Dagblaðið Vísir - DV - 05.12.1998, Blaðsíða 11

H>"Vr LAUGARDAGUR 5. DESEMBER 1998
11
Kvóti í föðurhúsum
Alkunna er að heima er best.
Þetta veit ungdómurinn og dvel-
ur því lengi í föðurtúnum eða
öllu heldur á svokölluðu „hótel
mamma“. Þá er hægt að hafa
sína hentisemi langt fram eftir
þrítugsaldri, koma þegar maður
er svangur, fara þegar manni
hentar, sofa út, fá hreint og
straujað, sem sagt alla hugsan-
lega þjónustu. Þetta er almennt
og nái strákur sér í stelpu eða öf-
ugt eru þau ekkert að flýta sér
að heíja búskap. Ungviðið nýtur
lífsins og frestar bústofnun að
minnsta kosti um hálfan áratug
ef ekki meira miðað við næstu
kynslóð á undan. Sú kaus að
hefja sitt basl sem fyrst á kvisti
eða í kjallara. Flestir sýndu þá á
sér fararsnið öðrum hvorum
megin við tvítugt.
Stórfjölskyldan lifi
Slíkar breytingar verða á
stuttum tíma og þykja ekki til-
tökumál. Rýmra er yfirleitt um
fólk en áður. Því er allt eins lík-
legt að foreldramir sjálfir haldi
lengur í afkvæmi sín en fyrr. Að
því kemur þó að ungarnir yfir-
gefa hreiðrið, stoltir af því að
standa á eigin fótum. Þetta hefur
allt til þessa verið talinn eðlileg-
ur gangur lífsins.
Þó hafa runnið á menn tvær
grímur undanfarna daga. Spurn-
ingin er sú, með breyttum þjóð-
félagsháttum, hvort ekki sé
æskilegra að halda saman stór-
fjölskyldunni og græða á öllu
saman. Skítt með fæðiskostnað,
þvott, símanotkun og annað sem
fylgir. Nú má nefnilega stór-
græða á börnunum, ungum sem
gömlum, bara ef maður notar
kennitölu þeirra rétt. Gott ef
þeir útsjónarsömu geta ekki
hætt að vinna hefðbundna vinnu
og þess í stað séð fyrir sér með
spekúlasjónum einum með
kennitölur.
Mismunandi fjármálavit
Þetta byrjaði allt með sölunni
á hlutabréfum Landsbankans.
Konan mín hefur meira fjár-
málavit en ég. Hún lagði því til
að við keyptum bréf í þjóðbank-
anum. í fyrsta lagi, sagði hún, er
þetta góður fjárfestingarkostur
og í öðru lagi njótum við skatta-
afsláttar vegna kaupanna. Ég
féllst á þetta snjallræði konunn-
ar þótt ég vilji síður að Geir
Haarde verði af miklum upp-
hæðum. Ekki veitir honum af í
rekstri þjóðarbúsins. Við eigum
því okkar hlut í Landsbankan-
um, tæplega þó nógu stóran til
þess að ráða þar miklu. Gengi
bréfanna sýnir hins vegar að við
gerðum góð kaup.
Konan vildi leika sama leik-
inn þegar Fjárfestingarbanki at-
vinnulífsins falbauð sig. Ég dró
heldur úr því og sagði spekings-
lega við hana að ekki væri víst
að hagnaðurinn væri jafnsjálf-
gefinn og í Landsbankanum.
Auk þess værum við búin að ná
okkur í skattaafsláttinn með
Landsbankabréfunum. Við lét-
um því kyrrt liggja. Það kom
auðvitað í ljós að konan hafði
miklu meira fjármálavit en ég.
Það hefði verið stórsnjallt að
kaupa bréf í þessum atvinnulífs-
banka. Það var meira að segja
hægt að skrá sig á bréfin og
losna við þau áður en kom að
gjalddaga. Hirða bara gróðann
án þess að leggja út krónu.
Konan tók mildilega á þessari
yfirsjón minni af þvi að hún veit
að ég bý ekki yfir nægilegu fjár-
málaviti. Hún viðurkenndi eig-
inlega að þetta væri sér að
kenna. Hún hefði aldrei átt að
hlusta á ruglið í mér. Konan
sannfærðist enn frekar þegar í
ljós kom að ýmsir höfðu keypt
Laugardaflspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
margfaldan hlut. Þeir lögðu ein-
faldlega fram fjölda kennitalna
og margfölduðu um leið hagnað-
inn.
