Dagblaðið Vísir - DV - 25.09.1992, Blaðsíða 15
FÖSTUDAGUR 25. SEPTEMBER 1992.
15
Að þrúga and-
ann með orðum
Stjómarskrá íslendinga er samin
í þeim anda að fólkið eigi sjálft að
vera sinnar eigin gæfu smiöir. Fái
að erja sinn reit í friði við bæði guð
og menn. Hafi svigrúm til að sjá sér
og sínum farborða og taka saman
höndum til að hjálpa minni máttar.
Velji og hafni að eigin vild í kosn-
ingum og kjósi sjálft um örlög sín
með atkvæðagreiðslu á kjördag.
í Stjómarskránni er reynt að
tryggja þessi réttindi og skyldur
fólksins með því aö fela Alþingi aö
setja um þau lög. Þannig má ekki
hindra atvinnufrelsi manna nema
með lögum. Ekki má heldur leggja
á nýja skatta eða greiða peninga
úr ríkissjóði nema Alþingi sam-
þykki. Kveðið er á um ýmis fleiri
réttindi og skyldur í Stjómar-
skránni og allt em þetta dýrmæt
ákvæði fyrir fólkið í landinu.
Stjómarskráin gerir líka ráð fyr-
ir fleiri leiðum að settu marki. Hún
heimilar að stofna til þjóðarat-
kvæðagreiðslu og bera mikilvæg
mál undir alla landsmenn. í kosn-
ingum til Alþingis og byggöa-
stjóma ásamt kjöri forseta íslands
greiðir öll þjóðin atkvæði. Einnig.
era ákvæði um að þjóðin skuli sjálf
greiða atkvæði um að leysa forseta
landsins frá störfum og að breyta
kirkjuskipun ríkisins. Og fleira.
Tíminn og Stjórnarskráin
Mennimir sem gerðu Stjómar-
Kjallarinn
■
f
Ásgeir Hannes Eiríkss.
varaborgarfulltrúi og
fyrrum þingmaður Reykvíkinga
skrána voru börn síns tíma árið
1944. Þeir vom að búa fámenna
nýlenduþjóð undir að segja sig úr
lögum við danskt konungsvald eft-
ir áldalanga sambúð. Þess vegna
hafa táknræn gildi sjálfstæðis verið
þeim ofar í huga en efnislegir
möguleikar í framtíðinni. Þá þekkt-
ust varla önnur efnahagsbandalög
en samband nýlenduveldis viö ný-
lendur sínar. Algjört máttleysi
Þjóðabandalagsins var komið í ljós
og heimurinn logaði í ófriðarbáli.
Fjöratíu og átta ár era hðin frá
því Stjómarskrá íslands var sam-
þykkt. Það er í sjálfu sér ekki stór
hluti af rúmlega ellefu alda sögu
þjóðarinnar. En samt má strax sjá
þess glögg merki að höfundar
Sijómarskrárinnar hafa ekki séð
fyrir öra þróun á nánast öllum
sviðum mannlífsins. Þannig er til
dæmis tjáningarffelsið eingöngu
skilgreint í Stjómarskránni sem
prentfrelsi í 72. grein.
Ný tækni hefur hins vegar flutt
vaxandi hluta af prentuðu máh yfir
á öldur ljósvakans. Sá sem þessar
hnur ritar er því ekki í vafa um að
höfundar Stjómarskrárinnar
hefðu tekiö Ijósvakamiðla og aðra
hölmiðla með í 72. greinina ef þeim
hefði dottið þessi þróun í hug.
Fólkið ráði ferðinni
Undirritaður er heldur ekki í
neinum vafa um annað atriði: For-
eldrar íslenska lýðveldisins hefðu
bætt ákvæðum um bandalög þjóða
inn í stjómarskrána ef þeir hefðu
séð fyrir þróun heimsmála fram á
þennan dag. Enda er þar ekki síður
um mikilvæg mál að ræða en þau
sem stjómarskráin gerir nú þegar
ráð fyrir að þjóðin greiði atkvæði
um.
í dag standa íslendingar frammi
fyrir stærstu ákvörðun þjóðarinn-
ar ffá því land byggðist. Framtíð
fólksins í landinu er lögð undir með
því að tengjast efnahagssvæði Evr-
ópu. Andinn á bak við Stjómarskrá
íslands gerir ráð fyrir að fóhdð
ráði sjálft þeirri fór. Þó að orðin
kunni að vanta er andinn fyrir
hendi. En nú er verið að þrúga
þennan anda með orðum.
Sumir helstu valdsherrar lands-
ins telja sig betm- til þess fallna að
ráða framtíð íslendinga en íslend-
ingar sjálfir. Þeir kæra sig kohótta
um vaxandi kröfur fólksins um að
kjósa sjálft um eigin örlög. Þeir
drepa á dreif allri rökstuddri um-
ræðu og tala út og suður. Þessir
herrar hafa fyrir löngu markað
sjálfum sér bása í sameiginlegu
valdakerfi Evrópu. Nú óttast þeir
að þjóðin hafni draumsýn þeirra í
kosningum. Fyrir bragðið fá ís-
lendingar ekki lengur að vera sinn-
ar eigin gæfu smiðir.
Ásgeir Hannes Eiriksson
„I dag standa Islendingar frammi fyrir
stærstu ákvörðun þjóðarinnar frá því
land byggðist.“
Ferðaþjónusta bænda:
Markaðsmál
og f leira
Skúh Ólafs gerði nýiega víðtæka
úttekt á Ferðaþjónustu bænda í
tveimur kjaharagreinum hér í DV.
