Dagblaðið - 11.04.1979, Blaðsíða 11

fræðingarnir, embættismennirnir sjá
um þá hlið.
Óþarfi ætti að vera að nefna dæmi
um þetta, svo opinber sem þessi stað-
reynd er öllum landsmönnum. í nú-
verandi svokallaðri ríkisstjórn má þó
benda á embætti landbúnaðar-,
dóms- og kirkjumálaráðherra, sem
stjórnað er af rafmagnsverkfræðingi!
— en iðnaðar- og orkumálaembættið
skipað lífeðlisfræðingi. — Ráð-
herraembætti þessi væru án efa betur
Kjallarinn
Kjallarinn
^ „Varla er stofnað svo félag aö ekki þyki
brýn nauðsyn til þess aö „koma sér upp”
stjórnmálamanni, þó helzt þingmanni...”
Leó E. Löve
ræður yfir miklum herstyrk, þótt
dátarnir í Keflavík yrðu léttvægir
fundnir. Þessir hugsanlegu árásarað-
ilar á íslenska hagsmuni myndu því
hugsa sig um tvisvar, áður en þeir
ásældust hagsmuni okkar.
í slíku tilfelli væri NATO
þröskuld ur.
Þeir hagsmunir, sem við eigum, og
eru óneitanlega þess eðlis að til gæti
komið ásælni annarra þjóða, eru
fiskimiðin. Hungraður heimur þarf
mat. Hungraðir menn verða grimmir
þegar til fæðuöflunar kemur — og
þá kann að fara svo að matarkist-
umar við ísland yrðu tæmdar.
Ennþá höfum við því kannski
svolítið gagn af NATO vegna
þorskins — að minnsta kosti þar til
Bretinnsvelturáný. . .
Leó E. Löve
lögfræðingur
Inga Huld
Hákonardóttir
Stjómmálamaður
á hverja „stétt”
ófyrirsjáanleg áhrif á sænsku
kosningar. Og þjóðaratkvæða-
greiðsla verður æ sennilegri.
Tveir sósíaldemókratískir ritstjór-
ar hafa i blööum sínum krafizt þess
að kjarnorkuvinnsla í landinu verði
tafarlaust stöðvuð. Kvennasamtök
flokksins, sem er sá stærsti i Svíþjóö,
hafa farið i göngur til aö styðja sömu
kröfu. Þvi hefur ekki verið sinnt.
í öllum þeim kjarnorkuverum
sem starfandi eru hafa verið gerðar
nákvæmar áætlanir um hvað gjöra
skuli ef ógæfan skellur á og geislavirk
efni leka út í andrúmsloftið. Þá er
gert ráð fyrir að flytja burt allt fólk
sem býr á 2ja til 5 kÚómetra svæði í
nágrenninu, fyrst það sem er í vind-
áttinni.
Þetta gerist efdr vissum reglum
og innan 18 klukkustunda á ekkert
kvikt að vera í 5 kílómetra nálægð
við slysstaðinn.
Geislaskynjarar gefa frá sér merki
strax og geislavirkni er orðin 10 rads.
Þá verður að forða bömum og
ófrískum konum. Veikbyggðu fólki
verða gefnar joðtöflur.
Sérfræðingar telja að 1 —10 rads
valdi eitrun og 10-30 rads séu mjög
hættuleg bömum í móðurkviði en
annars megi afbera allt að 200 rads.
En þeir sem virðast í mestum
háska þessa stundina af völdum
geislavirkni 1 Svíþjóð eru engir aðrir
en stjórnmálamennirnir.
(Úr Politiken).
Útvarpsstöðin eða „Kaninn” er einn
eftir af því sem laðar landsmenn að
hernaðarbröltinu, og kannski fýkur
líka 1 það skjól, þegar leyfður verður
frjáls útvarpsrekstur.
í allri sanngirni er þó að líkindum
einn NATO kostur ótalinn.
Sá kostur er, að hugsanlegir
árásaraðilar á islenska hagsmuni vita,
að við erum 1 hernaðarbandalagi sem
gaupnir sér, meðan viðskiptaráðherr-
ann, yfirmaður þeirra, læsi þeim pist-
ilinn um hvernig þeir ættu að haga
sér í viðskiptum undir vinstri stjórn
— ef þeir ekki vildu hafa verra af!
En er það ekki eðli málsins sam-
kvæmt að þegar einræðisöfl hafa for-
ystu 1 ríkisstjórn, sem fylgir lýðræðis-
skipulagi á pappírnum, þá eru stöður
ekki veittar, samkvæmt raunhæfni,
heldur er þeim útbýtt, ranghendis.
Hver hefði trúað
því?
Það er ávallt ills viti, þegar komm-
únistar fá færi á að slá töfrasprota
sínum á koll forystumanna bænda-
flokka. Mönnum gleymist seint saga
Austur-Evrópuþjóðanna í því efni.
