Frjáls verslun - 01.03.1985, Page 93

búiö aö átta sig á þvi, að rikjandi
búskaparhættir séu úreltir, og
þess vegna þurfi þaö aö búa til
nýtt kerfi. En er sumt af þessu
annað en gamlar lummur í nýjum
umbúðum? Er veriö að gera ann-
aö en aö pakka ríkisforsjárkerfinu
i nýjar umbúöir? Er þaö niður-
staðan, sem viö þurfum? Nei,
vandinn liggur i rikisforsjárkerfinu
sjálfu, kerfinu, sem torveldar
aölögun aö sibreytilegum skilyrð-
um i atvinnurekstri. Viö eigum aö
stiga djarfari spor í aö taka þessi
mál úr höndum rikisvaldsins.
Einstaklingar og samtök þeirra
í atvinnulífinu eru best færir um
aö sjá og hagnýta arðsömustu
atvinnumöguleikana, og fjár-
mögnunin á best heima á vegum
bankakerfisins, án milligöngu
stjórnmálamanna.
I islenskum atvinnurekstri er
mikið verk aö vinna. Fleiri og fleiri
gera sér Ijóst, að við stöndum á
timamótum. Viö þurfum aö endur-
nýja vöxt i hinum hefðbundnu at-
vinnugreinum. Til aö tryggja
áframhaldandi vöxt er nýsköpun
nauðsyn. Meö nýsköpun er þá átt
viö nýjar brautir, sprottnar af
meiöi hefðbundinna atvinnu-
greina, en einnig nýjan atvinnu-
rekstur byggöan á nýjum grunni.
Vöxtinn þurfum viö til aö halda
uppi og bæta þau lifskjör, sem viö
höfum skapað okkur. Ef okkur
tekst ekki i harðnandi samkeppni
aö halda til jafns viö nágranna-
lönd okkar i lífskjörum, er mikil
hættaáferöum.
Hraða þarf uppbyggingu orku-
freks iðnaðar eins og hægt er
— sagði Ingjaldur Hannibalsson
Möguleikar íslendinga eru
margvíslegir. Má þar nefna frek-
ari uppbyggingu orkufreks iðn-
aðar og tel ég að hraða eigi upp-
byggingu hans eins og frekast er
unnt jafnvel þótt fullt verð fáist
ekki fyrir orkuna í upphafi. Einn-
ig hefur mikið verið rætt
um möguleika íslendinga í lif-
efnaiðnaði, upplýsingaiðnaði,
efnistækni og í fiskeldi. Ég tei
ekki máli skipta, hvaða greinar
það verða, sem bæta munu
lifskjör okkar á komandi áratug-
um. Aðalatiröiö er að viö berum
gæfu til aö fjárfesta í atvinnu-
greinum, sem til langframa
munu geta haldið uppi hálauna-
atvinnustarfsemi í landinu.
Flestar þjóöir heims leggja nú
mikla áherslu á uppbyggingu
svokallaös upplýsingaiönaöar. Er
talaö um nýja iðnbyltingu, sem
upphaf upplýsingaþjóðfélagsins.
Flestar nágrannaþjóöir okkar
leggja nú mikla áherslu á þróun
upplýsingaiðnaðar og telja, að
hann geti orðiö ein af undirstööu-
greinum atvinnulifsins í framtiö-
inni. Frá siðustu aldamótum hefur
mannafla fækkaö i frumvinnslu-
greinum, þ.e.a.s. landbúnaöi og
fiskveiöum. Störfum i iðnaði fjölg-
aöi framan af öldinni og voru í há-
marki i kringum 1960, en siðan
hefur þeim fariö fækkandi, þó svo
aö framleiðsla hafi aukist vegna
tækniframfara. Nýjar greinar
ryöja sér til rúms, og er upplýs-
ingaiðnaðurinn fremstur í flokki.
Tölvurvoru teknari notkun uppúr
siðari heimsstyrjöld. Þær voru i
upphafi dýrar, afkastalitlar og
miklar umfangs. Siöan hafa þær
oröiö ódýrari, afkastameiri og
minni. Nú er svo komið, að tölvu-
tæknina er hagkvæmt aö nýta á
svo til öllum sviðum þjóðlifsins,
hvort sem er á heimilum, skrif-
stofum, sjúkrahúsum eöa i fram-
leiðslufyrirtækjum. Þaö er litið
svo á, aö þótt þekking, þarfir og
fjármagn sé til staöar muni upp-
lýsingaiönaöur ekki dafna nema
mikil áhersla sé lögö á menntun,
rannsóknirog þróunarstarfsemi. i
Svíþjóö voru starfandi í upplýs-
ingaiönaöi viö árslok 1984 102
þúsund manns. Þeim störfum má
skipta.
Þetta bendir auðvitað til, aö
rekstur veitingahúsakeöju Long
John Silver gangi þokkalega. Ég
sé ekkert þvi til fyrirstöðu, aö Is-
lendingartaki þátt i rekstri alþjóð-
legrar veitingahúsakeöju þar sem
islenskar afuröir eru á boöstólum.
Eftirspurn eftir heilnæmri fæöu
eykst stööugt og hver hefur ekki
áhuga á heilnæmri máltiö i viö-
kunnanlegu umhverfi. Máltíð,
sem búin er til úr fersku hráefn-
um, sem koma frá hinu ómeng-
aöa Islandi.
Efnisfræði og efnisvisindi (e.
material technology, material
science) eru hugtök, sem al-
menningi eru ekki töm hérlendis.
Þó eiga þessar fræöigreinar sér
um einnar aldar langa sögu og
má fullyrða, aö efnistæknin hafi
lagt mjög drjúgan skerf til nútíma-
tækni og þar meö grundvöll aö
efnahagslegri velferö þróaöra
þjóða. Nútima efnistækni fjallar
um innri gerö efnis, kristalla-
þyggingu, mólekúi- og atómupp-
byggingu og nær til rannsókna á
þvi hvernig efni bregst við breytt-
um ytri aöstæðum, svo sem
89