Helgarpósturinn - 26.01.1995, Blaðsíða 16

16
MORGUNPÓSTURINN MANNLÍF
FIMMTUDAGUR 26. JANÚAR 1995
Það er giska einkennileg staðreynd að í landi þar sem spilaóðir íbúar lifa og
hrærast í lottó-bingó-happdrættis-spilakassa-andrúmi eru spilavíti bönnuð,
að því er virðist í fullkominni sátt við innfædda. Jakob Bjarnar Grétarsson velti
fyrir sér nokkrum flötum á því máli ásamt því að heyra í innvígðum,
sem kunnu nokkrar gamansögur af mönnum, sem njóta þess~
að koma saman og leggja undir við spil
Kom með 2000 kal
og gekk út með
770 þúsund
Islendingar hafa hræsnisfulla af-
stöðu til ýmissa mála og fjárhættu-
spil er eitt þeirra. Á sama tíma og
hvaða ellilífeyrisþegi sem er getur
gengið inn af götunni og farið í
slottmaskínur og eytt bótunum á
augabragði, eru virðulegar og lok-
aðar spilastofur með Black Jack- og
rúllettuborðum bannaðar. Island
er eina landið í Evrópu fyrir utan
Albaníu, sem hefúr þessar reglur í
hávegum. Þá er það lenska hér að
gera alla mögu-
iega og
ómögulega
hluti að
vandamálum
og þar fara
fremstir í flokki
meðferðarfulltrú-
ar, sem eiga óneit-
anlega nokkurra
hagsmuna að gæta. öll fjárhættu-
spilamennska, (náttúrlega fyrir ut-
an Bingó, Lottó, Bingó/Lottó, Vík-
ingalottó, happdrætti, getraunir,
skafmiða og spilakassa alls kyns), er
af hinu illa og þeir, sem vilja stunda
spilamennsku af öðrum toga en
þeirrar sem er innan sviga, þurfa að
pukrast og eru sjálfkrafa stimplaðir
fíklar, sem ber að koma í meðferð
við fyrsta tækifæri. Það minnir á
söguna af spilara, sem var lengi hjá
meðferðarlækni (sem við getum
kallað Nökkva) vegna spilafíknar.
Eftir nokkurra mánaða ferli, viðtöl,
dáleiðslu og hvaðeina kom að því
að manninum var gert að greiða
fyrir þjónustuna. Hann leit beint í
augu Nökkva og sagði: „Heyrðu, ég
er með tillögu. Eg er með hér í vas-
anum spilastokk. Hvað segirðu um
að við drögum sitthvort spilið og ef
þú, minn kæri Nökkvi, dregur
hærra spil, þá borga ég tvöfalt en ef
ég fæ hærra spil þá gleymum við
þessu." Sjúklingurinn þurfti ekki að
borga þann reikning.
Að banna eða banna
Spilafíkn er vissulega til staðar og
hún getur verið óviðráðanleg. Al-
vöru spilafíkill fær fullnægingu við
það að tapa síðasta eyrinum. Þeir
sem til þekkja líkja því við frelsistil-
finningu. Menn halla sér aftur og
segja: Ahh, nú þarf ég ekki að spila
meira. Því ef þeir eiga pening þurfa
þeir alltaf að fara til að spila, en
þegar síðasta krónan fer færist
ákveðin ró yfir menn. Eins og stað-
an sýnir er það viðhorf ríkjandi að
helsta leiðin til að taka á vandanum
sé einfaldlega sú að banna spilastof-
ur og spilaklúbba. Það er ekkert
óeðlilegt að líkja spilafíkn við alkó-
hólisma, en þó dettur engum óbil-
spilafíkill
fullnægingu við það að
tapa síðasta eyrinum.
Þeir sem til þekkja líkja
því við frelsis-
tilfinningu. Menn halla
uðum manni í hug
að banna áfengi,
enda hafa menn
söguna fyrir aug-
unum í því sam-
bandi. Bannárin
voru svo sem ekkert
fyrirmyndartímabil
eins og til stóð. Þvert ,
á móti voru þau for- ser aftur og segja:
,e„d. ákjó,a„k‘gs Ahh, „(J þarf ég ekkj
öðru af
því tagi.
Þetta atriði
hefúr
hins veg-
ar staðið í
um,
enda í
hæsta máta
vafasamt að
ráðuneyti
vettvangs ýmissa glæpasamtaka til
að koma undir sig fótunum.
