Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1998, Blaðsíða 22

LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1998 13 "V
viðtal
*★ *
“Þegar ég byrjaði að
drekka sagði ég við sjálfan
mig aö aldrei skyldi ég nota
fikniefni.
Þegar ég byrjaði að nota
hass œtlaði ég aldrei aö nota
höröu efnin.
Þegar ég byrjaöi að nota
hörðu efnin ætlaði ég aldrei
að nota sýru.
Þegar ég byrjaði að nota
sýru œtlaði ég aldrei að
sprauta mig.
Ég sprautaði mig aldrei en
það var nœsta prinsipp til
að brjóta.
Eitt leiðir af öðru. “
Þessa dagana leitar SÁÁ til lands-
manna um stuðning til byggingar
tveggja nýrra álma við Vog. Önnur
er ætluð undir meðferðardeild fyrir
ungt fólk en þörfin á slíkri deild hef-
ur aukist mjög á síðustu árum. Einn
þeirra sem notið hafa góðs af starf-
semi SÁÁ er Baldur Freyr Einars-
son. Hann er nítján ára og hefur far-
ið til helvítis og til baka. Hann er
einn hinna ógæfusömu sem ánetjuð-
ust fíkninni og einn þeirra gæfu-
sömu sem brutust frá henni til eig-
in lífs með hjálp samtaka eins SÁÁ
og AA. Hér er saga hans:
Ellefu ára á fylliríi
Baldur Freyr er fæddur árið 1979.
Það er alkóhólismi í ættinni. Fyrsta
fylliriið sem Baldur fór á var þegar
Baldur Freyr Einarsson sagði skilið við fíkniefnin með hjálp SÁÁ:
Sautján ára planaði ág útför mína
segjast geta það en þeir gera það
aldrei nema þeir fari inn á Vog. Frá-
hvörfin eru líkamleg og andleg og
fólk er alveg í keng þegar það kemur
þar inn. Maður fer út eins og nýr
maður. Þetta er eins og að fara í
gegnum hreinsunareld.“
Eftir dvölina á Vogi fór Baldur í
eftirmeöferð á Staðarfelli og síðan bjó
hann á áfangaheimili SÁÁ. En eftir
þrjá mánuði féll hann aftur.
„Ég gerði ekki alveg eins og mér
var sagt að gera og datt í það. Ég
hringdi inn á Vog tveimur dögum eft-
ir að ég féll og var kominn þangað
inn eftir ellefu daga. Ég bjóst ekki við
því að ég kæmist svo snemma inn.
Á þessum þrettán dögum náði ég
að keyra mig niður til helvítis. Ég
byijaði á sama stað og ég endaði og
síðan versnaði það og ég fór neðar en
áður.“
Baldur var mjög illa haldinn þegar
hann kom aftur inn á Vog - leit út
eins og afturganga. Hann lá í sjúkra-
rúmi í tíu daga. Eftir að hafa verið á
Vogi í tuttugu daga var hann á Vik í
hálfan mánuð. Baldur var kominn
heim rétt fyrir siðustu jól og hefur
verið edrú síðan.
„Það er erfitt að koma úr meðferð
því að allur vinahópurinn er enn í
neyslu og það er auðvelt að detta inn
í sama vinahópinn og detta í það.
Fólk getur ekki verið innan um fólk
í neyslu ef það hefur verið neytendur
sjálft. Þótt ég hafi hætt að drekka þá
hættir heimurinn því ekki.“
Eitthvað sem aldrei
bregst
Baldur er búinn að vera edrú í
ellefu mánuði. Hann er bjartsýnn á
framtíðina og ánægður að hafa end-
urheimt lífið.
„Mér líður ótrúlega vel. Ég er að
gera hluti sem ég bjóst aldrei við að
ég gæti gert. Mér finnst ég skulda
SÁÁ og AA-samtökunum. Þessi:
samtök eru lífsbjörgin mín. Það er '
ákveðin lífgjöf að eiga meðferðar-:
heimili eins og Vog.“
Það sem Baldur segir að sé dýr-|
mætast er lífið, frelsið og trúin.
