Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.2002, Blaðsíða 2

2
ÞRIÐJUDAGUR 22. OKTÓBER 2002
Fréttir 131/"
Fisksalar fullsaddir af umræðum um of hátt fiskverð:
Okur stórmarkaða að
drepa niður fisksölu
- segir talsmaður hóps fisksala í Reykjavík
DV-MYND HILMAR ÞÓR
990 krónur kílóló
Eirfkur Auöunn Eiríksson fisksali segir samanburð á verði ýsuflaka og kjöts
ósanngjarnan og bjagaðan. Ýsan sé langt í frá svo dýr að hana sé ekki hægt
að kaupa.
Heróubreið. Klrkjufell.
Snæfellsjökull. Hekla.
Fjallakosningin:
Fjögur fjöll á
toppnum
Fjögur fjöll eru efst 1 vitund
fólks I kosningum DV, Náttúru-
fræöistofnimar íslands og Land-
verndar um Þjóðarfjallið. Herðu-
breið, Hekla, Kirkjufell við
Grundarfjörð og Snæfellsjökull
eru fjöllin sem hér um ræðir. Fjöl-
mörg fjöll önnur hefur fólk svo til-
nefnt sem sitt héraðsíjall, auk
þess sem mörg önnur en áður-
nefnd fjöll hafa fengið tilnefning-
ar sem hið eina og sanna þjóðar-
fjall. Úrslit verða kynnt á fimmtu-
daginn - en að kvöldi þess dags er
í Salnum í Kópavogi fundur á veg-
um Landverndar þar sem fjallað
verður um fjöll í ýmsu tilliti.
Fimmtudagurinn 24. otkóber er
dagur Sameinuðu þjóðanna - en
þær tileinkuðu fjöllum líðandi ár.
Frestur til að skila inn tilnefn-
ingum rennur út í kvöld. Bæði er
hægt að koma með tilnefningar til
DV í Skaftahlíð 24 í Reykjavík en
hinn möguleikinn er svo að
greiða atkvæði á vefslóðunum
www.dv.is og www.landvernd.is.
Það þarf þá að gerast fyrir mið-
nætti. -sbs
Akureyri:
Snjórinn kominn
Jörð var alhvít á Akureyri í
morgun - tíu sentímetra jafnfallinn
snjór í bænum. Að sögn lögreglunn-
ar á Akureyri hefur umferð gengið
vel það sem af er og ökumenn hafa
metið aðstæður rétt. Veður er gott
fyrir norðan en spáð er snjókomu í
nótt. -aþ
„Þegar fólk kemur í stórmarkaði
og sér ýsuflök á 1300 krónur fær það
eðlilega sjokk og kaupir ekki fisk,
heldur ekki hjá okkur fisksölum. En
ýsan kostar bara ekki 1300 krónur
hjá okkur heldur 990 krónur. Við
erum alltaf að hlusta á aðfmnslur
um að fiskurinn sé orðinn svo dýr
að hann sé ekki kaupandi. En það
eru stórmarkaðir, sem alltaf segjast
vinna að hagsmunum neytenda,
sem hafa hækkað fiskverðið, ekki
fisksalar. Þetta okur stórmarkað-
anna er aö drepa niður alla fisk-
sölu,“ sagði Eiríkur Auðunn Auð-
unsson, fisksali í fiskbúðinni Vör, í
samtali við DV.
Hópur fisksala i Reykjavík hefur
tekið sig saman með það að mark-
miði að hrekja þau almennu viðhorf
að fiskur sé orðinn of dýr í saman-
burði við kjöt og hann sé vart kaup-
andi. Næstu vikur munu reglulega
birtast heilsíðublaðaauglýsingar
þar sem þeir vekja athygli á málstað
sínum. Sú fyrsta birtist í DV í gær.
Auðunn er ómyrkur í máli þegar
talið berst að umræðu um fiskverð
og hefur til þess fullan stuðning fé-
laga sinna.
„Við erum að leita eftir sann-
gjamri umfjöllun um fiskverð. Við
erum orðnir langþreyttir á að heyra
að við kaupum fiskinn á 200 krónur
kílóið og seljum hann síðan á 1300
krónur. Mismunurinn sé hreinn
hagnaður í okkar vasa. Þetta er al-
rangt. Algengt verð til okkar flsk-
sala er 200-250 krónur fyrir heila
óunna ýsu. En tilbúin, roðlaus og
beinlaus i borðinu hefur bæst
vinnslukostnaður á ýsuna og kosta
flökin þá 700 krónur kílóið að lág-
marki. Söluverðið er 990 krónur og
álagningin því um 290 krónur á
hvert kíló. Þá er eftir að reikna
launagjöld. Einn stórmarkaðanna
hefur hins vegar verið að.selja flök-
in á 1279 krónur þrátt fyrir að
kaupa inn á sömu mörkuðum og
við.“
Þess má geta að Hagkaup auglýsti
í gærdag lækkað verð á ýsuflökum
og nam lækkunin um 30 prósentum.
