Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1948, Síða 11
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
5G7
hún verið trúlofuð einum af glæsi-
legustu mönnum landsins. Ham-
ingjan virtist brosa við þeim, en
þá vildi það til að hann hvarf
alt i einu þegar hann var á ferða-
lagi milli fjarða. Hans var lengi
leitað, en án árangurs, og skömmu
síðar urðu menn varir við að út-
lent skip var á sveimi á sömu slóð-
um og Ijet í haf áður en hægt væri
að hafa samband við það. Það var
álit margra að þetta mundi hafa
verið sjóræningjaskip. Það var
ekki óalgengt að erlendir sjóræn-
ingjar gerðu strandhögg við strend
ur landsins, og nú gekk Björn
bóndi að því vísu að tilvonandi
tengdasonur sinn væri þræll ein-
hversstaðar erlendis, ef hann væri
þá lifandi ennþá.
Þórhildi íell þetta svo þungt, að
hún krafðist þess að ganga í klaust-
ur eftir þennan atburð og helga líf
sitt guðræknilegum iðkunum, En
faðir hennar fekk því afstýrt með
fortölum sínum. Honum var það
óþolandi hugsun að einkadóttir
sín skyldi hljóta þau forlög að
loka sig út frá heiminum í blóma
lífsins. En nú lá við að hann sæi
eftir því. Þórhildur var altaf sorg-
bitin og leit með fyrirlitningu á
það líf sem flestir áiitu eftirsókn-
arverðast. Ef til vill hefði tilver-
an innan klausturveggjanna haft
læknandi áhrif á sál hennar. — í
þetta sinn var hann þó ekki að
hugsa um slíkt. Fólkið var að verða
ferðbúið og' nú hvíldi sú þunga
skylda á herðum hans að velja þá
stúlku úr hópnum, sem átli að
vera heima jólanótt sjálfa. Honum
duldist það ekki að stúlkurnar
reyndu að fela sig fyrir honum er
hann gekk inn í eldhúsið. En slíkt
mundi eigi duga, því að ein þeirra
hlaut undir öllum kringumstæðum
að taka á sig þessa skyldu.
„Látum okkur sjá“, sagði hann
hugsandi. „Hver ykkar var heima
síðustu jól?“
Engin svaraði. Björn bóndi
hnyklaði brýrnar. Hann var því
vanastur að fá svar við spurning-
um sínum, og enda þótt hann
skildi stúlkurnar, var ekki laust við
að honum þyngdi í skapi.
„Jeg vil gjarnan vera heima, fað
ir minn“, sagði Þórhildur loks þeg-
ar engin stúlknanna svaraði.
Faðir hennar leit undrandi á
hana.
„Þú?“ sagði hann eins og hann
tryði henni ekki.
„Já. Hví skyldi jeg ekki geta
sjeð um húsin eins og hver ann-
ar?“ mælti hún með gremju í
röddinni.
Björn bóndi draup höfði. Vitan-
lega hafði dóttir hans á rjettu að
standa. Og hann vissi af reynsl-
unni að hún mundi ekki vilja ann-
að heyra, svo að honum var eins
gott að samþykkja það strax, enda
þótt honum væri það alt annað
en ljúft. „Jæja, gerðu sem þjer
sýnist“. sagði hann um leið og
hann fór út.
Slúlkurnar urðu aftur glaðar í
bragði. Þær gáfu sjer meira að
segja tíma til að þakka Þórhildi
með mörgum fögrum orðum fórn-
fýsi hennar, því að fórnfýsi hlaut
þetta að vera.
„Ekkert að þakka“, sagði hún.
„Sólveig gamla verður hjá mjer,
því að engum dettur í hug að hún
fari neitt á níræðisaldri .... og
jeg hef enga trú á að nokkuð ger-
ist fremur í nótt en aðrar næt-
ur“.
Staðarfólkið ók i sleðum tíl kirkj
unnar. Það var tunglsljós og förin
gekk greiðlega yfir íslagðar mýr-
arnar. Björn bóndi reið á undan
sleðalestinni. Þórhildur stóð í dyr-
unum og horfði á eftir fólkinu þang
að til það hvarf fyrir hornið á
Staðarfjalli. Þá gekk hún inn aftur.
Hún hafði inargt að starfa um
kvöldið, því að folkiö burfti aö
fá eitthvað að borða þegar það
kom heim frá kirkjunni. Matur
skyldi vera til reiðu handa öllum.
Þórhildur gekk að störfum sínum
í besta skapi og raulaði gamalt
vildvakalag fyrir munni sjer.
„Hvað ertu að raula á helgu
kvöldi, stúlka!“ sagði Sólveig
gamla alt í einu og stakk höfðinu
inn um éldhúsdyrnar og virtist
vera stórhneyksluð.
Þórhildur hætti strax að raula
til þess að gera gömlu konunni
ekki gramt í geði.
„Get jeg gert eitthvað fyrir þig,
Sólveig mín?“ spurði hún. Sólveig
gamla staulaðist á undan henni
inn í svefnhús kvennanna og fór
upp í rúm sitt. Þórhildur settist á
rúmstokkinn hjá henni
Sólveig gamla hafði verið hjá
Birni bónda síðan hann hóf bú-
skap á Stað. Hún hafði verið
vinnukona hjá foreldrum hans í
mörg ár. Hún var nú orðin svo
veikburða að hún yfirgaf sjaldan
rúm sitt, en hún virtist liafa ó-
skerta sálarkrafta, og það var al-
mannamál að hún vissi meira en
almenningur. Eitt sinn lá við að
fjölkyngisorð felli á hana, og það
gat verið hættulegt, þar sem ein-
mitt um þessar mundir hafði kom-
ið upp galdramál í nágrannasveit-
inni.
„Hefurðu farið með mat handa
álfunum?“ spurði gamla konan.
„Nei“.
Gamla konan leit á Þórliildi og
það var ásökun í augnaráðinu.
„Flýltu þjer að gera það, barn!“
— Þórhildur þorði ekki annað en
hlýða, þótt hún væri veiktrú-
uð á þennan eidgamla sið. Hún
fylti trog aí allskonar kræsingum
og' bar það út í fjárhús á túninu.
Það boðaði óhamingju ef látið var
undir höfuð leggjast að fylgja þess-
utn eidgamla sið. Þegar Þórhildur
kom inn aftur, var gamla konan
orö:r. rclfcgr: