Dagblaðið Vísir - DV - 18.01.2001, Blaðsíða 11

11
FIMMTUDAGUR 18. JANÚAR 2001
PV_______________________________________________________________________________________________________Hagsýni
"j Harðplasf-
Jj gluggar og
hurðir í allar
byggingar!
*
Arat uga reyns l a
hérlendis
Dalvegur 28 • 200 Kópavogi • Sími 564 4714 • Fax 564 4713
Hjörtur Þór Grjetarsson hjá Fjárfestingu og ráðgjöf:
Viðbótarlífeyrissparnað-
ur og persónutryggingar
- þurfa að vera í lagi áður en hugað er að frekari sparnaði
Lífeyrisreikningur,
LÍFÍS, söfnunarlíftrygg-
ing, Samlíf, ALVÍB, Sun
Life, séreignarsjóður og
umsýslugjald. Þessi orð
sjást oft og iðulega í aug-
lýsingum frá fyrirtækjum
og stofnunum sem bjóðast
til að ávaxta fé lands-
manna. Þessar auglýsing-
ar urðu algengar eftir að
íslensk stjórnvöld ákváðu
að nú skyldi landinn spara
sjálfur til elliáranna og
létta þar með framfærslu-
byrðinni af ríkinu. Þetta
skref í átt að einkavæð-
ingu almannatrygginga-
kerfisins vekur upp ýmsar
spurningar hjá almenn-
ingi sem veit ekki hvað
skynsamlegast er að gera
við peningana sem þeir
ætla að lifa á í ellinni.
Þetta er mikill frumskóg-
ur og mikilvægt að fá góða
ráðgjöf um hvemig fara
skuli með féð.
Heilsan númer eitt
Allir launþegar eiga að
greiða 6% af tekjum sínum
í lífeyrissjóð og vinnuveit-
andi leggur síðan 4% fram-
lag á móti. En í flestum til-
fellum eru þær tekjur sem
fást úr þessum lífeyrissjóð-
um ekki nægilegar til að
halda svipuðum tekjum og
á starfsævinni. Flestir þeir
sem eingöngu spara þenn-
an lögbundna spamað falla
mikið niður í tekjum eftir
að þeir hætta að vinna.
Hjörtur Grjetarsson hjá
Fjárfestingu og ráðgjöf seg-
ir að til að byrja með þurfi
allir að huga að heilsunni
þvi ef hún bilar er ekki víst
að fólk geti notið þess
spamaðar sem það hefur
lagt fyrir. Mikilvægt er að
kynna sér kosti og galla
þeirra söfnunarreikninga
sem eru á markaðnum áður
en ákvörðun er tekin. „Var-
ast ætti að taka mark á aug-
lýsingum fyrirtækja sem
halda því fram að þeirra
kostur sé bestur og varast
skyldi þá aðila sem bjóða
kannski aðeins eina leið sem lausn
fyrir alia. Hvaða leið fólk ætti að velja
er mjög einstaklingsbundið og háð að-
stæðum hvers og eins. Gera þarf ná-
kvæma úttekt á stöðu og reyna að
fmna út hvað fólk viil fá út úr spam-
aðinum þegar upp er staðið og hversu
miklar skuldbindingar það getur, og
er tilbúið að setja sig í.“ Hjörtur segir
jafnframt að ekki sé skynsamlegt að
greiða hærri upphæð í sparnað en
auðveldlega verði ráðið við. „Betra er
að byrja snemma og láta tímann
vinna með sér,“ segir hann.
Byrja á viöbótarlífeyris-
sparnaði
Ætli fólk sér að spara til elliár-
anna ætti það alltaf að byrja á við-
bótarlífeyrissparnaði. „Það er lang-
hagkvæmasta sparnaðarformið og
mótframlag vinnuveitanda og ríkis-
ins skiptir þar miklu.“ Hann segir
að margir telji að viðbótarspamað-
urinn fari inn í nákvæmlega sama
form og lögbundnu lífeyrisgreiðsl-
umar, sem ekki erfast, en það er
ekki rétt. „Viðbótarspamaðurinn er
séreign sem erfist og í honum felst
mikið skattalegt hagræði. Ekki er
greiddur af honum fjármagnstekju-
skattur og hann er eignaskattsfrjáls.
Peningur sem fólk setur í þennan
viðbótarsparnað fer annaöhvort
sem séreign í lífeyrissjóð eða í
vörslu verðbréfafyrirtækja sem eru
Hjörtur Þór Grjetarsson framkvæmdastjóri
Hann segir að ítarleg úttekt á stöðu hvers einstaklings sé nauðsynleg sem grunnur að góðrí ráðgjöf.
Starfslok
Starfslok

