Þjóðviljinn - 23.09.1988, Blaðsíða 6

Erlent vinnuaf I
hægri hönd fiskvini
Aldreifleiriútlendingarveriðviðstörf ílandinu. Alltaðhelmingurstarfsmanna frystihúsa erlendir. Mikil umframeftirsnurn eftir vinnuafli
Víða í Evrópu og Skandinavíu
hefur þróunin á vinnumarkaðn-
um orðið sú að útlendingar skipa
að mestu störf sem innfæddum_
þykja ekki nógu fín eða fást ekki
til að vinna af öðrum orsökum. í
höfuðborgum Norðurlandanna
sjá útlendingar í miklu mæli um
sorphreinsun, ræstingarstörf og
Lecilia Sjögren (til vinstri) sagðist hafa haldið að launin væru hærri á Islandi en þau eru. Hún bíður eftir vertíðinni og
yfirvinnunni svo hún geti lagt meira til hliðar. Mynd: Jim Smart.
Bjóst við hærra kaupi
Lecilia Sjögren: Mér skilst að launin séu hærri eftir því sem farið er lengra frá
Reykjavík
Lecilia Sjórgren er 21 árs gömul
stelpa frá Vesturási í Svíþjóð sem
ætlaði að fara að vinna í Norður
Noregi með vinkonu sinni. En
hlutirnir fóru ekki alveg eins og
áætlað var og þær stöllur enduðu
á íslandi. Þær hafa nú unnið í
Hraðfrystihúsi Grindavíkur í
þrjár vikur en launin hafa valdið
þeim vonbrigðum. Þær ætla þó að
vera á íslandi í þrjá mánuði þar
sem starfsreynsla auðveldar þeim
að fá inni í háskóla í Svíþjóð.
„Þegar við komum til Islands
höfðum við ekki fengið iieina
vinnu. Það reyndist hins vegar
auðvelt að fá vinnu, tók okkur
einn dag," sagði Lecilia í stuttu
spjalli við Nýja Helgarblaðið.
Hún og vinkona hennar höfðu
fengið vinnu nyrst í Norður Nor-
egi. En komust að þvíað það væri
jafndýrt eða dýrara að fara þang-
að og til íslands. Þær ákváðu því
að fara til íslands, aðallega vegna
þess að þær höfðu heyrt að hér
væri hægt að rífa upp mikinn pen-
ing á stuttum tíma.
„Við höfum hins vegar komist
að því að þetta er ekki alls kostar
rétt. Að vísu virðist hægt að þéna
góðan pening með mikilli yfir-
vinnu en það hefur ekki verið
mikið um hana þessar þrjár vikur
sem við höfum verið í Grinda-
vík," sagði Lecilia. Hún sagði
það bót í máli að það væri ekki
mikið við að vera í Grindavík um
helgar og þannig væri hægt að
. spara eitthvað af þeim 10-15 þús-
undum sem hún fengi útborgaðar
í hverrí viku. Lecilia sagði að þær
vinkonur hefðu aldrei farið til
Reykjavíkur þær þrjár vikur sem
þær hefðu verið í Grindavík.
Kannski förum
við austur
Lecilia sagðist hafa heyrt að
hægt væri að þéna meira ef farið
væri lengra frá Reykjavík.
„Nokkrar stelpur sem voru sam-
ferða okkur til landsins sendu
okkur póstkort frá Neskaupstað
og eru mjög ánægðar. Þær búa
með 8 öðrum í stóru húsi með
öllum þægindum og þéna meira
en við. Kannski við eltum þær
austur. Annars stefnum við vink-
onurnar á háskólanám í Svíþjóð
og það er auðveldara að komast
inn í háskóla þar ef maður hefur
unnið þrjá mánuði eða lengur á
sama vinnustað," sagði Lecilia.
Hún sagðist vona að þénustan yk-
ist þegar vertíðin byrjaði og yfir-
vinnan yrði meiri.
Lecilia kunni ekki illa við
frystihúsið en hafði sitthvað að
athuga við verbúðina. „Ég hef
séð verbúðirnar hjá hinum fyrir-
tækjunum hér í Grindavík og þær
eru miklu betri en þessar, varla
hægt að bera þær saman. Við höf-
um hvorki sæng né kodda og
verðum því að sofa í svefnpokum
í þrjá mánuði. Eldhúsið er heldur
ekki það þrifalegasta sem ég hef
séð og þvottavélin sem við höfum
er fornaldartæki."