Kjötframleiöendur kynda undir
Auðunn segir kjötframleiðendur
hafa kynt undir umræðu um dýrt
fiskverð i búðum. Hins vegar sé
samanburðurinn sem þeir beiti
ósanngjam og villandi.
„Það er verið að slá ryki í augu
neytenda með bjöguðum saman-
burði. Kjúklingabændur tala um
tæplega 400 króna kílóverð á
kjúklingi en þá fylgir ekki sögunni
að eftir er að draga frá bein og
skinn. Bein- og skinnlausar
kjúklingabringur kosta um 2000
krónur kílóið. Það er rétta viðmið-
unin. Lambahryggur kostar
kannski 998 krónur kílóið en þegar
bein og fita eru dregin frá getur
kílóverðið verið komið í 4000 krón-
ur. Að auki hafa skattgreiðendur
þegar greitt þetta kjöt niður. Svína-
kótiletta kostar kannski 1100 krón-
ur og stundum minna á tilboði. Þá
er eftir að skera bein og fitu frá. Við
það hækkar kílóverðið umtalsvert.
Þegar allt þetta kjöt er unnið þannig
að það verði samanburðarhæft við
beinlaus og roðlaus ýsuflök verður
það mun dýrara en verðmiðinn í
búðinni segir til um.“
20 kíló á mann
Auðunn segir fisksala hafa mætt
mikilli hækkun á innkaupsverði á
fiski sl. 14 ár, úr 50 krónum kílóið í
um og yfir 200 krónur, með hagræð-
ingu og betri nýtingu sem geri þeim
kleift að halda kílóverðinu undir
1000 krónum.
Fisksalar benda á að beingreiðsl-
ur til bænda árið 2001 jafngildi því
að hver skattgreiðandi í Reykjavík
fengi 20 kíló af ýsuflökum á ári.
Samkeppnin sé því ójöfn í meira
lagi. Þá bendir hann á að svín á
fæti, tilbúið til slátrunar, verði sí-
fellt ódýrara á fóðrum en þyngd
svínanna hafi engu að síður aukist
um 20 prósent. Þá sé nýtingin um
68% á móti 30-33 prósenta nýtingu á
ýsu. Vinnsluferlar á fiski væru
þannig mun dýrari. -hlh
Samson ehf. um Landsbankann:
Sókn er besta vörnin
- hagræðing felst ekki endilega í að fækka starfsfólki
Magnús Þorsteinsson, Björgólfur Thor Björgóifsson og Björgólfur Guömunds-
son segjast sjá fjölmörg sóknarfæri fýrir Landsbankann og nefna sérstaklega
til sögunnar vel heppnuð kaup á Heritable Bank í Lundúnum sem hugsan-
lega fyrirmynd aö því sem koma skal. Ein opnu bókanna í skápnum fyrir aft-
an þá er „íslensk ævintýri" og þótti mörgum þaö viðeigandi.
Eigendur eignarhaldsfélagsins
Samson, sem samið hafa við stjóm-
völd um kaup á 45,8% hlut í Lands-
banka íslands fyrir 12,3 milljarða
króna, segjast sjá fjölmörg sóknar-
færi í rekstri Landsbankans, meðal
annars á erlendri grundu. Hugur
þeirra standi til að nýta þau sóknar-
færi fremur en að draga úr umfangi
rekstrarins hér á landi til að ná
fram hagræðingu.
„Það hefur orðið umtalsverð hag-
ræðing í Landsbankanum á undan-
fornum árum og það má segja að
farið sé að þynnast um þá mögu-
leika,“ sagði Magnús Þorsteinsson á
blaðamannafundi sem Samson ehf.
efndi til í gær.
„En sókn er yfirleitt besta vömin
og það er ekki endilega lögmál að
hagræðing felist í því að fækka úti-
búum eða fækka fólki. Því getur allt
eins verið á hinn veginn farið. Við
viljum sækja fram og þess vegna á
ég ekki von á að slík fækkun verði.“
Erfiðir samningar
Fram kom á fundinum að eignar-
hlutur þremenninganna í Samson
skiptist þannig að Björgólfur Thor
Björgólfsson fer með 50% eignar-
hlut, Björgólfur Guðmundsson 30%
og Magnús Þorsteinsson 20%.
Björgólfur Thor segir að samning-
arnir við stjórnvöld hafi verið erfiö-
ir; Samson greiði til dæmis talsvert
meira fyrir hlutinn en þeir gerðu ráð
fyrir í upphafi og ýmsar kvaðir hafi
fylgt kaupunum. Ekki var tilgreint á
fundinum hverjar þær væra en þó
kom fram að engin skilyrði em um
aö útibúum verði ekki fækkað.
Björgólfur Thor segir engar
ákvarðanir liggja fyrir um hver eða
hverjir veröi fulltrúar Samson í
stjóm Landsbankans. Gert er ráð
fyrir að kaupin gangi í gegn fyrir jól
en fyrst þarf að ljúka áreiðanleika-
könnun á báða bóga. Að því loknu
verði boðað til hluthafafundar.
