Dagblaðið Vísir - DV - 03.04.2003, Page 6

6
FTMMTUDAGUR 3. APRÍL 2003
DV
Fréttir
Forystumenn stjórnmálaflokka taka vel í tillögur ASÍ í velferðarmálum:
Gætu orðið hluti af
næstu kjarasamningum
Forystumenn stjómmálaflokk-
anna sögðu á opnum fundi Alþýðu-
sambands íslands í gær um tiflögur
þess um umbætur í velferðarkerf-
inu, að margt horfði til bóta í tillög-
unum. Geir H. Haarde, varaformað-
ur Sjálfstæðisflokksins, sagðist telja
skynsamlegt aö næsta ríkisstjóm
færi vel yfir tiflögumar og mögulegt
væri að tengja framkvæmd þeirra
næstu kjarasamningum. Grétar Þor-
steinsson, forseti ASÍ, segir það vel
koma tU greina. „Það kann vel að
vera að það gerist. Það er þekkt að
verkalýöshreyfingin er gjaman með
kröfur á hendur stjómvöldum í
tengslum við kjarasamninga. Auð-
vitað notum við öU tækifæri og ekki
síst kjarasamninga," segir Grétar.
Tekið undir allt
Guðjón Amar Kristjánsson, for-
maður Frjálslynda flokksins, sagði á
fundinum að flokkurinn myndi hér
eftir sem hingað tU styðja þau mál
sem væra tU þess faUin að efla vel-
ferðarkerfiö. í stuttu máli tæki
flokkurinn „að langmestu leyti eða
nánast öUu leyti undir stefnumótun
ASÍ“. Guðjón nefndi m.a. sérstak-
lega að hækka þyrfti skattleysis-
mörk þannig að lágmarksbætur og
lágmarkslaun væru skattfrjáls.
Hann útUokaði ekki að einkarekst-
ur gæti átt við í heUbrigðiskerfmu
ef aUir hefðu jafnan aðgang að þjón-
ustunni.
Skuldsett heimili
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, tals-
maöur SamfyUdngarinnar, sagði aö
ASÍ hefði með átaki sínu í fyrra náð
niður verðbólgunni og nú væri sam-
bærUegt átak hafið tU eflingar vel-
ferðarkerfinu. Hún minnti á að
heimUin væru mjög skuldsett og því
væri brýnt að koma í veg fyrir að
vextir hækkuðu; vaxtahækkun gæti
þurrkað út ávinninginn af hugsan-
legum skattalækkunum. Þá sagðist
Ingibjörg sammála því að hægt væri
að nýta fjármagn í heUbrigðisþjón-
ustunni betur og sagðist ekki telja
aðalatriöi hvert rekstrarform þeirr-
ar þjónustu væri heldur hitt, að aU-
ir hefðu jafnan aðgang að henni.
Hún lagði einnig áherslu á mikil-
vægi þess að gera átak í byggingu
leiguíbúða, fjölga hjúkrunarrýmum
og efla menntun.

A fjölmennum fundi
Forystumenn stjórnmálaflokkanna fögnuöu allir sem einn metnaöarfullu
framtaki ASÍ í velferðarmálum. Allir sögöu þær aö meira eöa minna leyti til
bóta - sumir meira, aörir minna. Fjölmenni var á fundinum.
Hætta á stéttaskiptingu
Stemgrímur J. Sigfússon, formað-
ur Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs, sagði að undanfarin tólf
ár hefðu einkennst af niðurskurði,
aukinni gjaldtöku, skólagjöldum og
sjúklingagjöldum, auk þess sem fé-
lagslega húsnæðiskerfið hefði verið
lagt niður og bamabætur að fuUu
tekjutengdar, þótt stjómvöld hefðu
síðan fengið „móral“ og dregið úr.
Lenging fæðingarorlofs væri eina
framfórin á þessum tíma og hættan
væri sú að „aftan að okkur læðist
stéttskipt þjóðfélag". Steingrímur
sagði að áherslur ASÍ væm að lang-
mestu leyti í takti við stefhu
Vinstri-grænna, en sagðist þó ekki
hafa trú á að bæta mætti heilbrigð-
iskerflð án þess að auka fjárframlög
tU þess.
Hækka umönnunargreiðslur
HaUdór Ásgrímsson, formaður
Framsóknarflokksins, lagði áherslu
á að velferð hefði aukist á íslandi
undanfarin ár; stoðir samfélagsins
hefðu styrkst og kaupmáttur aukist.
HaUdór sagðist taka undir stefnu-
mörkun ASÍ í heUbrigðismálum.
Hann minnti á samkomulag ríkis-
stjómarinnar við samtök eldri borg-
ara og öryrkja um aukin réttindi.
