Þjóðviljinn - 30.10.1982, Blaðsíða 20
20 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Helgin 30.-31. október 1982
dacgurmál (sígiid?)
Álit fullorðinna
á skemmtunum
Fjötrar gefa frá sér Rimlarokk
A Litla Hrauni var sl. þriðju-
dag haldinn blaðamannafundur
og mun það í fyrsta skipti að til
slíks fundar sé boðað í fangelsi
hér á landi. Tilefnið var útgáfa
plötunnar „Rimlarokk" með
hljómsveitinni Fjötrum.
í „Fjötrum" eru 3 fangar á
Litla Hrauni: Halldór Fannar
Ellertsson (hljómborð og söng-
ur), Sigurður Pálsson (bassi ),
Sævar Ciecielski (gítar og söng-
ur), og einn fyrrverandi fangi,
Rúnar Þór Pétursson (trommur
og söngur). Upptöku og alla um-
sjón með henni annaðist Helgi E.
Kristjánsson í Stúdíói Nema í
Glóru, en Pylsuvagninn í Austur-
stræti dreifir plötunni. Nánar
síðar. - A
unglinga
Jæja, seinast þá spurði ég
nokkra unglinga um hvernig þeir
vildu skemmta sér en núna ætla
ég að leita álits fullorðinna, hvað
þeim finnst um unglinga-
skemmtanir. Ég snaraði mér fyrst
niður í Villta tryllta Villa og
spjallaði örlítið við Svan Jó-
hannsson framkvæmdastjóra.
Enginn gróði
af hamborgarasölu
Blm.: Hvernig krakkar koma
aðallega hingað?
manns í vinnu sem allir þurfa
kaup, svo að þetta er ekkert
gróðafyrirtæki.
Blm.: Eru krakkar ekki oft
fullir hér um hclgar?
S.J.: Það er auðvitað alltaf
eitthvað um að krakkar séu í því
hérna um helgar, þá er vinsælast
að láta þau fara út í gönguferð og
gefa þeim boðsmiða svo að þau
þurfi ekki að borga sig inn þegar
þau koma aftur. Þessi miði gildir
ekki bara sama kvöld heldur hve-
nær sem er.
Blm.: Finnst þér að það ætti að
Blm.: Verðurðu fyrir því að
krakkar koma til þín með vand-
amál?
S.J.: Já, ég hef oft sagt að ég sé
hér bara til að hlusta á krakkana,
það er oft sem þá vantar einhvern
til að tala við, það eru svo fáir
sem vilja og nenna að hlusta á
unglinga sem er mjög slæmt þar
sem þau eru hluti af þjóðfélaginu
og þeirra hugmyndir jafn mikil-
vægar og fullorðna fólksins.
Eg þakkaði kærlega fyrir þetta
fróðlega samtal og ætlaði að
labba beint út en var stoppuð á
leið minni af þremur dyravörðum
sem upplýstu mig um að ég hefði
verið að tala við vitlausan mann,
ég hefði frekar átt að tala við þá,
þeir fegruðu sko ekkert! Þeir
vissu um alla kannabisneysluna
og hvar brennivínið væri geymt.
En þegar ég var í þann mund að
draga upp skrifblokk og penna
fóru þeir að hlæja svo að ég þótt-
ist skilja að þetta hefði bara verið
grín!!
En síðan dreif ég mig niður í
Þróttheima og hitti þar eftir langa
mæðu forstöðumann hússins,
Skúla Björnsson, og spurði hann
eftirfarandi spurninga.
Er best að
byggja þak yfir
hallærisplanið?
Blm.: Hvert er álit þitt á Villta
Villa?
S.B.: Ég er pesónulega mjög
hlynntur honum. Það er reglu-
lega sniðugt að koma með ung-
lingaskemmtistað. Hinsvegar
finnst mér ekki jafn sniðugt að
krakkar héðan komist þarna inn
á fölsuðum skírteinum. Það er
líka óréttlátt gagnvart eldri
krökkunum sem sækja staðinn.
Blm.: Er hægt að bera félags-
miðstöðvar og Villta saman?
S.B.: Nei alls ekki. Félags-
miðstöðvarnar eru ekki skemmti-
staðir. Það var pólitísk ákvörðun
að stofna félagsmiðstöðvar í öllum
hverfum. Þær eru til að veita
krökkum félagslega hjálp. Hér
vinna 10 manns sem eru meira
eða minna þjálfuð í að veita ung-
lingum aðstoð, t.d vann ég í 4 ár í
útideildinni. Þetta er athvarf fyrir
krakka, þeir geta komið hingað
með sín vandamál og talað við
fólk sem er auðvitað bundið
þagnarheiti og reynir sitt besta
til að hjálpa þeim. Það skiptir
Fast, en þessir þrír hafa leikið á
öllum plötum hans. Ekki má
gleyma Peter Hamill og David
Lord. Þessir garpar eru allir
fyrsta flokks hljóðfæraleikarar og
auðheyrt að Gabriel kann að
velja sér aðstoðarmenn.
Mér h«ft*r alltaf fundist textar
Gabriels sérkennilegir og oft erf-
itt að fá nokkurn botn í þá. Hann
hefur gaman af að stilla upp and-
stæðum sem virka mjög skringi-
lega:
Sal in tlie corner of Garden Hill,
with the plastic flowers.
On the window still.
No more miracles, loaves and fishes,
been so busy with the
washing of the dishes.
(Lay your hands on me)
Fjórða plata Peters Gabriel er
enn eitt meistaraverkið frá hans
hendi. Sá gamli fer á kostum og
auðheyrt að hann hefur engu
gleymt, hann er síungur en það er
meira en hægt er að segja um
marga af hans kynslóð. Þessi
plata er meðal bestu platna þessa
árs. jvs.
Skúli Björnsson, forstöðumaður Þróttheima.
S.J.: Það er mjög blandaður
hópur, það er eiginlega ekkert
hægt að einblína á einn hóp, en
við spilum diskó músík og hún
höfðar náttúrlega mest til krakka
sém hlusta á svoleiðis músík. Við
höfum prófað að hafa hljóm-
sveitir, til dæmis Egó, Jonee Jon-
ee, og Þrumuvagninn, en þó að
það væri vel auglýst þá mættu
mjög fáir. Ég væri alveg til í að
hafa hljómsveitar- eða rokkkvöld
einu sinni í viku en þá verður fólk
líka að mæta. Það er mjög leiðin-
legt að þessir svokölluðu pönkar-
ar séu eins mikill utangarðshópur
og þeir virðast vera, en það er
ekki nóg að kvarta, það veröur að
mæta þegar er vcrið að reyna að
koma til móts við þá.
Blm.: Hvernig er umgengnin?
s.J.: Hún er alveg ágæt.
Blm.: Er ekkert kvartað yfir
verðinu?
S.J.: Jú, það er oft kvartað yfir
verðinu en það veröur að vera
svona hátt svo að staðurinn beri
sig. Það er enginn gróði af ham-
borgara - eða kóksölunni, eftir
sum kvöld er tap. Það eru 23
lækka aldurinn til áfengiskaupa?
S.J.: Mér finnst að það ætti að
halda betur utan um þau aldurs-
takmörk sem eru núna: 20 ára í
ríkinu og 18 inn á vínveitinga-
staði. Það er alveg vitað mál að
það er oft farið á bak við þessar
reglur, t.d. á sumum skemmti-
stöðum hér í bæ.
Bim.: Hvað eru krakkar gaml-
ir sem sækja þcnnan stað?
S.J.: Aldurstakmarkið er 16-
20 en það eru flestir 16, svo fer
tölunni fækkandi eftir hækkandi
aldri. Svo er auðvitað nóg af
krökkum sem eru að reyna að
komast inn á fölsuðum pössum
en þau eru náttúrlega bara send
burt.
Blm.: Hefur þú orðið var við
aðra vímugjafa en brcnnivín?
S.J.: Það hefur ekki orðið vart
við svoleiðis ennþá.Ef ég rækist á
krakka hérna undir áhrifum ein-
hverskonar eiturlyfja þá mundi
ég bara senda hann út. Það væri
óréttlátt að siga fíkniefnalögregl-
unni á hann þar sem ég kalla ekki
á lögreglu þegar við vísum út
krökkunt undir áhrifum áfengis.
Að fara á kostum
Tommi, eigandi Villta tryllta Villa, og Svan Jóhannsson, framkvæmda-
stjóri staðarins.
Peter Gabriel er enn í hugum
margra söngvara Genesis þó
að leiðir hafi skilist fyrir 7
árum. Ekki verður sagt um
Gabriel að hann hafi verið
afkastamikill síðan; frá
honum hafa komið fjórar
sólóplötur og er sú síðasta
nýútkomin.
Þó að plöturnar séu ekki marg-
ar eru gæði þeirra mikil. Að
fyrstu plötunni undanskilinni eru
þær listaverk. Á síðustu plötunni,
sem eins og allar hinar bera
aðeins nafn söngvarans, leitar
hann víða fanga. Hann hefur upp
á síðkastið einkum verið heillað-
ur af Þriðja heiminum og tónlist
þaðan. Heyra má áhrif frá flest-
um heimshornum í tónlist Gabri-
els, eins og reyndar má segja um
tónlist Genesis um það leyti sem
hann var að hætta í hljómsveit-
inni. Hún er sem endranær mjög
þung og verður að gefa henni
góðan tíma til að ná tökum á
henni.