„Þaö er nauösynlegt að geta hald-
ið í eitthvað sem aldrei bregst.“
hann var ellefu ára. Hann og vinur
hans fóru fullir í barnaafmæli. Þeir
voru fyndnir og fullorðnir.
Upp frá því fór hann að drekka og
þótti það mjög spennandi. En hann
nam ekki staðar við áfengisneysl-
una. Fjórtán ára var hann farinn að
nota mikið af lyfjum og tók sjó-
veikitöflur og róandi til að komast í
vímu.
Fimmtán ára varð Baldur fyrir
miklu áfalli þegar uppeldisbróðir
hans og vinur týndust við Keflavík-
urhöfn og fundust aldrei. Hann
drakk um hverja helgi og tók geðlyf,
sjóveikitöflur og svefnlyf. Hann
byrjaði lika að reykja hass. Baldur
fór í viðtal til ráðgjafa sem sagði að
hann þyrfti í meðferð en hann neit-
aði þvi og fór ekki. Árið eftir bætt-
ist amfetamínið við. Þá var hann
farinn að drekka mikið og stífri
drykkju fylgdi svefn sem gerði
djammið styttra. Amfetamínið var
þá kærkomin lausn fyrir Baldur
sem gat skemmt sér lengur og þótti
meiri maður fyrir.
Fíknin gekk fyrir
„Þegar ég var sautján ára var ég
búinn að plana útfórina mína. Ég
vissi ekki hvað ég myndi lifa lengi.
Mér fannst það kúl að lifa hátt og
deyja ungur. Það væri miklu betra
líf.“
Ástandið var orðið mjög slæmt
þegar hann var sautján ára. Þá
ákváðu afi hans og amma að hjálpa
honum að komast upp úr ruglinu og
buðu honum til Danmerkur þar sem
hann bjó hjá frænku sinni. Baldur
ákvað að gera eitthvað í sínum mál-
um en það gekk ekki vel. Hann
drakk daglega og undir lokin var
hann farinn að drekka kassa af bjór
á dag. Kannabisneyslan jókst einnig
og hann reykti á hverjum degi. Um
helgar fékk hann sér í nefið og
drakk.
Baldur fLutti heim til vinnuveit-
anda síns og bjó þar í tvo mánuði
þar sem lífsmynstrið fór algjörlega
eftir neyslunni. Hann var með gott
kaup og var oft að hugsa um að
skella sér til Kúbu eða Þýskalands
en það var eitthvaö sem hélt honum
kyrrum.
„Það var annað sem gekk fyrir,“
segir Baldur, „og það var fíknin.“
Hann flutti út frá vinnuveitand-
anum og leigði sér í nokkurn tíma
en síðan hélt hann heim til íslands.
„Þegar ég kom frá Dan-
mörku fengu neyslufélagar
mínir sjokk. Þá var ég orð-
inn algert hræ. Ég vissi al-
veg að ég væri fíkill. Þótt
ég ætti erfitt með að sætta
mig við það vissi ég að ég
þyrfti að gera eitthvað í
þessu en vildi það ekki
strax og klóraði alltaf í
bakkann,“ segir Baldur.
„Ég sá bara dauð-
a
ann
Sumarið eftir Danmerk-
urferðina bjó Baldur í
Keflavík. Þá var hann
átján ára og hugleiddi al-
varlega að svipta sig lífi.
„Á þessum tíma tók ég
mikið af lyfjum og reyndi
að fremja sjálfsmorð.
Frænka mín kom að mér
og keyrði mig upp á gjör-
gæsludeild. Hún gat ekki
vakið mig almennilega og
grunaði að eitthvað væri
aö.
