Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1994, Blaðsíða 12

12
MÁNUDAGUR 31. OKTÖBER 1994
Spumingin
Lesendur
RétUndabarátta leikara
Á að banna ofbeldi í sjón-
varpi?
Elín Ólafsdóttir: Já, alveg tvímæla-
laust.
Bergrún Gunnarsdóttir: Já, mér
finnst það.
Skilyrði fyrir fiskeldi í stórum stíl:
Skortur á samhæf ingu
framleiðslu og sölu
Þorkell skrifar:
Þessar línur eru skrifaðar eftir að
hafa hlýtt á tal leikara í útvarpinu
laugard. 22. þ.m. um kaup þeirra og
kjör. - Eru leikarar að misskilja hlut-
verk leiklistar á íslandi eða eru þeir
á villigötum?
Það kom fram í þættinum að stétt-
arfélag leikara er með 250 félaga inn-
an sinna vébanda og af þessum fjölda
þiggi um 30-40 laun hjá atvinnuleik-
húsunum. Ekkert minnst á alla þá
vinnu sem leikarar fá við auglýsing-
ar og fyrir að lesa inn á barnamynd-
ir o.s.frv.
Mikið atvinnuleysi, segja leikarar
og bera sig illa hvað varðar framboð
og eftir spurn. - Fimm þúsund leikar-
ar eru atvinnulausir í London, þeirri
miklu borg -leiklistar, sjónvarps-
stöðva og kvikmynda. Hvað mega
þeir segja! - Er ekki bara offram-
leiðsla á leikurum hér sem og í mörg-
um stéttum um þessar mundir?
Fastráðnir leikarar hér á landi hafa
sótt um listamannsstyrki samhliða
launaörygginu. Rithöfundar og skáld
hafa sótt um styrki, en eru ekki fast-
ráðnir á sama tíma hjá einhverjum
forlögum. Ég hvet félagsmenn að lesa
um reynslu Ingmars Bergmans, er
hann dvaldist í London um tíma við
leikstjóm og undraðist og dáðist að
orku breskra leikara sem léku í átta
sýningum á viku og æfðu á daginn.
- Hann bar saman kröfur sænskra-
leikara við þessi kjör og þorði ekki
að hugsa þá hugsun til enda.
í áðumefndum þætti kom fram
hugmyndin að ráða leikara fyrir
hvert leikár með þarfir verkefna
hveiju sinni í huga. Þetta fannst mér
hið eina góða við þáttinn. - Ég er
gamall aðdáandi leikara og minnist
þess þegar þeir skunduðu af sínum
vinnustaö, bönkum eða annars stað-
ar, heim til að borða og síðan beint
í leikhúsið og glöddu áhorfendur
kvöld eftir kvöld. Ég er ekki að biðja
um það sama aftur, en mér finnst
réttindabarátta leikara vera komin
langt frá takmarkinu. Þessir lista-
menn eiga að standa og falla með
afrekum sínum og getu, ekki með
löngum setum á samningafundum.
Andrés Guðnason skrifar:
Enn eitt þrotabús-ævintýrið í fisk-
eldi er nú í fréttum, á Tálknafirði.
Þegar spurt er hins vegar um ástæð-
ur er svarið það að ekki hafi tekist
að selja eldisfiskinn sem var að mest-
um hluta silungur. - Á sama tíma
berast þær fréttir frá Bandaríkjun-
um að mjög hátt verð sé á silungi og
þar vanti þessa vöru tilfinnanlega
inn á markaöinn.
Það er að vísu löng leiö frá Tálkna-
firöi til Bandaríkjanna, en varla hafa
menn þó reiknað með því aö geta
rekið fiskeldisstöð án þess að selja
fiskinn á erlendan markað. Er ekki
hér eitt dæmið um hversu íslending-
um eru oft mislagðar hendur í að
framleiða söluhæfa vöru á erlenda
markaði? Fjallið kemur þó ekki til
þín, þú verður að klífa fjallið ef þú
ætlar að kynnast því.
