Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1998, Síða 4
4
LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1998 T">X7~
Norski kaupmaöurinn Odd Reitan haslar sér völl á íslandi:
Treystir á dans
og stjörnuspeki
- hefur tekist allt nema að selja matvörur á Netinu
Odd kaupmaður Reitan kallar
sjálfan sig „nýlenduvörumajórinn"
vegna þess að hann var einu sinni
majór í lúðrasveit norska hersins.
Svo eftir að nýlenduvöruverslanir
tóku að safnast í bú hans fannst
honum þetta viðurnefni við hæfi
því allir umtalaðir menn verða að
hafa einhvers konar viðurnefni. Frá
þessu segir hann í viðtali við sjálfan
sig á Netinu.
Hann segist líka alltaf ráðfæra sig
við stjörnumar áður en hann kaup-
ir nokkuð eða heldur mikilvæga
fundi. Sé skilaboðin af himnum
óhagstæð verður ekkert af hvorki
kaupum né fundum, það er að segja
ef til stóð að semja við karlmenn. Ef
konur eiga í hlut virðist óhagstæð
staða stjamanna engu skipta.
Merkilegt.
Fótafimi kaupmaðurinn
Fyrir utan að græða peninga seg-
ist Ödd aðeins eiga eitt áhugamál.
Það er tónlist; sérstaklega létt tón-
list og danstónlist. Stefna verslana-
keðjunnar Rema 1000 byggist á létt-
um danslögum og bestu hugmyndir
sínar segist Odd fá við að hlusta á
tónlist eða að semja sjálfur.
„Ég verð alveg frá mér ef ég sé
fallega konu syngja vel,“ segir hann
Fréttaljós
í viðtalinu. Og hann dansar. Segist
hafa takt í kroppnum en er ekki
alltaf viss um hvar hann eigi að
setja fæturna niður. Þetta er verst í
suður-amerískum dönsum og
sveiflu.
Odd semur einfalda tónlist. Lög
og textar eftir hann em flutt á jóla-
skemmtunum í fyrirtækinu en
hann segist vera lélegt skáld, bæði
þegar tónar og orð eiga í hlut. Hann
hefur hins vegar orð stjömuspek-
ingsins síns fyrir því að hann sé
fæddur rithöfundur. ,
@.mfyr:Alvörulaus en eldskarp-
ur
Einhverjum myndi detta í hug að
maðurinn væri algerlega snarbilað-
ur. Það er hann ekki. Hann er eld-
skarpur viöskiptajöfur en tekur
sjálfan sig ekki alltaf mjög hátíð-
lega. Og hann
gerir allt til að
halda í ímynd
sína sem „létt-
lyndi kaupmað-
urinn á horn-
inu“. Það jafnvel
þótt hann eigi
464 búðir, velti
140 milljörðum
íslenskra króna
á ári og hafi
grætt 2,6 millj-
arða á síðasta
ári.
Odd Reitan
vill bara vera
sonur hans Óla
gamla í Ný-
lenduvöruversl-
un Óla við
Nunnugötu 22 í
Þrándheimi.
Hann Óli stofn-
aði þessa verslun
í maí árið 1948 og hafði samanlagða
veltu upp á 25,50 krónur á fyrsta
starfsdegi.
Eitt spor til vesturs
Odd er lýst svo að hann setji sér
skýr markmið og linni svo ekki lát-
um fyrr en þeim er náð. Hann ætlar
sér að verða í fremstu röð kaup-
manna í Evrópu og eitt stutt skref
til að ná þvi markmiði er að kaupa
lítinn flmmtung
i Baugi hf. á Is-
landi.
Sókn Odds
hefur einkum
verið áberandi í
Austur-Evrópu.
Eftir fall jám-
tjaldsins opnuð-
ust þar mögu-
leikar sem hann
var manna
fyrstur til að
nýta. Veldi hans
nær nú yfir 11
lönd þótt það sé
enn sem komið
er mest í Nor-
egi. Þar hefur
hann um 20% af
matvörumark-
aðnum.
Rukkar líka
son sinn
Aðferðir Odds til að græða pen-
inga eru fjölbreyttar. Stundum
kaupir hann sig inn í fyrirtæki eins
og nú með hlutnum í Baugi hf.
Hann á einnig hluti í fyrirtækjum
sem framleiða matvörur fyrir versl-
anirnar, bæði þær sem heita Rema
1000 og aðrar sem hann á hlut í.
Þegar kemur að kaupum á fyrir-
tækjum er Odd sannkallaður há-
karl.
