Helgarpósturinn - 26.01.1995, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR 26. JANÚAR 1995
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
7
Ýmsir landsbyggðarþingmenn, búsettir í Reykjavík, skrá lögheimili sín í kjördæmum
sínum án þess að búa þar í raun og veru. Þetta tiltæki tryggir viðkomandi
þingmönnum húsaleigu- dvalarkostnaðar- og ferðastyrk á við þingmenn sem
í raun og veru halda eitt heimili í kjördæmi sínu og annað í höfuðborginni
Menn hafa notfært
sértil hins ýtrasta
ógeðfelldar
reglur
segirDavíð Oddsson forsætisnáðherra.
Undanfarin ár hafa fjölmiðlar af
og til vakið athygli á því að ýmsir
landsbyggðarþingmenn, búsettir í
Reykjavík, skrá lögheimili sín í
kjördæmum sínum án þess að búa
þar í raun og veru. Þetta tiltæki
tryggir viðkomandi þingmönnum
húsaleigu- dvalarkostnaðar- og
ferðastyrk á við þingmenn sem í
raun og veru halda eitt heimili í
kjördæmi sínu og annað í höfuð-
borginni, en styrkirnir eru hugsaðir
þeim til handa. Ef þeir þingmenn
sem iðka þennan leik myndu skrá
lögheimili sín þar sem þeir raun-
verulega búa myndu styrkir þeim
til handa lækka um 684.000 krónur
á ári.
Þær styrkjareglur sem nú eru við
lýði til handa landsbyggðarþing-
mönnum eru mismunandi eftir því
hvar á landinu menn eru búsettir.
Hæstu styrkina fá þeir þingmenn
Halldór Ásgrímsson
Eðlilegar reglur
Eru núverandi reglur
uni styrki til lands-
byggðarþingmanna
fullnœgjandi?
„Mér finnst það vera
eðlilegar reglur ef mað-
ur hefur aðsetur i kjör-
dæminu sem maður
ber kostnað af. Þá er
eðlilegt að menn fái
greitt vegna þess.
Hversu há sú greiðsla á
að vera er ekki mitt að
meta.“
Nú býrð þú í eigiti
Ami Johnsen
Segir ekkert
Árni Johnsen, sjálfstæðismað-
ur og 3. þingmaður Suðurlands á
myndarlegt einbýlishús í Rituhól-
um, þar sem hann býr með fjöl-
skyldu sinni. Lögheimili Árna er
hins vegar skráð að Heimagötu í
Vestmannaeyjum þar sem hann á
kjallaraíbúð. Aðspurður vildi hann
ckkert láta hafa eftir sér varðandi
búsetu sína og styrki sem hann
þiggur sem landbyggðarþingmað-
Ámi Johnsen vildi
ekkert segja um bú-
setu sína og styrki til
handa þingmönnum
landsbyggðarinnar.
sem ekki eiga lögheimili í Reykjavík
eða Reykjanesi, en þeir fá húsa-
leigustyrk og hærri greiðslur vegna
dvalarkostnaðar umfram hina.
Finnst þcr ckki rétt að
menn skrái löghcimHi
sín heitna hjá sér?
„Samkvæmt lögum
geta þingmenn verið
með lögheimili í sínu
kjördæmi. Ég var miklu
meira á Höfn í Horna-
fírði hér áður fyrr.
Vegna aðstæðna er ég
minna þar núna, en ég
tel að ég eigi að hafa
rétt til að þess að við-
halda lögheimilisstað
mínum þó aðstæður
„Halldór
Ásgrímsson Hvar á
húsi í Rcykjavík ásaitit að kjðsa ef ég verð s£u £g te| þag
fjölskyldu þinni en ert að el9a her óeðlilegt að það sé tek-
skráður með lögheimili Reykjavik? jnn mer rétturinn til
hjá bróður þínutn í mmmmmmmmmm^^^mmmm að kjósa í mínu kjör-
Styrkjareglur þessar eru einkenni-
legar á margan hátt. Samkvæmt
upplýsingum blaðsins fær til dæmis
Reykjanesþingmaður, búsettur á
Suðurnesjum, helmingi hærri
greiðslur vegna dvalarkostnaðar á
meðan þingið starfar en Reykjanes-
þingmaður búsettur í Kópavogi. Sá
fær þó greiðslur vegna dvalarkostn-
aðar jafnvel þó hann sé fljótari í
vinnuna en Reykjavíkurþingmað-
urinn sem býr í Breiðholti eða
Grafarvogi. Af þessu má sjá að þetta
kerfi er um nrargt einkennilegt eins
og reyndar svo til allir forystumenn
flokkanna taka undir hér á eftir.
Ekki trúverðugt
Davíð Oddsson, forsætisráð-
herra og formaður Sjálfstæðis-
flokksins, hefur mjög eindregnar
skoðanir á því að núverandi reglur
um styrki til handa landsbyggðar-
þingmönnum þarfnist endurskoð-
„Ég er ekki
sérfræðingur í
þessurn reglum.
Ég hef ekki setið
á þingi nema í
fjögur ár og þær
hafa ekki komið
beint inn á mitt
borð, en það
væri fjarri öllu
lagi ef ég segði að
mín skoðun væri
sú að mér þætti
þær eðlilegar.
