Helgarpósturinn - 26.01.1995, Blaðsíða 9

FIMMTUDAGUR 26. JANÚAR 1995
MORGUNPÓSTURINN FRÉTTIR
9
Sighvatur Björgvinsson
Gerviheimilisföng óeðlileg
Þrálátur orðrómur
hefur verið um að Sig-
hvatur Björgvinsson,
Alþýðuílokksmaður og
Qórði þingmaður Vest-
fjarða, hafí um tíma
verið með lögheimili á
Hjálpræðishernum á
fsafirði og í framhaldi
af umfjöllun MORGUN-
PÓSTSINS um húsnaeð-
ismál þingmanna
landsbyggðarinnar var
málið tekið upp í leið-
ara DV síðastliðinn
mánudag. Þar sagði
orðrétt:
„Frægt var þó fyrir
nokkrum árum þegar einn núver-
andi ráðherra, Sighvatur Björg-
vinsson, skráði sig á Hjálpræðis-
hernum á fsafirði. Sighvatur hefur
sennilega flutt af Hernum eftir að
hann komst í ríkisstjórn enda ekk-
ert gagn af því lengur þegar hann
hefur ekki lengur hag af að svindla
á kerfinu!"
MORGUNPÓSTURINN náði tali af
Sighvati Björgvinssyni í gærkvöldi.
Eru tiúverandi rcglur um styrki til
landsbyggðarþingmanna fullncegj-
andi?
„Nei, á síðasta kjörtímabili lagði
ég sjálfur fram tillögur um breyt-
ingar á þeim í félagi við Halldór
Blöndal samkvæmt beiðni forseta
alþingis. Ég gerðir núverandi for-
seta alþingis, Salome Þorkels-
dóttur grein fyrir þessum breyt-
ingum en þær hafa ekki verið sam-
þykktar. Þessar tillögur gengu út á
það að menn fengju greitt fyrir
sannanlegan kostnað fyrir störf sín
í kjördæminu.
Mér þykir mjög óeðlilegt ef fólk
heldur uppi gervi-heimilisfangi.
Hins vegar eru mjög margir lands-
byggðarþingmenn scm bcra kostn-
„Sighvatur
Björgvinsson Mér
þykir mjög óeðlilegt ef
fólk heldur uppi gervi- Upphæð
heimilisfangi."
að af tvöfoldum heim-
ilisrekstri. Við Halldór
Blöndal lögðum til að
ef þingmenn væru með
tvö heimilisföng, það er
að segja bæði úti á landi
og i Rcykjavík, þá yrðu
þeir að leggja fram
kvittanir og sannanir
fyrir því að þeir væru
með raunverulcgan
rekstur heimilis úti á
landi. Þá yrði miðað
við að menn fengju
sambærilega
og markaðs-
verð fyrir leigu á
þriggja herbergja íbúð á
viðkomandi stað. Þessar tillögur
unnum við í samráði við Ríkisend-
urskoðun en það hefur ekki orðið
samkomulag um þær.“
Þekkir þú mörg dœmi um slík
gervi-heimilisföng hjá alþingis-
mönnum?
„Já, það eru mörg dæmi um það
í öllum flokkum, því miður, en ég
vil ekki tíunda þau hér.“
Er það rétt að þú hafir til margra
ára verið skráður með löghcimili hjá
Hjálprœðishernum á Isafirði?
„Nei, það er rangt. Eg er búinn
að vera þingmaður síðan árið 1974
en þá bjuggu foreldrar mínir á ísa-
firði og ég var með heimili hjá
þeini, en átti lögheimili í Reykja-
vik. Þannig var það til ársins 1982
þegar þau fluttu í burtu og þá aug-
lýsti ég eftir íbúð á ísafírði. Þá vildi
svo til að einstaklingur á ísafirði
keypti húsnæði Hjálpræðishersins
og leigði það út sem íbúðir. Ég
leigði hjá honum í eitt ár og var
með lögheimili þar en að öðru
leyti hef ég verið með lögheimili í
Reykjavík þau 20 ár sem ég hef ver-
ið á þingi.“
kerfi. Að sumu leyti er kerftð orðið
úrelt vegna þess að aðstæður eru
breyttar, til dæmis hefur munurinn
á Reykjavík og Reykjanesi fari
minnkandi. Alþingi ber að mínu
mati sem stofnun að hafa eftirlit
með því að kerfið sé ekki misnotað.