Sókn erlendis
Þremenningarnir leggja áherslu á
að hugsanlegar breytingar á rekstri
bankans verði kynntar starfsfólki
áður en þær verði ræddar í smáat-
riðum í fjölmiðlum. Björgólfur Thor
nefnir þó sem dæmi mögulega sókn
bankans á erlendri grundu. Bank-
inn hefði þegar keypt Heritable
Bank í Lundúnum, sú fjárfesting
hefði verið ákaflega arðbær og yrði
hugsanlega fyrirmynd að því sem
koma skal hjá bankanum. „Þetta er
skýrt dæmi um sóknartækifæri sem
hefur verið nýtt og við höfum áhuga
á að leita að fleiri slíkum," segir
Björgólfur Thor.
Björgólfur Guðmundsson bendir
lika á að rekstur banka gangi út á
fleira en rekstur útibúa. Þótt þau
séu vissulega undirstaðan megi
ekki gleyma því að á íslandi búi að-
eins um 280 þúsund manns og ekki
geti allir slegist um sama hópinn.
Lykilspurning er vitanlega hvers
vegna fjárfestar með reynslu af við-
skiptum víða um heim telja pening-
um sínum og kröftum best varið við
rekstur á íslenskum banka.
Björgólfur Thor svarar því til að
erfiðleikar séu á mörkuðum víða
um heim en ísland sé eitt örfárra
landa í heiminum þar sem markað-
ir hafi verið á uppleið. Þess vegna
hafi þeir ákveðið að taka sér frí frá
umsvifum erlendis og beina kröft-
um sínum hingað. -ÓTG
HK
Gervitunglasendingar
Stöð 2 hefur und-
anfarna daga gert til-
raunir með sjón-
varpssendingar um
gervitungl sem ná til
alls landsins. Til
greina kemur að dreifa sjónvarpsefni
Stöðvar 2 með þessum hætti i framtíð-
inni. - Mbl. greindi frá.
Lika Kínverjar
Það voru ekki bara atkvæði Svía
sem höfðu úrslitaáhrif á að íslending-
ar fengu inngöngu í Alþjóðahvalveiði-
ráðið að nýju á dögunum. Kínverjar
greiddu líka atkvæði með inngöngunni
en þeir höfðu ekki ætlað sér að mæta
á fundinn. - Mbl. greindi frá.
Eldur í Mosfellsbæ
Eldur kom upp í einangrunarplasti í
nýbyggingu við Þverholt í Mosfellsbæ
um klukkan ellefu í gærkvöld. Slökkvi-
lið höfuðborgarsvæðisins sendi einn
bfl á vettvang en ekki var um mikinn
eld að ræða en töluverður reykur var
á staðnum.
Jafnrétti í kirkjuráði
Konur eru helm-
ingur fulltrúa nýs
kirkjuráðs sem kjör-
ið var á kirkjuþingi á
laugardag en áður
var þar ein kona.
Ráðið skipa: Sr. Daila
Þórðardóttir, sr. Hall-
dór Gunnarsson, Jó-
og Sigríður M. Jó-
Dagur kvenna í landbúnaði
Fundur kvenna í landbúnaði fer
þess á leit við ja&iréttisneM Bænda-
samtaka íslands og stjóm Bændasam-
taka íslands að þær beiti sér fyrir því
að 15. október verði tekinn upp hér-
lendis sem dagur kvenna í landbúnaði.
- Mbl. greMi frá.
Töf á uppbyggingu
Árstöf hefur orðið
á rannsókna- og ný-
sköpunarhúsi Háskól-
ans á Akureyri. Þor-
steinn Gunnarsson,
rektor segir auðlinda-
deild skólans verða í
uppnámi næsta haust
vegna þessa.
Ut af við Blöndu
Fjölskyldufaðirinn missti stjóm á
bifreið fimm manna fjölskyldu á leið
frá Reykjavík til Sauðárkróks í gær-
kvöld. Lenti bíllinn í krapa með þeim
afleiðingum að hann fór út af veginum
og hatoaði í hnédjúpu vatni í gömlum
árfarvegi Blöndu. Enginn slasaðist.
Vilja erlent fjármagn
Á aðalfundi Starfsgreinasambands
íslands um helgina kom ffarn vilji til
að leyfa útlendingum að fjárfesta í fisk-
vinnslu.
hann Bjömsson
hannsdóttir.
í rénun
Skjálftahrina sem hófst norður af
Öræfajökli vestan Esjufjalla um helg-
ina virðist vera í rénun. Skjálftahrinan
er sú mesta sem mælst hefúr á svæð-
inu í meira en áratug.
Hagræðingarhræðsla
Svokölluð hagræðing hjá fyrirtækj-
um vekur oft á tíðum ugg hjá starfs-
fólki fyrirtækja á Akureyri samkvæmt
nýrri lífskjarakönnun. Helmingur bæj-
arbúa telur atvinnuöryggi i bænum
slæmt og liðlega helmingur álítur að
atvinnulífið sé fábreytt. - RÚV greindi
frá.
16 vi||a Byggðastofnun
Sextán sóttu um stöðu forstjóra
Byggðastotounar en gerður var starfs-
lokasamningur við fráfarandi forstjóra
vegna ágreinings milli hans og for-
manns stjómar stofnunarinnar. -HKr.