Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1957, Page 58

58
minna, ef stóra túnið er illa framræst, hroðvirknislega rækt-
að og svelt. Að þessu held ég beri að gefa meiri gaum í fram-
tíðinni, en gert hefur verið, og þá fyrst og fremst af ráða-
mönnum og leiðbeinendum.
2. Fóðurþörf búanna á ýmsum stöðum á landinu er mjög
misjöfn, 300—500 töðuhestar nægja á sumum stöðum til að
framfleyta stóru íjárbúi Á slíkum stöðum er því 10 ha tún
engin nauðsyn vegna bústærðar. Á öðrum stöðum er fóður-
þörfin svo mikil, að 10 ha tún getur verið ófullnægjandi, ef
bæði þarf að hafa ræktað land til beitar og öflunar vetrar-
fóðurs.
3. Allmörg býli hafa það góð heyöflunarskilyrði á engjum,
að 10 ha tún er þeim engin nauðsyn. Túnstærðin er því eng-
inn mælikvarði á búnaðaraðstöðunni, þar sem svo hagar til.
4. 'Það getur verið fyllilega réttmætt og eðlilegt, að í
hverju byggðalagi sé nokkuð af smábýlum, þar sem búa
bændur, er hafa að nokkru tekjur af öðru en landbúnaði,
svo sem ýmiss konar handverkum, eftirliti með vegum, síma
eða raflögnum og annast margháttaðar viðgerðir á vélum,
tækjum og byggingum. Með fækkandi fólki á heimilunum
og vaxandi verkaskiptingu í þjóðfélaginu, er mjög æskilegt,
að nokkrir slíkir menn séu helzt í hverri sæmilega stórri
sveit, svo að nokkurn veginn greitt sé að ná til þeirra. Hins
vegar verður verksvið þessara manna við handiðnir, viðgerð-
ir o. s. frv. þó eigi nógu stórt til þess, að þeim nægi til fram-
færslu, og er því æskilegt, að þeir til uppbóta og vegna fjöl-
skyldu sinnar, hafi nokkurn búrekstur, en engin þörf er að
krefjast 10 ha túns fyrir slík býli.
Einhverjir munu segja, að slík smábýli eigi engan rétt á
sér, því að þau geti enga tækni borið. Þessu er til að svara,
að býli með 10 ha túni er varla neitt stórbýli heldur, svo ef
miða skal býlastærð og búrekstur við það, að býlin geti
borið fyllstu tækni, verðum við að hverfa að því að fram-
kvæma stórfellda býlasamsteypu eftir kommúnistískri fyrir-