Þjóðviljinn - 24.12.1976, Blaðsíða 35

Jólablað 1976. — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 35
Eins og þetta sé nokkru lagi likt
álpast um á götuhornum^og selja
blöð. Eins og blaðasala sé nokkuð
nema fyrir krakkagreyin. Þau fá
máski rétt fyrir gospillu og sleiki-
brjóstsykri. Ætli nokkur kaupi
svo af ykkur? Og þó svo væri að
einhverjir vilji kaupa þetta af
ykkur þá les þetta varla nokkur
maður. Að minnsta kosti höfum
við verkamenn annað með
timann að gera en grina i þetta
smásaxaða hugsjónaþrugl ykkar.
Ofan i kaupin sýnist mér þetta
vera eins konar aðferð hjá ykkur
til að losna við vinnu. Komast hjá
þvi að erfiða fyrir lifsviðurværi
sinu, en er svo sem ekki neitt
neitt. Sýnast þó vera að vinna
eitthvað og bjóða mönnum
plaggötog pappira. Það er þá lika
fögnuðurinn þvi hvað er svo sem i
þessum bréfsnifsum nema tóm
munnræpa úr einhverjum kján-
um sem glápa langt út i heim
Portúgal og Spán. Ekkert nálægt
þeim málum hér sem okkur varð-
ar eða viljum vita um.
Það eru ekki einu sinni al-
mennilegar klámsögur i þessum
afstyrmis miðum ykkar. Haldið
þið kannski að það renni út úr
okkur munnvatnsslepjan þó að
þið hristið þessa prentpésa fram-
an i okkur o-sei sei nei, það er
ekki mikil hætta á þvi. En verka-
liðið það verður að hugsa um
vinnu sina, það fæst ekki svo mik-
iðút úr þessu bölvaða puði, alltaf
verstu og erfiðustu verkin en
minnsta kaupið. Og svona hefur
það alltaf verið, er það ekki? Er
það eitthvað að skýrast fyrir fólki
segirðu eins og hvurnin er það
ekki viðtekin regla um allan heim
að þræla út vinnufólki og borga
þvi skit úr hnefa. Þetta er máski
eitthvað öðruvisi i dýrðarrikjum
kommúnistanna eða.hvað, jæja
heldurðu að það sé svipað. Fái
premiu segirðu fyrir sérleg afköst
mikla útjöskun já grunaði ekki
Gvend einsog við fáum ekki ábót
hérna þegar allt er að fara til
fjandans og sérstaklega þarf að
reka á eftir. Við bara köllum það
bónus og hann er aldrei nógu
hár.
Þið ættuð að skrifa um hann,
breyta honum, væri gagnlegt
verkefni og hér á heimavigstöð-
um. Mundi koma okkur að gagni
og jaínvel ykkur-----Nema það
sé eitthvað öðruvisi með ykkur
þessa róttæklinga en annað fólk,
máski þurfið þið ekki vinnulaun
en þvælið i kjaftæði og áróðri,er-
uð vist allir eins alltaf i einhverju
fjarlægu og langt i burtu en ekki
þar sem verið er að vinna enda
eigið þið varla fyrir tóbaki.
Maður hefur nú svo sem heyrt
að þið dragið fram lifið á náms-
launum og skipið ykkur i
kommúnur svo þið getið notað
fötin hvort af öðru. En ætli það sé
nú ekki aðallega gert til þess aö
brýna hnifana hvort fyrir ann-
að og möndla byssurnar eins og
blaðið segir um stúdenta 1. des.
Hvern fjandann ætti ég svo sem
að gera viö þennan snepil, ekki
ligg ég i lesningum eða finnst þér
ég eitthvað liklegur að styrkja
ykkur i þessu bölvaða ráöleysi og
flandri að trufla vinnandi fólk.
Andskoti að nokkur stéttabar-
áttuneisti er i ykkur nema þá úr
þessari auðnuleysis og kjafta-
blaðurs stétt sem alltaf er
aó stækka. Hann lyfti hnallinum
upp og þjappaði niður hægt og
gætilega fyrir næstu tvær hellur.
