Dagblaðið Vísir - DV - 09.07.1990, Blaðsíða 14

14
MÁNUDAGUR 9. JÚLÍ 1990.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiösla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RVlK, SIMI (91 )27022 - FAX: (91)27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1000 kr.
Verð í lausasölu virka daga 95 kr. - Helgarblað 115 kr.
Landsmót hestamanna
Vel yfir tíu þúsund manns hafa dvalið á Vindheima-
melum í Skagafirði þessa helgi. Tilefnið er landsmót
hestamanna. Þar mátti finna bæði unga og aldna hesta-
menn, íslenska og erlenda, konur og karla. Hestaíþrótt-
ir og hestamennska draga æ fleiri til sín og landsmótin
eru hápunktur ársins hjá öllum áhugamönnum um
hesta og hrossarækt. Þar er valinn hestur í hverju rúmi
og mótshaldið allt verður skipulagðara og markvissara
með hverju mótinu.
Löngum hefur hesturinn verið þarfasti þjónninn.
Hann var allt í senn, farartæki, dráttarklár og leiðsögu-
maður til sjávar og sveita og hélt bókstaflega lífinu í
þjóðinni með sínum fjölbreyttu kostum, hvort heldur í
þoli, fyrirvinnu eða afþreyingu. Margar eru frásagnirn-
ar af ratvísi hesta, tryggð og húsbóndahollustu og það
hefði orðið erfitt fyrir afskekkt býhn og einangraðar
fjölskyldurnar að draga björg í bú, nema vegna lið-
styrks hestsins með aktygi eða reiðtygi. Hesturinn var
ómissandi. Hann var vissulega þarfasti þjónninn.
Nú á dögum hafa vélarnar og tæknin leyst hestinn
af hólmi. Nú er hann orðinn að heimilisvini og tóm-
stundagamni og æ fleiri eru farnir að njóta útreiða til
sveita sem í þéttbýh. Hestamennskan er eitt allra vin-
sælasta sportið sem stundað er á íslandi og fer vax-
andi. Unga kynslóðin, sem varla þekkir skepnur nema
af afspurn, kemst í snertingu við dýrahaldið níeð um-
gengni sinni við reiðhestana og íslendingar almennt
öðlast tækifæri til að njóta útiveru og náttúru í styttri
eða lengri reiðtúrum. Að þessu leyti er hesturinn ennþá
þarfasti þjónninn.
Auk skemmtunarinnar og afþreyingarinnar, sem
fylgir hestamennskunni, hafa menn í vaxandi mæh
skipulagt ferðalög inn á hálendið og á ókunnar slóðir
með marga til reiðar og fá þannig notið stunda og staða
sem eha væri nánast ókleift að nálgast. Kappreiðar eru
prðnar viðurkennd íþróttagrein innan íþróttasambands
íslands og með aukinni hestamennsku hefur hrossa-
rækt fleygt fram og er orðin vaxandi atvinnugrein.
Merkilegt kynbótastarf fer fram í landinu og allt er þetta
th styrktar þessu ágæta sporti og tilveru hestsins.
Þá má heldur ekki gleyma því að meðal erlendra þjóða
hafa kostir íslenska hestsins verið metnir að verðleikum
og þúsundir útlendinga keppast nú um að eignast ís-
lenska hesta og rækta þá. Það er meðal annars skýring-
in á því að hér er nú staddur fjöldinn ahur af erlendum
áhugamönnum sem sækja landsmótið á Vindheimamel-
um.
Þetta er ánægjuleg þróun. Hér tvinnast saman
skemmtunin af útreiðunum, umfangsmikih atvinnuveg-
ur og tengsl manna við heim dýra og náttúru. íslenski
hesturinn er fjölhæfur, vitur og ehíft viðfangsefni þeirra
sem kunna með hann að fara. Ekkert er dýrlegra en
að sjá tU töltandi gæðings undir glæsUegum knapa,
nema þá það eitt að sitja klárinn sjálfur!
