Þjóðviljinn - 25.09.1982, Blaðsíða 32

Aðalsími Þjóðviljans er 8X333 kl. 9 - 20 mánudag til föstudags. Utan þess
tíma er hægt að ná í blaðamenn og aðra starfsmenn blaðsins í þessum
sínum: Ritstjórn 81382,81482 og 81527, umbrot 81285, ljósmyndir 81257.
Laugardaga kl. 9 - 12 er hægt að ná í afgreiðslu blaðsins í síma 81663.
Prentsmiðjan Prent hefur síma 81348 og eru blaðamenn þar á vakt öll
kvöld.
Aðalsími
81333
Kvöldsími
81348
Helgarsími
afgreiðslu
81663
itafn
vikunnar
„Við viljum ekki láta kljúfa okkur, þess-
vegna megum við ekki tilheyra neinum
stjórnmáiaflokki. Fólk er svo hatrammt
þegar stjórnmál eru annars vegar. En við
megum fylgja mönnum og málefnum í kosn-
ingum“, segir Rabbani.
Guðmundur
Emilsson
Rabbani kemur til ísiands, en ísland er 138. landið sem hún heimsækir.
Það þótti heldur betur tíð-
indum sæta í vikunni, þegar sú
frétt barst frá nokkrum ung-
um og áhugasömum tónlistar-
mönnum, að í bígerð væri að
stofna nýja Sinfóníuhljóm-
sveit hér á landi. Á blaða-
mannafundi var svo fyrir-
tækið kynnt og ber það nafnið
íslenska hljómsveitin.
Maður heitir Guðmundur
Emilsson og hefur hann
undanfarin ár menntað sig í
hljómsveitarstjórn í Banda-
ríkjunum. Hann á ekki svo
lítinn þátt í stofnun þessarar
hljómsveitar og mun fyrsta
starfsárið sjá um þá hlið mála
sem snýr að stjórnun hljóm-
sveitarinnar. Þjóðviljinn sló á
þráð til Guðmundar og spurði
hann hvort meiningin væri að
fara út í samkeppni við
Sinfóníuhljómsveit Islands:
„Nei, við munum ekki veita
þeirri hljómsveit neina sam-
keppni. Allt okkar verkefna-
val er allt öðruvísi og þær tón-
bókmenntir sem liggja til
grundvallar efnisvali
Sinfóníuhljómsveitarinnar
eru fyrir mun stærri hljóm-
sveitir en við erum með“.
Afvopnun og alheims-
friður þýðingarmestur
Guðmundur Emilsson.
- Hver átti hugmyndina að
stofnun þessarar hljóm-
sveitar?
„Það mun hafa verið fyrir
u.þ.b. 17: ári að ég kom að
máli við nokkra kunningja
mína sem ég vissi að voru vel
inní málefnum tónlistarinnar
og það varð úr að komið var á
stofnfundi fyrir um einu ári.“
- Hvaða ástæður liggja fyrir
stofnum þessarar hljóm-
sveitar?
„Fyrst og fremst þær að við
viljum gefa ungu fólki kost á
að spila og öðlast tækifæri til
að þroskast í sinni list. Það
komast ekki allir fyrir á pallin-
um í Háskólabíó.“
- Nú eru í hljómsveitinni
menn sem einnig leika í
Sinfóníuhljómsveit íslands.
Leysir hljómsveitin ekki
nema að takmörkuðu leyti
vanda atvinnulausra tónlistar-
manna?
„Það eru ekki nema 5-8
sem eru í Sinfóníunni svo hin
nýja hljómsveit kemur alveg
tvímælalaust til móts við tónl-
istarmenn."
- Hvernig verður hljóm-
sveitin fjármögnuð?
