Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1952, Blaðsíða 14

642
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
mamma hans og kvssir á kinnina á
honum og þreytusvipurinn er horfinn
fyrir hlýju brosi.
„Blessaður stúfurinn okkar", segir
þá pabbi hans og klappar á bjarta koll-
inn. Ahyggjurnar hafa svifið fré hug-
anum skyndllega og ennissvipurinn er
orðinn heiður og léttur.
Stina litla hefur fylgt Óla eftir og
stendur nú álengdar.
„Og þú ert þarna líka, Stína mín“,
segir húsfreyja. „Komdu hingað og
talaðu við mig — svona — aummgja
litla hendin, hvað hún er grönn, og
ósköp ertu föl, barnið gott. Vesaling-
urinn, þú þyrftir að hafa mjólk. Fser
mamma þín enga mjolk í Hvammi
núna?“
„Nei, ekki núna, hún fær hana þeg-
ar hún Skjalda er borin“.
„Mamma, heyrðu, mamma!" Óli
litli tevgir sig allt í einu að eyranu á
mömmu sinni og hvíslar einhverju
að henni. Mamma hans brosir.
„Veit ekki, vinur minn, þú þarft að
drekka hana sjálfur, ég get gefið henni
sopa frá mér. — Heyrðu Stina mín,
viltu ekki koma með könnuna þína
til mín á kvöidin, þangað til kýrin er
borin hjá þeim í Hvammi. Þú getur
komið með hana sjálf, þegar gott er
veður. Ert þú ekki sammala þessu,
góði minn!“
„Jú, jú, alveg rétt, kona. Ég skal
bera fyrir þig könnuna, Stína mín,
þegar vont er veður.“
„Og ég líka,“ segir Óli.
„Og við gerum það þá báðir,“ segir
pabbi hans brosandi.
Bæjardyrnar eru opnaðar. Fjár-
maðurinn kemur inn og einhver með
honum. „Húsbóndinn er uppi, gjörðu
svo vel.“ „Þökk“. Maður kemur upp
stigann og upp á loft. Það er eitthvað
að öðrum fætinum á honum, hann
stingur við, er hann gengur.
„Gott kvöld”, segir hann.
„Gott kvöld“, svarar húsbóndinn.
„Sæll og blessaður, Jón minn. Þú
ert nýr gestur hér. Þú ferð ekki lengra
l kvöld.“
„Þakka þér fyrir, cg verð víst feg-
inn að hvila mig. Ég ætlaði samt að
ná lengra í dag, þegar ég fór af stað
í morgun. Mig hefir víst minnt að ég
væri maður, eins og ég var. En það
verður víst tími ennþá þangað til að
fóturinn er orðinn jafngóður'*. — Og
gesturinn blés þungan.
„Þú verður að fara vel með þig,
Jón minn. Þá lagast þetta smám sam-
an“, segir bóndi.
„Vel með mig! — Til hvers er það!
Nei, þetta lagast aldrei, hvað vel sem
ég fer með mig, — sanna þú til.“ —
Og það er gremju- og vonleysishreim-
ur i rödd komumanns.
Bóndi finnur, að þetta muni ekki
vera skemmtilegt umræðuefni, og
víkur talinu að öðru.
Það líður á kvöldvökuna og hús-
freyja kemur með mat handa gestin*
um. Hann þreifar eftir vasaklút sín-
um um leið og hann sezt að borði og
finnur þa bréf í vasanum.
„Já, þarna er bréfið til hcnnar Jó-
dísar, ég þarf að muna eftir að fá
henni það“, hugsar hann. Gesturinn
borðar, stendur svo upp og þakkar
húsbændum fyrir greiðann.
„Svo getur þú farið að hvíla þig,
þegar þú vilt, Jón minn“, segir hús-
freyja og visar honum til rúms í miðri
baðstofu.
„Þakka fyrir, ég wrð víst feginn“.
Hann gengur síðan fram í endann að
rúminu til Dísu.
„Hér er bréf til þin, ég var rétt bú-
inn að gleyma því í vasanum. —
Hvernig líður þér?“
„Þakka þér fyrir, mér líður alltaf
vel, það eru allir svo góðir við mig“,
segir Dísa og brosir við.
„Vel! — og þú, sem ekkert getur
hreyft þig úr rúminu!“ Og gesturinn
hristir vantrúaður höfuðið — og þó,
— bxosið er svo einlægnislegt á þessu
föla andliti og svo fallegur birtuljómi
i augunum, — cnginn vottur af kulda
og gremju í þeim. Hann horfir andar-
tak þegjandi á hana og virðir hana
fyrir sér, — og honum finnst hún va.xa
— hann sjálfur minnka.
Ljósið er slökkt og svefninn tekur
alla í fang sér — nema gestinn. —
Hann vakir í hvíiu sinni. Auðvitað
finnur hann til dálítilla óþægjnda í
fætinum. Það heldur þó ekki ein-
göngu vöku fyrir honum. Hann cr að
hugsa um brosleita, föla andlitið og
birtuglampann í augunum, sem horfðu
á hann fyrir skömmu. Ef hann *tti
nú að liggja svona! — Nei, vonandi
kæmi aldrei til þess. En var það ekki
nærri broslegt, að stundum — já, oft
— skyldi honum hafa fundizt sér liða
illa, vera svo mikið olnbogabarn hjá
Guði — eða lífinu — eða hvað sem
maður vill nú kalla það. Já, hann hugs-
aði oft að fáir hefðu orðið harðar úti
en hann. En svo er það nú til dæmis
hún Jódís þarna. ávona tekur hún
sínu hlutskipti. Hún sér þetta vist í
allt öðru ljósi en hann. Kannske hann
hafi sjálfur alltaf bara horft á örðug-
leikana eins og í gegnum eitthvert úfið
og óhreint stækkunargler, sem gerði
þá svo ferlega að þeir birgðu alla út-
sýn? Já, var það ekki einmitt þannig.
Hann velti þessu fyrir sér fram og
aftur í huganum, en úti glampa norð-
urljósin yfir hjarnklæddri jöi-ðinni og
stjörnurnar senda geislablik sitt inn
um lit!a gluggann.
ORÐHEPPNI KÁLMÁNS
TÓNSNILLINGURINN Kálmán var
fálækur á stúdentsárum sinum og
rukkari nokkur var alltaf á hælunum
á honum með reikning. En vegna þess
hvað reikningurinn var oft handfjall-
aður, var hann orðinn lúður og óhreinn.
Einu sinni þegar rukkarinn kom var
Kálmán glaðlegur og mælti: „Nú skal
ég kenna vður gott ráð. Skrifið reikn-
ingana alltaf á pex-gament svo að þeir
endist betur.“
Öðru sinni, löngu seinna, var hann
staddur hjá leikhússtjóra nokkrum, og
meðan þeir voru að tala saman, kemur
ein af leikkonunum æðandi inn og seg-
ist þurfa að fá sig leysta frá störfum
undir eins.
„Hvernig stendur á því?“ spurði
leikhússtjórinn.
„Ég ætla að giftast Schielbach bar-
ún“, svaraðj hún reigingslega.
Þá greip Kálmán fram í:
„Ætlið að giftast Schiclbaeh barún!
Ég þekki hann vel. Þér þurfið ekki
nema hálfsmánaðar frí til þess.“
★ ★ ★ ★