Dagblaðið Vísir - DV - 28.08.1999, Blaðsíða 18

18
LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 1999
&eygarðshornið
Eins og maður í sundpotti
Fyrst þegar spurðist af Hólaboð-
skap forsætisráðherra fór ekki hjá
að maður hugsaði: ágætt að Jón
Ólafsson í Skífunni skuli verða til
þess að Davíð Oddsson og helstu
liðsoddar hans átti sig á þeim
hættum sem skefjalausum kapítal-
isma eru samfara: taumlaus auð-
söfnun á fáar hendur sem verður
til þess að örfáir einstaklingar geta
fengið óeðlilega mikil völd og áhrif
á samfélagið í krafti fjármagnsins,
hvernig svo sem það er fengið.
Hann virtist kominn langan veg
frá Hannesi Hólmsteini sem telur
lögmál framboðs og eftirspurnar
vera altæk og endanlegur úrskurð-
ur í öllum álitamálum, siðferðileg-
um sem öörum. Manni þótti kveða
við nýjan tón í málflutningi for-
manns Sjálfstæðisflokksins þegar
hann var farinn að tala um að
reyna að hafa hemil á markaðsöfl-
unum. Farinn að tala um siðferði.
Farinn að tala um að peningar
væru ekki mælikvarði allra hluta.
Til þessa hefur ekki borið á því
að þróun í átt til samþjöppunar
hafi haldið vöku fyrir forsætisráð-
herra: þannig hefur varla svo
ómerkileg sjoppa sem lifir á freyju-
staurum og lottói mátt hér ganga
vel án þess að Bónusfeðgar reyni
ekki að sölsa hana undir sig;
Burðarás, eignarhaldsfélag á veg-
um Eimskipafélagsins, kaupir um
þessar mundir baki brotnu allt það
sem Samherji á Akureyri er ekki
að kaupa; fákeppni hefur staðið is-
lensku efnahagslífi stórkostlega
fyrir þrifum, og nægir að benda á
olíufélögin og tryggingarfélögin í
því sambandi - og hefur vaxið
stórkostlega á síðustu misserum.
Forsætisráðherra hefur horft á
með velþóknun. Hann kallaði allt
það fólk sem seldi kennitölumar
sínar Kaupþingi og Sparisjóðunum
á sínum tíma einkavini sína, og
sneri þar á sniðugan hátt út úr
öllu tali um einkavinavæðingu. Og
dreifð
eignarað-
ild var
honum
ekki efst
í huga
þegar
hann
barðist
með oddi
og egg
fyrir því
að ís-
lensk
erfða-
greining
fengi til
umráða
og einka-
nota all-
ar heilsu-
farsupp-
lýsingar
um alla
íslend-
inga
allra
tíma.
Þetta
vora allt
vinir hans. Allir voru vinir hans
hann var næstum farinn að hljóma
eins og Hallbjöm.
Þar til...
* * *
Skyndilega var kominn á stjá
maður sem var ekki vinur hans -
kannski eini maðurinn í öllu land-
inu sem var ekki vinur hans. Og
Davíð Oddsson fékk vitrun. Hann
sá ljósið. Hann fór að tala eins og
áhyggjufullur sósíalisti. Horfnar
voru gamlar hugmyndir um að
fjármagniö leitaði þangað sem það
væri best komið hverju sinni,
væru bara stjórnmálamennirnir
ekki að þvælast fyrir.
Þetta gat ekki staðið lengi. Enda
fór það svo að hin óvænta leiftur-
sýn Davíðs inn í hættur kapítal-
ismans sem hann deildi með þjóð
sinni á Hólum reyndist einungis
vera það - leiftursýn sem slokkn-
aði snart: nú vill hann selja einum
aðila allan hlut ríkisins sem eftir
er í FBA og er í DV síðastliðinn
þriðjudag sagður hafa messað ytir
hausamótunum á samflokksmönn-
um sínum því þeir áttu erfitt með
að lifa sig inn í svo gjörtæk sinna-
skipti, meira að segja hjá æjatoll-
anum sjálfum.
Nema hann líti svo að að það
jafngildi dreifðri eignaraðild að
selja Eimskip hlutinn. Á ekki
mestöll þjóðin hlut í Eimskipafé-
laginu?