Þetta er að vissu leyti sambærilegt
við umræðuna um dagpeninga,
þótt það kerfi sé upprunnið úr
kjarasamningum og sé hugsað sem
skattlagðar greiðslur. Gagnrýnin í
því tilfelli er orðin slík að kerfið
verður að endurskoða það vegna
þess að þeir sem við það búa sæta
óþolandi grunsemdum og tor-
tryggni.“
Verða að umaangast
reglur af viroingu
Segir Anna Ólafsdóttir Björns-
son, Kvennalista og bendir á að
réttlætiskennd hvers og eins vegi
þyngst í þessum málum.
„Núverandi kerfi miðast fyrst og
fremst við það að bæta mönnum
upp kostnað sem þeir hafa af því að
halda tvö heimili, sem í flestum til-
fellum er sjálfsagt raunin. Að mínu
mati er nokkuð sama hvert kerfið
er, svo framarlega sem það er rétt
notað. Það er ekkert kerfi það full-
komið að það sjái við öllum mögu-
leikum, það verður einfaldlega að
höfða tií réttlætis og sanngirnis-
kenndar hvers og eins. Það á við
um hvaða reglur sem eru yfir þessi
mál, að fólk verður að umgángast
þær af fullri virðingu."
Lyktar af misnotkun
Jóhanna Sigurðardóttir er
oddviti Þjóðvaka sem hefur meðal
annars á stefnuskrá sinni að berjast
gegn spillingu í stjórnkerfinu.
„Ég tel að það eigi að endurskoða
þetta fýrirkomulag vegna húsnæð-
isgreiðslna. Ég tel að það sé ekki
boðlegt að menn flytji löghemili sín
til málamyndanna gagngert til þess
að fá þessar greiðslur. Mér finnst
núverandi fyrirkomulag lykta af
misnotkun. Það er eðlilegt að þing-
menn fái greitt fyrir útlögðum
kostnaði vegna funda og ferða úti á
landi. Ég veit að það kostar töluvert
að vera þingmaður af landsbyggð-
inni.“
Jóhanna er á því að skoða eigi
það fyrirkomulag sem er við lýði í
þessum málum í Danmörku:
„Mér finnst alveg rétt að taka
mið af hóflegri íbúðarstærð. En
lögheimili þingmanna á auðvitað
að vera á þeim stað þar sem þeir
dvelja mestan hluta úr ári. Það
gengur ekki að menn séu að flytja
lögheimili sín þangað sem þeir
dveljast aðeins stuttan hluta hvers
árs.“
Og um afstöðu sína til þess að
þingmenn liggi undir grun um að
misnota almannafé með þessum
hætti segir Jóhanna:
Steingrímur J. Sigfússon
Fáranlegt að binda þetta lögheimilinu
Steingrímur J. Sig-
fússon er einn þeirra
þingmanna sem hafa
sætt ámæli fyrir
greiðslur vegna lands-
byggðarbúsetu. Stein-
grímur hefur sitt aðal-
aðsetur í Reykjavík en
hefúr lögheimili á
Gunnarsstöðum í Þist-
ilfirði þar sem hann var
búsettur er hann var
kosinn til þingsetu.
Eru núgildandi reglur
fullnœgjandi að þínu
mati?
„Nei þær eru það alls
ekki. Þetta eru æfa-
gamlar reglur og í raun
er ámælisvert hjá okk-
ur þingmönnum að
vera ekki löngu búnir
að breyta þessum reglum í takt við
gjörbreyttar þjóðfélagsaðstæður.
Það hefur verið gert víðast erlendis
og oft á ntjög einfaldan máta. Ég
hef talið að reglurnar ættu að snú-
ast um tvenns konar reglur, annars
vegar almenn heildarlaun og hins
vegar starfskostnaður við þing-
störf.“
Finnst þér ekki réttast að mcnn
skrái sín lögheimili þar sem þeir
búa?
„Mér finnst aiveg nauðsynlegt
að menn haldi sínum lögheimilum
í þeim byggðarlögum sem þeir eru
kosnir á þing fýrir. Menn sem búa
á einhverjum stað úti á landi þegar
þeir eru kosnir til þingsetu eiga
ekki að tapa með því þeim réttind-
um og skyldum sem því fylgir að
vera búsettur í einu byggðarlagi.
