Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1998, Blaðsíða 66

* í
' v4
★
Hfyndbönd
LAUGARDAGUR 21. NOVEMBER 1998
B
'vme'
Kundun:
Enskumælandi Tíbetbúar
★★á Þessi ágæta mynd hins víðfræga leikstjóra
Martins Scorseses fjallar um ævi Dalais Lama ffá
bamsaldri þar til hann neyðist til að yfirgefa fóst-
urjörðina. Hann er ekki nema rúmlega tveggja ára
gamall þegar trúarleiðtogar Tíbets hafa uppi á hon-
um og sannfærast um að hann sé Dalai Lama endurfæddur. (Hann er sá
fjórtándi í röðinni en samkvæmt trúnni/myndinni fæðist Dalai Lama
ávallt í nýjum líkama eftir dauða sinn). Myndin samþykkir endurholdg-
unina að því er virðist án nokkurra athugasemda, sem og ýmsar aðrar
launhelgar trúarinnar. Með því sýnir myndin búddatrúnni nokkra virð-
ingu en mörgum áhorfendum kann að finnast þetta nokkuð óraunsæ
framsetning. Þá segir aftan á kápu að myndin sé hin sanna saga Dalais
Lama og þykir manni slíkar fullyrðingar óneitanlega æði borubrattar.
Þótt ég viðurkenni fúslega takmarkaða þekkingu mina á sögu Tíbets má
vera ljóst að sýn Scorseses er æði rómantísk og kannski full vilhöll guð-
veldi hinnar fomu þjóðar. Engu að síður er hér einstakt tækifæri til að
kynnast þessum stórmerka þjóðar-/trúarleiðtoga, sem og fjarlægri þjóð
sem á þó svo margt skylt með okkur íslendingum.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri: Martin Scorsese. Aðalhlutverk: Tenzin
Yeshi Paichang, Tulku Jamyang Kunga Fenzin, Gyurme Tethong, Tenzin
Thuthob Tsarong. Lengd: 135 mín. Bönnuð innan 12. -bæn
Carne Tremula:
Almódóvar á kunnugum
slóðum
★★Á Almódóvar er hrifinn af því að tengja
saman persónur við hinar ólíklegustu aðstæðm- og flækja saman til-
fmningum þeirra og samböndum þvers og kruss. Nýjasta mynd hans
er engin undantekning. Unglingurinn Victor er hrifinn af Elenu og
heimsækir hana þar sem hún er aö bíða eftir dópi. Fyrir misskilning
mæta tveir lögreglumenn, David og Sancho, á staðinn og allt fer í háa-
loft. David verður fyrir skoti, Victor er kennt um allt saman og má
dúsa i fangelsi í nokkur ár meðan David kemst í fremstu röð meðal
fatlaðra íþróttamanna og giftist Elenu. Þegar Victor sleppur úr fang-
elsi hyggur hann á hefndir en við sögu kemur einnig óhamingjusöm
eiginkona Sanchos sem verður ástfangin af Victor.
Dramatíkin er svolítið yfirkeyrð eins og vanalega hjá Almódóvar en
þó ekki eins groddalega og í sumum mynda hans (t.d. Kika). Almódóvar
nær að beisla sjálfan sig aðeins og gerir Came Tremula á tiltölulega fág-
aðan hátt. Hann er hins vegar svolítið fastur í eigin stíl og farinn að
endurtaka sig mikið. Ég er búinn að sjá hér um bil allar myndir hans
og Came Tremula bætir litlu við.
Útgefandi: Háskólabíó. Leikstjóri: Pedro Almodóvar. Aðalhlutverk: Javier
Bardem, Francesca Neri, Liberto Rabal, Angela Molina og Jose Sancho.
Spænsk, 1997. Lengd: 90 mín. Bönnuð innan 16 ára. -PJ
Wild Things:
Setið á svikráðum
★★★ Þegar tveir nemendur saka vinsælan mennta-
skólakennara sinn um nauðgim sínum fer af stað at-
burðarás þar sem svik, lygar, morð, kynlíf, réttar-
drama, rikt fólk og fátækt kemur við sögu. Að öðm
leyti vil ég sem minnst segja um söguþráðinn því að
Wildi Things er ein af þessum myndum sem reyna
að koma áhorfandanum á óvart með óvæntum stefnubreytingum í
söguflétfimni. Auglýsingar sem ég haföi séð eyðilögðu hluta úr myndinni
með þvi að ljóstra of miklu upp um framvinduna þannig að fátt kom á
óvart framan af en það var svosum nóg af óvæntum uppákomum eftir.
