutti hann inn til Fróns
ekta ítalskt kaffi - fyrsta alvörukaffið
á íslandi eins og menn segja. Og eins
og lesendum DV er í fersku minni á
hann stærstan ef ekki allan þátt í þvi
að við gerðumst heimsborgarar á
kaffisviðinu. En uppruna sinn á ex-
presso- og cappucinokaffið að rekja
til Ítalíu þannig að landið hefur ýmis-
legt „á samviskunni".
Sönglistin er ekki síður í hávegum
höfð en málaralistin. Gömul en þeim
mun frægari óperuhús eiga ítalirnir.
Líkt og margir málarar lítur íslenskt
söngfólk enn á Ítalíu sem drauma-
landið. Kristján Jóhannsson nær
vart lengra á sínu sviði en að syngja
í Scala í Mílanó, Einar Garibaldi
sinnir myndlistinni í Mílanó og ung-
ir upprennandi hönnuðir og list-
fræöingar eru að njóta menningar-
innar og verða fyrir áhrifum.
Hérlendis hefur áhrifa ítalskrar
hönnunar gætt talsvert í verkum ís-
lenskra hönnuða. Enda hafa ítalir
longum verið fremstir þar í flokki
og gefið forsmekkinn. Arkitektúr,
húsgagnagerð og ekki síst fatahönn-