Dagblaðið - 10.06.1980, Blaðsíða 9

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 10. JÚNÍ 1980.
9
ÆSISPENNANDI
ÚRSLITASKÁKIR
—á helgarskákmótinu íKeflavík
Fyrir síðustu umferð á glæsilegu
helgarmóti Tímaritsins Skákar í
Keflavík var Guðmundur Sigurjóns-
son einn í efsta sæti með 4 1/2 v. af 5
mögulegum. Fast á hæla hans fylgdu
Friðrik Ólafsson, Helgi Ólafsson,
Margeir Pétursson, Jóhann Hjartar-
son og Sævar Bjarnason, allir með 4
v. Allt útlit var því fyrir kynngimagn-
aða úrslitaumferð og miklar baráttu-
ská kir.
Þeir sem áttust við voru:
Guðmundur — Friðrik, Helgi —
Jóhann, og Margeir — Sævar. í
upphafi beindist athygli áhorfenda
aðallega að skák Helga og Jóhanns,
en síðan stal stórmeistaraskákin
algjörlega senunni. Friðrik tefldi
djarft að vanda og lagði allt i
sölurnar til að ná vinningi. í 23. leik
töfraði hann fram skemmtilega
mannsfórn og í kjölfarið fylgdu
miklar sviptingar, sem héldu áhorf-
endum hugföngnum.
Hvítt: Guðmundur Sigurjónsson.
Svart: Friðrik Ólafsson.
Kóngsindversk vörn.
1. Rf3 Rf6 2. g3 g6 3. Bg2 Bg7 4.
0—0 0—0 5. c4 (16 6. d4 Rbd7 7. Dc2
c6 8. e4 c5 9. Hdl Dc7 10. Rc3 He8
11. Hbl a5 12. b3 exd4 13. Rxd4 Rc5
14. f3 Rfd7 15. Rce2 Re5 16. a3 H51?
17. b4 axb4 18. Axb4 Rcd7 19. f4
Hvítur lætur til skarar skríða, þvi
annars kæmi 19. — Rb6 með
þrýstingi á c-peðið.
19. — Rg4 20. h3 Rgf6 21. Rc3 Rb6
22. Db3
Á d3 hefur drottningin vakandi
auga með kóngsvængnum, en gefur
kost á 22. — Ra4.
22,—h4 23. g4.
' JÓN L. ÁRNAS0N Kf - -v -
SKRIFAR UM SKÁK Bs i o Mm

Einkennandi Friðriks-fórn. Hvort
hún stenzt fullkomlega skal ósagt
látið, en hitt er vist að hvítur þarf að
tefla vörnina mjög nákvæmt.
24. hxg4 Bxg4 25. Be3!
Afræður að láta skiptamun af
hendi til að blíðka goðin. Eftir 25.
Hd3 er 25. —h3! 26. Bhl Dh4 mjög
sterkt.
25. —h3! 26. Bhl Dh4.
Hugsanlega var 26. — h2 +
nákvæmara. Framhaldið gæti orðið
27. Kg2 Dh4 28. Rf3 Dh3 + 29. Kf2
með tvísýnni stöðu.
27. Kh2! Bxdl 28. Hxdl Rd7 29. Rf3
De7 30. Rg5 Re5!
Skemmtilegur leikur. Ef 31. fxe5
Dxe5 + og riddarinn á c3 fellur.
31. Hgl Dd7! 32. Ddl.
Ekki 32. fxe5 Bxe5+ 33. Hg3
Dg! og vinnur. Til greina kom 32.
f5, en eftir 32. —gxf5! hefur hvítur
engin tök á að notfæra sér hina opnu
g-linu. 32. c5 er einfaldlega svarað
með 32. —d5!
32. — Ha3
Allir menn svarts taka þátt i
sókninni.
33. Bd4 Rg4+ 34. Hxg4 Bxd4 35.
Dxd4?
Leiðir til taps. Betri möguleiki var
35. Rbl Ha2 + 36. Kxh3, þótt
•svartur hafi enn frumkvæðið eftir 36.
—c5.
35. — Dxg4 36. Rxh3 Hb3! 37. Dd2
Ha8
Kóngshrókurinn ryðst inn fyrir
víglínuna með úrslitaafleiðingum.
38. Bg2 Dh4 39. Re2 Haa3 40. Regl
Dg3+ 41. Khl Hbl 42. Dxd6 Dh4
43. Kh2 Hb2 44. Khl Haa2 45.
Db8+ Kg7 46. De5 + Df6 47. Dxf6 +
Kxf6
Biskupinn á g2 er nú dauðans
matur vegna mátsins á h2. Hvítur
gafst upp skömmu síðar því enda-
taflið með tveimur riddurum gegn
tveimur hrókum er auðvitað
vonlaust. Stórkostleg baráttuskák.