Lecilia sagði kaupið sennilega
betra hjá Hraðfrystihúsinu en
hinum fyrirtækjunum vegna þess
að þar væri meiri vinna. Sér þætti
allt í lagi að vinna langan vinnu-
dag þar sem það væru gerð svo
mörg hlé í vinnunni, sem væru
nauðsynleg í svona vinnu. En er
erfitt að fá vinnu í Svíþjóð? „Nei,
ekki ef maður er tilbúinn að taka
hvað sem er. Það er mikið af
störfum í umönnun aldraðra og
við hreingerningar og þau eru vel
borguð. Maður þénar meira í
slíkri vinnu en skrifstofuvinnu,
sérstaklega ef maður er óm-
enntaður," sagði Lecilia.
-hmp
leigubílaakstur. Þegar atvinnu-
leysi gerir síðan vart við sig vakn-
ar oft andúð í garð útlendinga
sem sagðir eru vera að taka störf
frá innfæddum. Margir hafa skýrt
fylgi Le Pen í Frakklandi með
slagorðum hans um „útlendinga-
vandamálið", þegar kreppi að í
þjóðfélaginu sé auðvellt að
kenna útlendingum um ófarirn-
ar.
3000 störf
á lausu
íslendingar hafa ennþá ekki
kynnst vandamálum af þessum
toga. Hér hefur um árabil ríkt
mikil eftirspurn eftir vinnuafli og
árið í ár virðist ætla að verða
metár hvað varðar fjölda erlends
verkafólks í landinu. Óskar Hall-
grímsson hjá félagsmálaráðu-
neytinu sagði Þjóðviljanum að
um 100 atvinnuumsóknir útlend-
inga væru afgreiddar hjá ráðu-
neytinu í hverjum mánuði að
jafnaði. í ágúst í fyrra höfðu um
800 umsóknír verið afgreiddar en
í ágústmánuði á þessu ári höfðu
rúmlega 1000 umsóknir verið af-
greiddar. Samkvæmt könnun
sem félagsmálaráðuneytið lét
gera í vor kom í ljós að vinnukraft
vantaði í um 3000 störf en ráðu-
neytið lætur framkvæma kannan-
ir sem þessar tvisvar á ári. Um-
frameftirspurnin var mjög mikil í
fyrra og vantaði fólk í 3500 störf
þegar mest var.
Öskar Hallgrímsson sagðist
hafa búist við því að dregið hefði
úr eftirspurn eftir vinnuafli nú í
vor en það hefði ekki gerst. Eftir-
spurnin hefði aukist jafnt og þétt
frá 1985 en í fimm ár þar á undan
hefði í raun ríkt atvinnuleysi og
ekki verið afgreiddar nema um
400 umsóknir erlends verkafólks
á hverju ári á því tímabili.
Hluti af þeim umsóknum sem
félagsmálaráðuneytið afgreiðir
eru framlengingar á atvinnu-
leyfum. Óskar sagði að ætla
mætti að rúmlega 600 útlendingar
væru nú á íslenska vinnumark-
aðnum. Skandinavar þurfa ekki
að sækja um atvinnuleyfi og sagði
Óskar óhætt að áætla að þeir
væru yfir 100. Þessir rúmlega 700
útlendingar eru um 0,56% af
vinnandi fólki í landinu en sam-
kvæmt upplýsingum Óskars eru
125 þúsund manns á vinnumark-
aðnum í heild.
Neikvæð ímynd
fiskvinnu
Lang flestir útlendinganna
starfa við fiskvinnslu víða um
landið. í einstaka fyrirtækjum
eru jafnvel 45% starfsmanna er-
lendir. f Hraðfrystihúsi Grinda-
Það eru allar forsendur fyrir hendi til að halda alþjóðlega ráðstefnu í Hraðf'
hefur verið á Islandi í tæpt ár. Vinnufélagi hans heitir Bahgat Soliman og
6 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN - NYTT HELGARBLAÐ