Dagblaðið Vísir - DV - 27.02.1993, Blaðsíða 46
58
LAUGARDAGUR 27. FEBRÚAR1993
Rangfærslur leiðréttar
í frétt í DV, fimmtudaginn 25.
febrúar, sem sögð er byggð á upp-
lýsingum skiptastjóra Fórnar-
lambsins, áður Hagvirkis, koma
fram verulegar rangfærslur sem
ekki verður komist hjá að leiðrétta.
Fórnarlambið á 5 lóðir í Smára-
hvammi. Þær voru metnar af fast-
eignasala fyrir tveimur árum á
tæpar hundrað og tuttugu milljón-
ir. Á árinu 1992 var veðhöfum seld-
ur Qöldi lóða fyrir á fjórða hundrað
milljónir króna. Þær 5 lóðir sem
eftir eru voru áður metnar á tæpar
eitt hundrað og tuttugu milljónir
en eru nú metnar á tæpar sjötíu
milljónir króna og eru veðsettar
fyrir nokkru hærri upphæð í sam-
ræmi við fyrra mat. Tæpast er unnt
að ásaka eigendur Hagvirkis fyrir
vaxtastig og almennt efnahagslíf í
landinu sem hefur valdið verð-
lækkun fasteigna og lóða. Þess skal
jafnframt getið að nefndar lóðir,
sem enn eru óseldar, eru í bókhaldi
Fórnarlambsins bókfærðar langt
undir matsveröi. Þegar þær verða
seldar ganga þær til greiðslu veð-
skulda sem eru skuldir búsins. Sú
kenning að eign sé einskis virði ef
hún er veðsctt er í hæsta máta ein-
kennileg og verður tæpast sam-
þykkt af veðhöfum. Skuldir við
veðhafa eru vissulega skuldir bús-
ins og andviröi þeirra gengur til
hækkunar skulda þess og því verð-
mæti fyrir búið. í fréttinni segir að
lóðirnar séu metnar á 200-300 millj-
ónir í bókhaldi fyrirtækisins og
þær séu einskis virði.
Tilgangur fullyrðinga um að and-
virði eigna sem ganga til fullnustu
veðkrafna skipti þrotabú engu máli
er vandséður.
Óvandaður málflutningur af
þessu tagi eykur ekki trúverðug-
heit þeirra sem flytja.
Eignir Hagvirkis, þ.e. lóðir í
Smárahvammi, fasteignirnar
Skútahraun 2, Skútahraun 4, Dals-
hraun 16, Fitjabraut 2 og ýmis tæki
og tól eru að andvirði á milli 400
og 500 milljónir eða meira ef eðh-
legur fasteigna- og vélamarkaður
væri. Þá námu upphæðir þeirra
gagnkrafna á ríkissjóð sem deilt er
um á milli 600-700 milljónum
króna, sé tekið tillit til nýrra við-
bótarálagna söluskatts sem krafa
er gerð um til búsins. Eignir búsins
væru þannig 1000-1200 milljónir
króna.
Þær kröfur í búið, sem samþykkt-
ar hafa verið, nema um 1200 millj-
ónum en auk þess hefur Hagvirki-
Klettur mótmælt kröfum sem
nema tæpum tvö hundruð milljón-
um króna, auk áætlaðra skatta-
krafna, þar á meðal er rúmlega 18
milljóna króna aðstöðugjaldakrafa
frá sýslumanninum á Blönduósi
vegna ársins 1991 en það ár vann
Hagvirki hf. ekkert á því svæði,
aðeins Hagvirki-Klettur hf. Enn-
fremur verulegar tekjuskattsáætl-
anir sem ekki eru raunhæfar. Ljóst
má því vera að ef réttur fyrirtækis-
ins gagnvart ríkissjóði fæst viður-
kenndur, þá á það fyrir skuldum
eða a.m.k. nærri því, þrátt fyrir
efnahagsástandið nú.
í ljósi þess að Hágvirki-Klettúr
hf. keypti eignir af Hagvirki á yfir-
verði og hefur auk þess lagt fyrir-
tækinu til á þriðja hundrað millj-
ónir króna er í hæsta máta ósann-
gjarnt að vegið sé að Hagvirki-
Kletti á vegum búsins en ekki leitað
réttar þess gagnvart ríkissjóði.
Hagvirki-Klettur hefur þurft að
taka þau mál að sér á eigin kostn-
að, í þeirri trú að réttlætið sigri að
lokum.
Jóhann G. Bergþórsson
Sviðsljós
íslandskynning í Atlanta
Mary Lou Seltzer, Bandaríkjamaður sem á ættir að rekja til Svíþjóðar, kynnti ísland rækilega á sérstakri hátíð
sem haldin var í Atlanta í Bandaríkjunum. Yfirskriftin var „Festival of Trees“ og eins og sjá má skreytti Mary Lou
jólatré upp á íslenskan máta og sýndi í leiðinni m.a. ullarvörur og upphlut.
Sviðsljós
Unni Óskarsdóttur er greinilega skemmt af frásögn Sigríðar Zoéga.
DV-myndir GVA
Dansað á
haustvöku
Leikritið Dansað á haustvöku eftir
Brian Friel var frumsýnt í Þjóðleik-
húsinu sl. fimmtudagskvöld. Verkið
QaUar um fimm systur sem lifa ein-
földu og fábrotnu lífi en við heim-
komu bróður þeirra uppgötva þær
að sú heimsmynd, sem þær eru með
i kollinum, er ekki til.