Hið Qölsótta og myndarlega landsmót hestamanna í
Skagafirðinum ber vott um að hestaíþróttin standi
traustum fótum og hestamenn beri nú meiri virðingu
fyrir sjálfum sér og hestum sínum en löngum hefur
þekkst. Það er vel, enda á íslenski hesturinn það inni
hjá þjóðinni að hún sýni honum bæði vinsemd og reisn.
Þarfasti þjónninn kemur enn í góðar þarfir þótt hann
lifi aðra og betri tíma eins og mannfólkið. Bæði maður
og hestur eiga að njóta góðs af því.
Ellert B. Schram
„Nú getur maður ekki á það treyst að stefnuljós séu notuð og þá að þau séu rétt notuð."
Vandamál
umferðarinnar
Nú fer í hönd tími sumarleyfa
og enn einu sinni breytir umferðin
um svip og eöli eins og hún gerir
eftir árstímum. Það er því nú, eins
og raunar alltaf, ástæöa til þess að
huga að því hvernig við erum í
stakk búin til að mæta breyttum
aðstæðum, eða réttara hvemig við
erum undir það búin að mæta
umferöarvandanum við allar að-
stæður.
Okkur hættir gjarnan til þess að
líta á umferðina sem einhveija
ófreskju, sem sé óviðráðanleg, og
að eina leiðin til að hemja þá
ófreskju sé að koma henni fyrir
kattarnef í eitt skipti fyrir öli.
íslendingar eru ekki enn vaxnir
upp úr draugatrúnni en einhvern
tímann veröum við að viðurkenna
fyrir sjálfum okkur að öll trú á
ófreskjur og drauga byggist á skorti
á þroska og þekkingu. Sr. Snorri á
Húsafelli gat kveðið niður drauga
vegna þess að hann hafði skilning
á þessu.
Það er ekki hægt að kveöa niður
umferðina eins og einhvern draug.
Nútíminn, og við verðum aö telja
okkur trú um að við tilheyrum
honum, gerir kröfur til umferðar,
og það mikillar umferðar, og allar
hömlur á henni eru til þess að
skapa neikvæð viðbrögð ef hófs er
ekki gætt.
Að læra eða læra ekki
af reynslunni
Af einhverjum ástæðum er sú
skoðun ríkjandi á meðal þeirra sem
um þessi mál fjalla að ekki sé hægt
að kenna íslendingum siðaðra
manna umgengnishætti.
En það er nú fjarri sanni. Og það
hefur lögreglan sannað. í kringum
1960 tók lögreglan sig til og kenndi
íslendingum að nota stefnuljós við
akstur og þá notuðum við stefnu-
ljós og það meira að segja rétt.
En þá var rétt eins og litið væri
þannig á aö nú væri í eitt skipti
fyrir öll búið að kenna íslendingum
notkun stefnuljósa og þyrfti ekki
meira um það að hugsa. Og að sjálf-
sögöu varð það til þess að á mjög
stuttu árabili glutraðist þetta nið-
ur. Nú getur maður ekki á það
treyst að stefnuljós séu notuð og
þá að þau séu rétt notuð.
Við undirbúning að umferðar-
breytingunni 1968 náðist til vegfar-
enda, enda fækkaði slysum þá stór-
lega.
Þessu var ekki fylgt eftir, enda
færðist umferðarvandinn í sama
far og áður á tveim árum.
Þar var sofandaháttur og ef til
vill umhyggjuleysi stjómvalda æði
þungt á metum.
Aðgerðarleysi
löggæslunnar
Og það er allt hitt sem hægt er
KjáUarinn
Benedikt Gunnarsson
tæknifræðingur og fyrrv.
framkvstj.
að kenna okkur í venjulegum sam-
skiptum okkar við aðra í umferð-
inni.