Undir núverandi vinstri stjórn (þvi
auðvitað er svokölluð stjórn ekkert
annað, þótt heita eigi, að hún sé
undir forsæti eins lýðræðisflokk-
anna) hefur flest, ef ekki allt snúizt á
ógæfuhliðina, frá því hún tók við.
Erlend lán eru tekin svo milljörð-
um skiptir, til þess að „greiða niður”
innlendar NIÐURGREIÐSLUR —
og hver prakkarastrikin á fætur
öðrum eru framin á hinum „vinn-
andi stéttum” — af stjóm hinna
„vinnandi stétta”! Hver hefði trúað
því, að slíkt yrði eitt aðal-viðfangs-
efni þeirrar ríkisstjórnar, sem situr
fyrir tilstuðlan forystumanna þessara
stétta?
Aldrei fyrr 1 sögu þessarar þjóðar
hefur ríkisstjórn haft eins litla tiltrú
landsmanna sem þessi. En samt situr
hún áfram og sýnir á sér litið brott-
fararsnið og heldur uppi fagurgala
um hina nýju kjaraskerðingarstefnu
sína á þeim forsendum, að almenn-
ingur sé nógu sljór til þess að gleypa
við slíkum málflutningi. — Og fram
til þessa hefur almenningur verið
sljór.
Og einmitt vepna þcss, að almenn-
ingur hefur verið sljór á afleiðingar
þess, að vinsiii sljórn ráði hér
ríkjum, þá er nú svo komið, að hér á
landi ríkir svo mikið ófrelsi og ríkis-
afskipti, að annað eins ástand er
óþekkt, utan Austur-Evrópuríkj-
anna.
Gjaldeyrisskráningu er haldið uppi
í tvennu lagi, ein skráningin vegna
vörukaupa — hin fyrir mannfólkið
sjálft, auðvitað miklu hærri, til þess
gerð að hefta ferðafrelsi fólks úr
landi. Varla þarf að minnast á þá
afarkosti, sem fólk verður að sæta, ef
það hyggst flytja búferlum héðan, en
í þeim tilfellum er fólki skammtað af
eignum sínum, með gjaldeyrisyfir-
færslum, sem hið opinbcra ákveður
hverju sinni.
Sú barátta, sem nú mun brátt
verða háð við þá stjórnmálaflokka,
sem styðja vilja að einangrun lands-
manna í eitt skipti fyrir öll, getur
orðið sú síðasta, ef þeim öflum, sem
hvað harðast sækja að lýðræðinu,
tekst aðnáyfirhöndinni.
Ef svo fer hins vegar, að þessum
öflum tekst ætlunarverk sitt með að-
stoð nytsamra sakleysingja í hópi
Framsóknarflokksins og Alþýðu-
flokksins, sem enn drattast með
kommúnistum og beygja sig fyrir
yfirgangi þeirra, þá hafa landsmenn
verið hnepptir í þá fjötra, sem þeim
mun aldrei takast að brjóta af sér. í
því sambandi mun enginn utanað-
komandi stuðningur gagna, hvorki
aðild okkar að vestrænu varnar-
bandalagi eða skyldleiki okkar við
aðrar Norðurlandaþjóðir.
Slík yfirtaka, með samþykki lands-
manna, þótt þegjandi sé, er almennt
álitin stjórnmálalegs eðlis, og er það,
en ekki hemaðarlegs eðlis, meðan
vopnum er ekki beitt til valdatökunn-
ar. — Hver hefði trúað því, að þessi
yrði stærsta hættan í þjóðlífi
íslendinga í lok 7. áratugs 20. aldar-
innar?
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 11. APRÍL 1979.
,,Hann lofaði að taka þetta upp í
þinginu fyrir okkur,” mátti heyra
forystumann eins hagsmunafélagsins
hér í borg segja við umbjóðendur
sína, sem höfðu hnappað sig þétt
saman kringum formann sinn á
félagsfundi til þess að heyra, hversu
vel honum hefði orðið ágengt í síð-
ustu atlögunni að þingmanni
„þeirra”.
Varla er stofnað svo félag, að ekki
sé nú talað um „stéttarfélag”,
„þrýstihópur” eða hagsmunafélag,
að ekki þyki brýna nauðsyn bera til
þess að „koma sér upp” stjórnmála-
manni, þó helzt þingmanni — eða
a.m.k. eiga greiðan aðgang að hon-
um, til þess að kynna „aðstöðuleysi”
félagsmanna eða „lélega fyrir-
greiðslu” lánastofnana, svo eitthvað
sé nefnt um almennan tilgang margra
félagasamtaka og þrýstihópa.