Myndin fer reyndar aðeins yfir strikið í þessum umsnúningum á sögu-
þræðinum í restina og kemur atburðarásin ekki alveg heim og saman
við atburði fýrr í myndinni fyrir utan að vera orðin ansi ólíkindaleg.
Það er hins vegar nokkuð vel breitt yfir þessa hnökra og auðvelt að
gleyma þeim og hafa gaman af fléttunni. Matt Dillon í hlutverki kennar-
ans er miðpunktur myndarinnar og bindur hana vel saman, enda fanta-
góöur leikari. Minni spámenn eru í öðrum hlutverkum en það er vel val-
ið í þau og leikaramir standa sig flestir vel.
Skífan. Leikstjóri: John McNaughton. Aðahlutverk: Kevin Bacon, Matt
Dillon, Neve Campbell og Denise Richards. Bandarísk, 1998. Lengd: 107
mín. Bönnuð innan 16 ára. -PJ
The Opposite of Sex:
Margir með öllum en
sumir með engum
■tf
★★ Sögumaður myndarinnar er miður geðsleg tán-
ingsstúlka að nafiii Didi Truitt (Christina Ricci), sem
heldur til hálfbróður síns, Bills (Martin Donovan),
eftir fráfall sjúpfóður síns. Bill er efhaður kennari og býr með kærastan-
um sinrnn í rúmgóðu og glæsilegu einbýlishúsi. Didi er þó ekki lengi að
ræna kærastanum af honum og verður ólétt í þokkabót. Hún fær
kærastann til að ræna Bill og saman leggja þau á flótta. Inn í þessa
dramatík blandast síðan ófáar persónur og flækja málin svo um munar.
Um leið og Didi er persónulegur sögumaður eigin sögu er hún einnig
sjálfhverf rödd kvikmyndarinnar. Slik útfærsla getur virkað ágætlega
en hér ýtir hún enn frekar undir ótrúverðugleika aðalpersónunnar. Aðr-
ar persónur eru öfugt við Didi fullhefðbundnar og næsta litlausar, sbr.
hlutverk Lyles Lovetts og Lisu Kudrows. Það er aftur á móti persóna og
leikur/persónutöfrar Martins Donovans sem heldur saman annars
nokkuð brotakenndri mynd. Þeim sem þekkja lítt til leikarans er bent á
leikstjórann Hal Hartley en mögnuð samvinna þeirra tveggja hefur skil-
að nokkrum af betri myndum seinni tíma.
Útgefandi: Skífan. Leikstjóri: Don Roos. Aðalhlutverk: Christina Ricci,
Martin Donovan, Lisa Kudrow og Lyle Lovett. Bandarísk, 1998. Lengd: 97
mín. Bönnuð innan 12. -bæn
Wamer-veldið
75 ára
Forsagan
Gyðingafjölskyldan Wamer flutt-
ist frá Póllandi til Kanada árið 1883
og flakkaði víða um N-Ameríku
áður en hún settist að í Ohio. Hjón-
in eignuðust alls tólf börn er tóku
virkan þátt i fjölbreyttu viðskipta-
braski fjölskyldunnar, sem lagði allt
undir er hún keypti kvikmyndahús
árið 1903. Fjórir bræðranna, þeir
Harry, Albert, Sam og Jack, skynj-
uðu þá gríðarlegu möguleika er
fólust í kvikmyndaheiminum og
stofnuðu dreifingarfyrirtæki sem
þeir neyddust að visu til að selja
ekki löngu síðar. Þeir gáfust þó ekki
upp og árið 1912 hófu þeir fram-
leiðslu kvikmynda. Fyrstu mynd-
imar vom lítt vinsælar stuttmyndir
en árið 1917 sló mynd þeirra, My
Four Years in Germany, í gegn. Fór
vegur þeirra vaxandi og stofnuðu
þeir fyrirtækið Warner Bros. árið
1923 ekki fjarri Hoflywood.
Hraðuruppgangur
Yngsti fjölskyldumeðlimurinn,
Jack Wamer, fór fyrir bræðrum
sínum í rekstri fyrirtækisins sem
var strax tveimur árum eftir stofn-
un farið að yfirtaka önnur fyrir-
tæki. Árið 1927 breytti Warner Bros.
gangi kvikmyndasögunnar er það
frumsýndi The Jazz Singer, sem var
fyrsta hljóðsetta kvikmyndin og bjó
bæði yfir samræðum og söngatrið-
um. Þessi tæknilega bylting kom
fyrirtækinu, svo að segja á einni
nóttu, í hóp stærstu kvikmynd-
arisanna. Strax á þriðja áratugnum
hafði fyrirtækið yfir að ráða fjölda
stjama á borð við Humphrey Bog-
art, James Cagney, Edward G.
