Þjóðviljinn - 04.10.1980, Page 32

%
DlODVIUINN
Helgin 4. — 5. október 1980.
nafn*
Ólafur P.
Emilsson
Deila bókageröarmanna
og atvinnurekenda um at-
vinnu-,öryggis- og tæknimdl
hefur sett svip sinn á siöustu
viku,og i gær tilkynntu at-
vinnurekendur aö meöan
hún leystist ekki^myndu þeir
ekki ræöa um önnur mál, svo
sem kaupiö og visitöluna.
Samningar sigldu þvi i
strand i gær og viö spuröum
Ólaf P. Emilsson, formann
Hins isl. prentarafélags
og nafn vikunnar aö þessu
sinnijUm álit á þessari af-
stööu.
„Þeir eru bara aö draga
samningana á langinn”,
sagöi Ólafur. „Þaöerósam-
iö um sérkröfur viö mun
fleiri aöila en okkur, og þeir
nota okkur sem skálkaskjól
til þess aö þurfa ekki aö fara
aö ræöa kaupiö”.
— Eru ykkar mál farin aö
hreyfast eftir langa og
stranga næturfundi þessarar
viku?
,,Viö höfum allan þann
tima veriö aö ræöa um
tækniframfarir í prentiönaö-
inum og atvinnuöryggismál
og þaö sér enn ekki fyrir end-
ann á þvi. Þaö er búiö aö ein-
angra vissa þætti en þaö eru
erfiö atriöi framundan,sem
viö munum glima viö um
helgina. Ég veit ekki hvaö
gerist i þvi efni, en ég er
ekkert bjartsýnn á árangur.
Þarna er mikiö i húfi fyrir
okkur, en því miöur vantar
alla umræöu i þjóöfélaginu
um þafyhvernig taka á á móti
þessari nýju tækni. Sagt
hefur veriö aö örtölvubylt-
ingin, sem allir eru sammála
um aö sé framundan, sé eins
konar herferð gegn iönbylt-
ingunni, aö þvi leyti aö iön-
byltingin dró tólk Ur sveitum
inn í verksmiöjur stórborg-
anna á sinum tima en nú eru
þessar verksmiöjur búnar að
koma sér upp tölvum og vél-
mennum sem gera fólkiö ó-
þarft og reka þaö til sveit-
anna á nýjan leik”.
— Hefur engin umræöa
veriö um þessi mál innan
verka lýösh rey fin ga rin na r ?
„Prentarafélagiö fór fram
á þaö um siöustu áramót aö
tekin yröi upp umræöa um
tækniframfarir innan ASf.
Þetta var rætt á kjaramála-
ráöstefnunni s.l. vetur og á-
kveðiö aö næsta Alþýöusam-
bandsþing fjalli sérstaklega
um þessi mál. t þvi skyni var
stofnuö sérstök undirbún-
ingsnefnd, og ég vænti þess
aö á þinginu veröi almenn
umræöa um drög aö ályktun
um þessi mál sem undirbún-
ingsnefndin hefur i smiöum.
Umræöa á þeim vettvangi
veröur vonandi upphafiö aö
þvi aö efla skilning á eöli
þessara vandamála, sem
snerta ekki aöeins verka-
lýöshreyfinguna heldur þjóð-
félagiö i heild, þvf ef tækni-
bylting næstu ára á eftir aö
valda þvi aö 30, 4tf éöa 50%
manna veröa atvinnulaus,
þá er hér oröiö um geysilega
stórt þjóöfélagsvandamál aö
ræöa."
—Al
Aðalslp<i Þjóðviljans er 81333 kl. 9-20 mánudaga til föstudaga. L tan þess tima er hægt aö ná í blaöamenn og aöra starfsmenn blaösins í þessum simum : Ritstjórn 81382, 81482 og 81527. umbrot Aðalsími Kvöldsími Afgreiðsla
81285. Ijósmyndir 81257. Laugardaga kl. 9-12 og 17-19 er hegt aö ná I afgreiöslu blaösins I sima 81663.1)1808prent hefur slma 81348 og eru blaöamenn þar á vakt öll kvöld. 81333 81348 81663
Byggingar verkamannabústaöa stórauknar:
1500 nýjar íbúðir á
næstu þremur árum
Fjárhœð lána fer eftir fjölskyldustœrð
Frá vinstri: Siguröur E. Guðmundsson, framkvæmdastjóri Húsnæðis-
stofnunar, Hallgrímur Dalberg ráðuneytisstjóri, Svavar Gestsson
félagsmáiaráðherra og Ólafur Jónsson, formaður stjórnar Húsnæðis-
stofnunar (Ljósm. — gel).
t gær voru undirritaðar og
gefnar út tvær helstu reglu-
geröirnar með lögum um Hús-
næðisstofnun rikisins, sem sam-
þykkt voru á sl. vori. Þetta eru
reglugerð um By ggingarsjóð
verkamanna og félagslegar
ibúðabyggingar annarsvegar, og
hinsvegar reglugerö um lánveit-
ingar Byggingasjóðs rikisins.