Það varö aö þjappa mjög vand-
lega en þó gætilega þvi’ ekki mátti
missa hnallinn i þær hellur sem
búiö var aö leggja. Af langri
reynslu var hann búinn að fá til-
linningu og taugar fyrir þessu
þjöppustandi og reyndar lika titr-
ing i axlarliðina.
Það var erfitt að lyfta hnallin-
um svona upp undir br jóst og láta
hann svo falla niður i sandinn aft-
ur. Það dúaði undan hnallinum og
maður dúaði sjálfur, titraði,
hrislaðist til. Þó var þetta lifið
sjálft, lifsafkoman að vinna fyrir
sér og máski megin tilgangur
mannanna á jörð hér. Reyndar
vissi hann það ekki fyrir vist,
aldrei hafði hann lært neitt nema
*eggja hellur þjappa og jafna
undirstöðu að nýjum stéttum.
Meiri lifandis ósköpin sem
þurfti af stéttum i þessari borg,
allir hreint vildu hafa stéttir en
hver vildi svo sem jafna eða
Þjappa' Og vist var það gott að
hafa nóg að gera, langan vinnu-
tima, það var þó undirstaðan af
efnaskiptum og lifibrauði já
Pétur Hraunfjörð:
STÉTTIR
Mynd: Kristján Kristjánsson
reyndar grunnur allra stétta i
borginni og þó viðar væri leitað.
Stéttir eru lika til margra hluta
nytsamlegar og sannkallað
augnayndi sem maður getur
speglað sig i þegar blotnað hefur
á. Þá er og hægt að spranga um
þær á góðviðrisdögum og spá i
götulifið.
Ekki þarf að óttast misfellur
eða agnúa ef vel hefur verið
hnallað og undirlagið með réttri
hornastærð, dyggilega þjappað.
Lika vita það allir að við lifum i
frjálsu lýöræðislandi og höfum
breiðar og viðáttumiklar stéttir
sem hreint ekki rekast hver á
annarrar horn eða mynda
þröskulda og bólgur vegna ólgu i
undirlaginu.
Það var mikill vandi að fella
stéttirog þarf alveg ótrúlega þol-
inmæði að leggja hverja einstaka
hellu að annarri, jafna þær og
hallamæla. Þær voru sem ein-
staklingarnir i þjóðfélaginu hver
með sinu snitti að þykkt og lengd
ærið misjafnar en þó i höfuðdrátt-
um allar eins.
Þannig var það lika i mannlif-
ínu að mennirnir voru allir eins,
samt var það svo ef betur var aö
gáð þá voru þeir ekki einu sinni
likir og vandalaust að þekkja þá i
sundur.
A þvi var samt enginn minnsti
vafi að niðurlagning hinna ein-
stöku steina og réttleiki þeirra
var hreint og klárt yfirborðsat-
riði, augnayndi og smekks borg-
aranna i bænum.
Höfuðatriðið var auðvitað hin
efnislega undirstaða, hornastærð
og taustleiki jarðvegsins. Hafði
lika oft sagt þaö við verktakann
hérna. Þær endast ekki lengi
þessar stéttir, jarðsambandið er
ógott og blekkjandi.
Þær munu bólgna upp og
brotna, þvi það er kalt striö neðan
frá i frostum en þungi og kröfur
hins heimtufreka mannlifs að of-
an.
Og þær munu splundrast, agnú-
ar, brúnir og þröskuldar koma i
ljós og skýrast þegar þær byltast
um og mennirnir verða aftur að
ganga á jörðinni eins og hún kom
úr hvolfinu.
,,En þá verð ég búinn að fá ann-
að verk i' öðru hverfi”, sagði taki
— — hann var alltaf að hugsa um
sina mjög svo timanlegu velferð
og ágóðahlutinn.
Alls konar fólk streymdi fram
hjá þeim i báðar áttir en gaf þeim
ekki gaum.