Sveinbjöm I. Baldvinsson þýddi
leikritið en leikstjóri er Guðjón P.
Pedersen.
Margrét Vilhjálmsdóttir, Sigrún Ólafsdóttir, Katrín Þorkelsdóttir og Helga
Stefánsdóttir mættu vel dúðaðar á frumsýninguna.
Meiming
Kristinn G. Harðarson á Mokka:
Eintal eða samtal?
Nú stendur yfir á kaffistofunni Mokka, og
fram til 28. febrúar, sýning á teikningum eða
hugmyndaskissum eftir Kristin G. Harðar-
son. í viðtali, sem sýningarstjóri kaffihúss-
ins, Hannes Sigurðsson listfræðingur, hefur
tekið, segir Kristinn um afstöðu sína gagn-
vart listsköpun: „Kannski er ég að upphefja
eða tilbiðja þennan fábrotna hversdags-
leika.“ Hann segir jafnframt að sér finnist
kaffihúsið Mokka henta vel fyrir svona
myndir. En hvað hentar vel? Það að hægt
er að spara sér yfirsetu því þeir sem sifja
yfir kaffibollunum sifja líka yfir sýningunni.
Og trúlega skaðar það ekki að yfir kaffiboll-
unum fara gjaman fram umræður um hvers-
dagslega hluti sem ættu þá að vera í sam-
hijómi við verkin á veggjunum. í viðtalinu
segist Kristinn jafnframt ekki vera að boða
neitt sérstakt og pólitískar og samfélagslegar
predikanir eigi ekki upp á pallborðiö hjá sér.
Það er einmitt mergurinn málsins að nær
alla íslenka myndlistarmenn skortir alger-
lega samfélagslega meövitund og pólitískan
skilning. Þannig spyija þeir aldrei hvaða öfl
það eru sem knýja hlutina og þá sjálfa áfram.
Þeir eru fyrst og fremst sjálfhverfar tilfinn-
ingaverur og öll greining á þeim „kerfum"
sem í raun marka örlög þeirra finnst þeim
grugga upp þennan tæra sjálfskapaða tilfinn-
ingapoll. Sé kaffihúsið skoðað sem stofnun
Myndlist
Hannes Lárusson
er einn af tilgangi þess að selja sem mest af
kaffi, jafnframt er það félagslegur vettvangur
með eigin hefðir og hlutverk. Á hinni bóhe-
mísku 20. öld hefur það ekki síst verið fastur
punktur í lífi hins borgaralega listamanns.
En Kristinn Harðarson sýnir ekki á Mokka
af því að það sé nauðsynlegur vettvangur
fyrir verk hans hvað innihald eða viöfangs-
efhi snertir því hann er hvorki upptekinn
af rýminu sem slíku né félagslegu hlutverki
þess eða sögu, heldur finnst honum verkin
sín falia vel að staðnum af því þau eru smá-
gerð og lítil um sig eins og veggplássið á
staðnum.
Stækkunargler
Þegar teikningar Kristins eru skoðaðar
kemur í ljós að hann kemur viða við. Við
fábreytni hins daglega lífs á íslandi hafa
margir listamenn brugðist þannig við að gera
verk sín sem fjölbreytilegust. Þannig má á
þessari litlu sýningu finna skírskotun til
ótrúlega margbrotins efnis og hugmynda.
En það er einn hængur á, sem Hannes gæti
e.t.v. bætt úr fyrir næstu sýningu, það vant-
ar handhæg stækkunargler fyrir kafifihúsa-
gesti því teikingar Kristins eru afar smágerð-
ar og texti og lýsingar sem mikið er af einn-
ig - en ef vel ætti að vera þyrfti líka að vera
til staðar handritafræðingur til að hjálpa til
við að lesa úr myndunum. En á móti kemur
að í rauninni er ekki ætlast til að þessi verk
séu skoðuð af það mikilli áfergju að það komi
róti á kaffihúsagestinn sem situr yfir sýning-
unni. En þetta breytir því ekki að margar
hugmyndir Kristins, einkum að umhverfis-
verkum, eru afar hugmyndaríkar og
skemmtilegar á sinn bamslega hátt. Það er
þess vegna mikil synd að sjaldnast ná þessar
hugmyndir að líkamnast og þess vegna er
hættan sú að þær og umræðan um þær verði
æ innétnari og endi með því að þær éti sjálf-
ar sig upp íslenskri menningu til stórtjóns.
Það er helsta hlutverk listsköpunar að við-
halda sem mestri fjölbreytni og sýna þannig
fram á nýja möguleika í lífinu sjálfu. Það er
einkum tvennt sem drepur fjölbreytnina í
dróma: „Náttúruleg" útþynning sem á sér
stað í litlu samfélagi þar sem allir þekkja
alla, og „náttúrleg" tiUmeiging til að hefja
einn af „okkur“ í goðsagnalegar stærðir.
Höfum við þær dæmin í Kjarval og Laxness
og örvæntingarfulla en samt grafalvarlega
tilraun til að blása Erró upp í sömu stærð.
Einn af eftirminnilegustu textum sem Krist-
inn Harðarson gerði fyri u.þ.b. 15 árum hljóð-
aði: „Hversdagsleikinn þarf ekki aUtaf að
vera grár.“ Það er einmitt baráttan við gráa
litinn sem öU íslensk menning hefur aUtaf
snúist um.