BOLVIKINGURINN UNGI
LAGDIALDURSFORSET ANN
stutt spjall við Halldór Einarsson, 14 ára skákmann frá Bolungarvík
,,Ég er sæmilega ánægður með
árangurinn,” sagði Halldór Einars-
son, Bolvíkingurinn ungi, sem náði
beztum árangri, 14 ára og yngri á
Helgarskákmótinu í Keflavík og bar
sigurorð af þekktum skákmönnum
eins og Benóný Benónýssyni og Kára
Sólmundarsyni. ,,Ég hef ekki mikla
reynslu af svona sterkum mótum en
kennslan og æfingin í Skákskólanum
á Kirkjubæjarklaustri undir leiðsögn
Jóns Hjartarsonar komu mér til góða
í skákunum.”
Halldór segist hafa lært
mannganginn átta ára gamall og nú
lesi hann mikið um skák. Lasker-
afbrigðið af Sikileyjarvörn er
uppáhaldsafbrigðið hans, en Lasker
dýrkar Halldór þó ekki sem sérstakan
meistara í listinni.
Halldór varð Vestfjarðameistari
Hallór Einarson við skákborðið:
uppáhaldsstaðan er Lasker-afbrigðið
af Sikileyjarvörn. -DB-mynd: emm.,
unglinga 1978 og hafnaði í þriðja
sæti á meistaramóti Vestfjarða 1979.
„Áhuginn fyrir skák á Bolungar-
vík er mismunandi mikill — gengur
svona í bylgjum, — en við erum tveir
þaðan á þessu móti ég og Júlíus Sig-
urgeirsson, sem náði tveimur
vinningum. Okkur var boðið hingað
ásamt bræðrunum Úlfhéðni og Ingi-
mundi Sigurmundssonum frá
Selfossi og Erlingi Arnarsyni frá
Keflavik, en við vorum allir á Skák-
skólanum í vor,” sagði Halldór í
samtali við DB að mótinu loknu.
Ekki var hann alveg viss um hvort
hann tæki þátt í fleiri helgarmótum.
Hann á sér nefnilega fleiri áhugamál
en skákina. Knattspyrnan togar i
hann. „Þú mátt skrifa upp skákina
við Kára, ef þú vilt,” sagði hann,
„við strákarnir ætlum að skreppa inn
til Njarðvíkur og sparka svolítið
bolta.”
Þar með var hann þotinn út í
sólskinið.
Boðskapur Tjechovs tíl nútímamanns
KOM-leikhúsið sýnir Þrjár systur á Listahátíð
Á þeirri Listahátíð, sem nú stendur
yfir, eru færri atriði frá hinum Norð-
urlöndunum en oft áður. Þó gefst
okkur færi á að sjá og kynnast list
eins athyglisverðasta sjálf-
stæða leikhóps á Norðurlöndunum
og þó viðar væri leitað, en það er
KOM-leikhúsið og sýning þess á
Þremur systrum eftir Anton Tjechov.
Anton Tjechov er íslenskum leikhús-
gestum að góðu kunnur og er óþarft
að fara mörgum orðum um hann, en
hins vegar er ekki að efa að mörgum
leikur forvitni á að kynnast KOM-
leikhúsinu lítilsháttar sem hefur getið
sér orðs fyrir snjallar leiksýningar allt
frá stofnun.
KOM-leikhúsið var stofnað síðla
sumars 1969, að frumkvæði stjórnar
SvenskaTeatern í Helsingfors, sem
fól Kaiseu Korhonen leikstjóra að
mynda hóp sem gæti sett upp
sýningar á Litla sviði leikhússins.
Auk venjulegra leiksýninga var
hópurinn með konserta, umræður og
gestaleiki ofe síðast en ekki síst, ýmiss
konar kvöldvökur, þar sem
ákveðnum málum, sem ofarlega voru
á baugi, voru gerð skil i tali, tónum
og söng. Starfsemi KOM-hópsins
vakti eðlilega mikla athygli, og
sýningar hans voru vel sóttar og urðu
uppspretta umræðna og skoðana-
skipta. Hins vegar þótti stjórn
Svenska Teatern ekki mikið til þessa
koma, og tilkynnti hópnum eftir
tveggja ára starf, að af efnahags-
legum ástæðum væri ekki unnt að
halda starfseminni gangandi lengur.
Ljóst var þó, að efnahagsrökin voru
einungis til þess ætluð að slá ryki i
augu fólks; hin raunverulega ástæða
var bersýnilega sú að þagga átti niður
í leikhóp, sem tók til meðferðar mál
er skiptu sérhvern samfélagsþegn
máli.
