Þjóðviljinn - 30.10.1982, Blaðsíða 23

Helgin 30.-31. október 1982 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 23
Minning
Helga Sigurðardóttir
Fædd 28/2 1912 —
Dáin 23/10 1982
Laugardaginn 23. október lést í
Landakotsspítala í Reykjavík
Helga Jórunn Sigurðardóttir, hús-
freyja, Barmahlíð 6, Reykjavík,
eftir langvarandi og erfið veikindi.
Helga var fædd að Riftúni í Ölf-
usi 28. febrúar 1912, ellefta í
röðinni af þrettán börnum þeirra
hjóna Sigurðar Bjarnasonar og
Pálínu Guðmundsdóttur, sem
lengi bjuggu í Riftúni. Fimm þess-
ara systkina dóu á unga aldri, en
átta komust til fullorðins og efri
ára. Af þeim eru fjögur á lífi. Helga
ólst upp hjá foreldrum sínum í Rif-
túni í stórum systkinahópi, og naut
hún þar almennrar barnafræðslu
þeirra tíma og hjálpaði til við bú-
störfin frá því að hún hafði aldur og
getu til. Mun hún hafa haft hina
mestu ánægj u af sauðfé og hirðingu
þess.
Til Reykjavíkur fluttist Helga úr
foreldrahúsum, þegar hún var
sautján ára gömul. Tók hún fljót-
lega að nema kjólasaum hjá Vil-
borgu systur sinni og öðlaðist
meistararéttindi í þeirri iðngrein.
Þær systur ráku um tíma sauma-
stofu saman, og Helga vann að
saumaskap árum saman og raunar
meira og minna fram undir efri ár.
Vandvirkni hennar var við brugð-
ið, og leituðu gjarnan sömu kon-
urnar til hennar aftur og aftur, þeg-
ar vandaða flík vantaði, og það
jafnvel löngu eftir að hún hætti að
stunda saumaskap sem hliðarstarf
við annasöm heimilisstörf.
Hinn 18. júní 1936 gengu þau í
hjónaband Helga og eftirlifandi
eiginmaður hennar, Guðjón Guð-
mundsson, rekstrarstjóri hjá Raf-
magnsveitum ríkisins. Fyrsta heim-
ili þeirra var að Fjölnisvegi 20 í
Reykjavík, en lengst af var heimili
þeirra að Barntahlíð 6. Er það
einkar hlýlegt og smekklegt og ber
vitni góðum umgengnisháttum og
myndarskap. Hjónaband þeirra
Helgu og Guðjóns var farsælt og
einkenndist, trúi ég, öðru fremur
af gagnkvæmu trúnaðartrausti og
gagnkvæmri virðingu.
Helga og Guðjón áttu barnaláni
að fagna og eignuðust fimm börn,
sem öll eru farin úr foreldrahúsum
og hafa stofnað heimili með mök-
uin sínum. Börnin eru: Erla Haf-
rún, flugfreyja, f. 12.07.1938, gift
Agli Egilssyni, forstjóra, Auður
Svala, húsmóðir, f. 02.12.1942, gift
Rúnari Guðjónssyni, sýslumanni,
Hrafnkell Baldur, frantkvæmda-
stjóri, f. 09.05.1946, kvæntur Guð-
laugu Jónsdóttur, húsmóður,
Helga Sigríður, fóstra, f.
30.12.1951, gift Thomasi Kaaber,
raftækni og Guðrún Sóley, við nám
í námsráðgjöf, f. 07.04.1953, gift
Þorsteini Hilmarssyni, sem er við
framhaldsnám í heimspeki.
