Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.1998, Blaðsíða 45

LAUGARDAGUR 21. NÓVEMBER 1998
viðtal
Það er stórkostlegt að koma til lands sem á þessum tímum byggir lífsaf-
komu sína að mestu leyti á fiski án þess að vera frumstætt," segir Mark Kur-
lansky, höfundur bókarinnar Ævisaga þorsksins. DV-mynd E.Ói.
Ævisaga þorsksins eftir Mark Kurlansky:
Dýrkun Ijóta fisksins
Fyrr í vikunni var staddur hér á
landi Mark Kurlansky, höfundur hók-
arinnar Ævisaga þorsksins, sem kom
út fyrir skömmu í þýöingu Ólafs
Hannibalssonar. Hans Kristján Árna-
son gaf bókina út.
Mark er fæddur og uppalinn á Nýja-
Englandi þar sem flestir unnu fyrir
skólagöngu sinni með því að vinna í
verksmiðjum en honum þótti mun fýsi-
legra að fara á sjóinn. Hann var á tog-
urum og humarbátum. Þá gekk hann
milli staða og bauð fram vinnu sina og
fékk en í dag segir hann að það sé nær
ómögulegt fyrir unga krakka að fá
pláss á skipi.
Mark er leikhúsmenntaður.
„Ég var leikritahöfundur i New
York í fjögur ár og nokkur verk eftir
mig voru sett upp. Síðan fór ég út í
blaðamennsku. Þegar ég var í skóla
togaðist það mjög á í mér hvort ég ætti
að verða blaðamaður eða rithöfundur.
Ég ákvað að verða leikritahöfundur en
ég varð mjög fyrir vonbrigðum með
leikhúsheiminn i New York en þá var
hann á hraðri siglingu til þess sem
hann er núna; lítt skapandi fyrirbæri
sem leikarar nota til að komast í kvik-
myndir. Nú er þetta meira skemmtun
fyrir ferðamenn. Ég hugsaði mig því
um aftur og fór í blaðamennskuna."
Hann sér alls ekki eftir þeirri
ákvörðun. Hann hefur þó ekki hætt
skáldskapnum því að á næsta ári kem-
ur út skáldsaga eftir hann.
Fiskur og furðulegheit
íslendingi gæti flogið í hug eina ör-
skotsstund að gaman væri að rita bók
um þorskinn en það myndi líklega líða
fljótt hjá. Ævisaga væri þó líklega ekki
heiti bókarinnar heldur Saga þorsks-
ins eða eitthvað slíkt. Kannski íslend-
ingar séu of nærri þorskinum til að
gera sér grein fyrir mikilvægi hans í
heimssögunni. Það verður þó að spyrja
hvemig Mark hafi fengið þessa hug-
mynd.
„Ég hafði skrifað mikið um þorsk á
mismunandi hátt á mismunandi stöð-
um. Ég áttaði mig á því hve frábær
saga hans væri. Ég kem frá Nýja-
Englandi þar sem þorskurinn skipti
jafnmiklu máli og hér en bara miklu
fyrr. íslendingar þekkja mikilvægi
hans því betur núna.
Þorskurinn er þrátt fyrir allt menn-
ingarlegt fyrirbæri. Nýja-England er
dálítið skrýtið og það sama má segja
um fólkið. Þorskurinn er hluti af þess-
um furðulegheitum. Það hangir þorsk-
ur fyrir ofan þinghúsið. Það kom mér
því á óvart hve mikil hlutdýrkun er á
þessum ljóta fiski víða um heim. Það
er hægt að skilja að margar þjóðir dá-
ist að páfuglinum og ljóninu en ekki
þessum stóra og ljóta flski. Þetta fmnst
mér mjög áhugavert.
Það er stórkostlegt að koma til lands
sem á þessum tímum byggir lífsaf-
komu sina að mestu leyti á fiski án
þess að vera frumstætt. Þjóðfélagið er
mjög nútímavætt og fiskveiðar eru stór
hluti afkomunnar. Ég veit ekki um
neina þjóð sem er í sömu sporum.
Þetta er næstum eins og að taka gaml-
an hlut og gera hann upp. Fiskveiðar
eru islendingum jafnmikilvægar nú og
þær voru íbúum Nýja-Englands fyrir
rúmum þremur öldum.“
Rotnuð þorskbein í matinn
Mark er heUlaður af mat og lítur á
sig sem eins konar matarmannfræð-
ing. Hann segir að sambandið milli
matar, peninga og þar af leiðandi lífs-
skUyrða sé mjög áhugavert. Þorskur-
inn skipaði tU að mynda aldrei þann
sess sem hann skipar vegna mat-
reiðslueiginleika sinna heldur vegna
þess að hann er, líkt og olian, söluvara.
„Ég er heUlaður af því hvað matar-
æði fólks getur sagt um samfélagið. Ég
lít á mat sem stóran þátt í sögunni og
líkt og hægt er að skoða söguna út frá
hagfræðUegum sjónarmiðum er hægt
að skoða hana út frá mat.“
í bókinni er auk skemmtUegrar frá-
sagnar að flnna uppskriftir að þorsk-
réttum.
„Það eru uppskriftir að mat í bók-
inni sem ég myndi ekki vUja borða. Ég
valdi ekki uppskriftir eftir lostæti
heldur hversu mikið þær gætu sagt
okkur sagnfræðUega. ísland er mjög
heUlandi sé litið á matarsöguna og þá
byltingu sem hefur átt sér stað þar.
Það er uppskrift að rotnuðum þorsk-
beinum og það vitnar um mjög erfitt
líf.“ -sm
Falleg húsgögn
Vandaöir sófar
Sérstök gjafavara
Gamlar glæöur
Skólavörðustíg 12 - Sími 561 9988
Opið til kl. 16 laugard.
5$
qéé kaup!
\ símBiBndi
UNITED
KP. 5.490
U0M6720
Mjög fullkominn sími
með númerabirti.
0 o &
199
fr f» ©
« <b
KP. 1.490
U0M4700
Léttur og handhægur
veggsími borðsími.

