Dagblaðið Vísir - DV - 10.10.1995, Qupperneq 13
ÞRIÐJUDAGUR 10. OKTÓBER 1995
13
Virðing fyrir Alþingi
líðandi stundar
í upphafi þessa þings hafa orðið
óvenju harkalegar deilur um sið-
ferði alþingismanna og menn hafa
tekið sér sterk orð í munn. Hvert
hneykslið eftir annað hefur komið
upp. Valdhafar ákveða skattfríð-
indi. Makar varaþingmanna njóta
miklu betri lífeyris en aðrir lands-
menn. Sumir stjórnmálamenn
njóta margfalds lífeyris á kostnað
skattgreiðenda (Mbl. 06.10.1995).
Valdhafar bregðast ekki rétt við
þegar kjaradómur gefur viðleitni
aðila vinnumarkaðarins til þess að
halda þjóðarsátt langt nef.
Borgaralegur réttur
Þegar flóðbylgja reiði og gagn-
rýni ríður yfír afgreiða valdamenn
hana sem „ómerkilegan áróður
gegn Alþingi" og kvarta undan því
að „hinu háa“ Alþingi sé ekki sýnd
nógu mikil virðing. Valdamenn
skírskota til tilfinninga almenn-
ings þegar þeir segja að þeim svíði
og sárni þessi harkalega gagnrýni
sem þeir kalla brígsl.
Þetta er fráleit afstaða valda-
hafa. Það er óskoraður borgaraleg-
ur réttur að gagnrýna stjómvöld,
til þess að halda þeim í skefjum,
ekki öfugt.
Dómur sögunnar einn vekur
virðingu okkar fyrir verkum Al-
þingis fortíðar. Krafa um virðingu
fyrir Alþingi líðandi stundar eða
jafnvel framtíðarinnar er krafamm
skilyrðislausa undirgefni við það.
Slíkt er óþolandi í lýðræðisþjóðfé-
lagi.
Ekki gagnrýnislaust
Forsætisráðherra hafði við orð
„að Alþingi sé komið saman með
þeim einlæga ásetningi að setja
þjóðarhagsmuni öðrum kröfum of-
ar...“. Lýðræðissinnar geta ekki
leyft sér þann munað að treysta
þessu gagnrýnislaust. Þeir verða
stöðugt að vera árvakir um frelsi
sitt. Hvatskeytislegt orðbragð
er andlýðræðislegt ástand
Kjallarinn
Jóhann J. Ólafsson
framkvæmdastjóri
gagnrýnenda Alþingis her aðeins
vott um að þeim sé mikið niðri fyr-
ir. Alþingi þarf að vita hvernig
þjóðinni líður en á ekki kröfu á
virðingu hennar.
Valdhafar þurfa aðeins að biðja
um virðingu, samúð og stuðning
við misgjörðir sínar, réttlæti
þeirra getur staðið óstutt.
Jóhann J. Ólafsson
„Dómur sögunnar einn vekur virðingu
okkar fyrir verkum Alþingis fortíðarinn-
ar. Krafa um virðingu fyrir Alþingi líð-
andi stundar eða jafnvel framtíðar er
krafa um skilyrðislausa undirgefni við
það. - Slíkt er óþolandi í lýðræðisþjóðfé-
lagi.“
„Það er óskoraður borgaralegur réttur að gagnrýna stjórnvöld, til þess að halda þeim í skefjum, ekki öfugt,
segir greinarhöfundur m.a. _ Frá nýlegum mótmælafundi launþega á Ingólfstorgi
Af hverjum var tekið?
Ari Eðvald, aðstoðarmaður sjáv-
arútvegsráðherra, ritar grein í DV
21/9 sl. Fyrirsögn greinarinnar er
„Af hverjum á að taka?“ Ari bend-
ir á að birst hafi tvær greinar eft-
ir Örn Pálsson í DV. Segir Ari að
Örn hafi ekki svarað því af hverj-
um eigi að taka. Ekki ætlar undir-
ritaður að svara fyrir Örn. Hins
vegar telur undirritaður sig sjó-
mann og þar sem Ari vitnar í Sjó-
mannasambandið að svo sé ekki
tel ég mig knúinn að setja þessar
línur á blað.
Skoðanir
Sjómannasambandsins
Ari byggir grein sína á ummæl-
um Sævars Gunnarssonar,' for-
manns Sjómannasambandsins,
sem birtist í Ægi 5. tbl. 1995. Þar
segir Sævar „Þessi aukning kemur
niður á mínum umbjóðendum og
þetta verður að stöðva. Við getum
ekki sætt okkur við að einn hópur
búi við aðrar reglur. Það verður
að setja þak á afla þeirra."
Þessi orð Sævars túlkar Ari svo
að spyrja verði af hverjum eigi að
taka. Þennan málflutning hefur
LÍÚ verið með, sömuleiðis fyrrver-
andi framkvæmdastjóri Vinnu-
veitendasambandsins, yfirmaður
Ara, sjávarútvegsráðherrann.
Að sjálfsögðu mega fyrrnefndir
aðilar vitna í formann Sjómanna-
sambandsins mín vegna en ekki
Kjallarinn
Sigurgeir Jónsson
sjómaður Sandgerði
öfunda ég hann af félagsskapnum.
Staðreyndin er sú að „af hverj-
um á að taka“-málflutningurinn
byggist á því niðurlægingarskeiði
Sjómannasambandsins sem hófst
þegar formaður LÍÚ setti þann
sem nú er sjávarútvegsráðherra
sem framkvæmdastjóra Vinnu-
veitendasambandsins og byrjað
var að narta í skiptaprósentuna,
olíusjóðurinn kom 1983, kvótakerf-
ið 1984, þegar niðurlægingarstefn-
an komst á fullt skrið með aðstoð
núverandi formanns Framsóknar-
flokksins.