* * *
Á einni viku hefur þessum per-
sónugervingi stöðugleikans í efna-
hagsmálum þjóðarinnar tekist að
væna nokkra af helstu spilurum
íslenska viðskiptalífsins um að
hafa auðgast á eiturlyfjasölu - og
ef ekki það þá að bendla þá við að
vera handbendi rússneskra
mafíósa; honum hefur tekist að
svívirða bæði fyrrum aðstoðar-
mann sinn, Eyjólf Sveinsson, og
sjáifan prinsinn af Bónus, til þess
eins að koma höggi á Jón Ólafsson.
Grandvaran
fjármála-
mann, Sig-
urð Einars-
son hjá
Kaupþingi,
vænir ráð-
herrann um
siðleysi í
viðskiptum,
fjárglæfra, ef ekki hreinlega glæp-
samlegt atferli - og svo voru menn
að hneykslast á Ólafi Ragnari á
sínum tíma þegar hann sem
óbreyttur þingmaður varaði við
umsvifum Ávöxtunar sf. ...
Hann kemur öllu í bál og brand
vegna þess að Jón Ólafsson virðist
enn einu sinni hafa leikið á menn-
ina sem reyndu á sínum tíma að
stofna heila sjónvarpsstöð honum
til höfuðs - Stöð 3 - og endaði eins
Guðmundur Andri Thorsson
og við munum á því að Jón keypti
þá stöð og lagði hana niður. Hann
etur Hannesi á foraðið með grein-
arskrifum sem eiga naumast sinn
líka í rætnum dylgjum frá því að
Jónas frá Hriflu var á sínum há-
tindi, og dylgjar sjálfur úr predik-
unarstóli um auð Jóns Ólafssonar,
án þess þó að hafa fyrir því að tjá
sig frekar um
þá ræðu.
Steingrímur
Hermannsson
stundaði það
nokkur á sín-
um forsætis-
ráðherraárum
að tala eins og
maður í sund-
potti. Öllum fannst það indælt hjal
og það átti ekki lítinn þátt í að
gera hann ástsælan með þjóðinni.
Davíð hljómar einmitt nákvæm-
lega eins og ótíndur skrafari í
sundpotti sem heyrir eitt og annað
en veit fátt fyrir vist: en einhvern
veginn verður það tal ískyggilegra
þegar hann á í hlut en þegar Stein-
grímur var að gátta sig á öllu.
Skyndilega var kominn á st]á maóur
sem var ekki vinur hans - kannski eini
maðurinn í öllu landinu sem var ekki
vinur hans. Og Davíö Oddsson fékk vitr-
un. Hann sá Ijósiö. Hann fór að tala eins
og áhyggjufullur sósíalisti.
dagur í lífi
Elísabet B. Þórisdóttir vakti af list:
Skemmtilegasta nótt ársins
Elísabet B. Þórisdóttir var framkvæmdastjóri Menningarnætur í Reykjavík. Síðasta
helgi var því annasöm hjá henni - en einnig skemmtileg, þrátt fyrir rigninguna.
Það er gott að vakna full eftir-
væntingar um hvað dagurinn
muni bera í skauti sér. Vitandi að
fjöldi fólks hafði unnið hörðum
höndum að því að gera Menning-
arnótt í miðborginni eftirminni-
lega og jákvæða. Reyndar voru
veðurguðirnir ekki tilbúnir til
þess að láta ljós sitt skína, grámi
og rigning var það sem blasti við
mér þegar ég leit út um gluggann
um kl. 7.30 þennan morgun. Eftir
besta kaffibolla dagsins, lestur
Helgarblaðs DV og Morgunblaðs-
ins tóku við símtöl við Hrefnu
verkefnisstjóra og Ágúst, markaðs-
stjóra Reykjavíkurhafnar og sam-
nefndarmann minn, um áfram-
haldandi dreifingu á dagskrárbæk-
lingnum, því ljóst var að verðandi
þátttakendur í Menningarnóttinni
höfðu verið duglegir að ná sér í
eintök til að kynna sér hið fjöl-
breytta framboð af list og menn-
ingarviðburðum sem í boði voru.
