Dagblaðið Vísir - DV - 13.07.1989, Qupperneq 15

t f s i ‘jií jst : í . í:' vr'j'n'r
FIMMTUDAGUR 13. JÚLÍ 1989.
15
Hugleiðingar
Um þessar mundir er verið að kjósa um kjarasamninga farmanna.
Kosning stendur yfir í Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur vegna
kjarasamninga farmanna. Þar
greiða farmenn atkvæði, að ég
held, eftir bestu samvisku en þar
kennir margra grasa.
Þegar skoðaður er kjarasamning-
ur bið ég menn að skoða samning-
inn mjög vandlega áöur en þeir
greiða atkvæði. Til að byija með
er tímalengd samningsins fáránleg.
Samið er um kaup og kjör í tvö og
hálft ár eða til ársloka 1991 í óða-
verðbólgu < sem er ógnvekjandi.
Alltaf er farið í sama farið ár eftir
ár, alltaf sama niðurstaðan, sömu
lélegu grunnlaunin.
Nú hefur það gerst að þegar
kjarasamningur farmanna var
gerður að ný vinnubrögð voru viö-
höíö af hálfu formanns Sjómanna-
félags Reykjavíkur og samninga-
nefndar SR sem ég er mjög ósáttur
við. Þar er reynt að koma samning-
um í gegn af þeim sjálfum en ekki
af mönnunum sem kjósa þá.
Sú stefna hefur ekki verið í þessu
félagi fyrr.
Hvað er að gerast? spyrja menn,
sem er mjög skiljanlegt. Það skulu
farmenn spyija formann félagsins,
Guðmund Hallvarðsson, um.
Þvi verður hann sjálfur að svara
en ekki ég.
Mín skýring er ósköp einfóld. Sem
trúr félagsmaður svara ég ekki, því
ég stend sem vörður í nafni félags-
ins sem farmaður í 19 ár.
Kjallariim
Jóhann Páll
Símonarson
er í trúnaðarmannaráði
Sjómannafélags Reykjavíkur
Kæri ég mig ekki um að höfuð
Sjómannafélags Reykjavíkur falli í
sömu póhtísku gröf og verkalýðs-
forkólfar hafa fallið í að undan-
fömu. Myndi slíkt gerast í lýðræð-
islegum ríkjum yrðu þeir verka-
lýðsforkólfar byltingunni að bráð.
Þó ekki Ögmundur Jónasson sem
hefur hvað harðast barist fyrir
málefnum launafólks, en þótt ári
illa fyrir honum í byrjun er ég
sannfærður um að þar er kominn
nýr foringi launafólks sem á eftir
að skila miklum árangri ef hann
heldur áfram á sömu braut. Þá
skelfur ríkisstjóm þessa lands inn-
an tíðar.
Það sem er að gerast í dag er að
flokksíhlutun ákveðinna póhtískra
flokka er orðin einn helsti skað-
valdur í íslenskum verkalýðsfélög-
um sökum þess að ef menn reyna
að tróna á tindinum getur falhð
orðið hátt ef blásið er skart.
Til að spyma við fótum í þessum
málefnum verða menn að taka
höndum saman og stoppa þetta
glapræði.
Það furðulegasta í þessu máh,
sem aldrei hefur komið upp á borð-
ið fyrr, er að birt er meðaltalskaup-
tafla yfir skipverja. Spyija má for-
mann Sjómannafélags Reykjavík-
ur hvort einhver félagi SR taki laun
eftir meðaltalskauptaxta.
Byijunarlaun háseta fyrir samn-
inga er 35.516 krónur en í lok samn-
ingstímabils 31. desember 1991
verða þau 43.066 krónur. Spyija
mætti formann SR hvort hann teldi
þessi grunnlaun viðunandi þegar
samningstímabih lýkur.
í framhaldi af þessu vil ég fá svör
við eftirfarandi:
Hvers vegna voru kröfur ekki
lagöar strax fram þegar samningur
var felldur?
í öðru lagi, hvers vegna var boð-
uðu yfirvinnubanni frestað?
í þriðja lagi, hvers vegna var
samningstími svona langur eða til
31. desember 1991 sem í reynd eru
um tvö og hálft ár?
Að lokum, ef miðað er við þau
vinnubrögð sem að framan greinir
tel ég heppilegt að skipt sé um for-
mann Sjómannafélags Reykjavík-
ur og stjórn Sjómannafélags
Reykjavíkur þegar kjörtímabhinu
lýkur sökum mikhs slappleika.
Jóhann Páll Símonarson
„Kæri ég mig ekki um að höfuð Sjó-
mannafélags Reykjavíkur falli í sömu
pólítísku gröf og verkálýðsforkólfar
hafa fallið í að undanförnu.“
Þegar ég verð stór...
Leggja þarf áherslu á að börn leysi deilur án valdbeitingar.
Undanfarin ár hefur fólk víða um
heim tekið höndum saman th þess
að vekja athygli á þeirri geigvæn-
legu hættu sem mannkyninu stafar
af vigbúnaðarkapphlaupi stórveld-
anna.
Á tímum tæknivæðingar og
framfara á flestum sviðum er
„hrópað“ á frið í heiminum svo að
við og afkomendur okkar þurfum
ekki að lifa í skugga styrjaldar.
Alhr menn kjósa að lifa í heimi
réttlætis þar sem thhtssemi og
samlyndi auðgar mannlífið og
verði sérhverjum eftirsóknarverð-
asta lífsformið.