Mér finnst þær
óeðlilegar því að
þarna er verið að
greiða mönnum
hluti sem tengdir
eru við forsend-
ur sem standast
ekki. Ég veit að
ýmsir þingmenn
halda tvö heimili
og hafa af því
töluverðan
kostnað en aðrir
gera það ekki. í
rauninni skapast
með þessu að-
stöðumunur
rnilli þingmanna
eftir kjördæm-
um, og í sumum
tilfellum er jafn- Davíð Oddsson
vel um aðstöðu- heldur hafi verið
mun milli
manna að ræða innan sömu kjör-
dæma. Það er alltaf vont að laun
séu byggð upp með þessum hætti,
það er ekki trúverðugt að minni
hyggju og það verður að finna ein-
hverja útgönguleið út úr þessu.“
I Danmörku eru þau skilyrði fyr-
„Menn skýla sér sjálfsagt á bak við að þetta sé ekki neitt leyndarmál
opinberlega þekkt í áratugi."
kjördæminu. Erþctta eðlilcgt?
„Þið hafið ekkert fyrir því að
kynna ykkur hvaða kostnað þing-
menn hafa vegna þessara mála.
Auðvitað er það að einhverju leyti
misjafnt hver er kostnaður lands-
byggðarþingmanna, en endur-
greiðsla á honurn er metin af
kjaradómi. Það er alveg rétt að ég
bý hér í Reykjavík en ég hef mitt
aðsetur á Hornafirði. Ég bjó og átti
hús á Hornafirði en auðvitað
breyttust mínar aðstæður mjög
mikið þegar ég varð ráðherra. Og
nú er ég formaður tlokksins. Á ég
að láta þetta verða til þess að ég
geti ekki haft rnína aðstöðu í kjör-
dæminu og ég geti ekki kosið þar?“
dæmi.“
Nú cr ég ekki að tala um kosti-
ingarétt þinn heldur styrki til ykkar
landsbyggðarþingmanna?
„Þú er víst að tala urn það. Hvar
á ég að kjósa ef ég verð að eiga lög-
heimili hér í Reykjavík? Ég er þing-
maður Austurlands, ekki Reykja-
víkur.“
Þetta er annað mál. Ég cr að
spyrja um styrkina...
„Þið lítið nú á þctta allt sem við
fáum eins og við berum engan
kostnað á móti. Ég hef ekki séð
neitt í ykkar skrifum um að þing-
maður hafi einhvern kostnað af
því að vera í sínu kjördæmi."
Anna Olafsdóttir Björnsson „Að mínu mati er nokkuð sama hvert kerf-
ið er, svo framarlega sem það er rétt notað.“
ir staðaruppbót til landsbyggðar-
þingmanna að þeir hafi ekki stærri
en tveggja herbergja íbúð til afnota
á þingstað. Hugmyndin að baki
þessu skilyrði er að raunverulegt
heimili þingmanna sé í kjördæmi
þeirra. Davíð finnst þetta ekki til
eftirbreytni.
„Mér finnst það nú ósköp banalt
að fara að styðjast við einhvern fer-
metrafjölda. Það er dálítið kratískt
fmnst mér og hallærislegt. Ég held
að menn hljóti að geta sýnt fram á
að þeir hafi einhvern kostnað af
þessum rekstri með reikningum og
öðrum kvittunum, eins og í mörg-
um öðrum tilvikum. Mér finnst að
þetta fýrirkomulag sem nú er gangi
ekki upp. Það er mjög ósannfær-
andi og hlýtur að fara í pirringinn á
öllum almenningi."
En hvað finnst Davíð um að al-
þingismenn sitji undir ásökunum
um svindl af þessu tagi?
„Menn skýla sér sjálfsagt á bak
við að þetta sé ekki neitt leyndar-
mál heldur hafi verið opinberlega
þekkt í áratugi og þeir séu þess
vegna ekki að svindla. Þetta er
þekkt í öllum kjördæmunum. Ég
held að almenningur þar viti hvort
menn eigi þar íbúðir eða séu skráð-
ir í skrifborðsskúffum og haldi
heimili sitt þar. Þannig held ég að
menn líti svo á að þeir hafi ekki ver-
ið að fara á bak við neinn. Menn
hafa hins vegar notfært sér til hins
ýtrasta ógeðfelldar reglur. Ég vil
ekki saka neinn um lögbrot eða
svindl í þessu sambandi, en ég veit
ekki um neinn sem getur sagt að
þetta sé geðfelld aðferð.“
Aðspurður hvort hann hyggist
beina þeim tilmælunr til sinna
manna að þeir athugi sinn gang í
þessum efnum svarar Davíð:
„Ég hef nú ekki gert það útaf fyr-
ir sig. Ég tel það lang eðlilegast, eins
og með öll mál sem varða þingið,
að forsætisnefnd hafi frumkvæði í
þeim efnurn. Því er nú yfirleitt ekki
vel tekið þegár æðsti yfirmaður
framkvæmdavaldsins er að berja á
puttana á þinginu eða þingmönn-
um. Ég veit að þetta er misjafnt hjá
þingmönnum, en ég veit að þeir