Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1958, Síða 59

f
Astungur
Reynslan og gleymskan.
„Reynslan er ólygnust“ segir gamalt máltæki, og oft
heyrum við at fjálgleik rætt um það, að læra af reynslunni
og hvernig sá lærdómur sé öllu bókviti og kennisetningum
meiri og betri, en í þessu sambandi gleymist oftast, að allt
bókvit og allar þessar fræðisetningar, er sumum finnst svo
lítils virði samanborið við reynsluna, eru ekkert annað en
samanspöruð reynsla.
Sannleikurinn er sá, að við erum einmitt oft alveg ótrú-
lega gleymnir og hirðulausir um reynsluna og hinn mikils-
verða lærdóm hennar. Vera má að sá, er orðið hefur fyrir
dýrkeyptri reynslu, verði hennar minnugur, en það er alveg
undir hælinn lagt, að hans nánustu afkomendur liafi þá
reynslu að nokkru, hvað þá aðrir.
Augljós vottur þessa sést svo að segja hvarvetna í veraldar-
sögunni, þjóðir, flokkar og einstaklingar endurtaka þar í
sífellu sömu axarsköftin og virðast aldrei geta orðið reynsl-
unni ríkari. Einræðisherrum er hvað eftir annað lyft til
ótakmarkaðra valda af fávísum fjölda, þótt dæmin séu nær-
tæk um, að slíkt vald, eins manns eða fámennrar klíku,
leiðir nær undantekningarlaust hörmungar yfir víða veröld
og fyrst og fremst yfir þjóðir þær, er fóstruðu það. Lýðræð-
isþjóðir sigla beint út í fjármálalegt og stjórnarfarslegt for-
að, vegna allt of losaralegs skipulags og fávíslegs margra
flokka kerfis, hreinir lýðræðisflokkar láta blekkjast til sam-
starfs við klíkur, sem keppa að gerólíku stjórnskipulagi og