Það var ekki tiltökumál að ung-
lingspilturog erfiðismaður ræddu
saman á gangstétt.
Það vantaði heldur ekki við-
mælendur þetta fólk en hraðaði
leit sinni að lífsfyllingunni, sem
alltaf gat verið rétt að sleppa frá
manni. Hún virtist jafnvel vera
þeim mun fjarlægari sem hraðinn
var meiri, stéttirnar fleiri, slétt-
ari og áferðarfegurri til að-sjá.
Mennirnir tveir stóðu þarna á
stétt og töluðust við, um stéttir.
Það var ekki langt á milli
þeirra, aðeins nokkur skref, þó
var eins og heill mannsaldur
stæði á milli þeirra i skilningi og
viðhorfum.
Ungi maðurinn héltá pappírun-
um sinum og heiðrikjan skein úr
augum hans. Erfiðismaðurinn
studdist við hnallinn, horfði á
vegfarendur og þó ekki, heldur
yfir þá og út i heiminn, hann var
að hugsa um lifið. Við hérna erum
i akkorði sagði’ann og ekki tjóir
að slóra.
Hannyrðiað ná meiru en meðal
afköstum. Klippt og skorin á-
kveðin upphæð fyrir lagðan fer-
metra af hellum en aldrei gert
með hve vinnan við undirlag og
þjöppun gat verið mismikil. Akk-
orðið, já fjáraps áreiti, furðulegt
hvernig það gat ýtt manni áfram
að vinna.
Rétt eins og maður væri ekki
orðinn þreyttur að afloknum sin-
um iögbundna vinnutima.
Við, sagöi ungi maðurinn og
ósjálfrátt fann hann til samúðar
með öllum heimsins róttækling-
um.
Viö erum nú kannski ekki allir
eins nema i þvi að vilja tala
hispurslaust við fólk — vinnuíólk
og reynum að hafa áhrif á það.
Finnst þer kannski letrið of smátt
i Stéttabaráttunni og helst tii
stórkarialegt á Neista?
la'ka ertu alvegsjálfráður hvort
þú kaupir þessi upplýsingarit um
samtima viðburði, ekki ætla ég að
neyða þig til eins eða neins.
Námslaun hefur mér ekki tekist
að krækja i þó ég hafi verið að
flögra þetta i öldungadeildinni.
held reyndar að þau tiðkist aðeins
i kommúnistarikjunum.
En livað sem þvi liður, hef ég lif-
að á sumarvinnunni og bútung
sem ég dró á trillunni hans afa
l'yrir vestan.
Kemursaman og heim þið fylg-
ist vel með þeim þarna hinum i
öðrum löndum.
Snasið upp hvert tilvik og at-
buröi frá stórþjóðum, dragið i
sarpinn og ætlist sjálfsagt til
námslauna og styrkja.
Þú ert svo sem nógu heiöskir á
svipinn, ekki vantar það.
Ef til vill bráðsaklaus að vest
an. En hvað ertu að láta véla þig i
þetta blaðaráp. Væri ekki nær að
fá sér vinnu, hafa sig upp, eiga
minnsta kosti fyrirskjólgóðri t'lik.
Norpandi berhálsaður á léleg-
um skóm.
Já þú ert hissa en ég bogra svo
mikið við hellurnar. Sé þar af
leiöandi meira af skóm sem fram
hjá fara, en andlitum sem þó
máski þykjast ráða ferðinni
Tala hispurslaust segiröu
hvern fjandann helduröu að það
þýði svo sem.
Ræð ég þá til að mynda nokkr-
um sköpuðum hlut með þessar
stéttir nema rétt aðeins vfirborð-
inu og illa það.
Trúlega eru þin áhrif ekki mikil
neldur, sist á Spáni eða Portúgal
og ekki færð þú eða aðrir her
námslaun.
SÍLDARVINNSLAN HF.
NESKAUPSTAÐ
Óskum öllu starfsfólki
okkar
gleöilegra jóla
og góös og farsæls
komandi árs,
um leiö
og við þökkum gott
samstarf á árinu.