Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1957, Síða 62

62
II. Vilja bændur ríkisrekstur?
Til skamms tíma hafa bændur landsins yfirleitt gætt hófs
í kröfum sínum til hins opinbera og lifað samkvæmt þeirri
reglu, að gera fyrst og fremst kröfur til sjálfra sín og gefa
ríkisvaldinu sem minnst tangarhald á sér, en nú í seinni tíð
er þetta orðið allmjög breytt. Ástæðan til breyttrar afstöðu
bænda í þessum efnum er vafalaust sú, að nú um langt skeið
hafa þeir mátt horfa upp á það, að aðrar stéttir gerðu sífellt
æ ofan í æ kröfur um aukin laun og hlunnindi og fengu
þeim framgengt, og að ríkisvaldið tekur í sívaxandi mæli
ábyrgð á afkomu annarrar aðalframleiðslugreinar þjóðar-
innar — sjávarútveginum. Bændur hafa því ályktað sem svo:
Þegar allar aðrar stéttir gera kröfur látlaust og fá þeim öll-
um framgengt, þá verðum við að gera slíkt hið sama eða
verða troðnir undir að öðrum kosti.
Ekki dettur mér í hug að trúa því, að bændur hafi í raun
og veru samúð með þeirri gegndarlausu kröfupólitík, sem
hér hefur verið rekin á undanförnum árum af ýmsum sterk-
um stéttasamtökum, og sem leitt hefur til þess, að Alþingi
og ríkisstjóm hafa ekki við að leggja á skatta og tolla til þess
að reyna að reitn ránsfenginn aftur af þjóðfélagsþegnunum,
en bændastéttin í þessu landi er ekki orðin öflugri en svo, að
hún finnur vanmátt sinn til þess að taka afstöðu gegn ósóm-
anum og velur þann kostinn að dansa með og reyna á elleftu
stundu að hramsa til sín, eins og aðrir það, sem hún má, úr
fjárhirzlum þjóðfélagsins, meðan eitthvað er að hafa, þótt
hún hafi orðið helzt til viðbragðssein og verði því sennilega
alltaf afskipt. En þótt þetta kunni að vera skiljanleg afstaða
hjá þeim, sem finnur vanmátt sinn til að standa á réttu máli,
og þótt það sé ailtaf hægara að láta sig fljóta með straumn-
um heldur en stríða gegn honum, þá er ég ekki viss um, að
bændur hafi almennt gert sér ljósa grein fyrir afleiðingum
þessarar stefnubreytingar.
Mín skoðun er sú. að ekkert fáist án endurgjalds, annað