Það á ekki að vera skylda að flytja
lögheimilið til Reykjavíkur enda
gerir það ekki nokkur maður. Mál-
ið er einfaldlega það að lögheimilið
á ekki að skipta neinu máli í þessu
sambandi, það á ekki að borga
mönnum eftir því hvar þeir eru
skráðir til heimilis heldur eftir því
hvaða vinnu þeir inna af hendi.“
Steingrímur J.
Sigfússon
„Mér finnst alveg
nauðsynlegt að menn
haldi sínum lögheimil-
um í þeim byggðar-
lögum sem þeir eru
kosnir á þing fyrir.“
Er það 684 þúsund
króna virði að liggja
undir ásökunum um
misnotkun á almanna-
fé?
„Nei, það er ekkert
gaman að liggja undir
þessu ár eftir ár á þenn-
an hátt. Þetta er ekki
neinn kaupauki eins og
sagt hefur verið, heldur
er þetta tilraun til að
koma til móts við þann
starfskostnað sem
menn bera af sífelldum
ferðalögum um kjör-
dæmið og vinnu allan
ársins hring. Ég fyrir
mitt leyti, einn og sér
eða með öðrum
þngmönnum, væri til í
að sleppa þessum peningum alveg
ef það yrði til að stöðva þessa
ósanngjörnu umræðu. F-n það
væri einfaldlega ekki rétt viðbrögð
og það eina sem gerðist við þaö
væri að allur kostnaður vegna
starfanna bættist á þingmanninn
sjálfan. Og ekki var þetta nú neitt
gróðafyrirtæki fyrir.“
Áttu von á því að þessar reglur
verði nú teknar til cndurskoðunar?
„Já, ég geri mér nú vonir um að
loksins verði látið til skarar skríða.
Ég get ekki til þess hugsað að
formið á þessu verði óbreytt miklu
lengur. 1 því sambandi held ég líka
að þurfi algjöra endurskoðun á
kjörum Reykjavíkurþingmanna
sem ekkert hafa nema þingfarar-
kaupið. Þeirra starfskostnaður er
auðvitað mikili og hann verða þeir
sjálfir að bera að mestu leyti.
Þannig hefur það gerst að nýir
þingmenn hreinlega lækka í laun-
um þegar þeir setjast inn á þing og
enn aðrir treysta sér ekki til að hafa
þingmennskuna að aðalstarfi
vegna þessa. Þegar svo er komið
hlýtur að vera mál til komið að
gera breytingar.“
Páll Pétursson
Þingmenn, fangarog langlegusjúklingar
Páll Pétursson,
framsóknarmaður og 1.
þingmaður Norður-
landskjördæmis vestra,
„fær húsaskjól hjá eig-
inkonu sinni á Háteigs-
veginum,“ eins og
hann orðar það sjálfur.
Lögheimili Páls er hins
vegar að Höllustöðum
í Blöndudal í Austur-
Húnavatnssýslu.
Eru núvcrandi reglur
um styrki til lands-
byggðarþingmanna
fulltiœgjandi?
„Ég skal ekki segja
Páll Pétursson „Ég
er búsettur á Höllu-
stöðum þar sem ég á
hlut í búi. Ég fæ hins
vegar húsaskjól á Há-
um það. Ég reikna með teigsveginum þar sem við gátum
að landssbyggðarþing- konan mín býr og ég á saman áfram án þess að
menn hafi ekki fyrir út- þar hlut í íbúð.“ vera gift.'
lögðum kostnaði af ^^^^^^■■■■■■■■■i Þannig að þú ert að
hafa meirihluta tekna
sinna og ég hef meiri-
hluta tekna minna af
þingmennsku. Það er
gerð undantekning
með langlegusjúklinga,
fanga og alþingismenn,
þannig að þeir mega
halda sínu fyrra heimíl-
isfangi. Hagstofan úr-
skurðaði það á sínum
tíma þegar við Sigrún
vorum að áforma það
að gifta okkur, að við
mættum hvort halda
sitt lögheimili. Ég at-
hugaði það sérstaklega,
alveg búið
þessum framlögum sem þeim er
ætluð. Mér hefur að minnsta kosti
gengið það illa.“
Nií hafa þessar reglur verið gagn-
rýndar í Ijósi þcss að þingmcnn eru
með lögheimili úti á landi þar scm
þeir dvelja lítið. Þú ert búsettur á
Háteigsveginum, erþað ckki?
