Dagblaðið Vísir - DV - 04.02.1998, Blaðsíða 10

~1
wnning
MIÐVIKUDAGUR 4. FEBRUAR 1998
Hamingjuóskir
Guðbergur Bergsson og Guðjón Frið-
riksson eru vel að íslensku bókmennta-
verðlaununum komnir og skal óskað til
hamingju með þau. Guðbergur hefur skrif-
að bók sem á sinn hátt fer fram úr þvi
besta sem hann hefur áður skrifað. Guðjón
hefur skrifað bók sem jafnt þeir sem sjald-
an lesa bækur og hinir sem mikið lesa
hafa sameinast um I
að gleypa í sig af
græðgi. Báðar eru
bækumar til vitnis
um að hér á landi
eru skrifaðar þrótt-
miklar bókmenntir.
Kolbrún Berg-
þórsdóttir fagnaði
því í Dagsljósi að
dómnefnd íslensku '-------------------
bókmenntaverðlaunanna hefði brotið öll
(ímynduð) prinsipp með vali sínu. Það
hefði ekki verið nein leið að reikna það út
fyrirfram. „Röðin var ekki komin að“ þess-
um höfundum, eins og Guðbergur sagði en
þeir fengu verðlaunin samt. Það er huggun
tO þess að vita að dómnefndir láti ekkert
stjórna vali sínu annað en einlæga skoðun
á því hvaða bækur séu bestar. Svo geta
menn endalaust þrefað um hvort þeir séu
sammála þeirri niðurstöðu.
Þeim sem ekki hlutu verðlaunin í ár má
verða það huggun að árin eru fljót aö líða
og kannski kemur að þeim næst. Eða
þamæst.
Bókmenntakynningar
Nú er í vændum sú tíð þegar norrænir
sendikennarar segja frá bókmenntum í
heimalandi sínu í Norræna húsinu. Allir
eiga þeir líka von á gestum - rithöfundum
að heiman - sem lesa úr verkum sínum og
ræða um þau.
Norðmenn ríða á vaðið 14. febrúar kl. 16.
Þá kynnir Kjell Öksendal sendikennari
bókaútgáfuna í Noregi á síðasta ári og fær
til sín frægan gest: Anne Holt rithöfund
sem gerði stuttan stans i dómsmálaráð-
herrasæti Noregs nýlega. Anne Holt er
glæpasagnahöfundur, ein fjölmargra
kvenna sem hafa gert þá grein að sinni.
Síðasta bókin hennar, Mea Culpa, er þó
ekki glæpasaga heldur ástarsaga og hefur
vakið harðar deilur í Noregi vegna þess að
hún var „núlluð", það er að segja norsk
bókasöfn settu hana ekki á innkaupalista
hjá sér. Þetta er mikið áfall því bókasöfnin
kaupa yfirleitt 1000 eintök af fagurbók-
menntum, og höfúndur sem fer á svartan
lista hjá þeim á erfitt með að fá verk sín
útgefin. Innkaupanefnd bar því við að bók-
in væri ekki nógu vel skrifuð en meinfysn-
ir menn hafa bent á að þar sé fjallað um
lesbískt samband og innkaupastjórum hafi
ekki líkað það. Við getum dæmt sjálf um
ritstörf Anne Holt þann fjórtánda.
Strax daginn eftir kl. 16 verður færeysk
bókakynning sem Jógvan Isaksen rithöf-
undur og bókmenntafræðingur sér um.
Hann verður einn enda enginn sendikenn-
ari í færeysku við Háskóla fslands.
Finnsk bókakynning verður svo 21. febr-
úar; þar verður gestur Raija Siekkinen rit-
höfundur. Á sænskri bókakynningu 28.
febrúar verður Carina Rydberg rithöfund-
ur gestur og á danskri bókakynningu 7.
mars verður gesturinn Soren Ulrik Thom-
sen rithöfundur.
Dansað við tónlist Párts
Eistneska tónskáldið Arvo Párt kom, sá
og sigraði um síðustu helgi. Þeim sem
troðfylltu Langholtskirkju til að hlusta á
tónlistina hans skal bent á að íslenski
dansflokkurinn ætlar aö dansa við tónlist
eftir hann á sýningu sinni sem frmnsýnd
verður á laugardaginn.
íslenski dansflokkurinn sýnir þá meðal
annars verkið „Tvístígandi sinnaskipti 11“
eftir Ed Wubbe en hann
samdi það verk upphaf-
lega fyrir íslenska dans-
flokkinn árið 1986 við tón-
list eftir Arvo Párt. Fyrir
það fékk flokkurinn
menningarverðlaun
DV 1987. Ed Wubbe
var einn þeirra
fyrstu sem sömdu
dansverk við tónlist
Párts en margir
hafa fetað í spor
hans, meðal annarra
Jiri Kylián.