HaUdór sagðist telja sjáifsagt að
hækka umönnunarbætur, þ.e. rétt
foreldra tU launa meðan þeir sinna
veikum bömum. Þá sagði hann að
ganga þyrfti lengra í að hækka
dreifbýlisstyrk tU námsfólks. MikU-
vægast af öUu sagði hann þó að efla
stoðir atvinnulífsins og koma
þannig í veg fyrir atvinnuleysi.
Margt til bóta
Geir H. Haarde sagðist telja mjög
brýnt að taka á réttindmn fólks
vegna umönnunar veikra barna,
sem ASÍ legði áherslu á. Hann fagn-
aði áherslu ASÍ á að í heflbrigðis-
kerflnu mætti nýta fjármagnið bet-
ur. Þá sagði hann koma tU greina að
enginn þyrfti aö greiða fyrir lyf yfir
tflteknu hámarki á ári og lýsti sér-
stakri ánægju með að ASÍ opnaði á
margvísleg rekstrarform í heUbrigð-
isþjónustu. Sagði hann að margir
mættu læra af því.
Geir sagði rangt að gefa það í
skyn að velferðarkerfið ætti sér
óvini á hinum pólitíska vettvangi
enda væri ekki ágreiningur um
mikflvægi þess. TU að efla velferð
teldi hann mikilvægast að auka
kaupmátt og í þeim efhum hefði
náðst meiri árangur undanfarin ár
en nokkru sinni fyrr.
Sáttur
„Ég var tUtölulega ánægður með
viðbrögðin. í öllum aðalatriðum
tóku fuUtrúar stjórnmálaflokkanna
aUir undir okkar tillögur meö mis-
munandi áherslum. Ég er sannar-
lega ánægður með það,“ sagði Grét-
ar Þorsteinsson að loknum framsög-
mn á fundinum. Hann sagði að und-
irtektimar hefðu jafnvel verið betri
en hann hefði átt von á. „Án þess að
ég vUji gefa einstökum fúUtrúum
flokkanna einkunnir hér þá var það
í sumum tilvikum svo, já.“ -ÓTG
Íraksstríöiö hefur sín áhrif á ferðaþjónustuna:
Hægin á bókunum
Seölabankastjóri:
Hagstjórnarvandi
meiri en taiið var
Seðlabankastjóri, Birgir ísleifur
Gunnarsson, sagði á aðalfundi
Samtaka ferðaþjónustrmnar að
hagstjórnarvandi væri meiri en
áður hafi verið talið, bæði við
stjórn peningamála og ríkisfjár-
mála, og meiri þensla á árinu en
fyrri spár hefðu gert ráð fyrir.
Ríks aðhalds væri því þörf.
Seðlabankastjóri benti á að
bæði riki og sveitarfélög hefðu
ákveðið að flýta framkvæmdum
um 10 milljarða króna, Norðurál
yrði stækkað í tveimur áföngum,
og í nýrri útgjaldaaukningu
Landsvirkjunar sé gert ráð fyrir
5 milljörðum króna árið 2003 og
hálfum milljarði 2004. Meiri
þungi yrði við framkvæmdir við
Kárahnjúkavirkjun á þessu ári
en áður hefði verið gert ráð fyrir.
Samanlagt sé um að ræða 13
milljarða króna framkvæmdir á
þessu ári og 19 milljarða króna
framkvæmdir árið 2004. -GG
Á aðalfundi Samtaka ferðaþjón-
ustunnar, sem hófst í gær, kom
fram í ræðu fráfarandi formanns,
Steins Loga Björnssonar, að styrk-
ing íslensku krónunnar og stríðið
í írak hefði sett strik í reikning
ferðaþjónustunnar. Verulega hefði
hægt á bókunum af þeim sökum.
„Fyrir aðeins 3-4 vikum myndi
ég hafa sagt að útlitið væri al-
mennt mjög gott hvað varðar eftir-
spurn. Bókunarstaða almennt góð
fyrir vorið og sumarið og staða ís-
lands á mörkuðum almennt góð.
Þó verður að segja að styrking ís-
lensku krónunnar á síðustu mán-
uðum hefur þegar sett strik í
reikninginn, a.m.k. hvað varðar
afkomu m.v. þau verð sem menn
voru búnir að fastsetja í erlendum
myntum. Nú hefur annað óveðurs-
ský hrannast upp og það er ófrið-
urinn í írak. Nú þegar er ljóst að
mjög hefur hægt á bókunum frá
því stríðið hófst og einkum eftir
að fréttir fóru að berast af því aö
það gengi ef til vill ekki eins hratt
yfir og menn höfðu vonast til.“
Steinn Logi sagöi að ljóst virtist
að ferðamannastraumur í vor, það
er apríl og maí, mundi líða fyrir
þetta. Ef stríðið dregst fram í maí
megi búast við að áhrifanna fari
einnig að gæta verulega í sumar
líka.
