Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.2003, Síða 26

26
Helgarbictcf JOV LAUGARDAGUR 25. JANÚAR 2003
Er gott að vera
smátt sé feq-
urra öllu öðru.
Sumir seqja að
það sé best að
i/era stór en
aðrir seqja að
stór?
Svo virðistsem
eitthvert sam-
henqisé milli
fræqðar oq
stærðar oq þeir
smáu séu lík-
leqri til þess að
komast til met-
orða. DVskoðar
samhenqið milli
stærðaroq
fræqðar.
Það er auðvelt að skilja það frá sjónarhóli þróunar-
kenningarinnar að það sé mikilvægt að vera stór.
Rannsóknir sýna að konum og körlum finnst líkams-
hæð skipta miklu máli og þó eru karlar sennilega
mun uppteknari af stærð sinni en konur. Konur lað-
ast frekar að hávöxnum mönnum en líklega er lág-
vöxnum mönnum meira í mun að sanna getu sína á
því sviði.
Þaö er alþýðutrú að lágvaxnir karlmenn séu rekn-
ir áfram af minnimáttarkennd og sé óskaplega mikið
í mun að sanna getu sína á öllum sviðum sem nokk-
urs konar uppbót fyrir að vera stuttir. Þaðan er lík-
lega sprottið máltækið að margur sé knár þótt hann
sé smár sem hljómar eins og knáleiki hins smávaxna
komi mælanda nokkuð á óvart.
Á hinn bóginn segir alþýðutrúin að hávaxnir menn
séu haldnir einhverju sem kalla mætti stærrimáttar-
kennd en helstu birtingarform hennar eru yfirlæti og
hroki, væg mannfyrirlitning og leti því þeim stóru
finnst þeir ekki þurfa að sanna með neinum hætti yf-
irburði sína því þeir eru vissir um þá.
Nú er meðalhæð islenskra karla um 180 sentímetr-
ar en kvenna 167 sentímetrar. Án þess að vísindaleg-
ar rannsóknir liggi þar að baki má sennilega slá því
föstu að margir sem eru fastagestir i sviðsljósi frægð-
ar og fjölmiðla séu lægri en í meðalllagi en þeir sem
eru stærri en meðallag séu þar sjaldséðir gestir. Það
styður með einhverjum hætti kenninguna um að
metnaðargimd reki smávaxna menn áfram með harð-
ari hendi en hina hávöxnu. Þegar litið er yfir hóp al-
þingismanna, svo dæmi sé tekið, skal hér fullyrt að
þar séu fleiri undir meðalhæð en yfir. Vitað er að í
hópi karlmanna þar er ísólfur Gylfi Pálmason lægst-
ur en til skamms tíma var Sighvatur Björgvinsson
hávaxnastur þingmanna. Foringjar tveggja stærstu
stjórnmálaflokka á íslandi, Davíð Oddsson og Össur
Skarphéðinsson, eru ekki háir og grannir heldur
þvert á móti.
Margir nafntog-
aðir einstaklingar
í sögunni sem náð
hafa mjög langt
hafa verið sérlega
lágvaxnir og
mætti nefna hér í
einum bunka bæði
Winston
Churchill, Nikíta
Khrústsjov, Napól-
eon og Adolf
Hitler án þess að
gera upp á milli
þeirra en þeir
voru allir lægri en
170 cm sem telst
samkvæmt þessu
vera talsvert undir
meðalhæð karl-
manns.
Nú er það auð-
vitað svo að stærð
er afstætt fyrir-
bæri og sá sem er
meðalmaður á ís-
landi getur verið
risi í samfélagi
smávaxinna ann-
ars staðar á hnett-
inum og öfugt.
Það má deila
lengi um það
hvort sé hentugra
að vera stór eða
lítill og hefur
hvort tveggja án
efa kosti og galla.
Þeir smávöxnu
týnast í mann-
þröng, sjá aldrei
vel á tjaldið í bíó,
standa ekki vel
upp fyrir stýrið í
rúmgóðum bílum og smávaxnir karlmenn eiga oft
erfitt með að fá á sig föt og þurfa sumir að kaupa skó
í kvenstærðum sem er víst alveg sérlega niðurlægj-
andi að þeirra mati.
Á hinn bóginn eiga hávaxnir erfitt með aka litlum
japönskum bílum, fá aldrei á sig föt sem passa vel, lít-
ið úrval af skóm og finna alltaf andúðarbylgju skella
á sér þegar þeir setjast niður í bíó og fólkið fyrir aft-
an þarf að færa sig.