Svavar Gestsson félagsmála-
ráðherra kynnti þessar nýju
reglugeröir á fundi meö frétta-
mönnum I gær.
Mikilvægasta breytingin frá
fyrri löggjöf um húsnæöismál er
sú, aö nú er megináherslan lögö á
aö auka byggingar vevkamanna-
bústaöa. Byggingarsjciöi verka-
manna er tryggöur verulegur
tekjustofn og jafnframt heimilaö
aö taka lán til starfsemi sinnar.
Hlutdeild sveitarfélaga i bygg-
ingarkostnaöi verkamannabú-
staöa lækkar nú úr 25-30% I 10%,
en ábyrgö þeirra á framkvæmd-
um er aukin nokkuö.
Allar sveitarstjórnir í þéttbýli
eiga nú aö kjósa 3 menn I stjórn
verkamannabUstaöa fyrir næstu
áramót. Viðkomandi verkalýös-
félög eiga aö tilnefna 2 menn og
samtök opinberra starfsmanna 1
mann. Ráöherra skipar siöan
stjórnina samkvæmt þessum til-
nefningum. I kaupstööum meö
yfir 10 þúsund íbúa skipar félags-
málaráöherra sjöunda manninn I
stjórnina, og er hann formaður
hennar.
Stefnt er aö þvi aö hefja bygg-
ingar á 1500 ibúöum I verka-
mannabústööum á næstu þremur
árum. Heimilt er aö lána allt aö
90% af byggingarkostnaöi Ur
Byggingarsjóði verkamanna til
þeirra sem kaupa ibúö i verka-
mannabústööum. Byggingar-
sjóöur verkamanna mun einnig
lána sveitarfélögum til byggingar
leiguibúða allt aö 80% af bygg-
ingarkostnaöi þeirra. Hins vegar
veröur byggingum leigu- og sölu-
IbUða sveitarfélaga samkvæmt
eldri lögum hætt,þegar lokiö
veröur þeim framkvæmdum sem
nú eru i gangi.
I hinum nýju lögum er lögö
aukin áhersla á Utrýmingu
heilsuspillandi hUsnæöis. Sveitar-
stjórnum er gert aö hafa frum-
kvæöi aö framkvæmdum til Ur-
bóta,og veröa sérstök viöbótarlán
veitt I þvi sambandi Ur Bygg-
ingasjóði rlkisins. 225 miljónir
eru veittar á þessu ári til lána I
þessum iánaflokki.
Nýr lánaflokkur til dvalar-
heimila fyrir aldraöa og dag-
vistunarstofnana fyrir börn kem-
ur til framkvæmda I ár. Lán-
veitingar til orkusparandi endur-
bóta á húsnæði veröa heimilaöar
samkvæmt nýju lögunum, og
einnig veröur heimilaö aö veita
lán til meiriháttar endurbóta á
eldri húsum. Oryrkjar geta nU
fengiö lán vegna breytinga á
IbUöum samkvæmt nýjum lána-
flokki.
SU nýbreytni er nU tekin upp, aö
fjárhæö lána til einstaklinga miö-
ast alfariö viö fjölskyldustærö
umsækjenda. I framkvæmd verö-
ur þetta ákvæöi þannig, aö á
meðan lán til nýrra ibúöa er aö-
eins 30% af byggingarkostnaöi,
fær einstaklingur lán sem nemur
30% af áætluöum byggingar-
kostnaöi einstaklingslbúöar.
Tveggja til fjögurra manna fjöl-
skyldur fá lán sem nemur 30% af
áætluöum byggingarkostnaöi
þriggja herbergja Ibúöar og
stærri fjölskyldur sama hlutfall
af fbUðum miöaö viö slnar þarfir.
,,A meöan viö erum aö ná þvi
marki sem stefnt er aö, þ.e. aö
byggja þriöjung allra ibúöa á
félagslegum grundvelli, munu
lánshlutföll ekki hækka verulega
frá þvi sem nú er aö óbreyttum
tekjustofnum HUsnæðisstofnun-
ar”, sagöi félagsmálaráöherra á
blaðamannafundinum i gær.
„Jafnframt er kerfiö gert
sveigjanlegra og lögö sérstök
áhersla á aö Utrýma heilsuspill-
andi húsnæöi”.
Ölafur Jónsson, formaður
stjórnar HUsnæöisstofnunar,
sagöist ekki telja þaö höfuömark-
miö aöallir fengju 80% lán miöaö
viöbyggingarkostnaö, vegna þess
aö um helmingur þeirra sem
væru aöbyggja væru að þvl I ann-
aö eða þriöja sinn,og þyrftu þvi
ekki á svo miklum lánum aö
halda. Hinsvegar væri nú frekar
unnt aö hækka lán til þeirra sem
enga ibúö ættu.
