Dagblaðið Vísir - DV - 12.08.2000, Side 24

24
Helgarblað
LAUGARDAGUR 12. ÁGÚST 2000
DV
Fallhlífarstökk
Frjáls eins
og fuglinn
- með meira adrenalín í æðunum en blóð
Hurley stjórnar
sjónvarpsþætti
Huggulega fyrirsætan, Elizabeth
Hurley, sem nýbúin er að sparka
fallna englinum Hugh Grant úr
hjónasænginni, hefur nú fengið
starf sem annar umsjónarmanna
sjónvarpsþáttaraðar. Meðstjómandi
hennar verður grínistinn John
Cleese og saman ætla þau að taka
fyrir þekkt og falleg andlit, eins og
sagt er. Þáttaröðin heitir enda The
Human Face. Viðfangsefni fyrsta
þáttarins verða tveir snoppufríðir
leikarar, sú franska Catherine
Deneuve og ameríski hjartaknúsar-
inn Leonardo DiCaprio. Hurley fær
milljónir króna fyrir vinnuna.
Puffy hringir
stöðugt í Janet
Rappkóng-
urinn Sean
„Puffy"
Combs legg-
ur allt kapp
á að klófesta
söngkonuna
Janet
Jackson,
systur
Mikka litla
Andrésarað-
dáanda. Ekki
þó til að búa með, þvi Puffy er enn
með kynbombunni Jennifer Lopez.
Nei, Puffy vill ólmur hafa frekari
hönd í bagga með nýju plötunni
hennar Janet sem kemur út á næsta
ári. Kappinn vill ekki einasta
stjóma upptöku fleiri laga, heldur
vúl hann einnig syngja með Janet.
Stúlkan hefur enn sem komið er
ekki svarað símtölum Pufifys.
1 fyrstu grein reglugerðar um fall-
hlífarstökk segir: „Með fallhlífarstökki
er átt við það þegar stokkið er úr loft-
fari án þess aö um neyðartiivik sé að
ræða.“ En af hverju ætti maður svo
sem að stökkva úr ílugvél sem er í
lagi? Líklega er eina svarið við þessari
spumingi af því bara og spennufíkn.
Fyrstu tilraunir manna til að þróa
fallhlífarstökk hófust fyrir um eitt
þúsund ámm en þá prófuðu Kinverjar
að henda mönnum fram af Kínamúm-
um. Tilraunir þessar skiluðu litlum
árangri og það var ekki fyrr en Leon-
ardo Da Vinci fékk hugmyndina að
fallhlíf þegar hann horfði á fólk henda
sér fram af logandi turni að hjólin
fóru að snúast. Hann settist við teikni-
borðið og hannaði og lét síðan „smiða“
fallhlíf sem ekki var ólík svifdrekum í
dag. Aðstoðarmanni Da Vinci var svo
hent fram af tumi meö hlífina á bak-
inu, hann lifði tilraunina af þrátt fyr-
ir slæma biltu og fjölda beinbrota.
Fyrsta notnæfa fallhlifin var hönnuð
af Frakkanum Jean Pierre Blanchard
árið 1780 og reyndi hann hana með því
að henda hundi sínum úr loftbelg.
Eiginleg þróun fallhlífa átti sér þó
ekki stað fyrr en í seinni heimsstyjöld-
inni. Hermálayfirvöldum þótti fórnar-
kostnaður í mannslífum of hár ef flug-
vél var skotin niður og fóm því að
huga að hugsanlegum björgunarleið-
um. Á þeim tíma fengu flugmenn litla
þjálfun og segir sagan að yfirmaður
bresku SAS sveitanna hafi fyrir náð
og miskunn fengið þijár fallhlifar til
prufu. Hann flaug síðan upp í 1000 feta
hæð ásamt tveimur aðstoðarmönnum
og hoppaði, síðan hefur fallhlífarstökk
verið mikilvægur hluti af þjálfun
breskra sérsveitarmanna.