Nú sýnist svo sem ekkert sé sjálf-
sagðara en að stunda hér fiskeldi í
stórum stíl. Það virðast öll skilyrði
vera til þess. En hvers vegna þarf
allt að fara í handaskolum þegar til
framkvæmdanna kemur? Hvað
vantar? Þekkingu, þolinmæði, natni,
vandvirkni, - skipulag frá fyrsta stigi
til hins síðasta. Sennilegt er að allt
þetta haldist í hendur. Kannski ætla
menn aldrei að vakna upp úr veiöi-
mannasamfélaginu.
Það virðist þó liggja ljóst fyrir að
það er tilgangslaust að framleiða
Hvað vantar? - Þekkingu, þolinmæði, natni, vandvirkni - skipulag frá fyrsta
stigi til hins síðasta.
vöru sem menn hafa ekkert vit á að
selja á mörkuðum sem fyrir hendi
eru. Eins er það út í hött að fram-
leiða vöru sem enginn vill kaupa.
Hjá öllum iðnvæddum þjóðum leggja
menn höfuðáherslu á að framleiða
fyrir ákveðna markaði, sem þeir hafa
kynnt sér til hlítar. - Hér er allt í
lausu lofti hvað sölumennsku snertir
og tilviljun ein ræður hvort hægt er
að selja það sem framleitt er. Hér
virðist sannarlega lottó-þjóðfélag.
Inga Hrönn Pétursdóttir: Það mætti
að minnsta kosti minnka það.
Ólafur Þorsteinsson: Mér finnst að
það ætti að minnka það.
Hólmfríður Bragadóttir: Já, ég get
verið sammála því.
Skemmtiefni úthýst hjá RÚV
Halldór Ólafsson skrifar:
Það gerist margt í einu þegar sið-
væðingin fer eins og logi yfir akur.
Stimplunum er óspart dýft í blekið
og menn flokkaðir líkt og kinda-
skrokkar í sláturhúsum. En nú fara
hinir mögru í úrvalsflokkinn, þ.e.
þeir sem ekkert gera og ekkert segja
og hafa aldrei gert. Þeir sem láta að
sér kveða og hafa eitthvað til mál-
anna að leggja, þeir eru stimplaðir
með þriðja flokks stimplinum.
Ástæðan? Jú, þeir eru alltaf sagðir
vera að þjóna einhverjúm ótil-
teknum eða tilteknum aðilum sem
ekki eigi að þjóna, þeir séu með
„meiningar“ og þess vegna beri þeim
að víkja. - Þetta er svona í pólitík-
inni. Og svona er þetta hjá RÚV,
stofnuninni meö almannatengsl að
markmiði.
Nú hefur alveg ný skilgreining ver-
ið sett þar fram af æðsta yfirmanni.
- Það á ekki að vera skemmtiefni í
dægurmálaútvarpi eða í sjónvarpi!
Þetta hefði nú verið ágæt yfirlýsing
og tímabær ef í leiðinni hefði verið
boðað að í sama mund yrði afnumin
skylduáskrift að Ríkisútvarpinu, og
alla' vega af sjónvarpinu. Þá þyrftu
menn ekki að greiða fyrir drungann
og depurðina, nema auðvitaö þeir
sem sérstaklega sækjast eftir þessum
einkennum, ríkisreknum.
Ég tel að aldrei hafi orðið jafn öm-
urlegt hlutskipti nokkurrar ríkis-
stofnunar, en þau eru þó oft einmitt
til staðar hjá ríkisstofnunum, og það
að úthýsa þeim pistlahöfundunum
Illuga og Hannesi Hólmsteini af dæg-
urmálarás RÚV fyrir skemmstu. -
Og á þeim forsendum helstum, að
„frelsi gengi ekki upp án ábyrgðar“!
Hvað er orðið um Ríkisútvarpið?
Hver ber ábyrgð á því að svona fór?
Hver ber ábyrgð á stofnuninni og
frelsinu sem þar á að ríkja, með eða
án ábyrgðar?
Frá málfundi stúdenta um útvarpsmál.
pistlahöfundar.