Kaupa mikið
Það er vegna þess að staða á
heimilum er gerbreytt. Nú borg-
ar sig ekki lengur að ýta ungun-
um úr hreiðrinu þótt þeir verði
25 ára eða jafnvel þrítugir. Betra
er að sjá fyrir þeim fram eftir
öllum aldri en fá í staðinn að
nýta sér kennitölur þeirra í
margháttuðu hlutabréfabraski.
Það er hinn nýi veruleiki.
Við náðum Landsbankabréf-
unum, þökk sé konu minni, en
misstum af atvinnubankabréfun-
um vegna kjarkleysis míns. Það
þýðir þó ekkert að súta það því
nú er Búnaðarbankinn næstur á
markaðinn. Þá verður að kaupa
og kaupa mikið. Ekki nægir að
kaupa á nöfn okkar hjóna. Nú
verðum við að framvísa kenni-
tölum barnanna. Eldri sonur
okkar hefur að visu stofnað sitt
eigið heimili en við verðum með
einhverjum ráðum að ná honum
til baka sem og tengdadóttur
okkar. Þá getum við nýtt kenni-
tölu þeirra beggja í braskinu.
Við sáum útreikninga þess efnis
að vísitölufjölskyldan, hjón með
tvö börn, hefði geta hagnast um
hálfa milljón með því einu að
kaupa leyfilegan hlut í Lands-
bankanum, Fjárfestingabanka
atvinnulífsins, Skýrsluvélum og
Búnaðarbankanum.
Með því að kalla alla til baka
á bernskuheimilið eigum við að
ná dágóðri upphæð, þótt við
misstum af atvinnubankabréfun-
um. Þá má ekki gleyma því að
ballið er rétt að byrja. Það á eft-
ir að selja Landsímann, Raf-
magnsveitur ríkisins og önnur
stórfyrirtæki þess að ógleymd-
um helstu skrautfjöðrum borgar-
innar. Það verður til dæmis ekk-
ert slor að braska með bréf í
Hitaveitu Reykjavíkur og raf-
magnsveitu sömu borgar. Þar
eru milljarðatugir til skiptanna.
Kvótagróði inn um lúguna
Best af öllu er þó að Valdimar
Jóhannesson lagði Golíat að
velli í fyrradag, sjálft kvótakerf-
ið upp á sitt eindæmi. Stjórnar-
herrar vita ekki sitt rjúkandi
ráð en einstaklingar eru þegar
komnir með reiknivélarnar upp
á borðið. Eftir hæstaréttardóm-
inn gerir hver og einn íbúi þessa
lands tilkall til síns hluta kvót-
ans, til frumburðarréttar síns
sem svo er kallaður. Án þess að
nákvæmar tölur liggi fyrir um
verðmætið var áætlað í gær að
eign hvers og eins í óveiddum
fiski í sjónum næmi ríflega
milljón krónum. Kvótinn er því
orðinn heimilisfastur á stækk-
andi heimili okkar í Kópavogin-
um.
Þar koma blessuð börnin
nefnilega aftur til sögunnar og
helst sem flest. Því riður á að
halda þeim sem lengst í föður-
garði til þess að njóta arðsins
þegar við förum að selja eða
leigja kvótann. Séu þau farin að
heiman verður með einhverjum
ráðum að ná þeim aftur. Betra er
sennilega, til framtíðar, að leigja
kvótann en selja. Búast má við
að leigutekjur á hvem einstak-
ling gætu numið um 200 þúsund
krónum á ári. Náum við hjón öll-
um í hús, börnum og tengda-
barni, erum við alls sjö. Þá næð-
um við, samkvæmt þessum
gefnu forsendum, 1400 þúsund
krónum í leigutekjur af kvótan-
um á ári. Það sem upp á vantar
til framfærslu stórfjölskyldunn-
ar næst síðan með bréfabrask-
inu.
Fjárhagurinn verður svo gull-
tryggður þegar tengdabörnum
fjölgar og ekki síst með tilkomu
barnabarna. Þá gleymast fyrri
fortölur um getnaðarvarnir og
fjölskylduáætlanir. Þröngt mega
sáttir sitja.
Lengi lifi einkavæðingin og
einkakvótinn. Lifi Valdimar.
Hér eftir þarf enginn að gera
neitt nema spekúlera.