Dagblaðið Vísir - DV - 13.01.1993, Blaðsíða 14

14
MIÐVIKUDAGUR 13. JANÚAR 1993.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EVJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÖLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, 105 RVlK, SlMI (91)63 27 00
SlMBRÉF: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDGÖTU 25. SlMI: (96)25013. Blaðamaður: (96)26613.
SlMBRÉF: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1200 kr.
Verð i lausasölu virka daga 115 kr. - Helgarblað 150 kr.
Hvað kom fyrír Steingrím?
Alþingi hefur loks nú, seint og um síðir, afgreitt samn-
inginn um Evrópska efnahagssvæðið. Hér hefur áður
verið Qallað um gildi þess samnings, kosti hans og galla.
Sömuleiðis um málsmeðferðina, málþófið og þau rök
sem sett hafa verið fram gegn EES-samkomulaginu.
Fram hefur komið að umræður á þingi hafa staðið leng-
ur um þetta mál en nokkurt annað í þingsögunni og
ekki fer á milli mála að aðild íslands að EES verður
talin til stærri ákvarðana íslendinga.
í hita leiksins hafa mörg þung orð fallið sem munu
fljótt gleymast og á það bæði við um persónur og póli-
tískar skylmingar um einstök atriði. Hitt stendur eftir
hvernig stjórnmálafLokkarnir hafa haldið á málinu,
enda kemur þar fram grundvallarafstaða og stefnu-
mörkun sem er hafín yfir dægurþras.
Andstaðan gegn EES sýnist einkum hafa verið byggð
á þjóðernislegum grunni. Hér hafa togast á þau öfl sem
áður hafa háð marga hildi um tengsl okkar við erlendar
þjóðir og alþjóðasamskipti. Annars vegar þeir sem vilja
tengjast nánari böndum við útlönd í viðskiptalegum,
stjórnsýslulegum og utanríkispóhtískum málum. Hins
vegar þeir sem óttast um örlög íslands út frá sjáif-
stæði, menningu og forræði í einu og öllu. Er þar
skemmst að minnast átakanna um aðildina að Nató og
Efta, svo eitthvað sé nefnt.
Alþýðuflokkur og Sjálfstæðisflokkur hafa jafnan ver-
ið í forystu fyrir hin fyrri öfl meðan Alþýðubandalag
hefur haft forystu um málstað hinna síðari. í umræð-
unni og afgreiðslunni á EES hafa aðeins tveir flokkar
gengið óskiptir til leiks, Alþýðuflokkur og Alþýðubanda-
lag. Hjá Kvennalista og Sjálfstæðisflokki hafa örfáir
þingmenn skorist úr leik, án þess þó að efast verði um
flokkspólitíska afstöðu þessara tveggja þingflokka. Það
er aðeins Framsóknarflokkur sem enn og aftur hefur
hvorki getað haldið né sleppt og er bæði með og móti
eftir því hvemig vindur blæs.
Framsóknarmenn virðast eiga erfitt með að gera upp
hug sinn til slíkra mála. Innan Framsóknarflokksins
voru jafnan skiptar skoðanir um afstöðuna til Nató á
sínum tíma. Sama er upp á teningnum nú. Þorri fram-
sóknarþingmanna hefur kosið að greiða atkvæði gegn
EES meðan fimm silja hjá. Já, já og nei, nei stefnan
virðist enn vera ríkjandi á þeim bæ.
Mest munar þar um afstöðu formanns flokksins,
Steingríms Hermannssonar, sem greiðir atkvæði gegn
samningnum. Sú afstaða er því undarlegri og óskiljan-
legri að Steingrímur var forsætisráðherra þegar viðræð-
ur við Evrópubandalagið hófust um EES. Það hefur og
komið fram í umræðum á þingi að undanfömu að Stein-
grímur var ábyrgur fyrir því að taka upp viðræður um
gagnkvæmar veiðiheimildir en aftur þar er Steingrímur
Hermannsson með andóf gegn því samkomulagi sem
tengist EES og kveður á um skipti á loðnu og karfa.