Margt bendir til þess að hann hafi
ekki kynnt sér málefnið nægilega
vel áður en hann geystist fram á
ritvöllinn. Af þeim sökum sáum við
okkur knúnar th að koma á fram-
færi leiðréttingum. Því miður er
hér ekki hægt aö gera máhnu tæm-
andi skil en drepið verður á það
helsta.
Stofnun hlutafélags
Ferðaþjónusta bænda stofnaði
hlutafélag um sölustarfsemi sína
10. júh 1991. Ahs voru hlutabréf
keypt á 69% þeirra bæja sem í sam-
tökunum vora á þeim tíma. í kjöl-
far stofnunar hlutafélagsins sögðu
nákvæmlega fimm bæir sig úr Fé-
lagi ferðaþjónustubænda, ekki
20-30 eins og fram kemur í grein
Skúla.
Skúh er ekki ánægður með út-
gáfustarfsemi og kynningarstarf
Ferðaþjónustu bænda. Það er ekki
nema eðlhegt, enda hefur hann
greinilega misskihð þann hluta.
Ferðaþjónusta bænda hefur lagt
mikla áherslu á útgáfu og dreifingu
bæklinga og sem dæmi má nefna
að á síöasthðnu ári vora gefnir út
viöamikhr bæklingar á ensku og
íslensku sem og þrír bækhngar á
sex tungumálum.
Ferðaþjónusta bænda óskar eftir
því aö félagsmenn veiti skrifstof-
unni bókunarleyfi fyrir hluta eða
öhu gistirými á tímabilinu 15. nóv-
ember -15. aprh. Það er th þess að
Kjallariim
Kjallarinn
Margrét Jóhannsdóttir
ráðunautur BÍ
í ferðaþjónustu
Þórdís Eiríksdóttir
aðstoðarframkvæmdastjóri
Ferðaþjónustu bænda
„Feröaþjónusta bænda gerir ákveönar
kröfur til þess gistirýmis sem auglýst
er undir hennar merkjum.“
auðvelda vinnslu og afla tekna fyr-
ir útgáfu á enska bækhngnum.
Þannig er það tryggt að fólk greiði
í samræmi við þau viðskipti sem
bæklingurinn gefur.
Ákvörðun um álagningu
Skúh nefnir gróft dæmi um
álagningu (th Þjóöveija) sem skiija
má sem verk Ferðaþjónustu
bænda. Ekki vhjum við leggja mat
á það hvort þessar tölur séu réttar
en fjölmargar ferðaskrifstofur er-
lendis sérhæfa sig í sölu á íslands-
ferðum. Þær ákvarða sína álagn-
ingu og það hggur í hlutarins eðh
að óhófleg verðlagning og álagning
hlýtur að mixmka viðskiptin.
Fuhyrðing Skúla um að þeir sem
ekki era hluthafar í Feröaþjónustu
Greinarhöfundar segjast fullyrða að gisting hjá Ferðaþjónustu bænda
sé ekki dýr.
bænda hf. hafi fengið „ótrúlega lít-
ið“ af pöntunum kemur okkur sem
hér starfa mjög á óvart. Það tengist
ekki þátttöku í bækhngum hvort
viðkomandi er hluthafi eður ei né
kemur það fram í neinum þeim
gögnum sem bókað er eftir.
Síðan er vikið að sameiginlegri
kynningu á íslandi sem ferða-
mannalandi. Ennþá kemur Skúh á
óvart þegar hann sakar Ferðaþjón-
ustu bænda um að hafa ekki tekið
þátt í henni, nokkuð sem einfald-
lega ekki er rétt. Ferðaþjónusta
bænda hefur auk beinna greiðslna
lagt fram umtalsveröa vinnu með
setu í Ferðamálaráði og ýmsum
nefndum.
Kröfurtil gistirýmis
Ferðaþjónusta bænda gerir
ákveðnar kröfur th þess gistirýmis
sem auglýst er undir hennar
merkjum. Hér er ahs ekki um neitt
óhóf að ræða heldur er áherslan
fyrst og fremst lögð á snyrti-
mennsku og nauðsynlegan búnað
í gestaherbergjum. Kröfur um bún-
að era fengnar úr reglugerð sam-
gönguráðuneytisins og snúast um
rúmastærð, fjölda gesta á snyrt-
ingu o.fl. þess háttar. Síðan býðst
þeim sem kjósa að bjóða annars
konar aðstöðu, þ.e. hérbergi með
handlaug eða sér baðherbergi, að
fá það thgreint í bækhngum en slík
aðstaða er ekki krafa Ferðaþjón-
ustu bænda.
Við leyfum okkur að vera alger-
lega ósammála Skúla þegar hann
telur að best sé að lækka sumar-
verðið og draga úr gæöum th þess
aö fá aukin viðskipti og bæta hag
bænda. Ánægður viðskiptavinur
kemur aftur og við höldum því hik-
laust fram að gisting hjá Ferða-
þjónustu bænda sé ekki dýr.
Vetrarverð
íslenska sumarið er stutt og við
íslendingar ekki duglegir að ferð-
ast um eigið land á öðrum tíma.
Margir ferðaþjónustubæir hafa þó
boðið þjónustu allt árið en fáir gest-
ir hafa sýnt sig. Einmitt þess vegna
hefur verið ákveðið að kynna veru-
lega lækkun á gistingu í vetur og
þegar er kominn myndarlegur hsti
yfir bæi þar sem tekið verður þátt
í þessari thraun. Um gagnsemi th-
boðsins teljum við eðhlegast að
spyrja að leikslokum en von okkar
er að sem flestir hafi möguleika á
að nýta sér þessa kjarabót sem
ferðaþjónustubændur bjóða nú.
Margrét Jóhannsdóttir
Þórdís Eiríksdóttir