Flestir — nema
atvinnurekendur
Oftar en ekki er t.d. einn þing-
maður fulltrúi fyrir ‘'ieiri en eitt félag
eða þrýstihóp, ef Usan leyfir (því
það getur tekið á taugarnar að þurfa
að skipta snögglega um gervi hinna
ýmsu félagasamtaka) og hefur því til
umráða mismunandi gerðir af
„stresstöskum” („briefcase”), til
þess að málefni hvers félags séu vand-
lega aðskilin. — Auðvitað verða
félögin, hvert um sig, að leggja til
töskurnar. — Það gæti þó fyrr en
varir orðið tilefni að miklu deilumáli,
hver eigi raunverulega að bera kostn-
aðinn af töskukaupunum — ef að
líkum lætur — og ekkert ómerkilegra
en hvert annað mál, sem mörg þess-
ara félaga hafa á stefnuskrásinni.
En svo að sleppt sé öllum hálfkær-
ingi er allrar athygli vert að reifa litil-
lega, hvernig Alþingi tslendinga
hefur smám saman breytzt frá því að
vera löggjafarþing þjóðarinnar, 1 það
að vera vettvangur hinna ýmsu ólíku
stéttarfélaga og hagsmunahópa.
Segja má, að styrkur þeirra stéttar-
félaga og hagsmunahópa, sem hæst
hrópa um „aðstöðuleysi” og launa-
kröfur og hafa uppi hótanir og stund-
um forgöngu um stöðvun atvinnulífs
1 landinu, felist aðallega 1 því að hafa
á að skipa stjórnmálamönnum — og
þingmönnum — sem telja sig eiga
það erindi eitt á þann vettvang, að
vera fulltrúar fyrir einstaka þrýsti-
hópa, en ekki að gæta hagsmuna
þjóðarheildarinnar.
Auðvitað eru ekki allar þjóðfélags-
stéttirnar svo „heppnar” að eiga sinn
eigin fulltrúa á Alþingi, en flestar
eiga þó á einhvern hátt aðild eða að-
gang að einhverjum þeim þingmanni,
sem getur, a.m.k. ef hann vill, breytt
sér 1 einhvers konar „Barbasnjall”,
sem er til „alls vís” i þeim skilningi
að standa með — eða móti — ef til
„nokkurs er að vinna” — atkvæði
eða aukagetu.
Og þótt flestar stéttir eigi nú að-
gangaðeinhverjum „Barbavís”, sem
er tilbúinn að „breyta sér”, eðli
málsins samkvæmt, er ein stétt, sem
algerlega virðist umkomulaus á Al-
þingi íslendinga. Það eru atvinnurek-
endur.
Enginn alþingismaður hefur treyst
sér ul þess að taka málstað þeirrar
stéttar, sem þó heldur uppi, af bjart-
sýni einni saman, tilraunum til at-
vinnureksturs og atvinnusköpunar,
sem jafnharðan er reynt að koma á
kné af ýmsum hagsmuna- og þrýsti-
hópum og „barbavísum” þeirra á Al-
þingi — því á Alþingi má finna full-
trúa flestra — nema vinnuveitenda.
Á rangri hillu
Þegar betur er að gáð má furðu
sæta að flestir þeirra alþingismanna,
sem á Alþingi sitja telja sig fulltrúa
einhvers ákveðins þjóðfélagshóps og
finnst sem þeir séu bæði kallaðir og
útvaldir til þess að gæta hagsmuna
síns hóps. •
Hagsmunir þjóðarheildarinnar
fara fyrir ofan garð og neðan hjá
þessum stjómmálamönnum. Þeir eru
ekki margir á Alþingi fslendinga, sem
telja má í þeim hópi, sem eru sannir
stjómmálamenn og láta „hagsmuna-
hóps-aðferðina” lönd og leið, en
halda hverju máli utan við ríg og
deilur milli þjóðfélagshópa. — Þó
era þeir til, og þeir hinir sömu skera
sig líka úr hvað framkomu og mál-
flutningsnertir.
Út yfir allan þjófabálk tekur og sú
staðreynd sem orðin er að eins konar
hefð hér á landi, að við skipan ráð-
herra 1 embætti er eins og hyllzt sé til
þess að þeir sem þau embætti skipa
hafi alls enga þekkingu á þeim mál-
um, sem þeir eiga að annast. Sér-
sett með lífeðlisfræðinginn sem land-
búnaðarráðherra og rafmagnsverk-
fræðinginn sem orku- og iðnaðarráð-
herra.
Sjávarútvegsráðherraembættið er
svo skipað öðram verkfræðingi — og
félags- og tryggingaráðherra er sér-
fræðingur í símamálum! — Við-
skipta- og bankamálaráðherraemb-
ættið er skipað manni sem árum
saman hefur barizt hvað ákafast gegn
frelsi í peninga- og viðskiptamálum í
landinu.
Og hver hefði trúað því fyrir
nokkrum árum að á aðalfundi Kaup-
mannasamtaka íslands árið 1979
sætu íslenzkir kaupmenn og horfðu í
Geir R. Andersen