íslenska lögreglan stöövar ekki
ökumenn, sem haga sér rangt í
umferðinni, til þess að leiðbeina
þeim eða benda þeim á brotið. Ef
brotið er ekki nægilega alvarlegt
til þess að hægt sé að kæra menn
þá er það látið afskiptalaust, og þar
með hleður vandamáhö upp á sig.
En það er margt annaö sem hægt
er aö kenna okkur í venjulegum
samskiptum okkar viö aðra í um-
ferðinni.
En það hlýtur að læðast að manni
sá grunur að undirstaðan í um-
feröarfræðslu og ökukennslu sé
ekki markviss, að það sé ekki lögð
nægileg áhersla á aðalatriðin í
umferðinni, þ.e.a.s. prúðmennsku
og tilhliðrunarsemi, og það veiga-
mesta að enginn á réttinn í um-
ferðinni; hún leggur okkur fyrst og
fremst skyldur á herðar; þær
skyldur að forðast slys, tjón og
meiðsh eftir því sem frekast er
unnt, og þá er réttur algjört aukaat-
riði. Ahir íslendingar hefðu gott af
því að kynnast umferðarháttum í
London eða suður á Spáni og til-
einka sér hugsunarhátt þeirra og
annarra siðaðra þjóða í þessum
málum.
Spánveijar halda sig aö öðru
jöfnu á hægri akrein og aka ekki
fram úr öðru ökutæki nema vinstra
megin. Þess vegna hggja þeir á
flautunni þegar þeir vilja taka fram
úr íslenskum ökumanni sem shast
á vinstri akrein að íslenskum
hætti.
í hinni þéttu umferð í London er
auðvelt að skipta um akrein. Þegar
bílstjóri verður þess var að færa á
ökutæki, sem er við hhð hans, yfir
á hans akrein, og gefur þaö til
kynna með stefnuljósi, þá léttir
hann lítillega á bensíngjöfinni
og býr til eyðu til að komast inn
á.
íslendingur stígur þéttar á bens-
íngjöfina og eykur hraðann til þess
aö „láta ekki ganga á rétt sinn“ og
þeytir helst flautuna. Umferðin
þama er örugg, róleg og tilhtssöm
og vegfarendur komast hnökra-
laust leiðar sinnar.
Erlendis er fólki ekki trúað fyrir
stjórn á bifreið fyrr en það hefur
öðlast þá æfingu og reynslu sem
gerir það að hæfum þátttakendum.
Umferðarhraði er sá þáttur sem
mesta athygli vekur, enda sinnir
lögreglan honum meira en öðru.
Það er ábyggilega spennandi og að
auki þægilegt að sitja fyrir „öku-
fóntum“ í góðu sæti með radarinn
í framglugganum.
En það er margt annað sem skap-
ar hættur í umferðinni og ekki síö-
ur, svo sem:
Svigkeppni á akstursbrautum.
Akstur á rauðu ljósi sem, ef slys
verða, endar með staðhæfingu
gegn staðhæfingu um ht á umferð-
arljósi.
Slóðagangur og ofnotkun á
vinstri akrein o.fl., o.fl.
Morgunhressir
útvarpsmenn
Þaö var til fyrirmyndar hjá morg-
unhressum starfsmönnum RÚV,
rásar 2, í vetur að fá bílstjóra í
umferðinni til að lýsa aðstæðum á
hverjum rúmhelgum morgni. Þetta
var ekki aðeins til þæginda fyrir
þá ökumenn, sem voru að leggja
út í umferðina, heldur ekki síður
þörf vakning um umferðarmálin í
heild. Þetta var lifandi og áhuga-
vert innlegg í undirbúningi al-
mennings fyrir annir dagsins.
Skyldu þeir hafa þökk fyrir frum-
kvæðið.
Benedikt Gunnarsson
„Ef brotið er ekki nægilega alvarlegt
til þess að hægt sé að kæra menn þá
er það látið afskiptalaust, og þar með
hleður vandamalið upp á sig.“