Þegar litið er til síðasta árs
fjölgaði gistinóttum um 6,4% sem
menn telja góðan varnarsigur. Á
sama tíma var aukningin í Evr-
ópu aðeins 2,4%. Gengismálin
hafa mikil áhrif á ferðaþjónstuna
hérlendis og telur Steinn Logi
gengissveiflur vera óþolandi. Sem
dæmi hækkaði gengisvísitala um
36% frá janúar 2000 til nóvember
2001. Síðan lækkað hún um 20%.
Þá nefnir hann að íslensk fyrir-
tæki greiði um 15-20 milljörðum
meira í vexti en fyrirtæki OECD.
Þetta bitni hart á litlum fyrirtækj-
um eins og í ferðaþjónustu. ís-
lenskt bankakerfi sé dýrt, en hann
spyr; hvernig komast bankar í þá
aðstöðu að vera svo óhagkvæmir
en samt svo arðbærir?
Á árunum 1990-2000 var hag-
vöxtur hérlendis að meðaltali
2,6%, en ferðaþjónusta óx um
5,2%.
Útflutningstekjur jukust að
meðaltali um 3,3% en tekjur í
ferðaþjónustu um 7,3%. Þá velti
ferðaþjónustan um 100 milljörðum
króna í atvinnugrein með 15 þús-
und starfsmönnum. -HKr.
Hátíö í Hjaltadal:
Hólar opðnip háskóli
„Þetta er risastórt skref, en þó
að mörgu leyti fyrst og fremst
staðfesting á þeirri þróun sem
hér hefur orðið í skólastarfinu.
Hluti þess hefur verið metinn á
háskólastigi og rannsóknarstarf
okkar hefur einnig verið í sam-
vinnu við háskóla," segir Skúli
Skúlason, rektor Bændaskólans á
Hólum í Hjaltadal, í samtali við
DV.
Háskólahátíð var haldin nyrðra
í gær þegar Guðni Ágústsson
landbúnaðarráðherra undirritaði
reglugerð sem gerir Hólaskóla
meðal annars kleift að starfa sem
háskólastofnun. Fram til þessa
hefur á Hólum verið starfræktur
almennur bændaskóli, í seinni tíð
með hestamennsku, fiskeldi og
ferðaþjónustu sem áherslugreinar
í skólastarfinu.
Skúli Skúlason segir að eftir
svo sem tvö ár verði farið aö út-
skrifa nemendur með BS- og BA-
gráður. Undirbúningur að því sé
raunar þegar hafinn, en Hóla-
menn hafi hins vegar einsett sér
að flana ekki að neinu og vanda
vel til verksins. -sbs
Samruni BÍ og Kaupþings:
Áhugi á að klára
málið fyrip páska
Formlegar viðræður um sam-
einingu Búnaðarbanka og Kaup-
þings hófust í gær. Hreiðar Már
Sigurðsson, forstjóri Kaupþings,
sagði í samtali við DV að vart
væri að vænta frétta af gangi við-
ræðna fyrr en eftir helgi. Sagði
hann að menn ætluðu sér
skamman tíma í þessar viðræður.
„Það er áhugi fyrir því að klára
þetta og fá svör fyrir páska.“
Margvíslegar vangaveltur hafa
verið upp í fjármálaheiminum í
ljósi þess hversu skamman tíma
það tók forsvarsmenn Búnaðar-
banka og Kaupþings að koma af
stað samrunaviðræðum. Kenning-
ar hafa m.a. verið uppi um að
fyrirfram hafi verið búið að
semja um sameiningu Kaupþings
og Búnaðarbankans áður en til
kaupa S-hópsins kom á bankan-
um.
S-hópurinn sem keypti tæplega
helmingshlut ríkisins í Búnaöar-
bankanum er þegar talinn hafa
hagnast um tæplega 2 milljarða
króna miðað við markaðsgengi
Búnaðarbankans. -HKr.
Ert þú í hringnum?
DV heldur áfram aö gleðja lesendur
sína meö margvíslegum vinningum.
Stúlkan sem hér lendir innan
hringsins var á kappleik Keflavíkur
og KR \ gærkvöld og hreppir vænan
vinning, 14 tomma sjónvarp frá
Sjónvarpsmiöstööinni og þriggja
mánaöa áskrift aö DV. Hægt er aö
leita vinninganna í DV-húsinu,
Skaftahlíö 24,105 Reykjavík.