Odd græðir líka mikið fé á að
leigja nafn verslunar sinnar - Rema
1000 - líkt og algengt er í alþjóðleg-
um veitingarekstri. Jafnvel Óli,
elsti sonur hans, verður að borga
fyrir að reka verslun neð þessu
nafni. Stíllinn er einfaldur og alls
staðar eins. Framboðið er einfalt og
varan á að vera ódýr.
Ekkert kjaftæði
Og allt verður að peningum; allt
annað en hugmyndin um að reka
matvöruverslun á Netinu. Hann
reyndi sig á Netinu fyrir tveimur
árum, fyrstur Norðurlandabúa, en
gafst upp fyrr á þessu ári. Eftir sem
áður hefur hann tröllatrú á Netinu
en verður að viðurkenna að fólk
kaupir ekki í matinn gegnum tölv-
ur.
Þarna skjöplaðist Oddi. Á öðrum
sviðum hefur honum orðið að ósk
sinni. Hann neitaði t.d. að fylgja
tískunni þegar allir kaupmenn fóru
að bjóða viðskiptavinunum afslátt-
arpunkta fyrir að kaupa vöruna.
„Þetta er einföld brella sem neyt-
endur falla ekki fyrir,“ sagði Odd og
nýjustu kannanir sýna að hann hef-
ur á réttu að standa. Odd kaupmað-
ur hefur því sem fyrr tröllatrú á að
„neytendur vilja bara hagstætt verð
og ekkert kjaftæði." Það er kjörorð
hans.
Odd Reitan, norski kaupmaðurinn
sem keypti 20 prósent í Baugi
Þeir áttu langan og gamansaman fund saman, Steinar Bastesen og Júlíus Jónsson í Nóatúni. DV-mynd ÞÖK
Bastesen og Júlíus í Nóatúni:
Þetta er bara
Ameríkuhræðslan
- segja þeir félagar og eru ekki af baki dottnir meö irmílutnmg á rengi
Samfylking:
Afstaöa Kvenna-
lista um helgina
Afstaða Kvennalistans til sam-
fylkingar með A-flokkunum viö al-
þingiskosningar í vor ræðst á lands-
fúndi um helgina. Konumar funda í
Reykholti og hófst landsfúndur í
gær og honum lýkur á morgun. Fyr-
ir landsfúndi liggur heiðurskvenna-
samkomulag sem niu manna nefnd
samfylkingar gerði um aö Kvenna-
listanum yrðu tryggð tvö þingsæti í
Reylqavík og eitt á Reykjanesi. Talið
er að helstu andstööu viö hugmynd-
imar um samfylkingu sé að fmna
meöal frumherja Kvennalistans. Það
er þó mat flestra sem DV ræddi við
að loforö um þrjú þingsæti dugi til
að samfylking hljóti náö fyrir aug-
um landsfúndarfulltrúa.
Miöstjóm Alþýðubandalagsins
fundar einnig um helgina þar sem
viðbúið er að samfylkingarmál verði
efst á baugi. -rt
„Þetta er ekta drengur sem kemur
úr norðrinu og hefur alltaf þurft að
vinna. Við áttum langan og gaman-
saman fund,“ sagði Júlíus Jónsson,
kaupmaðtu- í Nóatúni, í gær eftir
morgunfund með Steinari Bastesen,
norðurnorska stórþingsmanninum
sem er í raun heill þingflokkur út af
fyrir sig. Júlíus sagði að þeir Steinar
heföu skipulagt aðgerðir sínar varð-
andi innflutning á hvalrengi til Nóa-
túnsbúðanna.
Yflrvöld í Noregi og á íslandi
reyndu allt til að stöðva þessi við-
skipti sem væru þó lögleg í báðum
löndunum. „Þetta er bara Ameríku-
hræðslan og bírókratamir reyna að
stoppa okkur,“ var sameiginlegt álit
þeirra Steinars Bastesen og Júlíusar.
„Við verðum að sækja fram með lög-
fræðingum, það er mikið í húfi fyrir
Norðmennina og við erum ekki í Al-
þjóða hvalveiðiráðinu. Næst eru það
lögmennirnir, við sækjum embættis-
menn til ábyrgðar,“ sagði Júlíus.
