Þjóðviljinn - 01.05.1975, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 1. maí 1975. ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 3
Rætt við Eðvarð Sigurðsson
um stéttajafnvægi, „stétta-
samvinnu”, áhrifasvæði
í verkalýðshreyfingunni
og fleira
starfsemi og hverskonar
útbreiðslustarfi öðru.
Ég hef alltaf verið þeirrar
skoðunar að þessi sérislenska að-
ferð væri röng, hin aðferðin væri
affarasælli. Þó að félögin verði að
visu fámennari þannig, verða þau
samhentari i öllu sinu starfi og
marksæknari.
Þetta hvorutveggja, sem ég hef
hér nefnt, er hluti af svari við
þeirri spurningu, sem þú barst
fram. En mörgu má svo við bæta.
Til dæmis má bæta þvi við, að
fólkiö i verkalýðsfélögunum er að
sjálfsögðu sama fólkið og ræður
úrslitum i almennum pólitiskum
kosningum. Þess vegna er að
sjálfsögðu ekki við þvi að búast að
það kjósi heldur aðra pólitiska
túlkun á vegum verkalýðsfélag-
anna en á vegum stjórnmálasam-
takanna.
Loks er vert að viðurkenna
einnig að forustumenn verkalýðs-
félaganna — einnig þeir róttæku
— hafa ekki beitt sér i þessum
málum að neinu marki innan
félaga sinna.
önnur verkefni
verkalýðsfélaganna
— Frá þvi að þú komst i Dags-
brún hefur orðið geysileg breyt-
ing á starfi verkalýðsfélagsins
eins og þjóðfélagsins alls.
— Já. Til dæmis um það er sú
breyting sem orðið hefur á verk-
efnum verkalýðsfélaganna.
Félögin hafa tekið að sér mörg ný
verkefni: menn kannski gera sér
ekki alltaf grein fyrir þessu og
reikna dæmið út frá þvi sem áður
var þegar einvörðungu var um
atvinnu- og kaupgjaldsbaráttu að
ræða. Við höfum á undanförnum
árum og áratugum komið fram
ýmisskonar félagslegum hags-
bótum fyrir verkafólk sem
heimta mikinn starfskraft á veg-
um félaganna. Að þvi leyti má
segja að skrifstofur verkalýðs-
félaganna séu að sumu leyti
býsna likar ýmsum stofnunum
þjóðfélagsins. Þarna er um að
ræða margskonar störf eins og
sjóðir verkalýðsfélaganna, og i
kringum þá er æði mikil vinna.
Þá má minna á það mikla starf
sem félögin i Rvik hafa unnið i
sambandi viö húsnæðismál
verkafólks. Þessir þættir allir
taka mikið af starfskröftum og
hafa sett allt annan svip á starf-
semi verkalýðsfélaganna en áður
var. En þetta má hins vegar ekki
verða til þess að það gleymist eða
detti upp fyrir hjá okkur, að við
eigum fyrstog fremst að muna að
við stöndum i broddi hreyfingar,
sem á að vera lifandi og starfs-
söm og markviss. Það er ákaf-
lega margt sem við þyrftum að
snúa okkur að af miklu meira afli
en gert hefur verið. Þar á ég fyrst
og fremst við tengsl félagsins og
félagsmannanna: það þarf margt
að gera til þess að bæta þessi
tengsl. Ef við tökum hreyfinguna
iheild er sjálfsagt öllum mjög vel
ljóst, að margt mætti betur fara i
skipulagi hennar svo hún yrði
átakahæfari en nú er.
Skipulagsmálin
Fyrir nú æði löngu siðan gekk
Alþýðusambandsþing frá stefnu-
yfirlýsingu varðandi skipulags-
málin.
Þar var sú höfuðstefna mörkuð
að vinnustaðurinn væri grund-
völlur verkalýðssamtakanna.
Þetta þýðir að færa skipulagið til
þess horfs sem rikjandi er viðast
annars staðar. Ennþá höfum við
ekkert komist áleiðis i þessum
efnum og þetta getur enn tekið
býsna mörg ár, en ég er sann-
færður um að þetta er skipulagið
sem á að stefna að að koma i
framkvæmd. Við eigum ekki að
gera mun á þvi hvaða störf menn
vinna: ef menn vinna saman eiga
þeir að vera saman i félagi — það
eiga hvorki kynferði eða hvað fólk
hefur numið til þess að stunda
starfann að skipta fólki i verka-
lýðsfélög.
t samræmi við þessa stefnu ASI
var ákveðið að stofna landssam-
tök starfsgreinanna. Niðurstaðan
hefur hins vegar orðið sú, að
landssamböndin hafa orðið til án
þess að hreyft væri við sjálfum
grundvellinum, þe. skipulagi
verkalýðssamtakanna. Þau bera
það að sjálfsögðu með sér, lands-
samböndin, að gallarnir i skipu-
lagi þeirra eru þeir sömu og
gallarnir i sjálfum frumeiningun-
um: — nema þó það að við höfum
ekkert sérstakt kvennasamband.