Umsjón
Silja Aðalsteinsdóttir

Baltasar Kormákur, leikhússtjóri Loft-
kastalans, vill koma að nokkrum leiðrétt-
ingum vegna PS á mánudaginn þar sem
reifuð var umræða Dagsljóss í sjónvarpinu
um starfslaun listamanna. Fyrst og fremst
tekur hann fram að Hallur Helgason, sem
þátt tók í umræðunum, sé ekki talsmaður
Loftkastalans heldur hluthafi í fyrirtækinu
sem starfar þar aðeins að einstökum verk-
efnum - enda er hann dagskrárstjóri Bylgj-
unnar.
„Það er ekki stefha Loftkastalans að vera
á móti opinberum styrkjum til leikhúsa eða
annarra listgreina," segir Baltasar, „- enda
væri það tvíeggjaður málflutningur að
gagnrýna slíka styrki á sama tíma og við
erum að sækja um þá! Hefðu menn hlustað
á málflutning Halls var þar ekkert sem
mælti gegn styrkjum til listastarfsemi, það
voru aðrir þátttakendur í umræðunni sem
tóku Loftkastalann sem dæmi um styrkja-
lausa liststarfsemi.
Það er ekkert leyndarmál að borgin
styrkti starfsemi Flugfélagsins Lofts um
þrjár milljónir til að setja upp Hárið 1994 og
var það gert í formi atvinnuátaks fyrir ungt
fólk. En við fengum ekki styrk frá Þjóðleik-
húsinu heldur var gerður samningur við
það. Þeir lánuðu okkur míkrófóna og létu
okkur eftir réttinn að verkinu, sem þeir
voru handhafar að, en á móti fengu þeir 15%
af brúttótekjum af sýningunni til að standa
skil á rétthafagreiðslum og síðan 5% af hagn-
aði sýningarinnar. Það er líka misskilningur
að Loftkastalinn sé reistur fyrir hagnaðinn af
Hárinu þar sem kostnaður við leikhúsið er
miklu meiri en heildarveltan af þeirri sýn-
ári nemur því niðurgreiðsla opinberra aðila
á hvern leikhúsmiða í Loftkastalanum 219
krónum 1995 og 58 krónum 1996.“
Ekki vildi Baltasar heldur samþykkja að
Loftkastalinn hefði tekið litla áhættu í list-
rænni starfsemi. Bein útsending hefði verið
mikil áhætta og fyrir það handrit hefði ver-
ið greitt að fullu af leikhúsinu.
„Mesta áhættan var samt sú að setja
þetta leikhús á fót. Við stofnuðum okkur í
tugmilljóna skuldir til að þessi draumur
okkar gæti orðið að veruleika. Við ætlum
að standa við þær skuldbindingar og verk-
efnavalið miðast við það. Hver einasta leik-
sýning sem við tökmn þátt í er áhætta, þó
svo að við höfum fengið samstarfsaðila að
einstökum verkefnum. Ef þau ganga ekki
fáum við engar tekjur til að reka húsið.
Þannig má benda á að Loftkastalinn kom
illa út úr sýningunni á Veðmálinu sem var
samstarfsverkefni.
Ástæðan fyrir valinu á Bugsy Malone var
sú að ég hef kynnst því áður hvað það er
mikið til af hæfileikaríkum krökkum og
mér fannst spennandi að gefa þeim tæki-
færi - og gera um leið eitthvað annaö en
hin leikhúsin eru að gera fyrir krakka.
Þetta er ekkert ófrumlegra en að setja upp
Kardimommubæinn. Og ein's og allir sem
hafa unnið í leikhúsum vita þá er aldrei
neitt fyrirfram gefið um aðsókn á sýningar.
Allar sýningar fela í sér áhættu. Bara að reka
húsið kostar stórfé."
Baltasar sagðist að lokum ekki vera van-
þakklátur í garð opinberra aðila. „Við höfum
alltaf verið þakklátir fyrir þá styrki sem við
höfum fengið."
Baltasar Kormákur: Ekkert ófrumlegra að setja upp
Bugsy Malone en Kardimommubæinn.
DV-mynd ÞÖK
ingu og á þá eftir að draga frá uppsetningar-
kostnað og rekstur sýningarinnar.
Einu sinni höfum við fengið 300 þúsund
króna styrk frá menningarmálanefnd Reykja-
vikur og svo fengum við samtals þrjár millj-
ónir í styrk til að setja upp Beina útsendingu
eftir Þorvald Þorsteinsson. Samkvæmt upp-
lýsingum Frjálsrar verslunar frá því á síðasta
Spennandi augnablik f A6 eilífu.