,yVið vonumst eftir stuðn-
ingi frá einstaklingum og
fyrirtækjum auk þess sem við
vonumst til að fá tekjur af sölu
á flutningsrétti. Sala á að-
göngumiðum og aðgangskort-
um er þó það sem allt stendur
og fellur með. Við hreinlega
treystum á tónlistarunnendur,
að þeirbregðistekki. Við höf-
um fjárfest ídýrum tækjum og
höfum stofnað kröfuharða
hljómsveit. Ef við förum á
hausinn þá verður það gert
með glæsibrag." - hól.
hrönnum. Við höfum vakið at-
hygli á þessu á alþjóðavettvangi
og fjöldamargir aðilar hafa mót-
mælt morðunum, en án árang-
urs.“
Og allt í kring um okkur eru
átök og styrjaldir. Það er skelfi-
legt að fylgjast með því sem er að
gerast í Líbanon. Því miður eru
friðargæslusveitir Sameinuðu
þjóðanna of veikar. Þær ættu að
vera miklu öflugri, - þannig að
þær gætu verndað friðinn og leyst
af hólmi alla aðra heri. Á sama
hátt og við viljum heldur að lög-
reglan haldi uppi lögum og regl-
um, en að hver maður sé með
byssu heima hjá sér.“
Við víkjum nú að öðrum
heimshlutum og Rabbani segir
okkur frá ferð sinni til Afríku
1969, sem stóð í 4 ár.
„Við fórum tvær á jeppa og ók-
um yfir 45 þús. kílómetra. Mörg-
um fannst þetta glæfralegt ferða-
lag, en á þessum tíma vorum við
óhultari þarna í frumskóginum
en inni í stórborg."
í þessum leiðangri kynntist
Rabbani frumstæðum þjóðflokk-
um og lífi þeirra. Sannfæring
hennar er að hina upprunalegu
sómatilfinningu, hreinskilni og
djúpu hugsun sé fremur að finna
meðal frumbyggja en í stórborg-
um, þar sem allt mannlíf ein-
kennist mjög af efnishyggju. Ár-
ið 1975 fór Rabbani til Ama-
zon-svæðisins í Suður-Ameríku
og ferðaðist meðal indíána, búsk-
negra og annarra þjóðflokka, og
var öll förin kvikmynduð. Mynd
þessi hefur verið sýnd um allan
heim og þykir sérstök heimilda-
mynd. Rabbani gerði sjálf hand-
ritið, en hún er mikilvirkur rit-
höfundur, hefur m.a. ort ljóð og
skrifað leikrit.
Nú síðast hefur hún kynnst ind-
íánum í Alaska og ferðast um
svæði þeirra. Hún var heiðruð af
arnarættbálknum meðal Tling-
it-indíánanna og Sioux-indíán-
anna.
Frásagnir Rabbani gætu enst í
mörg blöð, en þetta verður að
duga að sinni. Rabbani og Viol-
ette fara héðan í næstu viku og
halda til Labrador á lítilli 2ja
hreyfla flugvél, sem þær nota til
ferðalaganna. — þs
segir Ruhiyyih
Rabbani, einn
fremsti boðberi
Bahái-trúarinnar
í heiminum —
„Samcining mannkyns og al-
heimsfriður er baráttumál okkar
Bahá’ía og við teljum að það sé
þýðingarmesta viðfangsefni
manna í dag. Við erum ekki öll
eins, en við megum engum fórna á
altari þjóðernishyggjunnar. Við
eigum að vernda uppruna okkar
og sérkenni, en sameinast um öll
grundvallaratriði mannlegs lífs.
Bahá’íar binda miklar vonir við
Sameinuðu þjóðirnar og getu
þeirra til að koma á friði í heimin-
um, þótt útlitið sé allt annað en
bjart þessa stundina,“ segir Ruh-
iyyih Rabbani, en hún er einn
þekktasti einstaklingur innan Ba-
há’í trúarinnar í heiminum. Hún
er ekkja Shoghi Effendi, sem var
stjórnandi Bahá’ía á árunum
1921-1957, og hefur Rabbani
ferðast um 138 lönd til að kynna
trú Bahá’ía.
Móðir hennar var fyrsti Bahá’í-
inn í Evrópu, en hún er sjálf fædd
í New York. Rabbani býr nú í
Haifa í fsrael, en ferðast stöðugt
um heiminn, heldur fyrirlestra,
hittir stjórnmálamenn og þjóð-
höfðingja í þeirri von að baráttu-
mál Bahá’ía megi komast í fram-
kvæmd.