Robinson, Paul Muni, Errol Flynn
og Bette Davis. Samband þeirra og
Jacks Wamers var þó æði storma-
samt því leikararnir fengu verr
borgað þrátt fyrir að leika í fleiri
myndum en stjörnur annarra kvik-
myndafyrirtækja. Jack vissi þó
hvað hann söng og óx fyrirtækið og
dafnaði fram á miðjan 6. áratuginn,
en þó lenti kvikmyndaiðnaðurinn
allur í mikilli krísu með tilkomu
sjónvarpsins. Þá seldu bræðumir
mestan hlut sinn, að Jack undan-
skildum sem stjórnaði fyrirtækinu
allt til ársins 1967 er það var sam-
einað Seven Arts.
Samsteypa verður til
Steven J. Ross tók við stjóm fyr-
irtækisins árið 1969 og átti ekki ein-
Þegar Warner-bræður sendu frá sér The Jazz Singer 1927 varð bylting í kvikmyndagerð.
Klassísk myndbönd IVIidnight Cowboy ****
Brostnir draumar
Kvikmyndaeftirlitið í Bandarikjunum
setti á sínum tima X-stimpilinn svokall-
aða á Midnight Cowboy sem er eina slíka
kvikmyndin sem hefur hlotið óskarsverð-
laun sem besta myndin. Leikstjórinn
John Schlesinger fékk einnig óskar fyrir
bestu leikstjórn og Waldo Salt fyrir hand-
ritið sem byggt er á skáldsögu James
Leos Herlihys. Myndin þætti svosum
ekkert groddaleg nú til dags en kæmist
þó aldrei óklippt í sjónvarpið vestra.
Þetta er ódýr mynd sem fjallar um
brostna drauma og vináttu við ömurleg-
ar aðstæöur í stórborginni New York og
hún hlífir ekki áhorfandanum við harm-
leiknum í sögunni og ógeðfelldari hliðum
lifsbaráttimnar í stðrborginni. Mynd sem
þessi yrði seint valin besta myndin á ósk-
arsverðlaunahátíðum nútímans sem seg-
ir sitthvað um þróun kvikmyndaiönaðar-
ins sem núorðið er ofurseldur auglýs-
ingamennsku.
En hvað um það, Midnight Cowboy
segir frá kúrekanum Joe Buck sem yfir-
gefur heimabæ sinn í Texas og tekur rút-
una til New York þar sem hann hyggst
nýta kyntöfra sína til að þjónusta ríkar
konur fyrir borgun. Hann fer ekki vel af
stað og er fljótlega orðinn heimilislaus og
Dustin Hoffman og Jon Voight í hlutverkum sínum í
Midnight Cowboy.
allslaus flækingur. Hann verður fyrir
barðinu á berklasjúka svindlaranum
„Ratso" Rizzo en i stað þess aö gera upp
sakimar við Ratso vorkennir Joe Buck
honum og vingast við hann. Ratso er
ekki minni draumóramaður en Joe Buck
og hvorugur þeirra er vel í stakk búinn
til að takast á við kaldranalegt stórhorg-
arlífið.
Dustin Hofíman og Jon Voight, sem
leika aðalhlutverkin i myndinni og voru
háðir tilnefíidir til óskarsverðlauna, voru
báðir ungir leikarar á uppleið þegar
Midnight Cowboy var gerð. Dustin
Hoffman hafði slegið í
gegn i hlutverki unglings-
ins sem lét eldri konu
tæla sig í The Graduate en
næsta mynd hans þar á
eftir, MadiganYs Millions,
reyndist mesta hörmung.
Hoffman neitaði mörgum
hlutverkmn á svipuðum
nótum og hlutverki hans i
The Graduate, þar sem
hann vildi hlutverk sem
gæfu honum tækifæri á að
sanna sig sem leikari.
Hann fann það í hlutverki
Ratsos, harmrænnar persónu sem í með-
fórum Hoffmans varð sérlega brjóstum-
kennanlegur aumingi, dæmdur til illra
örlaga. Persóna Jons Voights sem hafði
leikið i þremur lítt merkilegum myndum
fram að þessu og sló I gegn með Midnight
Cowboy, er ekki eins vonlaus en tilburð-
ir kúrekans í vændinu eru grátbroslegir.
Fæst í Aðalvídeóleigunni. Leikstjóri:
John Schlesinger. Aðalhlutverk:
Dustin Hoffman og Jon Voight.
Bandarísk, 1969. Lengd: 109 min.
Pétur Jónasson
//