Frjáls verslun - 01.01.1976, Síða 31

Neyðarbíll sjúkraflutninga í Reykjavík. Með bættri innlagninga-
þjónustu sjúkrahúsanna og endurskipulögðu samstarfi sjúkra-
húsa mætti bæta þjónustu við þá, sem veikjast skyndilega af
völdum hjarta- og æðasjúkdóma.
ið vísindalegt gildi og hafa
rannsóknir þessar þegar vakið
athygli víða um heim, enda
sambærilegar við það bezta
sem unnið er á þessu sviði er-
lendis.
Hinn heilsufarslegi árangur
rannsóknarinnar fer m. a. eft-
ir því, hvort þeir einstakling-
ar sem reynast sjúkir, að ein-
hverju leyti, fá viðunandi
læknismeðferð.
Athuganir stöðvarinnar
hafa sýnt að á þessu er nokk-
ur misbrestur. Talsverður
hluti þeirra, sem reynast hafa
læknanlegan sjúkdóm leita
ekki læknis. Öðrum reynist
torvelt að afla sér læknishjálp-
ar. Hætt er við að svo verði
þar til að heimilislæknisþjón-
ustan á Reykjavíkursvæðinu
er komin i betra horf. En und-
anfarin ár hefur læknaskort-
ur og ófullnægjandi starfsað-
staða heimilislækna takmark-
að þá þjónustu sem hægt er
að veita. En með byggingu
heilsugæslustöðva og lækna-
miðstöðva, svo sem fyrirhug-
að er samkvæmt nýjum heil-
brigðislögum, yrði ráðin bót
á þessu. Það er vel kunnugt
að í mörgum tilfellum er mjög
áríðandi að uppgötva sjúkdóma
snemma, meðan þeir eru væg-
ir og tiltölulega auðlæknanleg-
ir. Það er því engum efa und-
irorpið að rannsóknarstörf
heilsuverndar munu bera mik-
inn árangur strax og heil-
brigðiskerfið annar þeim
auknu viðfangsefnum, sem
hópskoðanir, eins og fram hafa
farið í Hjartavernd, hafa í
för með sér og skilningur al-
mennings eykst á gildi al-
mennrar heilsugæzlu.
F.V.: Eru aðstæður í heilbrigð-
ismálum okkar þannig að fólk
sem skyndilega verður íyrir
áfalli vegna hjarta- og æða-
sjúkdóma eigi jafnmikla
möguleika á að lifa það af og
hljóta Iækningu eins og íbúar
í Vestur-Evrópu eða Ameríku?
Snorri Páll: Allur samanburð-
ur á þessu sviði er býsna erf-
iður, þó liggja fyrir tölur nýj-
ar og eldri um afdrif sjúk-
linga með bráða kransæða-
stíflu, þ. e. a. s. hversu marg-
ir lifa af sjúkdóminn. Og það
er býsna athyglisvert að dán-
artíðni af völdum bráðrar
kransæðastíflu hér á landi hef-
ur lengi verið með því lægsta
sem þekkist, eftir niðurstöðum
rannsókna að dæma. Áður en
sérstakar hjartagæzludeildir á
sjúkrahúsunum komu til sög-
unnar þá var dánartíðni sjúk-
linga með bráða kransæða-
stíflu sem vistaðist á Land-
spítalanum um I/3 lægri en
víða annarsstaðar í vestrænum
löndum. Þar sem þetta hefur
verið rannsakað á öðrum
spítölum í Reykjavik, t. d. á
Borgarspítalanum kemur svip-
að í ljós. Erfitt er að segja
hvað þessu veldur, en ég ætla
að sjúklingar á íslenzkum
sjúkrahúsum fái, eða hafi
fengið að mörgu leyti betri
almenna umönnun en víða á
hinum stóru sjúkrahúsum er-
lendis.
fslenzk læknastétt hefur
fylgzt með öllum þeim fram
förum, sem átt hafa sér
stað erlendis í meðferð sjúk-
linga með hjarta- og æðasjúk-
dóma. í aðstöðu til lækninga
getum við að vísu ekki lceppt
við hinar auðugu stórþjóðir,
sem hafa efni á því að útbúa
sín sjúkrahús beztu fáanleg-
um lækningatækjum og útbún-
aði. Þó er það staðreynd að
meðal stórþjóðanna, þá eru
sjúkrahúsin misjöfn að gæð-
um og þjónusta sú sem þau
veita. Er því hæpið að miða
við allra beztu stofnanir er-
lendis í þessu efni. í mjög erf-
iðum sjúkdómstilfellum og þar
sem sérstakrar meðferðar þarf
við, s. s . skurðlækningar á
hjarta og kransæðum, þá höf-
um við orðið að leita til ann-
arra þjóða og með góðum ár-
angri og er líklegt að svo verði
fyrst um sinn vegna smæðar
þjóðarinnar.
Rétt er að taka fram að bæta
má þjónustuna við þá, sem
veikjast skyndilega af völdum
hjarta- og æðasjúkdóma með
því að endurskipuleggja sam-
starf sjúkrahúsanna í Reykja-
vik og koma á bættri innlagn-
ingaþjónustu, sem að styttir
tímann frá því sjúklingarnir
veikjast þar til þeir komast
undir læknishendur á sjúkra-
húsi. Að þessu er nú unnið
þótt starfinu miði fullhægt.
F.V.: Hvaða aðferðum er aðal-
lega heitt í viðureign við þessa
sjúkdóma og hve miklar eru
Iíkur á að menn lifi bá af?
Snorri Páll: Aðferðirnar eru
mismunandi eftir sjúkdómum
og sjúkdómseinkennum. Við
hjartaáfall s. s. bráða krans-
æðastíflu er aðalhættan fólgin
í alvarlegum hjartasláttartrufl-
unum, hjartabilun og losti. Það
er því mjög áríðandi að sjúk-
lingarnir komi fljótt til með-
FV 1 1976
31