En af því að Ari og yflrmenn
hans í sjávarútvegsráðuneyti, LÍÚ
og Sjómannasambandið spyrja „af
hverjum á að taka?“ þá þarf að
spyrja formann Sjómannasam-
bandsins að því af hverjum hafi
verið tekið þegar kvótakerfið'var
sett á og veiðirétturinn tekinn af
sjómönnum og afhentur útgerðar-
mönnum á silfurfati, endurgjalds-
laust. Reyndar fréttist seinna að
tveir skipstjórar hefðu fengið 3.000
tonna kvóta hvor (hásetar fengu
ekkert).
ímyndaður eignaréttur
Síðan þetta gerðist hefur niður-
læging Sjómannasambandsins
haldið áfram. Ekki leið á löngu
þar til útgerðaraðallinn fór að
leigja þann veiðirétt, sem þeir
höfðu fengið fyrir ekkert, til sjó-
manna og gerðu þá að hálfgerðum
þrælum. Nú telja þeir sig eiga öll
fiskimið við landið og megi fara
þar sínu fram. Jafnframt eigi þeir
að stjórna Hafrannsóknarstofnun.
Ef formaður Sjómannasambands-
ins heldur að LÍÚ beri umhyggju
fyrir sjómönnum þá er það rangt.
LÍÚ hefur alltaf tekið án þess að
spyrja vinnu frá verkafólki, selt
útlendingum kvóta, skilið bæjarfé-
lög eftir í rúst.
Þegar Ari Eðvald spyr: „Af
hverjum á að taka?“ þá á hann við
hvort virkilega eigi að fara að taka
eitthvað af útgerðaraðlinum. For-
maður Sjómannasambandsins tel-
ur að á annað þúsund sjómenn á
smábátum séu ekki sjómenn, ekki
sínir umbjóðendur. Ef til vill er
það þeim fyrir bestu að vera ekki
umbjóðendur formannsins.
Sigurgeir Jónsson
„Ef formaður Sjómannasambandsins
heldur að LÍÚ beri umhyggju fyrir sjó-
mönnum þá er það rangt. LÍÚ hefur alltaf
tekið án þess að spyrja vinnu frá verka-
fólki, selt útlendingum kvóta, skilið bæj-
arfélög eftir í rúst.“
Með og
á móti
Myndavélar til eftirlits í
miðbænum
Eykur
öryggi al-
mennings
„Um allnokk-
urt skeið hafa
legið fyrir hjá
lögreglunni
áætlanir um
uppsetningu eft-
irlitsmyndavéla
í miðbæ Reykja-
víkur. Starfs-
hópur um mál-
efni miðbæjar-
ins tók undir
hugmyndir lög-
reglunnar og
leggur til að í þetta verkefni verið
ráðist.
Slíkt myndi auka til muna ör-
yggi almennings og lögreglunnar
og jafhframt auka líkur á að hafa
megi uppi á afbrotamönnum. Þá
er umtalsverð vamaráhrif fólgin í
uppsetningu slíks tækjabúnaðar í
miðbænum.
Almennt er ekki um mynd-
bandsupptökur að ræða í eftirliti
þessu því myndavélarnar eru
fyrst og fremst notaðar til að fylgj-
ast sjónrænt með ákveðnum svæð-
um, svo sem í Austurstræti og á
Lækjartorgi, þannig að hægt verði
að bregðast við ef þurfa þykir.
Slíkt eftirlit getur þvert á móti
bætt réttarstöðu fólks verulega
þar sem lögreglan á auðveldar
með að halda uppi lögum og reglu
í þágu borgaranna og samfélags-
ins á þann hátt og grípa inn í ef
brotið er á rétti fólks. Ekki verður
heldur séð að persónuvernd fólks
sé hætta búin af eftirliti með
myndavélum."
Omar Hinarsson,
framkvæmdastjóri
íþrótta- og tóm-
stundaráös
Reykjavíkur.
Tíðkast
í einræðis-
ríkjum
„í lögum um
meðferð opin-
berra mála, nr.
19 frá 1991, 3.
mgr. 87 gr., segir
að heimilt sé án
úrskurðar dóm-
ara „að taka upp
hljóð og taka
myndir í þágu
rannsóknar á al-
mannafæri og á
stöðum, sem al-
menningur á að-
gang að...“ Hins
vegar þarf yfirleitt dómaraúr-
skurð og viss tiltekin skilyrði til
þess að taka myndir vegna rann-
sóknar máls, hvort sem eru ljós-
myndir eða kvikmyndir, án þess
að þeir sem myndaðir eru viti af
því.
Mín skoðun er að þessu ákvæði
beri að beita af ýtrustu varúð því
að uppsetning myndavéla myndi
hafa í för með sér talsverða frels-
isskerðingu fyrir hinn almenna
borgara sem nýtir sér þann rétt í
frjálsu samfélagi að skemmta sér í
miðborg Reykjavíkur og fer þar
Margrét Heinreks-
dóttir, lögfræðingur
og stjórnarformað-
ur Mannréttinda-
samtaka íslands.
með friði.
Við skulum þó minnast þess að
myndatökur á almannafæri sam-
kvæmt ákvörðun stjórnvalda
tíðkast alla jafna ekki nema í ein-
ræöisríkjum, eftir því sem ég best
veit, og þykir yfirleitt full ástæða
til að hafa áhyggjur af þvi hvernig
slíkt myndefni sé notað og með
það fariö. í stuttu máli tel ég því
ástæðu til að menn hugsi vel sinn
gang og reyni að sjá fyrir áhrif og
afleiðingar áður en til siíkra að-
gerða verði gripið."