Lögin og fjárhættuspil
Skilgreiningin á fjárhættuspili er
eftirfarandi: Þar sem hending ræð-
ur úrslitum um hver hlýtur ávinn-
ing. íslensk hegningarlög, sem
kveða á um fjárhættuspil, eru frá
1926 og hafa ekki verið endurskoð-
uð síðan. Þau snúast í grófum
dráttum um það að óheimilt er að
hafa atvinnu eða framfæri af spila-
mennsku. Það er einnig óheimilt að
leggja húsnæði undir starfsemi af
þessu tagi. Dómsmálaráðuneytið
hefur gefið undanþágur frá þessu
og heimild til fjárhættuspils, enda
er fullt af fólki, sem hefur atvinnu
og framfæri af spilamennsku,
happdrættum, spilakössum og
spila meira. anþigu*lð;nmdI
raun Alþingi eitt er þess um-
komið að gera.
Það er þó ekki þetta eitt,
sem bögglast fýrir mönnum,
því lögin sjálf eru loðin hvað
fjárhættuspil varðar. Enda er lög-
reglunni fullkunnugt um nokkrar
spilastofur, sem starfræktar eru í
Reykjavík, en hefúr þó lítið gert til
þess að uppræta þær með einni
undantekningu svo vitað sé.
Það var nóttina 9. til 10. október
1992 að lögreglan gerði innrás í tvö
spilavíti við Ármúla og Súðavog.
Ög skemmtileg tilviljun er sú að
einmitt á sama tíma var lögreglan í
kjarabaráttu. Önnur skemmtileg
tilviljun var sú að allir fjölmiðlar
vissu um þetta „böst“ og starfs-
mönnum og gestum, sem veittu
enga mótspyrnu við handtökuna,
þótti það einkennilegt að vera
leiddir handjárnaðir með húsvegg í
Svörtu Maríu og hinum megin við
götuna biðu ljósmyndarar og kvik-
myndatökumenn í röðum, þegar
hægur vandi var að leggja lögreglu-
bílnum við dyrnar.
Hvað er
svona
skemmti-
legt?
— Þú gengur
inn í salinn. Reyk-
mettað loftið
þrungið spennu. Það
heyrist hringlið í spila-
peningunum og kúlan
dettur á tölu í rúllettunni.
Menn detta út. Þeir eru komnir í
draumaheiminn. Það eru engir
gluggar og engar klukkur. Þetta
er algleymi og ldukkustundirnar
hverfa.
Allt eins og sumir menn kunna
að njóta áfengis, þá kunna sumir
menn að meta gott spilavíti,
sem býður upp á
fleiri mögu- ,
leika en spila- Á SdlTld
kassa, og þeir
sækja þá
skemmtan
helst til er-
lendra borga.
Það viðhorf hefur
heyrst að ríkið ætti í
samvinnu við ferða-
málaráð að standa að
- - 1,r-r-'—

tíma og
hvaða
ellilifeyrisþegi sem er getur »
gengið inn af götunni og farið í s,rf >“•' , inn ' '
slottmaskínur og eytt bótunum á skálina og tók báðum
spilavíti. Þetta tíðkast til , _. . „ , höndum fyrir eyrun á
dæmis í Danmorku ogHoi- augabragoi, eru viröulegar sér — hann þorði ekki
og lokaðar spilastofur með
fwShistanf BlackJack- og rðllettuborðum i'SrC.“lS
„Ekkert jafnast á við veðreið-
ar,“ segir einn viðmælandinn, sem
ekki vill láta nafns síns getið af per-
sónulegum ástæðum og nafni
söguhetjunnar er breytt í sama
skyni. „Það er toppurinn. Þegar
bannaðar. , hestamir
koma svo til
hnífjafnir í mark og það verður
Ijósmyndin, sem er sjálfkrafa tekin
þegar þeir skera línuna, sem sker úr
um hvor er sigurvegarinn. Og það
að vita að hann hefði tapað.