Bastesen, stjórnmálamaður og
hvalveiðimaður, er kominn til land-
ins, hress í bragði og baráttuglaður
og með ýmsar nýjar upplýsingar um
ástand hvalastofnanna sem hann
vill að verði nýttir á skynsamlegan
hátt. Sjávamytjar halda opinn fund
um hvalveiðimáliö á Grand Hótel í
dag kl. 13 og er fundurinn öllum op-
inn. Bastesen sagði í gær að hann
mundi m.a. ræða um reynslu Norö-
manna af hvalveiðum og áhrif
þeirra á viðskipti og alþjóðlegt sam-
starf. -JBP
Solla auglýsi GSM
Mikla athygli vakti þegar DV upp-
lýsti að Ingibjörg Sólrún Gísladótt-
ir borgarstjóri heföi framlengt vín-
veitingaleyfi í hléi á úrslitaleik KR
og Vestmannaeyinga. Þennan gjöm-
ing varði borgarstjóri
með því að hún hefði
talið heppilegra til að
fyrirbyggja ólgu að
gefa leyfið út. Guð-
laugur Þór Þórðar-
son, borgarfulltrúi
sjálfstæðismanna og
sérstakur áhuga-
maður um áfengissölu, mun
hafa hælt borgarstjóra persónulega
fyrir skjót viðbrögð. Heldur mun
brúnin hafa þyngst á Ingibjörgu Sól-
rúnu þegar Guðlaugur Þór lagði til
að hún auglýsti GSM-númerið sitt
svo ná mætti til hennar ef útlit væri
þannig að heppilegra væri á ein-
hverjum veitingahúsum að hafa opið
lengur með tilliti til sálarástands
gesta um þrjúleytið...
Se og hör breytt
Svo sem ítarlega hefur verið
greint frá í DV hefur hið samnor-
ræna undur Séð og heyrt átt í nokk-
urri tilvistarkreppu vegna norrænna
systurblaða sem ekki una því að
stolið sé útliti þeirra.
Málið er á góðu róli
fyrir dómstólum en
nú bendir ýmislegt
til aö blikur á lofti
hafi hrætt ritstjóra
íslenska Se og hör,
þá Kristján Þor-
valdsson og
Bjama Brynjólfsson. Blaðið er
nefnilega komið með gjörbreytta for-
síðu og þykir minna einna helst á
vikublaðið Fálkann í kringum 1960...
Ástir kollega
í Sjálfstæðisflokknum tala menn
nú um nauösyn þess að skipta um
heilbrigðisráðherra eftir næstu kosn-
ingar og fá sjálfstæðismann I emb-
ættið. Mogginn hafði til dæmis eftir
Árna R. Árnasyni
þingmanni af fundi
með kandídötum í
prófkjöri flokksins í
Reykjanesiaðafráðu-
neytunum væri staöa
heObrigðisráöuneyt-
isins einna slökust.
Þetta rekja menn til
harðrar árásar Ingibjargar
Pálmadóttur á Björn Bjamason
menntamálaráðherra í umræðum á
Alþingi í byrjun vetrar. En þá sendi
Ingibjörg kollega símun Bimi eftir-
farandi sendingu: “Sem fagráöherra
sœtíi ég mig ekki vió aö heilbrigöis-
þjónustan sem viö rekum fái sömu
einkunn og skólakerfiö." Bjöm
Bjamason, sem í pistlum sínum á
Netinu hefur skoðanir á öllum hlut-
um, hefur enn ekki greint þjóðinni
frá viðhorfum sínum til ræðu Ingi-
bjargar...
Handslátrun
Athygli vakti þegar nefnd land-
búnaöarráðherra vildi slá af smá-
bændur með því aö niðurgreiða að-
eins afurðir sveitarhöfðingja. Sá sem
leiddi hið fróma starf nefndarinnar
er Ólafur Friðriks-
j son. Nú mun vilji
| standa til þess að
| hann hafi með hönd-
um stjóm nýs Lána-
sjóðs landbúnaðar-
i ins en ekki Þórólf-
ur Gíslason kaup-
| félagsstjóri sem
| ur hefúr verið til sögunnar. Með því
| hefði Ólafur sjálfdæmi um það hverj-
um hann lánar og hverjir veröi út
undan. Sagan segir að Guðni
; Ágústsson, alþingismaður og meint-
ur málsvari fátæka bóndans, sjái
| þarna leiö tU að forðast að málið
| komi tU kasta Alþingis. Ólafur þessi
| muni einfaldlega bara lána höfðingj-
í um og þannig handslátra hinum fa-
| tæku. Þar með verði ekkert vesen og
l engar lagabreytingar...
; Umsjón Reynir Traustason
* Netfang: sandkorn @ff. is