- Útvarpsstjóri og tveir útstimplaðir
I>V
íslensk verðbréf ahöll
Þorsteinn Kristjánsson skrifar:
Ég hef oft velt því lyrir mér
hvort ekki sé möguleiki á að
koma hér upp alþjóðlegri verð-
bréfahöll sem með nútíma - og
kannski íslenskum - hugbúnaði
gæti gefið upplýsingar milli landa
og um allan heim og jafnvel þann-
íg aö fíárfesta mætti héðan um
ísland. Að auki gæti sú miðstöð
e.tv. gefið stöðugar upplýsingar
um stöðu markaða víðs vegar
enda skilst mér að þannig mið-
stöö sé ekki enn fyrir hendi svo
að gagni sé. ísland er vel staðsett
og einmitt þess vegna mætti
tryggja slíka þjónustu, ásamt sér-
stöðu sem víð hljótum að geta
haft um ráðgjafarþjónustu á sviði
fiskveiöa og rannsókna.
Ökklabrot á 2,6 millj-
ónir,nauðguná300
þúsund
Stefán Magnússon hi'ingdi:
Þeir eru furðulegir dómamir í
réttarkerfinu og skaðabætumar
til fórnarlamba glaepamanna
misjafnlega metnar. - Ég las i DV
frétt að t.d. fórnarlambi árásar-
manns hefðu verið dæmdar 2,6
milljónir fyrir ökklabrot (sem
læknast þó væntanlega ef allt er
með felldu) en stúlku, sem hefur
verið nauðgað (og það sár grær
ekki á lífsleiðinni), dæmdar 300
þúsund krónur! - Þetta er réttar-
ríkið ísland!
Opniðeinkavín-
verslun!
Birna skrifar:
Ég kaupi ekki oft áfengi en þó
hef ég þurft þess, t.d. þegar ég vil
bjóða vinum í mat. Ég á hins veg-
ar í mestu erfiðieikum með að
komast í ÁTVR á afgreiðslutíma
hennar. Á laugardögiim og eftir
kl. 18 er þar lokað. Ég skora á
einhvern hugrakkan mann eða
konu í verslun eða viðskiptum
að sækja um að fá að selja létt
vín og bjór, ásamt þá kannski
öðmm vömm samhliða. Fólk
verður að eiga aögang að þessum
vörutegundum með betri hætti
en nú er.
Ráðherrannsegiaf
eár
Friðrik Árnason hringdi:
Það er varla þungbærara fyrir
forystulið Alþýðuflokksins að
knýja ehm sinna ráðherra til af-
sagnar en það var fyrir Sjálfstæð-
isflokkinn fyrir nokkrum áram
að knýja þáverandi ráðherra
flokks síns til afsagnar. Ég get
engan veginn séð að Alþýðu-
flokknum sé stætt á að gegna ráð-
herrastarfi ef hann mun þurfa að
sæta lögreglurannsókn vegna
viðskilnaðar við Hafnarfjarð-
arbæ - auk þess sem-á undan er
gengið. Ég sé því ekki hvernig
félagsmálaráðherra kemst hjá
því að segja af sér embætti.
Óstéttvísi launastétt-
anna?
E.E. skrifar:
Það fer að verða merkilegt
rannsóknarefni fyrir sérfræð-
inga að kanna orsökina fyrir
þeim doða sem hrjáir forystu-
sveitir launastéttanna. Er hugs:
anlegt að öll orkan fari í að
hamstra í eigin kjötpott? Þeir eru
a.m.k. orðnir nokkuð vambsíðir
sumir hverjir og þungir til gangs,
hvað þá ef þeir þurfa að hlaupa
á eftir málaliðum fjármagns og
auðlmda. En þeir hafa lika alltaf
komið í mark með fenginn langt
á undan gamlingjunum, sem hafa
verið að snússa sig í startholun-
um þegar hinír eru að Ijúka
sprettinum. Kannski er orsökin
óstéttvísi launastéttanna og þær
hafi því við engan aö sakast nema
sjálfar sig. En kannski er maginn
ekki enn tómur og höfuðið því
ekki farið að vinna?