Það er hins vegar nokkurt ójafnræði að það er
sjaldan gert grín að stærð manna nema þá helst með
spurningunni; Hvernig er veðrið þarna uppi? Enginn
hörgull er á dvergabröndurum af ýmsu tagi eins og
um dverginn sem var svo lítill að það var táfýla af
hárinu á honum, hann notaði axlabönd á sokkana
sína og fékk alltaf flís í rassinn þegar hann gekk yfir
þröskuld.
Dvergakast er undarleg íþrótt sem gerir ekki mik-
ið fyrir ímynd smávaxinna en þar ættu þó stórir og
smáir að geta náð saman því stór maður getur vænt-
anlega hent dverg eitthvað lengra en meðalmaðurinn.
Það er einföld eðlisfræði.
DV rannsakaði nokkuð hæð ýmsra frægra einstak-
linga og sérstaklega eru það kvikmyndastjörnur sem
verða fyrir valinu. Áður en við leggjum í upptalningu
á stærð einstakra stórstirna og smástirna er rétt að
rifja upp að endimörk mannlegs vaxtar eru nokkuð
langt frá meðaltalinu. Smæstu fullorðnar manneskjur
sem til eru ná ekki 50 sentímetra hæð en þær stærstu
eru á bilinu 230-260 sentímetrar og stærsti maður
sem vitað er um var 272 sentímetrar.
150-155 sentímetrar
Það er ekki mikiö framboð á frægu fólki sem er 1,50
á hæð en þó er fimleikadrottningin Mary Lou Retton
1,49 og er minnsta konan sem við fundum en almennt
Björk Guðmundsdóttir söngkona.
Björk er 1,63 á hæð og hún er jafnstór og Madonna
Hvað er Björk
stór?
Eini íslendingurinn
sem var að finna á listan-
um yfir hæð fræga fólks-
ins er auðvitað stórstirnið
okkar, Björk Guðmunds-
dóttir söngkona. Björk er
1,63 á hæð og hún er jafn-
stór og Madonna, Janet
Jackson og Alanis Morri-
sette sem allar syngja.
Björk er jafnhá og
leikkonurnar Drew
Jodie Foster. Barrymore, Jodie Foster,
Sarah Jessica Parker og
Rosanne. Hún er jafnstór
og leikarinn Michael J.
Fox og Woody Allen.
í flokknum sem er 1,65
á hæð er að finna leikara
eins og Richard Dreyfuss,
Whoopi Goldberg og Bob
Hoskins ásamt leikstjór-
anum Spike Lee. Þar eru
tónlistarmennirnir Phil
Collins og Aretha Frank-
lin, Rod Stewart og siðast
en ekki síst hin heims-
Rod Stewart. fræga Britney Spears sem
mælist 1,65 á hæð en það
gerir einnig leikkonan
René Zellweger sem lék Bridget Jones svo eftirminni-
lega og þarna eru samankomnar tvær mögnuðustu
fyrirmyndir kvenna á ýmsum aldri.
er miðað við að 150 sé það
minnsta sem hægt er að
mælast án þess að teljast
dvergur.
í þessum flokki eru
Tammy Faye Bakker,
sjónvarpsprédikari í USA,
Charlene Tilton sem lék í
Dallas og Laura Ingalls
Wilder sem lék í Húsinu á
sléttunni sem margir
muna eftir.
Judy Garland og Gloria
Swanson voru báðar róm-
aðar leikkonur en þær
voru óttalegar pislir sem
Natalie Wood. mældust aðeins 1,51 á
hæð. Einum sentímetra
hærri eða 1,52 eru Suzi Quatro rokkari, Mae West
kynbomba og Natalie Wood leikkona.
Þegar við förum upp í 1,55 á hæð rekumst við á Pat-
riciu Arquette leikkonu, Tonyu Harding skauta-
drottningu, Kylie Minogue söngkonu og Christinu
Ricci sem lék í Addams-fjölskyldunni.
155 til 160 sentí-
metrar
Fyrir ofan 1,55 á hæð
rekumst við á Lindu Blair
leikkonu sem lék í
Excorcist um árið en hún
er 1,57 á hæð og er jafn-
stór og söngkonurnar Oli-
via Newton-John, Yoko
Ono, Linda Ronstadt, leik-
konan Sissy Spacek og
Danielle Steel rithöfund-
ur. í þessum stærðar-
flokki er einnig að finna
Sissy Space i. mjnnsta karlmanninn
sem var á listanum en það
er tónlistarmaðurinn Prince sem er 1,57 á hæð.
1,60 á hæð eru til dæmis Gillian Anderson sem lék
í X-files, Kathy Bates leikkona, Mickey Rooney leik-
ari og tónlistarmaðurinn Paul Simon.