Agnar Kofoed Hansen, fyrrverandi
flugmálastjóri, var fyrsti maðurinn til
að stökkva i fallhlíf hér á landi árið
1965. Sigurður Bjarklind var helsti
fallhlífarstökkvari landsins í tæp tutt-
ugu ár. Árið 1983 var í fyrsta sinn
kennt á ferkantaðar fallhlífar hér á
Agnar Kofoed Hansen, fyrrverandi flugmálastjóri
Agnar var fyrstur manna til að stökkva í fallhlíf hér á landi 1965.
landi en þær hafa fram yfir kringlótt-
ar að það er hægt að stýra þeim og því
auðveldara að lenda á fyrirfram
ákveðnum stað. í sumar setti Þórjón
P. Pétursson Islandsmet í fijálsu falli
þegar hann féll í 2 mínútur og 37 sek-
úndur en heimsmetið er um 5 mínút-
ur.
Línustökk og frjálst fall
Gróft tiltekið skiptist fallhlífar-
stökk í tvennt, þ.e.a.s. línustökk og
frjálst fall. Frjálst fall skiptist svo aft-
ur í mynsturflug, frjálst flug, bretta-
flug, fallhlifamynsturflug og ná-
kvæmnislendingar.
í línustökki opnast fallhlífin sjálf-
krafa þegar stokkið er frá flugvélinni.
Þessi aðferð er notuð þegar fólk próf-
ar fallhlífarstökk í fyrsta sinn. Stokk-
ið er úr u.þ.b. 4000 feta hæð (1,5 kíló-
metrar) og fyrstu sekúndumar er al-
gengt að fólk sé með meira adrenalín
í æðunum en blóð.
Þeir sem leggja stund á frjálst fall
eru lengra komnir í íþróttinni og
stunda loftfímleika í orðsins fyllstu
merkingu. I mynsturflugi og fallhlífa-
mynsturflugi er keppt að því að ná
sem flestum mynstrum á sem
skemmstum tíma. Brettaflug felst i
því að fljúga á bretti og framkvæma
flóknar kúnstir í háloftunum. í frjálsu
flugi eru leiknar listir í þremur vídd-
um og getur fallhraðinn náð allt að
300 kílómetrum á klukkustund. Því er
ljóst að um verulega hættulega íþrótt
er að ræða og ekki á færi nema
stökkvara. Nákvæmnislendingar fel-
ast í því að stökkvarinn þarf að lenda
á fyrirfram áhveðnum punkti og er
elsta keppnisgreinin innan fallhlífar-
stökksins. Einnig er hægt að fara í
svokallað farþegastökk en þá er
óreyndur gestur bundinn á reyndan
fallhlífarstökkvara.
í dag hafa um þúsund manns próf-
að fallhlífarstökk hér á íslandi og sí-
fellt fjölgar í hópnum sem langar til
að prófa, undirritaður er í þeim flokki
og bíður spenntur eftir sínu fyrsta
stökki.
-Kip
Siguröur Bjarklind var helsti fallhlífastökkvari Islands í tæp 20 ár.
Hvaö sagði Stoltenberg?
Guðmundur Andri Thorsson
skrifar í Helgarblaö DV
Sérkennilegt var að sjá ljósmynd í
mogga um daginn af fyrrverandi leið-
togum vinstri manna á íslandi, Ólafi
Ragnari Grímssyni, Svavari Gestssyni
og Jóni Baldvini Hannibalssyni, mönn-
unum sem með ósamlyndi sínu komu
Davíð Oddssyni til valda. Þama voru
þeir hímandi í hálfgeröu ráðleysi á ein-
hveijum báti einhvers staðar í Kanada,
eins og þeir væru að bíða eftir því að
ná landi einhvers staðar. Með þeim á
myndinni var Siv Friðleifsdóttir á ís-
lenskum búningi, og óhjákvæmileg
hugrenningartengsl vöknuðu við klisj-
una þreyttu um Framsóknarmaddöm-
una.
Einhvem veginn búið að parkera
þeim öllum og á meðan var Davið
Oddsson að stjóma landinu.
Eða þannig lagað. Hann var á bók-
menntahátíð í Molde og hlýddi á messu
séra Bondeviks sem vonandi hefúr
ekki sært ofumæm eyru ráðherrans
með of miklu tali um Krist og þá fá-
tæku, en eins og kunnugt er hafa
helstu skutilsveinar Davíðs kvartað
undanfarið hástöfum undan því að
prestar minnist á svo voðalegt fólk
milli þess sem þeir predika fijálsræði
og glundroða í meðferð eiturlyfja og bíl-
belta.