KP. 10.900
ú
Þráðla
Hleös
tali c
KP. 2.490
U0IYI8710 Einfaldur°s
glæsilegur > .
borðsími
U0M8745
Þráðlaus sími með skjá.
Hleðsla endist 5 klst. í
tali og 40 klst. í bið. /
KP. 2.490
U0M6775
Vandaöui rúmerabirtir
- ómissandi við símann.
liðstöðin
SÍÐUMÚLA 2 SÍMI 568 9090 www.sm.is
Umboðsmenn um land allt:
HEYKJAVlt Ueimskráilaa bintanuLVESIURLAID: Hljómsýn. Akranesi. Kauplélag Borglirðinga. Borgarnesi. Blómslurvellir. Heiiissanili. Guðni Hallgrinsm Gnindarfiröi.VESTFIRBIR: Rallnii Jánasar Þnrs. Palrekslirði. Póllinn Isalirði.
NOROURLAND: II Steingrimsl]arðar. Kólmavik. KFV-Húnvetninga. Hvammstanga. Kí Húnvetnlnga, Blönduósi.Skagfirðingabúð. Sauðárkróki. KEA Dalvík. Fiósgiafinn. Akureyri. Ki Þingeyinga, Húsavík. Urð. RaularhðlnAUSIUfiLAND: Kf Héraðsbúa.
Egilsstuðum.Verslunin VÍk. Neskaupsstað. Kauptún. Vopnafirði. KF Vopnfirðinga. Vopnafirði. KF Héraðsbúa. Seyðisfirði. Tumbræður. Seyðisfirði.KF Fáskrúðsijarðar, Fáskrúðsfirði. KASK. Djúpavogl. KASK. Hótn Homalirði. SUBURLAND: Rafmagnsverkstæði
KR. Hvalsvelli. Mnslell. Hellu. Heimstækni. Selfossi. KÁ. Selfossi. Rás. Þorlákshöfn. Brimnes, Vestmannaeyjum. REYKJANES: Rafbotg. Grindavík. Raflagnavinnust. Sig. Ingvarssonar. Garöi. Rafmætti. Hatnarliröi. Tónborg. Kópavngi.

Askrifendur fá
aukaafslátt af
smáauglýsingum DV
oW milfi hj^