Flugumenn meö konungi sínum f Hamlet.
Tllnefningar til menningarverðlauna DV fyrir leiklist:
kviku þeirra ólíku persóna sem hann leikur.
Hann miðlar öllu litrófi tilfinninga þeirra til
áhorfenda á áreynslulausan en áhrifamikinn
hátt.
Kjartan Ragnarsson,
leikstjóri.
Kjartan Ragnarsson
er tilnefndur fyrir fág-
aða leikstjórn i áhrifa-
mikilli sýningu á
Grandavegi 7. Sýningin
miðlar flókinni sögu á
áreynslulausan hátt til
áhorfenda. Falleg og ein-
læg sýning, þar sem at-
riðin taka hnökralaust
hvert við af öðru og flétt-
ast saman á eðlilegan
hátt.
Kristín Jóhannes-
dóttir, leikstjóri.
Kristín Jóhannes-
dóttir er tilnefnd fyrir
leikstjóm á Dómínó á
Litla sviði Borgarleik-
húss. Sýningin var
óvenjulega sterk og
heilsteypt. Virðing fyr-
ir verkinu og næmi
fyrir myndræna þætt-
inum skilar sér á lát-
lausan en um leið rök-
rænan hátt. Góður skilningur á texta verks-
ins, sem oft rambar á mörkum fáránleikans.
Samkvæmt nýju og breyttu skipulagi er nú
byrjað á tilnefningum til menningarverð-
launa DV í leiklist sem venjulega hafa verið
birtar seinastar af öllum. Þetta er gert eftir
ábendingu verðlaunahafa frá í fyrra, Birtings-
manna frá Hafnarfirði, sem fannst fráleitt að
bíða lengst með leiklistina. Ef tilnefningar í
henni kæmu snemma gæti fólk drifið sig að
sjá þær tilnefndu sýningar sem enn þá væru
á fjölunum og myndað sér skoðanir sjálft á
því hverja þeirra bæri að verðlauna.
Árið var óvenju gjöfult og lauk svo að til-
nefningarnar urðu sex eins og stundum áður
i þessari listgrein - en ekki fimm eins og
venjá er til. Utan tilnefninga vill nefndin nota
tækifærið og minna á einstæðan leiklistarvið-
burð sem barst hingað á árinu frá útlöndum.
Þetta er sýningin á Maskarad frá Litla leik-
húsinu í Vilníus í Litháen undir stjóm Rimas
Tuminas sem sýnd var í Þjóðleikhúsinu. Hún
verður öllum ógleymanleg sem hana sáu.
í nefnd um menningarverðlaun DV í leik-
list fyrir árið 1997 sátu Sigrún Valbergsdóttir,
Sveinbjörn I. Baldvinsson og Auður Eydal.
Tilnefningamar em þessar:
Að eilífu, samvinnuverkefni Nemendaleik-
hússins og Hafnarfjaröarleikhússins, Her-
móðs og Háðvarar.
Sýningin í heild er tilnefnd fyrir fmmlega
útfærslu og nýtingu sviðs. Ný kynslóð nýtir
áhrifavalda dagsins í dag með góðum árangri.
Leikrit og leikstjórn ná vel utan um kjcirna
málsins sem birtist í farsakenndri sýn á al-
þekkt þema - giftingu - og vekur upp þenking-
ar um umbúðaþjóðfélagið.
Finnur Arnar Arnar-
son leikmyndahöfund-
ur.
Tilnefndur fyrir leik-
myndir meðal annars í
Vefaranum mikla frá
Kasmír (Leikfélag Ak-
ureyrar) og Að eilífu.
Finnur Amar samein-
ar næmt auga mynd-
listarmannsins og
frumlega nýtingu rým-
isins. Hann nær traustu sambandi við þau
verk sem hann vinnur að og bætir heilli vidd
við þau með leikmyndum sínum.
Hamlet, Þjóðleikhúsið.
Sýningin í heild er tilnefnd til leiklistar-
verðlaunanna. Hún er kröftug og hugmynda-
rík og hvergi er farið með löndum í útfærslu
verksins. Sagan hreyfist eðlilega og rökrétt
áfram og það sama á við um tilfinningalíf per-
sónanna. Sviðsmyndin er óvenjulegt lista-
verk.
Hilmir Snær Guðna-
son, leikari.
Tilnefndur fyrir túlk-
un í Listaverkinu og
Hamlet. Einstaklega
hæfileikaríkur leikari
sem blómstrar í hverri
sýningunni á fætrn-
annarri. Hilmir Snær
hefur óvenju mikla
dýnamík á valdi sínu og
tekst ætíð að komast að
Ekki á móti ríkisstyrkjum
Óvenju gjöfult ár