Steingrímur Hermannsson er einn af reyndari og
betri stjómmálamönnum samtíðarinnar. Hann hefur
haft yfirsýn og stjómvisku og er ekki lýðskrumari.
Snúningur hans í máhnu er þess vegna með ólíkindum.
Það er sá snúningur sem situr eftir þegar umræðum
um EES er lokið; póhtískur hringlandi Steingríms Her-
mannssonar; thraun hans th að fiska í gmggugu vatni.
Steingrímur ríður ekki feitum hesti frá þessari orra-
hríð. Framsóknarflokkurinn hefur veikt stöðu sína og
enn einu sinni vakið athygli á þeim eiginleika sínum
aö geta hvorkl haldið né sleppt. EUert R ScHram
„Ný starfsemi á Landspítala, glasafrjóvgun, skilar ótrúlega góöum árangri," segir m.a. I grein Guðmundar.
- starfsfólk glasafrjóvgunardeildar.
Kveðið við
annantón
Samdrátturinn í efnahagslífmu
hefur sett sinn svip á umræðuna í
landinu. Atvinnuleysi fer vaxandi,
þjóðartekjur minnkandi og ekki
útht fyrir bata á næstunni.
Rikisvaldið hefur brugðist við
þessum vanda að hluta með niöur-
skurði. Sá niðurskurður hefur ekki
hvað síst komið fram í heilbrigðis-
málum. Umræðan um samdrátt í
heilbrigðisgeiranum hefur verið
mikil undanfarin misseri og það að
vonum. Mér var því spurn í huga
þegar ég mætti á fjórða ársfund
Ríkisspítalanna. Hvemig myndi
Davið Á. Gunnarsson, forstjóri
Ríkisspítalanna, sá mikh mála-
fylgjumaður, haga orðum sínum?
Hvemig mundi hann bregðast við?
Hann varði tíma sínum til þess að
ræða það sem vel hefur farið á
starfsárinu, benti á gæði og afköst
hins ágæta íslenska sjúkrahús-
skerfis.
Stórir sigrar
Davíð sagðist ekki viss um aö ah-
ir gerðu sér grein fyrir þeim stóru
sigrum sem unnist hefðu á starfs-
árinu.
„í fréttum heyrist nefnilega mest
um lokanir deilda og um óánægju
starfsfólks með kaup og kjör.“
Á árinu 1992 verða hjartaaðgerðir
sjötíu fleiri en á síðasthðnu ári.
„Hefðu þessir sjúkhngar verið
skomir upp erlendis næmi kostn-
aður, þar með tahn flugfargjöld og
hótelkostnaður, nærri eitt hundrað
mihjónum króna og er þá vinnutap
aðstandenda ótahð. Trygginga-
stofnun ríkisins greiöir Ríkisspít-
ölum þijátíu mihjónir fyrir þessar
aðgerðir."
Spamaður er þvi um sjötíu mihj-
ónir eða um milljón á aðgerð.
Vísindastarfsemi hefur verið að
eflast innan Ríkisspítala og Vís-
indasjóður Landspítalans færari en
áður um að vera þar bakhjarl.
Ný starfsemi á Landspítala,
KjaUaiinn
Guðmundur G.
Þórarinsson
varaformaður Verkfræðinga-
félags íslands
glasafrjóvgun, skilar ótrúlega góð-
um árangri.
„Th þess að meta árangurinn
bera menn gjaman saman egg-
heimtu og klínískar þunganir. Þar
sem þetta hlutfall er best erlendis
er það um 30 af hundraði og algeng
meðaltöl em 15-20 af hundraði. Hjá
okkur er hlutfallið 50 af hundraði."
Dauösfóhum af völdum krans-
æðastíflu hefur á síðustu árum
fækkað hérlendis miðað við önnur
lönd. Þakka ber nýrri hátækni á
sviði lyf- og skurðlækninga.