Siguröur H. Guömundsson,
framkvæmdastjóri HUsnæöis-
stofnunar,sagöist telja þaö mikið
réttlætismál, sem heföi fyrir
Alþýöusambandið lagði i gær
fram tillögur sfnar að samkomu-
lagi um Iifeyrismálin,en þær snúa
bæði að riki og atvinnurekendum.
Kostnaðurinn við þá jöfnun lff-
eyrisréttinda, sem tillögurnar
gera ráð fyrir, nemur 5,2 til 5,5
miljöröum króna fyrir rikið.
Gert er ráö fyrir aö hraöaö
veröi undirbúningi samfellds líf-
eyriskerfis fyrir alla landsmenn,
þannig aö öllu fólki á vinnumark-
aöi veröi tryggö sömu lifeyris-
réttindi eigi síöar en á árinu 1982.
„Hola nr. 14 er I blástri núna.
Þetta er m jög góð hola og er alltaf
aöauka viðsig. Hún hefur blásiö I
hálfan mánuð og er komin upp í 14
kg af gufu á sekúndu. Orkan frá
henni samsvarar a.m.k. 7 mega-
wöttum i viðbót ef hún verður
tengd,” sagöi Einar Tjörvi Elfas-
son,yfirverkfræðingur Kröflu-
virkjunar, i samtali við Þjóövioj-
ann i gær.
„Viö fórum fram á viöbótar-
fjárveitingu þegar viö vorum að
ljúka viö holu 14,” sagöi Einar
Tjörvi. ,,SU fjárveiting átti aö
renna til borunar á holu 15, teng-
ingu á holum 14 og 15,ef þaö yröi
taliö fjárhagslega hagkvæmt.og
löngu átt aö vera komiö til fram-
kvæmda, aö lánin væru misjafn-
lega há eftir fjölskyldustærö.
Tekjumörk vegna IbUöa i
verkamannabústööum hafa verið
mjög ströng, en veröa nU rýmkuö
Kröfur eru geröar til atvinnurek-
enda um breyttar greiðslureglur
og aukna verötryggingu lifeyris-
réttinda og samsvarandi breyt-
ingar á lögum um eftirlaun
aldraðra og reglugeröum llfeyris-
sjóöa.
Gert er ráö fyrir aö greiöslur
komi Ur rikissjóöi frá 1. janúar
nk. sem sérstök uppbót á lífeyri,
tekjutrygging elli- og örorkulif-
eyrisþegar hækki frá 1. nóv. um
15% umfram almennar launa-
hækkanir. Einnig er gerð krafa
undirbúning fyrir holu 16ogl7.
Þessa fjárveitingu fengum viö, en
áætlunin var upphaflega byggö á
verölagi I janúar 1980 og engin
verðbólga innreiknuö. Þegar viö
báöum síðan um viöbótarfjár-
veitingu,var ekki alveg búiö aö
reikna Ut hver staöan væri á fyrri
framkvæmdum. I september-
byrjun kom siöan I ljós aö tæpar
400 miljónir vantaöi til aö endar
næöu saman.”
Einar Tjörvi sagöi aö þá heföu
framkvæmdir veriö stöövaöar I
bili og vandinn lagöur fyrir
stjórnvöld til ákvöröunar. Þessi
mismunur væri eingöngu verö-
bólgunniaökenna. „Rikisstjórnin
verulega. Olafur Jónsson giskaöi
á aö 6-7 miljóna árstekjur á þessu
ári væru innan þeirra marka aö
menn gætu öölast rétt til slikra
IbUBa.
um breytingar á Utreikningi h'f-
eyrisfjárhæöa sem myndu leiða
til 1.3 miljarða króna Utgjalda-
aukningar. Þá er loks gerö krafa
um aö fritekjumark tekjutrygg-
ingar breytist þannig, að hækkun
lifeyris vegna breytts útreiknings
valdi ekki lækkun tekjutrygging-
argreiöslna frá almanna trygg-
ingum. Þessar hugmyndir um
samkomulag viö atvinnurekend-
ur og rikisvald um lifeyrismálin
verða væntanlega teknar til um-
ræðu eftir helgina. -ekh
hefur reynst Kröfluvirkjun mjög
vel,” sagöi Einar Tjörvi. „Við
höfum fengið umtalsveröar fjár-
hæðir til aö vinna aö gufuöflun
Framhald á bls. 27
Blað-
bera-
bíó
Ha wai-stúlkan, bráö-
skemmtileg litmynd meö is-
lenskum texta. Sýnd I
Hafnarblói I dag eins og
venjulega.
Hugmyndir ASI um samkomulag í lífeyrismálum:
5.2 til 5.5 milljarða
króna útgjaldaaukning
Hola nr. 14 við Kröflu gefur a.m.k. 7 megavött:
„Hefjumst þegar
handa að tengja”
þegar fjárveiting fcest, segir Einar
Tjörvi Elíasson yfirverkfræðingur