KOM-hópurinn dó ekki út, en
lagðist i vetrarhiði. i febrúar 1971
kom hann aftur fram á sjónarsviðið,
og að þessu sinni sem sjálfstæður
leikhópur, óháður vilja og
duttlungum stofnanaleikhússins.
Fyrsta sýning hópsins, Konungur
Finnlands, eftir Lari Sipari, sem er
Úr einu atriði leiksins. Glöggt má sjá sérkenni búninganna, en þeir hafa vakið mikla athygli og þótt undirstrika vel sérstxða
túlkun KOM-leikhússins á verki Tjechovs.
eitt af betri leikskáldum yngri kyn-
slóðarinnar i Finnlandi, féll i góðan
jarðveg hjá áhorfendum og síðan
hefur starfsemi KOM-leikhússins
verið blákaldur raunveruleiki.
KOM Icikhúsið hafði lifað af þá
tilraun sem gerð hafði verið til að
koma þvi fyrir kattarnef, og stóð
frammi fyrir þeirri staðreynd að
þurfa að starfa áfram upp á eigin
spýtur hjálparlaust. Og eins og hefur
sýnt sig, hér á landi sem og annars
staðar, er niargt auðveldara.
Hópurinn miðaði starf sitt í enn
ríkari mæli en áður við hugðarefni
verkalýðsstéttarinnar og málefni
hennar, og skapaði það hópnum sér-
stöðu i finnsku leikhúslífi. Þessi
stefna KOM-leikhússins vann hylli
áhorfenda úr verkalýðsstétt og
stuðningur áhorfenda hefur fleytt
leikhúsinu þannig áfram, að það er
nú meðal fremstu leikhúsa af sínu
tagi.
Lýðræðislegir starfshættir KOM-
leikhússins hafa einnig verið stoð
þess og styrkur, og ákvarðanatekt í
öllum stórvægilegum málum á sér
sta' á allsherjarfundum, sem haldnir
eru a.m.k. einu sinni i mánuði. Dag-
lega amst.-'ð annast vinnuhópar, og
svo auðvitaó leikhússtjóri og fram-
kvæmdastjórar, sem eru þrir talsins
og skipta með sér verkum.
Verkefnaval KOM-leikhússins hef-
ur markast fyrst og fremst af því, sem
leikhúsið hefur talið eiga heima í
þjóðfélagsumræðunni hverju sinni,
og iðulega hafa verkefnin verið samin
sérstaklega fyrir leikhúsið. Einnig
hafa ákveðnir þættir Finnlands-
sögunnar verið teknir fyrir í
uppsetningum hóspins, og KOM-
leikhúsið byggir verkefnaval sitt nú
mikið á ástandinu í finnsku þjóðlífi
um þessar mundir: atvinnuleysinu og
rótleysinu meðal vinnandi fólks, sem
á þess ekki kost að samsama sig
vinnu sinni eða umhverfi. í þessu
skyni hefur KOM-leikhúsið m.a.
tekið mörg hinna sígildu verka og
unnið úr þeim á öðruvísi hátt en
viðtekinn hefur verið hjá öðrum
leikhúsum, og þannig hafa niörg
verka gömlu meistaranna öðlast nýtt
líf i meðförum KOM — þeirra á
meðal er einmitt sýning þeirra hér á
Þremur systrum.
Auk þessa hefur KOM-leikhúsið
verið mjög reglulega á ferðinni með
nokkurs konar kvöldvökur, þar sem
dægurmálum hafa verið gerð skil í
tali, söng og tónum — en slikri dag-
skrá gefst okkur kostur á að kynnast í
Lindarbæ næstkomandi miðviku-
dagskvöld. Þar verður KOM-leikhús-
ið með söngdagskrána „Koner-Dem-
onstrasjon”, þar sem fjallað er um
málefni kvenna og kvenfrelsisbarátt-
una.
Eins og gefur að skilja, hefur
KOM-leikhúsið hlotið mikið lof al-
mennings og gagnrýnenda fyrir frum-
lega túlkun sína á Þrem systrum eftir
Anton Tjechov. Leikstjórinn, Kaisa
Korhonen, hefur reynt að brjóta
niður gamlar Tjechov-klisjur, sem
gengið hafa aftur eins og draugar í
flestum þeim Tjechov-uppfærslum,
sem líta má víðsvegar um heim, og að
því er hermt er, hefur henni tekist
snilldarlega vel, fyrst og fremst með
því að bægja markvisst frá raunsæi í
leikmynd sem leikstíl — og þannig
nálgast kjarna verksins á áhrifaríkari
hátt en áður hefur verið gert. En
KOM-leikhúsið vill með sýningu
sinni skoða þetta leikrit Tjechovs sem
„neyðarkall til handa mannverum í
andlegri þröng finnsku nútímakrepp-
unnar” — og það er aldrei að vita,
nema það eigi heima hér á landi
einnig. Hver veit?
J