Veðurguðirnir ekki
vondir
Leiðin lá upp á Krókháls í þátt
Margrétar Blöndal, og þó hún ætl-
aði okkur góðan tíma, kom ég ekki
að nema broti af öllu því sem mig
langaði að nefna. Á leið minni á
Árbæjarsafn um hádegisbil þar
sem fara átti með SVR um sýning-
una „FIRMA 99“ sannfærðist ég
um að það væri ekki af vonsku,
heidur nánast fyrirhyggju að veð-
urguðirnir létu rigna jafn mikið og
raun bar vitni. Þeir voru að
hreinsa andrúmsloftið, opna fyrir
alla þá sköpun, gleði og orku sem
ætti eftir að myndast er liði á dag-
inn. Kl. 14 var ég í Höfða þar sem
borgarstjóri afhenti starfslaun
listamanna. Þaðan lá leiðin í Lýð-
veldisgarðinn þar sem hópur ung-
menna frá Marokkó, Túnis, Finn-
landi og Islandi tróð upp og harm-
oníkuleikarar léku af
fingrum fram. Guðjón
Friðriksson sagnfræð-
ingur beið með sitt
gjallarhorn tilbúinn í
leiðangur um um
Skuggahverfið. Hall-
grímur Helgason, fjöl-
listamaður og íbúi í
póstnúmeri 101 Rvk, gaf
síðan upptaktinn inn í
„skemmtilegustu nótt
ársins" eins og hann
sagði í bráðsnjöllu
ávarpi sem kom öllum
viðstöddum í enn betra
skap. Kl. 16.30 var ég
viðstödd opnun sýning-
ar og söng listamanna
frá ísafirði; gestabæ
Menningarnætur 1999 í
Ráðhúsinu. Þaðan lá
leiðin í Hitt húsið, síð-
an upp Vesturgötu sem
var blómum skreytt, í
tilefni dagsins, heim-
sótti Kirsuberjatréð og
Myndhöggvarafélagið á
Nýlendugötu. í Lands-
bankanum sem tjaldaði
rauðri slaufu voru Að-
alsteinn Ingófsson og
Pétur Pétursson að
fræða viðstadda um listaverk og
menn tengda húsinu. Það var
sama hvar komið var, - hún var í
loftinu - samkenndin, sem ein-
kennir alltaf Menningarnóttina
sem enn var ung.
Línudans við útitaflið
Verkefnisstjóri og stjórn höfðu
mælt sér mót kl. 19 í Ráðhúsinu til
að ráða ráðum sínum, taka púlsinn
og skipta á milli okkar viðkomu-
stöðum, því útilokað var að ætla sér
að sjá aillt! Að loknum stuttum gam-
hæfingarfundi lá leiðin í Iðnó og i
íslensku óperuna. Á leið minni upp
Laugaveginn sá ég eina af Qölmörg-
um uppákomum kvöldsins í glugga
Líns og Lérefts og á svölunum á Sól-
oni Islandus. Mál og menning var að
vanda með fjölbreytta dagskrá og
troðið út úr dyrum. í gallerí one o
one höfðu um 800 manns lagt leið
sina kl. 21.30. Og aftur var haldið
niður Laugaveg. Við útitaflið var
línudans stiginn af einstakri gleði
með Sigvalda danskennara í broddi
fylkingar. Trommandi af list komu
síðan Gunnlaugur Briem og félagar
og við síðasta trommuslátt við
Reykjavíkurhöfn lýstist himinn upp
og litlum marglitum stjörnum
rigndi niður yflr glaðan fjöldann. Þá
blasti styttan af Ingólfl Arnarsyni
við upplýft og tignarleg. Strikið var
tekið á útibíóið, Listasafn íslands,
síðan á helgistund í þéttsetinni Frí-
kirkjunni. Á Skólavörðustig gat að
líta eldsmið, myndlist innan og utan
á veggjum, tónlistin ómaði og fólkið
brosti. Að hafa það veganesti inn í
draumalandið er gott. - Betra en orð
fá lýst. Þátttakendur í Menning-
arnótt 1999; kærar þakkir!!!