Heintilið varð aðal starfsvett-
vangur Helgu eins og svo margra
annarra eiginkvenna og mæðra fyrr
og síðar. Hún rækti húsmóður-
störfin af fádæma elju og myndar-
skap, og umhyggja hennar fyrir
velferð eiginmanns, barna, tengda-
barna og barnabarna - já og raunar
allra vandamanna - verður lengi í
minnum höfð. Hún hafði einstakt
starfsþrek og var hamhleypa til
allra þeirra verka, sem hún tók sér
fyrir hendur. Ekki var óalgengt að
Helga legði drjúgan hluta nætur-
innar við annasaman dag á stóru
heimili, til þess að leggja hönd á
einhverja flík, sem hún var að
sauma á börnin eða aðra. Fyrir-
hyggja og reglusemi voru ríkir
þættir í gerð hennar. Hún leitaðist
ávallt við að vera raunsæ og gekk
að hverjum hlut eins og hann var í
raun og veru, en hvorki vanmat
hann né miklaði fyrir sér, hvað þá
að hún sveipaði hann draumóra-
hulu. Þannig gekk hún að hverju
verki, eins og það lá fyrir, og kost-
aði kapps urn að ljúka því, án þess
þó að kasta nokkurn tíma til þess
höndunum.
Helga var hljóðlát kona og al-
vörugefin, en kunni þó á góðri
stund að gleðjast með vinum sínum
og hafði mikla ánægju af. Hún
tranaði sér hvergi fram, en væri til
hennar leitað var hún boðin og bú-
in að rétta hjálparhönd. Sú hönd
var örugg og styrk og lagði sig alla
fram við að leysa viðkomandi mál á
sem bestan hátt. Þessa nutum við,
ég og mín fjölskylda, í ríkum mæli
alla tíð, og það var ósjaldan, sem
létt var undir með okkur við gæslu
barnanna, á meðan þau voru lítil
og ósjálfbjarga og nám og störf
okkar foreldranna gerðu okkur ó-
kleift að vera öllum stundum með
þeim. Hið sama á reyndar við um
önnur börn og barnabörn hennar,
enda voru þau öll mjög hænd að
ömmu sinni og sakna hennar sárt.
Eigi var heldur sjaldan, að sest var
að matborði í Barmahlíðinni, hvort
sem um var að ræða gestaboð ell-
egar hversdags, og má segja að heim-
ili þeirra hjóna hafi verið manns
annað heimili allt frá fyrstu
kynnum.
Helga fór marga veiðiferðina
með bónda sínum, einkum hin síð-
ari ár og tók „bakteríuna" eins og
það er kallað. Kom þar fram, eins
og í öllum öðrum athöfnum henn-
ar, þessi mikli áhugi og dugnaður,
og kvartaði hún helst yfir því hve
seint á ævinni hún fór að stunda
laxveiðar. Seigla Helgu kom vel í
Ijós í fyrrasumar, en þá virtist sem
hún hefði fengið nokkra heilsu á
ný, þótt sá bati yrði ekki langvar-
andi. Þá fór hún í síðustu veiði-
ferðina með eiginmanninum í ána,
sem þau höfðu dvalið við á hverju
sumri í fjölda ára. Einnig rættist sá
draumur hennar að fara með
manni sínum hringferð um landið
og gista í tjaldi, en slíkur ferðamáti
hafði ætíð verið henni að skapi.
Þau hjónin voru einstaklega lán-
söm með veður í þessari ferð, sól
og blíða næstum hvern dag. Loks
má nefna, að í fyrrahaust fóru þau
hjón til Svíþjóðar til þess að
heimsækja dóttur sína, sem þá
dvaldist í Lundi við nám. Hafði
Helga mikla ánægju af þessum síð-
ustu ferðalögum sínum.
Mér er enn í minni sú mynd sem
ég fékk af Helgu tengdamóður
minni við fyrstu kynni fyrir einum
tuttugu árum. Það var að kvöldi,
sem ég kom í Barmahlíðina þeirra
erinda, að sjálfsögðu, að finna
dótturina Auði, nú.konu mína. Ég
hringdi dyrabjöllunni og í dyrasím-
anum sagði konurödd mér að gera
svo vel að koma inn fyrir. Er inn
var komið leit ég upp í stigann og á
stigaskörinni stóð kona, sem mér
fannst, í svip, ógnar stór. Þetta var
Helga. Þótt í ljós kæmi að Helga
var rétt meðalmanneskja á hæð,
hefur mér ætíð fundist þessi fyrsta
mynd mín af henni táknræn, því að
hún var stór kona að allri gerð.
Mest var stærð hennar í hinum erf-
iðu og langvarandi veikindum
hennar. Hún veiktist fyrst alvar-
lega í ágústbyrjun 1980.
