Frjáls verslun - 01.03.1985, Page 35

ERLENT
Texti: Karl Birgisson í Bandaríkjunum.
Þeir íslendingar sem finnst
þeir búa við flókiö og stirt
skattakerfi mega prisa sig sæla
fyrir að þurfa ekki að borga i
sameiginlega sjóði eftir þeim
reglum sem Bandarikjamenn
hafa sett sér. Slíkar eru flækj-
urnar í frumskógi bandariskra
skattalaga að því er haldið fram
að enginn einstaklingur geti
gert skattframtaliö sitt án að-
stoðar sérfræðings, eins eða
fleiri. Hvert útskot og gat í lög-
unum er til komið vegna ein-
hverra sérhagsmuna; ákvæöi
um frádráttarbær útgjöld skipta
hundruöum og sérhvert þeirra
bætir i ask einhvers þjóöfélags-
hóps. Ráögjafarfyrirtæki sér-
hæfa sig í að sýna fólki leiðir til
aö borga enga skatta og stórfyr-
irtæki hafa lögfræöingalið sem
eingöngu fást við skattamál.
Nú eru liðin rúm 30 ár siðan
fyrst heyrðust raddir um að ein-
falda þyrfti skattakerfið. Fyrir
báöum deildum Bandarikjaþings
liggur fjöldi tillagna i þessa veru,
en breytingar eru hægfara i
bandarisku stjórnkerfi. i byrjun
desember á siðasta ári lagði
Donald Regan, þáverandi fjár-
málaráðherra, fram ýtarlegar til-
lögur um einföldun skattalag-
anna. Hugmyndir Regans olli
miklum deilum og komu af stað
fjörugum umræöum um þessi
efni. Sérhver tillaga til einföld-
unar kemur viö kaunin á einhverj-
um og mætir harðri andstööu.
Flestir viðmælenda Frjálsrar
Verzlunar telja líkur á að skatta-
kerfið og úrbætur á þvi verði eitt
af stærstu málunum í bandarisk-
um stjórnmálum a.m.k. fram að
aldamótum.
Óréttlæti
Á yfirborðinu byggjast banda-
risk skattalög á stighækkandi
skattstiga — þeir efnameiri
greiða stærri hundraöshluta af
tekjum sinum i skatta en þeir
sem verr eru settir. í reyndinni lit-
ur dæmið allt öðruvisi út: ákvæði
Stórfyrirtæki eins og GM hafa stóra hópa skattasérfræðinga á sínum
snærum.
Rætt um breytingar á hinu flókna
skattakerfi í Bandaríkjunum
35