Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1955, Blaðsíða 20

712
LESBÓK MQRGUNBLAÐSINS
mundi opinbera mönnum ina
æðstu vizku o? um leið ríkia yfir
þeim á nvrri ffullöM. Þessir draum-
ar komu fram í Messíasarvonum
GvðingabióðaHnnar um margar
aldir, og með öðrum þjóðum ríktu
sams konar vonir.
Þessl er iii óviðráðanlega trú og
von mannkvnsins, enda þótt flest-
ir séu hvorki heilir né hálfir:
skammsýnir í hugsun, ófullkomnir
í brejhni, reikulir í ráði, að ein-
hvem tíma hlióti fram að koma
inn fullkomni maður. sem er allt
það. sem oss dmvmdi um en vér
gátum ekki orðið: Góður, vitur og
máttugur í heilagieikanum. og slík-
um konungi vildi hver vitringur
Iúta. Erá honum væntu þeir hjálp-
rseðis mannkyninu til handa,
Stjarna á himni
Sú var trú manna á þessum tím-
um að hver maður ætti sína stiömu
á himni, sem jafnframt var vemd-
arengill hans og stvrði örlögum
hans. Hún kviknaði á himinhvelf-
ingunni, þegar maðurinn fæddist,
og væri Ijómi hennar mikill, var
það fyrirboði um mikil örlög.
Stjaman var tákn þess. að örlög-
um manna væri stiómað frá himni.
En hún var líka tákn annars: Hún
var tákn inna eilífu hugsjóna og
ins æðsta hreinleika. Sumir fornir
spekingar eins og t. d. Plató héldu
því fram, að þessi jarðneska veröld
væri í raun og veru aðeins skugg-
inn af annarri æðri. Hann taldi, að
allir jarðneskir hlutir ættu sér
frummvndir á himni, bar sem eng-
an skugga bæri á. Hugðu sumir
þessir spekingar, að maðurinn ætti
einnig sína æðri tilveru á hærri
sviðum lífsins, þó að hann ferðað-
ist um hér á jörðinni eins og í
draumi, til að ððlast margvíslega
revnslu. Til eru ummæli eftir Jesú,
sem virðast geta bent til líkrar
skoðunar ÍMatt. 18.10): „Sjáið til,
að þár «igi fyrirlítið neinn af þess-
um smælingjum, því að eg segi
vður. að enf'lar heirra á himni siá
ávsllt auglit föður míns, sem er á
himni.“
Senniiegra er það þó. að hér sé
um að ræða verndarenmlinn
(erkíenglana fióra í Enoksbók?),
stiömuna, sem guð lætur vaka yfir
velferð Vorri. En hvort sem vér
skiljum þetta bókstaflega eða tákn-
rænt, þá er samt stjarnan, sem
vísar hverjum manni veg: æðsta
trú hans og von, og hver sem enga
slíka stiörnu á á himni sínum, hann
er illa st^ddur f lffiou og hætt við
að lenda í tröllahöndum. En því
skærari sem stjaman er og því
hærra á himni, því betri leiðar-
stiama muh hún revnast í nátt-
myrkrum og Vegvillum, um eyði-
merkur eða 3ollinn sæ mannlífsins.
Stiörnur himinsins vísa alltaf rétta
leið. Villan er hiá okkur, ef vér
horfum ekki til himins né hirðum
að taka stefnuna eftir inum eilífu
stjörnum.
Jólastjaman
Þannig er þessi jólasaga Matt-
heusarguðspjalls þrungin fegurð
og innri sannleika. Jólastiarnan er
í raun og vem jólaboðskapurinn
sjálfur: boðskaourinn um frið á
jörðu og velbóknun guðs yfir
mönnunum. Stiaman er Kristur
og kærleikskennmg hans, sem ein
getur orðið mönnum til hjálpræðis,
ef þeir sjá hann, leita hans og lúta
honum í einlægri hollustu.
Ef engin slík stjarna skini yfir
lífi vom, þá væri skammdegis-
myrkur hálfmenningar vorrar
miklu svartara, villtari allir vegir,
og minni von um örlög og takmark
mannkynsins. Allt, sem miðað hef-
ir í mannúðarátt um 19 aldir er frá
honum komið. Hann bylti um siða-
hufrmvndum mannkvnsins. Með
komu hans varð hinn líðandi þjónn
sá, sem burt bar heimsins syndir,
og meiri hlnum drambeama kon-
ungi. Fórnin varð meiri en ofbeld-
ið. miMin meiri en erimmdin.
Hvar sem eftir bessari trú er liÞ'ð,
þar er gott að vera. Þar ve>?ur ekki
hver annan til að troða siálfum sér
fram. Þar ríkir ekki löcrmál hefnd-
arinnar he'dur er trúnð á fvrir-
gefning svndanna. Og ólíkt er það
stórmannlegri aðferð, að fyrirgefa
þeim, sem vita ekki hvað þeir gera,
en að nota ina þrautheimsku að-
ferð böðulsins að reyna að drepa
af sér alla óvini og vekia þannig
udo marga í stnð hvers eins sem
hann tortímir. Með fvrirgefning-
unni vinna menn bann stó^a sigur
að gera vin úr óvini. Sú leið ein
er fær inn i ríki friðarhöfðingj-
ans.
Herodes
En það koma fleiri persónur
fram í guðspjallasögunni en aust-
urlenzku vitringarnir, sem vert er
að veita athygli. Þetta eru æðstu
prestarnir og fræðimennimir, og
loks er það Herodes konungur.
Enginn inna trúarlegu leiðtoga
hafði hugmynd um inn mikla at-
burð. sem gerðist svo að segja mitt
á meðal þeirra, fæðingu ins fyrir-
heitna ísraelskonungs í Betlehem,
aðeins 10 km frá höfuðborginni.
Og þó höfðu þeir Ritningu þióðar
sinnar í höndum og þóttust öllum
fremri í andlegum vísindum. Þann-
ig fer sannleikurinn oft fram hjá
þeim, sem þykiast sérstaklega til
þess kiörnir að gæta hans. Stund-
um opinberar drottinn það heið-
ingium, sem inni útvöldu þjóð er
hulið.
Eigi verður þó annað séð af sög-
unni en að Herodes hafi trúað vitn-
isburði vitringanna. En þeim mun
merkilegra er þá það, sem hann
tekur til bragðs. Hann ætlar að
storka siálfum máttarvöldum him-
insins .hvggst að snúa atburðarás-
inni við með grimmd sinni og of-
beldi. Hann er að vísu dauðhrædd-