Eða þegar stjúpsonur hans henti
steininum inn á brautina. Sighvat-
ur var búinn að veðja töluverðum
peningum á tiltekinn hest, hann
var búinn að ferðast 300 kílómetra
Þaö sem spilað er í Reykjavík Black Jack, Rúlletta, Póker, Kasjón, Bridge og Stunga
f sjálfu sér er hægt að veðja um alla hluti milli
himins og jarðar og ekkert bannar það, enda
eru margir sem nota það til að auka á spenn-
una í lífinu og tilverunni. Það má til dæmis
bjóða félaga sínum að tefla upp á betra veiði-
svæði í laxveiðiánni — hafi hann dregið það úr
hattinum. En það, sem hægt er að kalla fjár-
hættuspil og stunduð eru í Reykjavík, eru helst
Black Jack, Rúlletta, Póker, Ka-
sjón, Bridge og Stunga
Black Jack: Þetta er eina fjárhættuspilið sem
getur gefið spilaranum betri líkur en borðinu.
Spilið gengur út á að fá hærri tölu en bankinn
án þess að springa en menn springa ef þeir fá
hærri summu en 21 Ef menn spila handa-
hófskennt og kunna einungis grunnreglur þá
vinnurspilarinn 48 sinnum, en húsið 52, sem
er skjót leið til gjaldþrots. Þetta hafa líkinda-
stærðfræðingar reiknað fram og aftur. Hins
vegar geta einfaldar talningaaðferðir breytt
vinningshlutfallinu í 2 prósenta plÚS fyrir
spilarann. Spilarinn tapar eftir sem áður 52
spilum af hundrað, en galdurinn felst í því að
veðja miklu þegar spilarinn vinnur, en litlu þeg-
ar hann tapar. Til að vita hvenær á að leggja
undir þarf að telja hann út og sé mikið um há-
spil eftir í stokknum er hann hagstæður. Mað-
urinn, sem sprengdi bankann í Las Vegas og
varð til þess að spilavítin þar þurftu að breyta
öllum reglum heitir Edward Thorp og var
prófessor í stærðfærði í Kalifomíu. Hann skrif-
aði bók, sem hét „Beat the Dealer“ og
kom út 1962. Með þær talningaraðferðir, sem
hann kennir þar, að vopni mokaði hann pen-
ingum úr spilavítunum. Upp úr þessu komu
spilavítin sér upp sérstökum eftirlitsmönnum
og myndavélum og ef minnsti grunur lék á um
að teljari væri að spilum þá var þeim sama vís-
að frá. Spilarar hafa tekið upp margvíslegar að-
ferðir til að bregðast við þessu og „Drukkni
Joe“ er vinsælasta aðferðin. Tveir teljarar
sitja við borðið og telja og leggja spilapening-
ana á sérstakan hátt til að gefa þeim þriðja, Joe
(sem er yfirleitt með stóran Texashatt í stutt-
buxum og dauðadrukkinn), til kynna hvenær
stokkurinn er hagstæður. Þá slembir Joe, sem
er augljóslega enginn teljari, fjárhæðum á
borðið.
Rúlletta: Rúllettan er algjört happdrætti og
hefur ekkert með spilakunnáttu að gera. Til eru
tvenns konar rúllettur. Sú sem er notuð í
Bandarikjunum er með tveimur núllum og gef-
ur húsinu 5,4 prósenta forskot. Síðan er sú
sem er notuð í Evrópu með einu núlli gefur
húsinu 2,7 prósent. En yfirleitt eru reglumar
þannig að komi núllið upp og þú hefur lagt á
svart eða rautt, oddatölur eða jafnar tölur, þá er
veðmálið látið standa. Þannig að vinningshlut-
fállið er 1,3 prósent húsinu í hag. Það þættu
ágætar líkur í spilakassa.
Pókerinn er eitt vinsælasta fjárhættuspilið
frá upphafi og hérlendis er aðallega stundaður
opinn póker. Þá er boðið við hvert spil og getur
potturinn skipt tugum þúsunda. Bridge er
einnig spilað upp á peninga og er þá ákveðið í
upphafi spils að leggja ákveðið undir á punkt-
inn. KasjÓn er einnig stundað nokkuð og er
það útfærsla á Rommí, en menn leggja nið-
ur nái þeir samstæðu og síðan er reiknaður
plús og mínus eftir ákveðnum reglum. Eitt
geggjaðasta spilið sem hefur verið stundað hér
er Stunga og er það alræmt og munu millj-
ónir hafa skipt um eigendur við slíka spila-
mennsku. Þá fá menn tvö spil og veðja síðan
eftir vild hvort þeir fái spil sem lendir milli þeirra
tveggja sem þeir hafa.