Á þessari plötu nýtur Gabriel
stuðnings margra gamalreyndra
kappa; skal fyrst nefna þá Jerry
Marotta, Tony Levin og Larry
engu máli hvort staðurinn er full-
ur á hverju kvöldi eða ekki, þetta
er engin gróðamiðstöð.
Blm.: En nú eru haldin böll?
S.B.: Já það er einn þáttur í
félagslegri þjálfun krakkanna.
Svo er margt fleira hérna, t.d. er
músíkherbergi og þar eru 2 gítar-
ar og 1 píanó, húsið gefur út blað
sem krakkarnir sjá mest um sjálf,
svo er verið að útbúa ljósmynda-
herbergi o.m.fl.
Blm.: Voru félagsmiðstöðvarn-
ar stofnaðar til að leysa Hallæris-
plans-vandamálið?
S.B.: Við vorum að gera til-
raun til að koma til móts við ung-
linga. Þau geta komið hér, stund-
að ýmisskonar tómstundir og
komið á diskótek en auðvitað án
þess að drekka, og það er ekkert
feimnismál að krakkar fara niður
í bæ eftir böllin hér.
Blm.: Finnst þér að það ætti að
lækka aldurinn til áfengiskaupa?
S.B.: Áfengislögin eru mjög
sterk hér, enda er þetta opinber
stofnun bundin lögum. En mér
finnst ekki uppeldislega æskilegt
að krakkar byrji að drekka
snemma, það er félagslega slæmt.
Ef þau byrja snemma þá eiga þau
mjög erfitt með það síðar meir að
skemmta sér án áfengis. Það er
strax orðið vandamál fyrir suma
krakkana hér að skemmta sér án
þess að drekka, sum þeirra vilja
það hreinlega ekki, þau virðast
taka brennivínið fram yfir allt
annað og það gerir þau náttúr-
lega illa þroskuð félagslega.
Og spurningin um hvort það
eigi að lækka aldurinn til áfeng-
iskaupa í ríkinu: hvað á þá að
lækka hann mikið? Hvar á að
setja markið? Svo er nú tilfellið
að ef krakkar ætla sér að ná í vín
þá gera þau það. Og ef aldurinn
yrði lækkaður niður í 18, myndi
þá ekki drykkjan aukast? Tengsl
14-17 ára unglinga eru meiri við
18 ára fólk en tvítugt.
Blm.: Hefur þú orðið var við
einh ver önnur fíkniefni en brenni-
vínið?
S.B.: Þaðermjöglítiðumfíkn-
iefnaneyslu hér, en fyrst það er
ólöglegt verður maður ekki eins
var við það og vínið, fólk er ekk-
ert að flagga því. Það ber svolítið
á sniffi og þá eru það aðallega
strákar, stelpur prófa náttúrlega
líka en það eru frekar strákar sem
ánetjast þessu, og þá er margt
sem spilar inní hjá þeim, t.d. ótti
við að vera öðruvísi en aðrir. Þá
er eina ráðið að tala bara við þá,
spyrja þá hversvegna þeir eru að
þessu og þá hafa þeir oft enga
hugmynd um það.
Blm.: Finnst þér pönkarar vcra
utangarðsmenn?
S.B.: Já þeir virðast vera það,
hér er mjög mikill rígur á milli
diskóliðs og pönkara. Og þar sem
hér er mest spiluð diskómúsík þá
getur verið að þeir flæmist
eitthvað burt sem er mjög slæmt.
En við prófuðum eitt kvöld að
hafa dúndrandi rokk og þá sátu
þeir bara inní videóherbergi eða
spiluðu billiard en komu ekkert
út á gólf, og það virðist ekki
koma nógu góð stemmning í hús-
ið ef það er ekki dansað. Diskó -
liðið sem dansar venjulega var al-
veg komið á suðupunkt af reiði út
af músíkinm; fannst þetta bara
alveg óhæft. En það verður nátt-
úrlega að gera eitthvað fyrir
þennan hóp, en hvað? Þau láta
bara í Ijós óánægju en koma ekki
með neinar beinar kröfur. Kann-
ski ætti að byggja þak yfir hallær-
isplanið?
Og ég labbaði heim helmingi
fróðari um vandamál unglinga í
dag.
Sif
Sif
Jón Viöar
Andrea