Framfarir í myndgreiningu
Á ársfundinum flutti prófessor
Ásmundur Brekkan erindi um
sögu myndgreiningar á íslandi. Það
var fróðlegt að heyra hann lýsa
byrjuninni. Þegar Gunnlaugur Cla-
essen tók fyrstu röntgenmyndirnar
hérlendis varð hann að sæta lagi á
stofu sinni við Hverfisgötu vegna
rafmagnsleysis. Slökkva varð á
vélum Völundar rétt hjá á meðan
Gunnlaugur myndaði.
Nú er öldin önnur. Eftir marg-
þætta þróun myndgreiningartækni
og tækjabúnaðar hefur Landspítal-
inn nú eignast segulómtæki sem
er með því fullkomnasta sem notað
er í heiminum í dag. Tæknin bygg-
ist á samvirkni segul- og útvarps-
bylgna. Líkaminn er segulmagnað-
ur og viðbrögð hans við segul-
magninu mynduð.
Ársfundur Ríkisspítalanna sner-
ist því fyrst og fremst um sigra og
framfarir. Þetta kom þægilega á
óvart.
Gott dæmi um hvernig stjóma á
í vörn.
Nýr stjórnarformaður, Guðm.
Karl Jónsson, er kunnur sem fjár-
mála- og rekstrarmaður. Hans bíða
erfið verkefni en ekki er það tilvilj-
un að heilbrigðisráðherra velur í
þessa stöðu shkan mann til forystu.
Á ársfundi Ríkisspítalanna kvað
við annan tón. Að missa ekki sjón-
ar á því sem vel tekst th þó á móti
blási.
Guðmundur G. Þórarinsson
„Dauðsföllum af völdum kransæða-
stíflu hefur á síðustu árum fækkað
hérlendis miðað við önnur lönd. Þakka
ber nýrri hátækni á sviði lyf- og skurð-
lækninga.“
Skoðanir annarra
Ekki hugmyndir ASÍ
„í stað þess að mæta efnahagsvandanum með því
að auka á samdráttinn, auka atvinnuleysi og sætta
sig við að það verði 4-5%, skerða kaupmátt al-
mennra launatekna um 7% og auka verðbólguna
eins og ríkisstjómin gerir, vhdi ASÍ skattleggja þá
sem betur mega sín og þá sem skotið hafa tekjum
undan skatti. Jafhffamt lagði ASÍ th að ýmsum arð-
bærum framkvæmdum yrði flýtt, en það hefði dreg-
ið úr atvinnuleysi. ... Fuhyrðingar um að ríkis-
stjómin sé að fara að meginhluta th eftir hugmynd-
um ASÍ era því víös flarri."
Gylfi Ambjömsson, hagfr. ASÍ, í Mbl. 12. jan.
Tvíhliða samningur bestur
„Ég hef ekki lagst gegn EES-samningnum af því
aö ég sé ýmsa annmarka á því að standa utan þessa
samstarfs. Eins og málin hiafa þróast, væri best aö
tvíhliða samningur fengist, sem losaði okkur við hið
mikla stofnanavirki í kringum samninginn. Hitt
mundi ekki breytast, að einhver úrskurðaraðih
þyrfti að vera í dehumálum. Öh mhliríkjaviðskipti
byggjast á slíku.“
Jón Kristjánsson í Tímanum 12. jan.
Gagnkvæmar
veiðiheimilidir
„Stjórnarsinnar hafa ítrekað bent á, að hin póh-
tíska ábyrgö á máhnu hvhi ekki síður á herðum
Alþýðubandalags og Framsóknarflokksins; þeir
flokkar hafi átt aðhd að ríkisstjóm sem hóf viðræður
við EB um gagnkvæmar veiðiheimhdir, og þarmeð
opnað á þann möguleika að skipum frá bandalaginu
yrði hleypt inn fyrir lögsögu til gagnkvæmra veiða."
Úr forystugrein Alþbl. 12. jan.