Og nú er hún stödd hér á fs-
landi í fyrsta sinn ásamt Violette
Nakhjavani, sem einiiig býr í 'fs-
rael og ferðaðist m.a. með henni í
4 ár um Afríku á jeppabifreið.
ísland er 138. landið sem Rabb-
ani heimsækir og hún segir að lík-
lega sé það fallegasta land í
heimi. Þær komu liingað frá
Grænlandi, og hún á fá orð yfir
Með þessari tveggja hreyfla vél ferðast hún um heiminn, en héðan fara
Rabbani og Violette til Labrador.
fegurð íslands í haustlitunum.
„Og fólkið hér er framsækið og
vel menntað, er mér sagt. Ég hef
þegar ferðast nokkuð um ísland
og kynnst mörgu fólki sem stað-
festir þetta,“ segir hún.
Við biðjum Rabbani að segja
okkur frá uppvexti sínum.
„Ég er fædd í New York, en
fluttist síðan til Kanada. Ég bjó í
Evrópu í mörg ár, m.a. 2 ár í
Þýskalandi á tímum Hitlers. Hitl-
er ofsótti Bahá’ía og bannaði
fundi okkar, enda samrýmdust
kenningar okkar um jafnan rét
allra kynstofna ekki hugmyndum
hans. Árið 1937 giftist égog flutt-
ist til ísrael og bjó þar alla síðari
heimsstyrjöldina.“
„Hvenær gerðist þú Bahá’íi?“
„Móðir mín var Bahá’íi og fað-
ir minn varð það síðar. Ég var því
alin upp í trúnni, og var ætíð
sannfærð um mikilvægi hennar
fyrir mannkynið.“
„Þú hefur aldrei efast?"
Eitt af helstu baráttumálum
Bahá’ía er fullt og óskorað
jafnrétti kynjanna. Konur í
Arabalöndum, sem
aðhyllast trúna, voru
fyrstar til að kasta bíæjunni
og voru líf látnar fyrir. Þegar
Bahái trúin kom fram á
síðustu öld, varekki einu
sinni viðurkennt að konur
hefðu sál, hvað þá að þær
skyldu njóta sama réttar og
karlmenn.
„Jú, í eina viku. Ég hafði mik-
inn áhuga á læknavísindum þegar
ég var ung og margir vinir mínir
voru að læra til læknis. Þá var
miklu lengra á milli vísinda og
trúarbragða en í dag. Vinir mínir
gerðu harða hríð að mér fyrir að
vera trúuð. Þeir voru raunvís-
indamenn og trúðu aðeins á það
sem vísindin gátu sannað þeim, -
guð og eilíft líf var ekki með í því
dæmi. Og ég efaðist. En ekki
lengi. Nú er styttra á milli vísinda
og trúarbragða. Menn viður-
kenna, að það eru til svið sem
mannsheilinn nær ekki yfir, - svið
sem eru æðri.“
„Geturðu sagt okkur frá upp-
runa trúarinnar?"
„Bahái-trúin er upprunnin í ír-
an um miðbik síðustu aldar. Höf-
undar hennar eru af írönsku bergi
brotnir, Bábinn, fæddur 1819
lýsti því yfir að Guð hefði kallað
hann til að ryðja braut miklum
' endurlausnara, sem öll trúar-
brögð heims hefðu gefið fyrirheit
um. Bábinn var líflátinn á her-
skálatorginu í Tabríz 1850. Ba-
há’u ’lláh lý sti því síðar yfir í Bagd-
að árið 1863 að hann væri sá sem
Bábinn hefði sagt fyrir um. Með-
an hann lifði voru yfir 20 þúsund
fylgjendur þeirra líflátnir með
■hroðalegum liætti í íran og of-
sóknir á hendur þeim hafa haldið
stöðugt áfram. Ofsóknirnar eru
nú skipulagðari en nokkru sinni
fyrr. Khomeini og klerkar hans
hafa látið eyðileggja allt sem við
eigum og höfum byggt upp í
landinu og látið myrða Bahá’ía í
WÐVIUINN
Helgin 25.-26. september