Þetta var önnur tilraun Davíðs
Oddssonar til að láta að sér kveða á al-
þjóðavettvangi. í fyrri sinnið gekk
hann á fund Helmuts Kohls ekki löngu
áöur en upp komst um stórbrotin fjár-
málaumsvif gamla kanslarans og varð
því ljóminn af ferðalaginu nokkm
minni en stofnað hafði verið til. Að
þessu sinni var hann að þiggja gamalt
heimboð Bondeviks fyrrum forsætis-
ráðherra, en nú tók hins vegar nýr
maður á móti honum, Jens Stoltenberg.
Samkvæmt frásögnum íslenskra f]öl-
miðla ræddu þeir tvennt: evrópumál og
hvalveiðar.
Af þessum frásögnum mátti ráða að
Davíð hefði gert sér sérstaka ferð til
Noregs til að segja þarlendum að þeir
mættu okkar vegna veiða hvali. Öllum
virtist þykja það stórfrétt.
Það er til marks um snilli Davíðs
Oddssonar - og undirgefni íslenskra
fjölmiðla - að honum tókst að láta Nor-
egsför sina snúast einvörðugu um þýð-
ingarlaust mál, sem hljómar að vísu vel
í eyrum margra Islendinga: þetta varð
sem sé að enn einni heitstrengingunni
um að hefja hvalveiðar „einhvem tím-
ann“. Að vísu hefur Davíð algjörlega
snúið við blaðinu í því máli því ekki
man ég betur en að hann hafi á sínum
tíma kveðið röggsamlega upp úr um
það að ekki væri raunhæft að næra
slíka drauma öllu lengur. Nú hentar
honum hins vegar að berja sér á bijóst
og segja hvölum stríð á hendur. Hvað
veldur?
I fyrsta lagi hafa aðstæður breyst
þannig að Davíö er nú meira uppsigað
við náttúruvemdarsinna en áður var
út af tilraunum íslenskra stjómvalda
til að fá undanþágu frá Kyoto-bókun-
inni. Hann hélt meira að segja ára-
mótaávarp samið upp úr einhveijum
bæklingum amerískra hægriöfga-
manna þess efnis að allt tal um gróður-
„Það er til marks um
snilli Davíðs Oddssonar -
og undirgefni íslenskra
fjölmiðla - að honum
tókst að láta Noregsför
sína snúast einvörðugu
um þýðingarlaust mál,
sem hljómar að vísu vel í
eyrum margra íslend-
inga: þetta varð sem sé
að enn einni heitstreng-
ingunni um að hefja
hvalveiðar „einhvem
tímann“.
húsaáhrif væri stórlega orðum aukið,
og minntu þau fræði á tilraunir 19. ald-
ar mannsins Richard Burton til að af-
sanna að til væri nokkuð sem héti
Golfstraumur.
I öðm lagi er Þorsteinn Pálsson ekki
lengur sjávarútvegsráðherra svo að
Davíð getur verið sammála þeim sem
þann stól vermir.
I þriðja lagi hentaði Davíð að beina
nú sjónum að hvalveiðum vegna hins
umræðuefnisins - Evrópumálanna. Það
hlýtur að hafa verið óþægilegt um-
ræðuefni fyrir hvalveiðihetjuna. Ef fjöl-
miðlar stæðu hér á landi almennilega
undir nafhi þá myndu þeir leggja kapp
á að grafast fyrir um það hvað þeim
Stoltenberg og Davíð fór á milli um þau
mál. Því að þar ræddu þeir um raun-
verulega hagsmuni íslendinga fremur
en ímyndað stolt. Vitað er að stjóm
Verkamannaflokksins í Noregi stefnir
leynt og ljóst að því að ganga i Evrópu-
sambandið, enda hafa menn áhyggjur
þar i landi af framtíð EES samningsins.
Við hljótum þvi að spyija: hvað sagði
Stoltenberg?
Því að daginn þann sem Norðmenn
ganga í Evrópusambandið aukast mjög
vandræði hér á landi og verður hægt
að taka undir orð Snorra Sturlusonar
sem hann lagði Einari Þveræingi í
munn: „Þá ætla eg mörgum kotbóndun-
um muni þykja verða þröngt fyrir dur-
um.“