&

Aldur
Aldur
Hér sést hvernig viöbótarsparnaöur getur brúaö bilið á milli tekna fyrir og eftir starfslok.
með sérstaka sjóði til að taka við
svona framlögum."
Persónutryggingar
Eftir að gengið er frá viðbótar-
sparnaðinum ætti fólk að huga að
því að persónutryggingar þess séu í
lagi. Persónutryggingar eru líftrygg-
ingar, slysa- og sjúkdómatrygging-
ar. Liftryggingamar eru hugsaðar
fyrir eftirlifendur tryggingarhafans,
t.d. til að ganga frá fjárhagsskuld-
bindingum ef viðkomandi fellur frá.
„Það á ekki að miða eingöngu við
nettóskuldir heldur þarf tryggingin
að vera 25-50% hærri en þær. Ef t.d.
annað hjóna feliur frá þarf hitt að
geta greitt upp allar skuldir, auk
þess sem það þarf eitthvað til að lifa
á. Erfitt getur verið að sjá fyrir
börnum á tekjum eins einstaklings í
stað tveggja áður.“ Sjúkdómatrygg-
ing er á hinn bóginn einhvers kon-
ar tekjutrygging sem nýtist vel þeg-
ar fólk verður óvinnufært af völd-
um alvarlegra sjúkdóma í einhvem
tíma. „Það þarf að greiða af öllum
skuldbindíngum þó maður veikist
og lendi fólk í þeirri stöðu ætti það
ekki að þurfa eiga við fjárhagsá-
hyggjur á meðan það berst við sjúk-
dóminn."
Fastur og breytilegur
sparnaður
Þegar allir þessir hlutir eru í lagi
þá fyrst ætti fólk að fara að huga að
öðrum spamaði hafi það tök á því.
Gott er að byrja snemma eins og
áður sagði og ekki reisa sér
hurðarás um öxl.
Til eru leiðir sem felast í þvi að
greiddar eru fastar upphæðir í mis-
langan tíma og eins er til breytileg-
ur spamaður.
Til dæmis er hægt að leggja
ákveðna fasta upphæð mánaðarlega
inn á einn reilming og breytilega
upphæð sem fer eftir efnum og
ástæðum inn á annan reikning sem
býður upp á breytilegan spamað.
Með þessu vinnst tvennt.
I fyrsta lagi eru spamaðarskuld-
bindingar ekki meiri en hægt er
með góðu móti að ráða við og einnig
er hægt að ná fram hámarkssparn-
aði miðað við efni og ástæður á
hverjum tímapunkti. Með þessu
móti er einnig hægt að koma þeim
tekjum sem umfram era í form sem
býður upp á skattalegt hagræði þar
sem ekki er greiddur eignaskattur
né fjármagnstekjuskattur af inneign
á slíkum reikningum.
Hjörtur segir að eftir því sem líð-
ur á starfsævina séu meiri líkur á
því að tekjur aukist og skuldir
minnki og fólk hafi þar af leiðandi
meira á milli handanna og geti lagt
meira í spamað. „Svo má líka nefna
að í síauknum mæli eru atvinnurek-
endur að bjóða starfsmönnum sínum
Vcdréttarsamninga, bónusgreiðslur
og annað slíkt og mikilvægt er að
geta komið þeim fjármunum í skatta-
lega hagkvæmt umhverfi," segir
Hjörtur að lokum. -ÓSB
Smyrjiö sultunni á heita botnana.
Helgargóðgæti:
Ömmu-
terta
- einföld og sígild
Fátt er notalegra þegar veður er
vott en að dunda sér við bakstur í
eldhúsinu og gæða sér síðan á af-
rakstrinum. Hér er uppskrift að
einni gamaili og góðri sem vist er
að vekur minningar hjá mörgum
um góðar stundir i eldhúsinu hjá
Hráefni
400 g hveiti
200 g sykur
200 g smjörlíki
2 egg
1 msk. lyftiduft
sulta
Aðferð
Blandið öllu saman í hrærivél-
arskál og hnoðið með káinu þar til
deigið er komið saman. Látið deig-
ið standa í kæli í 1-2 tíma áður en
það er flatt út í ca 3-4 mm og skor-
ið eftir 26 cm hring. Bakið við 190°
C í 10-12 mín. Smyrjið rabarbara-
sultu yfir botnana meðan þeir eru
heitir svo sultan komist aðeins
inn í botnana og þeir verði mýkri.
Pakkið inn í plast, þá geymist tert-
an lengur.