Ég hafði lengi hugsað
um að drepa mig en hafði
aldrei kjarkinn til að
ganga alla leið. Þetta var
klukkan fimm um morgun-
inn um helgi. Ég horfði í
spegilinn áður en ég tók
pillurnar og reyndi að
finna einhverja ástæðu til
að lifa. Ég hugsaði um fjöl-
skylduna mína en fannst
ég ekkert geta gert fyrir
hana eins og ástandið var á mér: „I
was better off dead.“ Þetta er vitlaus
hugsun en hugsun mín var orðin
svo sjúk að ég hélt að ég væri hvort
sem er að deyja og gæti ekki gert
neitt í því. Það var allt svart. Það
var eins og hula fyrir andliti mínu.
Ég sá bara dauðann.
Það kom svolítil eftirsjá í mig
þegar ég var búinn að taka pillurn-
ar. Þá vildi ég ekki hringja eitthvað
og segja að ég væri að fremja sjálfs-
morð en ég vildi ekki deyja.“
Af gjörgæsludeild var Baldur
lagðm- inn á lyfjadeild á Landakots-
spítala. Þar kom geðlæknir að máli
við hann og vildi að hann legðist
inn á geðdeild. Baldur þvertók fyrir
það og neitaði einnig að hann væri
í neyslu. Fyrst svo var taldi læknir-
inn að um tímabundna geðveiki
væri að ræða en Baldur lét sig ekki.
Hann var þrjá daga inni á Landa-
koti en rauk þá út í fússi.
„Ég átti að vera með lyf í æð
vegna lifrareitrunar en mér var al-
veg sama um það, ég vildi komast
út. Fíknin stjómaði mér.“
Núna sér Baldur atburðina í öðru
ljósi:
„Ég hugsa um þetta í dag. Ég var
að reyna að svipta mig lífi. Ég gæti
ekki svipt mig lífi núna. Þá fannst
mér ég einn á eyðieyju og það var
engin leið burtu. Það var eins
og ég væri hestur sem væri
stjómað og sleginn áfram. Ég
áttaði mig ekki á því hvað
þetta var rosalegt fyrr en ég
var orðinn edrú.“
Áttaði sig loks á
ástandinu
Baldur man vel eftir stund-
inni sem hann áttaði sig á því
að hann réð ekki lengur lífi
sínu.
„Ég bjó þá í Keflavík og fór
til Reykjavíkur að sækja efni
fyrir mig og fleiri. Þá heyrði ég
af betra efni í Keflavík og seldi
það sem ég var með og fór til
Keflavíkur. Það var eins og
þungt högg í magann þegar
strákurinn kom til mín um
kvöldið og sagðist ekki vera
með neitt efni. Það var ems og
mamma mín hefði dáið. Ég fór
inn í herbergi og hringdi í alla
en ekkert gekk. Ég var bíllaus
og gat ekki farið í bæinn. Þetta
var ferlegt kvöld. Strákarnir
buðu mér í pípu en ég vildi það
ekki, vildi bara amfetamín. Ég
fór inn í herbergi og vissi ekki
fyrri til en ég lá grenjandi á
gólfinu. Þá laust þessari hugs-
un niður í höfði mér: Stjórnaði
ég því sem ég gerði eða fiknin?
Þá áttaði ég mig á þessu og
varð skíthræddur. En um leið
og ég fékk efni daginn eftir var
ég búinn að loka á þetta.“
Leiðin til helvítis tekur
þrettán daga
Um mitt sumar 1997 ákvað Baldur
að taka sig á. Hann byrjaði að mæta
á AA-fundi þrátt fyrir að vera enn í
neyslu.
„Ég reyndi að standa upp en þurfti
hjálp. Margir segja að þetta sé aum-
ingjaskapur en það er miklu meira
en aö segja það að standa upp úr
svona neyslu. Það eru margir sem
„Mér líður ótrúlega vel. Ég er að gera hluti sem ég bjóst
aldrei við að ég gæti gert. Mér finnst ég skulda SÁA og
AA-samtökunum. Þessi samtök eru lífsbjörgin mín.
Það er ákveðin lífgjöf að eiga meðferðarheimili eins og
Vog.“
-sm