Dagblaðið Vísir - DV - 03.10.1992, Blaðsíða 17
LAUGARDAGUR 3. OKTÓBER 1992.
17
Svona för í vikurinn eru alit of algeng aö sögn landvarðar i Heröubreióar-
lindum en eru ekki metin sem náttúruspjöll af yfirvöldum þar sem um eigin-
legar gróöurskemmdir er ekki aö ræða.
svona villiinennska er látin líöast,"
segir Kári Kristjánsson, landvörður
í Herðubreiðarfriðlandi og Öskju.
Kári hefur verið landvörður í
Herðubreiðarfriðlandi síðastliðin
fjögur sumur. Á þeim tíma hefur
hann haft afskipti af mjög mörgum
hópum ferðamanna sem ekki hafa
farið eftir almenmnn umgengnis-
reglum á hálendinu. Hann segir slík
afskipti of algeng, sérstaklega þar
sem erlendir húsbílar aka utan vega
eða slóða og skifja eftir sig ljót sár.
Kári segir að ekki hafi náðst nema
í brot af sökudólgunum og þeir kærð-
ir. Hins vegar sé óvíst hvaða meðferð
slíkar kærur hljóti í kerfinu. Hann
segir að tryggja þurfi að kærur þess-
ar nái fram að ganga eða að hægt
verði að sekta menn á staðnum.
„Galiinn er líka sá að ef við leggjum
fram kæru til dómsmálayfirvalda er
aðeins spurt hvort um gróður-
skemmdir sé að ræða. För í vikrinum
geta sést í áratug eða lengur og verið
lýtir í landslaginu en slík spjöll eru
bara ekki metin sem náttúruspjöll
af yfirvöldum."
Kári segir rót vandans varðandi
umgengni útlendra ferðamanna á
hálendinu meðal annars Uggja í
ónógri upplýsingamiðlun áður en
þeir stíga á land. Hafi verið fært í tal
við aðila er reka feiju þá er siglir til
landsins, og lendir á Seyðisfirði, að
reka upplýsingamiðlun um borð en
ekki hafi fundist lausn á því máh.
„Slík upplýsingamiðlun getur
komið í veg fyrir stórfeUd náttúru-
spjöU. Það hafa reyndar verið gerðir
bæklingar af háifu Vegagerðarinnar,
Náttúruvemdarráðs, Landgræðslu
og lögreglu en það er spuming hvort
þeim sé dreift á lendingarstað feij-
unnar. Þeir útlendingar sem við höf-
um haft afskipti af kannast yfirleitt
ekki við þessa bækUnga.“
Kári nefnir að stundum komi á
land bfiar, hálfgerðir gripaflutninga-
bUar, sem engan veginn geti verið
löglegir hér á landi eða hálfbryn-
varðir bUar með aUt til aUs innan-
borðs. Þeir séu kannski skráðir fyrir
einn farþega en flytji hins vegar tíu
eða fleiri, jafnvel á hörðum bekkjum
undir tjaldi. Nái hjól sumra þessara
bíla vel út fyrir slóðana á hálendinu.
„Aðalatriðið í þessu máU er að
kynna umgengnisreglur fyrir ferða-
mönnum áður en þeir stíga á land
og gera um leið kröfu um að leiðsögu-
menn á hálendinu sé íslenskir en
ekki útlendingar, sem ekki hafa
minnstu hugmynd um hvað þeir era
að gera. Útlendir ferðamenn em upp
til hópa besta fólk en það er slæmt
ef þeim er talin trú um að á íslandi
megi aUt. SUkt veit bara á vilU-
mannslega umgengni um viðkvæma
náttúm landsins," segir Kári.
-hlh
Þessi trukkur hafói ekið eftirlitslaust um hálendið þegar landvöröur kom að og haföi að sögn Kára ekið að vild
um holt og hæðir með tilheyrandi náttúruspjöllum.
Landverðir á hálendi uggandi yfir umgengni ferðamanna:
Höfðu reist haug-
hús á friðlýstu svæði
- var sagt að á íslandi mætti allt
„Við komum að hópi útlendinga frá
„virtri“ hoUenskri ferðaskrifstofu, 18
manns með tveimur leiðsögumönn-
um, sem höfðu gert sig heimakomna
í Vikrahrauni, rétt neðan við Öskju-
op. Þeir höfðu slegið upp tjöldum og
það sem meira var, höfðu reist eins
konar haughús, þar sem þeir gerðu
þarfir sínar í holu er þeir höfðu graf-
ið. Við bentum þessu fólki auðvitað
á að þetta væri ekki leyfilegt og sögð-
um því að flytja sig yfir á tjaldstæðið
í DrekagiU, um einn kílómetra frá.
Við létum það grafa upp úr holunni
og ganga frá eftir sig og var því ekki
tekið iila. Hins vegar þótti okkur
skrýtið að heyra útlendingana bera
því við að þeim hefði verið sagt á
bílaleigu fyrir norðan að þeir mættu
aka hvar sem væri og slá upp tjöldum
þar sem þeim sýndist. Bílaleigan
þvertekur fyrir að hafa gefið slíkar
upplýsingar en það er samt spurning
hvert stefnir í ferðamálum hér ef
„Haughúsið" sem hópur útlendinga haföi reist í Vikrahrauni. Þeir voru
beðnir um að taka „húsið“ umsvifalaust niöur, moka upp úr holunni og
ganga frá eftir sig. Þeir báru þvi við að þeim hafi verið sagt að á íslandi
mætti allt. DV-myndir Kári