Hún gekkst undir þrjár meiri-
háttar skurðaðgerðir og var oft sár-
þjáð. Hún tók veikindum sínum
eins og öllu öðru af sama raunsæ-
inu og æðruleysinu og felldi aldrei
tár af hvarmi. Hún vissi að hverju
stefndi og kveið ekki endalokun-
um. Hún var sérstaklega þakklát
læknum og hjúkrunarfólki Landa-
kotsspítala fyrir frábæra umönnun.
Ég vil að leiðarlokum færa minni
kæru tengdamóður alúðarþakkir
fyrir allt það sem hún var mér. Við
aðstandendur hennar söknum
hennar ntjög, en þær góðu minn-
ingar, sem við eigum um hana og
vitneskjan um, að hún dó, þegar
dauðinn var henni ábati, verður
okkur nokkur huggun.
Blessuð sé minning hennar.
Rúnar Guðjónsson.
Mágkona mín, Helga Sigurðar-
dóttir, Barmahlíð 6 hér í bæ.
andaðist í sjúkrahúsi hinn 23. októ-
ber eftir langa og erfiða sjúkdóms-
legu og enn lengri veikindi.
Hún var fædd 28. febrúar 1912 í
Riftúni í Ölfusi, dóttir hjónanna
Pálínu Guðmunsdóttur og Sig-
urðar Bjarnasonar, sem þar bjuggu
um langan aldur og voru bæði af
kunnum sunnlenskum bændaætt-
unt. Þau eignuðust þrettán börn og
komust átta þeirra til fullorðinsára.
Abýlisjörðin var lítið en notasælt
kot og sjósókn úr Þorlákshöfn
bætti að nokkru um búhagi, þótt
róðurinn hafi ugglaust stundum
verið harðsóttur að koma svo stór-
um barnahópi á legg.
Ung að árum liélt Helga úr
föðurgarði til Reykjavíkur og nam
kjólasaunt. Þar kynntist hún ung-
um rafvirkja, Guðjóni Guðmunds-
syni, nú rekstrarstjóra Rafmagns-
veitna ríkisins. Þau gengu í hjóna-
band árið 1936 og stofnuðu heimili
í Reykjavík, þar sem þau dvöldust
síðan að undanteknum skömmum
tíma, sem þau voru búsett í Hafn-
arfirði. Þau eignuðust fimm börn:
Erlu, flugfreyju, gifta Agli Egils-
syni forstjóra; Auði, gifta Rúnari
Guðjónssyni sýslumanni í Borg-
arnesi; Hrafnkel, forstjóra, kvænt-
an Guðlaugu Jónsdóttur; Helgu,
fóstru, gifta Tómas Kaaber r;f-
tækni, og Guðrúnu Sóleyju, nem-
anda í námsráðgjöf, gi fta Þorsteini
Hilmarssyni heimspekinema.
Vettvangur Helgu var hið hljóð-
láta starf húsfreyju og móður, að
annast heimilið, mann sinn og
börn. Heimilið bjó hún af smekk-
vísi og að ágætum föngum, og upp-
eldi barnanna var henni bæði
áhuga- og metnaðarmál. Þar var
starfsvettvangur hennar allur, og
utan heimilisins hafði hún sig lítt
eða ekki í frammi. Af svo þröngum
vettvangi fer sjaldnast mikil saga.
Þar ríkir hin hávaðalausa önn, og
ef til vill dettaeinhverjum í hugorð
Bjarna skálds Thorarensen, sem
hann kvað við lát annarrar hús-
freyju og móður, en hann var oft
frábærlega skyggn á mannlífið og
snillingur að draga upp táknmyndir
mannlegra örlaga:
Pú eik í stormi hrynur húa
hamra því beltin skýra frá,
en þegar fjólan fellur bláa
fallið það enginn heyra má,
en ilmur horfinn innir fyrst
urtabyggðin hvers hefur misst.