„Ég er búsettur á Höllustöðum
þar sem ég á hlut í búi. Ég fæ hins
vegar húsaskjól á Háteigsveginum
þar sem konan ntín býr og ég á þar
hlut í íbúð.“
Ertu ckki bara með sumarbústað í
landi HöUustaða?
„Ekki aldeilis. Ég á hlut í búinu
en hef hins vegar ekki mikinn arð
af þvf vegna þess að dóttur rninni
og tengdasyni, sem búa þar með
mér, veitir ekkert af því sem búið
gefur af sér. Ég á helminginn af
skepnunum, eða eitthvað nálægt
því, en þeirra hlutur fer stækk-
andi.“
Samkvœmt lögum ber hjónum að
ciga lögheimili á sama stað. Hvernig
stcndur á því að svo er ekki með þig
og Sigrúnu?
„Lögin eru þannig að menn eiga
að hafa lögheimili þar sem þeir
hugsa um að hafa áfram lögheimili
úti á landi og hcfur ekki slœma sam-
visku út af því, þrátl fyrir þá gagn-
rýni scm hcfur verið á þctta út t
þjóðfélaginu?
„Ég hef ckki nokkra samvisku af
því, því þetta er fullkomlega lögleg
og éðlileg skipan. Á meðan ég á
hlut í búi á Höllustöðum tel ég það
heimili mitt. Ég hef búið þar hér
um bil allan minn aldur.“
Hvað crtu búinn að vera lcngi á
þingi í Rcykjavík?
„Það eru rúm 20 ár.“
Hefur þú ekki vcrið meira og
minna í bœnum þann tíma?
„Ég hef að sjálfsögðu orðið að
gegna þeim þingskyldum sem
þingmcnnskunni fylgja á meðan á
þingi stendur. Ég fer norður fle-
stallar helgar og reyni að vera þar í
heyskap á sumrin eftir getu. Síðan
eru náttúrlcga mjög miklar skyldur
sem menn hafa í kjördæmi sínu og
verða að sjálfsögðu að hafa þar
eínhverja bækistöð. Mér finnst það
eðlilegra en að búa á hóteli í kjör-
dæminu eða troðast inn á heimili
vinafólks."
„Það er ljóst að það er sið-
laust ef menn haga sér með
þessum hætti og þingmenn
eiga að vera hafnir yfir svona
gagnrýni. Allir vita hins veg-
ar að kjör þingmanna eru
mjög rýr og það er kannski
um einhverja tilhneigingu að
ræða hjá sumum að bæta sér
þau upp með þessum
greiðslum, en það á ekki að
eiga sér stað.“
-jk ásamt lae og bih
Ólafur Ragnar Grímsson „Þetta ruglingslega kerfi, með flóknum
reglum út og suður, er tímskekkja sem á að leggja niður.“
SVFR
Stangaveiðifélags ReykjavIkur
FÖSTUDAGINN 3. FEBRÚAR KL. 19.00 HÓTEL SÖGU
Veislustjóri össur Skarphéðinsson
Fram koma m.a. hinir óviðjafnanlegu
Bergþór Pálsson
Egill Ólafsson
ÖRN ÁRNASON
Stórsveitin Saga Class LEIKUR FYRIR DANSI
KVÖLVERÐARTÓNLIST RAGNAR BJARNASON
Matseðill
FORDRYKKUR
VlLLIGÆSAPARFAlT MEÐ
JARÐSVEPPAVINAIGRETTE
ERTU OG KAMPAVÍNSSEYÐI
MEÐ FYLLTUM BLAÐLAUK
NAUTAMEDALÍUR FRAMREIDDAR
MEÐ HUMARHÖLUM OG
SALVÍUKRYDDAÐARI SABAYONE SÓSU
BLÁBERJA OG MYSUOSTÍS
UNDIR MÖNDLUSEGLI
KAFFI - KONFEKT
BORÐVÍN
MlÐAVERÐ KR. 7.500,- MlÐASALA OG BOROAPANTANIR Á SKRIFSTOFU FÉLAGSINS ÁUSTURVERI SÍMI: 5686050