Til að varðveita friðinn leggja
friðarhópar áherslu á að börn séu
þjálfuð í að leysa deilur sem upp
koma milh þeirra án valdbeitingar,
þ.e.á.s. að báðir dehuaðilar geti vel
við unað og að fullorðna fólkið sé
fyrirmynd þeirra við lausn dehna.
Vegna þess að æskan í dag verður
þegar fram í sækir fuhorðnar
manneskjur sem axla ábyrgðina og
þurfa að takast á við úrlausnarefni
framtíðarinnar.
Þessi áhersluþáttur hefur mikla
þýðingu til varðveislu þeirra
mannréttinda að geta lifað án kúg-
unar og undirokunar sem vald-
beiting hefur í fór með sér.
Deilur manna á milli
Ástæðurnar fyrir dehum manna
á mhh eru margvíslegar og ahtof
oft verður smámál að stórmáh.
Sem betur fer leysast dehur oftast
nær farsællega en þegar svo er
ekki koma afleiðingarnar ósjaldan
niður á þeim sem síst skyldi, þ.e.a.s.
börnunum. Má þar nefna sundrung
heimha, fjölskyldur tvístrast og
vinir skhja.
Er hægt að draga úr deilum?
Er hægt að koma í veg fyrir að
smámál verði að stórmáh þannig
að deilur myndist ekki? Já, t.d. ef
menn einblíndu ekki um of á ókosti
annarra, vegna þess að á meðan
við erum manneskjur hefur sér-
hver manneskja sína kosti og
ókosti, það sem einn hefur annan
skortir. Væri ekki eðhlegra að ein-
Kjállarinn
Guðmunda Kr.
Þorsteinsdóttir
fóstra
stakhngar reyndu að taka saman
höndum, leyfðu kostunum að njóta
sín, þannig upphefja þeir hver ann-
an. Það dregur úr ókostum og sam-
eiginlega næðu þeir enn frekar
ætlunarverki sínu.
Er hægt að draga úr afleiðingum
dehna og þeim sárindum sem ahtof
oft fylgja þeim? Já, ef menn minnt-
ust þess að tíminn sem hðinn er
kemur ekki aftur, það sem okkur
varð á í samskiptum viö aðra eða
það sem við gerðum á hlut annarra
verður ekki aftur tejdð. Ef við sett-
um það í eins konar skjóðu færu
mistök okkar í skjóðu fortíðar. Að
vera að burðast með slíkt á bakinu
eða í handarkrikanum gerir okkur
erfitt fyrir að gera framtíðaráætl-
anir - sagt er að dagurinn í dag sé
framtíðin og dagurinn á morgun
sé nútíðin - og torveldar okkur að
takast á við lífið í nútíð, að lifa á
hðandi stundu.
Gert er ráð fyrir að börnin þrosk-
ist frá tímabih th tímabhs, ef þau
gera það ekki er tahð að eitthvað
sé að. En hvað um fullorðna fólkið
sem á að vera fyrirmynd bamanna
og kenna þeim ríkjandi viðmið og
ghdi samfélagsins?
Lokaorð
Nútíma fólk lifir á öld hraðans
og streitunnar þar sem einstakling-
amir heyja baráttu fyrir daglegri
afkomu sinni og em því verr á sig
komnir th að eiga í dehum sín á
milli.
Þar sem vinnan er veigamikhl
þáttur í lífi hvers manns er oft erf-
itt að skhja á mhli heimihs og
vinnustaðar. Ekki má gleyma þvi
að starfsvettvangur er ekki undan-
skihnn dehustaður.
Flestir eru það lausir við hugar-
angur sem dehur valda að þeir geta
skihð afleiðingar dehnanna eftir
heima eða á vinnustað eftir því
hvar deht er.
Ef við eigum að geta ahð bömin
okkar upp með friðarhugsjón að
leiðarljósi þurfum við hinir full-
orðnu að byrja á okkur sjálfum.
Sérhver manneskja þarf að sjá th
þess að deilum manna á mhh linni
sem fyrst og eigi sér sem farsælast-
an endi. Það er eðlhegt að vinum,
samstarfsfélögum og fiölskyldu-
meðhmum sinnist, en þá er jafn-
eðhlegt og nauðsynlegt að fiahað
sé um dehumáhð á jafnréttisgrund-
velh. Sættir ættu að nást ef dehuað-
har vhja það og eins ef grundvöhur
vináttusambandsins eða sam-
starfsins er byggður á traustum
grunni. Á þann hátt alast börnin
okkar upp við að skoðanaágrein-
ingur sé eðlhegur þáttur í sam-
skiptum manna og eins á hvern
hátt við leysum hann valdbeiting-
arlaust.
Ég hef áður sagt að barni sé líkt
við htinn sólargeisla, barnið vex,
fuhorðnast, hverfur sólargeishnn
þá? Nei, hann er innri maður hvers
manns. Hægt er að túlka sólargeisl-
ann þannig:
Geishnn er hlýjan og kærleikur-
inn sem býr í manninum. Sólar-
birtan er vonin. Mennirnir geta
gefið hver öðrum von með orðum
og eða athöfnum sínum.
Sóhn er orkugjafi. Mennirnir eru
hlaðnir orku. Það er sú orka og
sameiningarmáttur sem við þörfn-
umst nú th þess að eiga von um að
æskan í dag segi eitthvað á þessa
leið: Ég vona að ég geti stuðlað að
friði manna á milli hvar sem ég
verð í heiminum og hvað sem ég
mun verða þegar ég verð stór.
Guðmunda Kr. Þorsteinsdóttir
Ef við eigum að geta alið börnin okkar
upp með friðarhugsjón að leiðarljósi
þurfum við hinir fullorðnu að byrja á
okkur sjálfum.“