Æðrulaust tók Helga þeim
þunga dómi, að sjúkleiki hennar
hlyti til eins að draga og aö fram-
undan biði skammur áfangi. Á
milli þess, sem hún dvaldist í
sjúkrahúsi við erfiðar aðgerðir,
annaðist hún heimili sitt meðan
kraftar entust. Þegar þá þraut og
lokavistin í sjúkrahúsinu tók við,
hvarf hún þangað án ótta og vonar,
þótt hugurinn leitaöi löngum til
barnanna og eiginmannsins, sem
nú var orðinn einn heima eftir nær
hálfrar aldar santfylgd. Nú var ekki
annað eftir en að gera sínar síðustu
ráðstafanir, og til þess fékk hún að
halda ráði uns öllu var lokið.
Kæri Guðjón. Þungur harmur cr
nú kveðinn að þér, börnum ykkar
Helgu og öllum aðstandendum.
Eftir er aðeins að orna sér við yl
minninganna, þar sem þið eigið svo
drjúgan fjársjóð, og takast svo á
við framtíðina við breyttar að-
stæður.
Haraldur Sigurðsson.
Útboð
Rafmagnsveitur ríkisins óska eftir tilboöum í
eftirfarandi:
RARIK-82048. 132 kV Suðurlína. Stálsmíöi
Opnunardagur: Mánudagur 15. nóvember
1982 kl. 14:00.
Verkið felst í smíöi zinkhúðaðra stálhluta
ásamt flutningi á þeim til birgðastöðvar í
Reykjavík.
Verkið skiptist í verkhluta 1, 2 og 3.
Verkkaupi leggur til smíðaefni í verkhluta 3
og að hluta til í verkhluta 1.
Bjóða má í hvern verkhluta fyrir sig eða alla.
Verkhlutum 1 og 2 skal Ijúka 1. júní 1983 en
verkhluta 3 skal Ijúka 1. maí 1983.
Tilboðum skal skila á skrifstofu Rafmagns-
veitna ríkisins, Laugavegi 118, 105 Reykja-
vík, fyrir opnunartíma, og verða þau opnuð á
sama stað að viðstöddum þeim bjóðendum
er þess óska.
Útboðsgögn verða seld á skrifstofu Raf-
magnsveitna ríkisins, Laugavegi 118, 105
Reykjavík, frá og með mánudeginum 1. nóv-
ember 1982 og kosta kr. 200, hvert eintak.
Reykjavík 28.10 1982
RAFMAGNSVEITUR RÍKISINS
Útboð
Rafmagnsveitur ríkisins óska eftir tilboðum í
eftirfarandi: RARIK-82054 Þverslár.
Opnunardagur: Miðvikudagur 1. desember
1982 kl. 14:00
Tilboðum skal skila á skrifstofu Rafmagns-
veitna ríkisins Laugavegi 118,105 Reykjavík
fyrir opnunartíma, og verða þau opnuð á
sama stað að viðstöddum þeim bjóðendum
er þess óska.
Útboðsgögn verða seld á skrifstofu Raf-
magnsveita ríkisins, Laugavegi 118, 105
Reykjavík, frá og meö þriðjudegi 2. nóvem-
ber 1982 og kosta kr. 50,- hvert eintak.
Reykjavík 28.10 82
RAFMAGNSVEITUR RÍKISINS
Framleiðslustjóri
— Fiskvinnsla
Stórt fiskvinnslufyrirtæki á Norðurlandi óskar
að ráða framleiðslustjóra til að hafa umsjón
með framleiðslu fyrirtækisins.
Umsóknir er tilgreini menntun og fyrri störf
leggist inn á
Endurskoðunarskrifstofu
Hallgríms Þorsteinssonar og
Þorvaldar Þorsteinssonar
Hafnarhvoli v/Tryggvagötu
Reykjavík.
Fjölbrautarskól-
inn í Breiðholti
Umsóknir um skólavist í Dagskóla F.B. á vor-
önn 1983 skulu hafa borist skrifstofu skólans
Austurbergi 5 fyrir 15. nóvember næstkom-
andi.
Nýjar umsóknir um Kvöldskóla F.B. (öld-
ungadeild) á vorönn 1983 skulu berast skrif-
stofu skólans fyrir sama tíma.
Staðfesta skal fyrri umsóknir með símskeyti
eða símtali við skrifstofu F.B. sími 75600.
Skólameistari.