Ég tel að skipulagsmálunum
eigum við óunnin mjög mikil
verkefni, en það er auðveldara
um það að tala en að nokkuð
gerist i veruleikanum. Auðvitað
megum við ekki þar flana út
i neitt, sem ekki er hægt að ná
samstöðu um, en við megum
ekkert i skipulagsmálum gera
sem torveldar okkur að stiga
skrefið til fulls á grundvelli
vinnustaðaskipulagsins.
En ég vil undirstrika að hér er
um mjög vandasama hiuti að
ræða: sögulegar hefðir og mikil
tilfinningatengsl og margt annað
viðkvæmt.
— Þegar þú talar um endur-
skipulagningu verkalýðssamtak-
anna ertu þá ekki með öll samtök
launamanna i huga, einnig
BSRB?
— Auðvitað ætti þetta fólk allt
að standa saman á vegum einnar
heildarhreyfingar.
En það versta af öllu i skipu-
lagsmálunum er að við erum úr
takti við atvinnuþróunina eins og
nú standa sakir. Til langframa
gæti slikt endað með skelfingu.
Fræðslumálin
set ég fremst
— Hver telur þú helstu mál —
innri mál — verkalýðssamtak-
anna fyrir utan skipulagsmálin?
— Fremst myndi ég setja
fræðslumálin. Þar verður að gera
stórátak i nánustu framtið.
— Þegar ég kom á Dagsbrúnar-
fund fyrir 10 árum sagðir þú ná-
kvæmlega þetta sama — en af
hverju hefur ekkert verið gert á
vegum félaganna sjálfra? A veg-
um Dagsbrúnar?
— Það er von þú spyrjir.
Forystumenn eru flestir svo
alUof yfirhlaðnir i daglegum
störfum, að önnur vandamál
hverfa stöðugt i skuggann. Auk
þess hefur hinn langi vinnutimi
almennings hér haft það i för með
sér að fólk tekur litinn þátt i þeirri
félagsstarfsemi sem býðst og það
er ekki sérlega uppörvandi. Bæði
er erfitt að fá menn til þátttöku og
forustu.
En það er best að segja söguna
sem stysta, við erum allt of ódug-
legir.til dæmis i allri útgáfustarf-
semi.
Atvinnustjórnmálamað
ur verkalýðsleiðtogi
— Nú er tal okkar þegar orðið
alllangt. En að siðustu: Þú ert at-
vinnustjómmálamaður og verka-
lýðsleiðtogi. Hvernig semur?
— Þetta voru nú þin orð: ég hef
aldrei litið á mig sem atvinnu-
stjórnmálamann. Ég er fyrst og
fremst starfsmaður verkalýðs-
hreyfingarinnar. Ég tel að þvi
fylgi bæði kostir og gallar fyrir
mann úr forustu verkalýðs-
hreyfingarinnar að vera á þingi,
en ég held að það geti verið gagn-
legt fyrir þingmenn og þingflokk
okkar að þar séu menn úr forustu
verkalýðssamtakanna.
— Að undanförnu er mikið
reynt að gera úr þvi að innan Al-’
þýðubandalagsins takist á
menntamenn og forustumenn
verkalýðshreyfingarinnar.
— Þetta er nú ekki nýtt. Allt frá
árdögum verkalýðshreyfingar-
innar hafa borgaraleg blöð reynt
að gera menntamenn i verkalýðs-
hreyfingunni tortryggilega.
Ihaldið reynir allt til þess að
spilla fyrir og eyðileggja. Það
lætur sig ekki muna um að svi-
virða menntunina i þvi skyni.
Mig minnir að eitthvert blaðið
hafi talað um „hvitfl i bba-
komma” i þessu sambandí sem
andstæðu við verkalýðinn. Hér
áður voru menn stundum nefndir
stofukommar, og var þá átt við
þá menn sem sitja og tala um
fræðin en sinna litt daglegum
verkefnum flokksins. Þeir menn
voru vissulega ekki i háu gengi
innan verkalýðshreyfingarinnar
né heldur innan okkar stjórn-
málahreyfingar. Svo er heldur
ekki nú. Og allt tal andstæðinga
okkar um andstæður milli verka-
lýðsleiðtogaog menntamanna i
Alþýðubandalaginu er heilaspuni
öfundarmanna flokks okkar.
—s.
Óskum öllu starfsfólki okkar og vinnandi
fólki til lands og sjávar gleðilegrar há-
tiðar!
Togaraafgreiðslan h.f.
Reykjavík
Verkamannasamband
tslands
sendir meðlimum sinum og verkalýð öll-
um stéttarlegar heillaóskir i tilefni dags-
ins.
Gleðilega hátið!
Verkalýðs- og sjó-
mannafélag
Gerðahrepps, GARÐI
óskar meðlimum sinum og landslýð öllum
til hamingju með daginn.
Gleðilega hátið!
Iðnsveinafélag
Suðumesja
sendir öllum verkalýð landsins árnaðar-
óskir i tilefni dagsins.
Gleðilega hátið!
Verkalýðs- og sjómanna-
félag Keflavíkur
sendir öllu vinnandi fólki bestu árnaðar-
óskir i tilefni 1. mai.
Gleðilega hátið!
Verkalýðsfélag
Borgarfjarðar
Borgarfirði eystra
sendir öllu vinnandi fólki til sjávar og
sveita sinar bestu kveðjur i tilefni 1. mai.
Gleðilega hátíð!