Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1965, Side 15
mína, er mér að mæta.
HERPRBSTURINN: Við yður tala ég
ekki. Tilgangur yðar er of augljós.
(Við Courage.) En þegar ég sé yður
veita friðnum viðtöku eins og hann
væri einhver óþverradula, sem ekki
væri hægt að snerta, þá fyllist ég
heilagri reiði, því að þá sé ég, að þér
viljið ekki frið, heldur stríð af því
að þér græðið á því, en gleymið þá
ekki heldur máltækinu gamla! Sá sem
ætlar að samneyta fjandanum verður
að hafa langa ausu.
MUTTER COURAGE: Ég hef goldið
stríðinu mitt, en það hefur ekki verið
mér svo örlátt. Ég afbið mér a.m.k.
hýenunafnið, við erum skilin að skipt-
um.
HERPRESTURINN: Hvers vegna eruð
þér þá að harma að það er friður,
þegar annað fólk andar léttara? Er
það út af þessu gamla skrani þarna í
vagninum?
MUTTER COURAGE: Vörurnar mínar
eru ekkert gamalt skran, heldur lifi
ég á þeim og það hafið þér gert einnig
fram að þessu.
HERPRESTURINN: Sem sagt á stríðinu,
einmitt!
KOKKURINN (við herprestinn): í>ér
hefðuð getað sagt yður það sjálfur,
sem fullorðinn maður, að það á ekki
að ráðleggja fólki. (Við Courage.)
Undir þessuin kringumstæðum gerið
þér bezt í því að losa yður við þessar
vörur áður en að þær verða verð-
lausar með öllu. Klæðið yður og farið
strax af stað. Hér má engan tíma
missa.
MUTTER COURAGE: Þetta er mjög
skynsamleg ráðlegging, ég held að ég
geri þetta.
HERPRESTURINN: Af því að kokkur-
inn segir það!
MUTTER COURAGE: Því sögðuð þér
það ekki? Hann hefur rétt fyrir sér,
það er bezt fyrir mig að fara á mark-
aðinn.
(Fer inn í vagninn.)
KOKKURINN: Þar hafði ég betur, her-
prestur. Þér eruð ekki nógu snar að
hugsa. Þér hefðuð átt að segja: Var
ég að gefa yður ráð? Ég ræddi í mesta
lagi um horfurnar! Þér skuluð ekki
reyna að stofna til slagsmála við mig.
Slíkt •! hanaat hæfði illa búningnum
yðar.
HERPRESTURINN: Ef þér haldið ekki
kjafti, þá myrði ég yður, hvort sem
það hæfir eða ekki.
KOKKURINN (fer úr stígvélunum og
tekur að losa fótvefjurnar): Ef þér
væruð ekki orðinn dauðans aumingi,
gætuð þér hæglega náð yður í brauð
á nýjan leik. Menn þurfa ekki á kokk-
um að halda, það er ekkert til að elda,
en menn munu trúa eftir sem áður,
þar hefur ekkert breytzt.
HERPRESTURINN. Herra Lamb. Ég bið
yður að bola mér ekki héðan. Síðan
ég lenti í þessu basli hef ég orðið að
betri manni. Ég gæti ekki prédikað
lengur.
(Yvette Pottier birtist, svart-
klædd, hlaðin skartgripum, geng-
ur við staf. Hún hefur elzt mikið,
fitnað og er mjög förðuð. Þjónn
fylgir henni.)
YVE'TTE: Sælir þið. Er þetta hjá Mutter
Courage?
HBRPRESTURINN: Rétt er það. Og
hver gerir okkur þá ánægju að tala
við okkur?
YVETTE: Ofurstafrú Stahremberg, góðir
menn. Hvar er Courage?
HEIRPRESTURINN (kallar inn í vagn-
inn): Ofurstafrú Stahremberg vill tala
við yður?
MUTTER COURAGE: Ég kem strax.
YVEITTE: Ég er Yvette.
RÖDD COURAGE: Ö, Yvette.
YVETTE: Ætlaði bara að vita hvernig
gengi!
(Þegar hún sér kokkinn snúa sér
íurðulostinn við.)
Pétur!
KOKKURINN: Yvette!
YVETTE: Ja hérna, hvernig ert þú kom-
inn hingað?
KOKKURINN: í vagnalestinni.
HERPF-ESTURINN: Einmitt, svo að þið
þekkizt? Náið?
YVETTE: Það hefði ég haldið.
(Virðir kokkinn fyrir sér.)
Þú ert orðinn feitur.
KOKKURINN: Þú ert nú heldur ekki
tággrönn lengur.
YVETTE: Það er a.m.k. gott að ég hitti
þig, þorpari, þá get ég sagt þér hvaða
álit ég hef á þér.
HERPRESTURINN: Og dragið nú ekk-
ert undan, en bíðið með það, þar til
Courage kemur út.
MUTTER COURAGE (kemur út með
allskyns vörur): Yvette!
(Þær faðmast.) En hvers vegna ertu
í soi-garbúning?
YVETTE: Fer hann mér ekki vel? Mað-
urinn minn, ofurstinn, lézt fyrir
nokkrum árum.
MUTTER COURAGE: Sá gamli sem ætl-
aðí að kaupa vagninn minn?
YVETTE: Eldri bróðir hans.
MUTTER COURAGE: Þá ertu ekki á
flæðiskeri stödd. Þar er þó ein sem
hefur haft eitthvað upp úr stríðinu.
YVETTE: Það hefur nú gengið á ýmsu
hjá mér.
MUTTER COURAGE: Við skulum ekki
tala illa um ofurstana, þeir vaða í
peningum.
HERPRESTURINN (við kokkinn): Ég
mundi í yðar sporum fara aftur í
skóna. (Við Yvette.) Þér lofuðuð að
segja álit yðar á þessum herramanni,
Ofurstafrú.
KOKKURINN: Farðu nú ekki að koma
illu af stað, Yvette.
MUTTER COURAGE: Þetta er vinur
minn, Yvette.
YVETTE: Þetta er hann Pipu-Pétur.
KOKKURINN: Engin uppnefni, ég heiti
Lamb.
MUTTER COURAGE (hlær): Pípu-
Pétur, Sá sem gerði allt kvenfólk
vitlaust. Heyrið þér, ég hef geymt fyrir
yður pfpuna.
HERPRESTURINN. Og reykt úr henni!
YVETTE: Það er gott að ég get varað
yður við honum. Hann er sá vc^.ti sem
nokkru sinni hefur verið í Flandern.
Hafði kvenmann á hverjum fingri og
gerði þær allar óhamingjusamar.
KOKKURINN: Það er svo langt síðan,
það er varla satt lengur.
YVETTE: Stattu upp þegar dama talar
til þín. Hvað ég elskaði þennan mann!
Og samtímis hafði hann eina litla
svarthærða í takinu, hún var hjólbein-
ótt, hann gerði hana óhamingjusama
líka.
KOKKURINN: Þér hef ég þó frekar
orðið til gæfu, sýnist mér.
YVETTE: Þegiðu, hryggðarmynd! Varið
yður á honum, hans likar eru hættu-
legir fram í rauðan dauðann.
MUTTER COURAGE (við Yvette):
Komdu með mér, ég verð að losna
við þetta dót áður en verðið fellur.
Þú verður mér kannske innan handar
hjá herdeildinni, þú hefur svo góð
sambönd. (Kallar inn í vagninn.)
Katrín, það verður ekkert úr kirkju-
göngunni, ég fer í þess stað á mark-
aðinn. Ef Eilifur kemur, þá gefurðu
honum eitthvað að drekka.
(Fer með Ývette.)
YVETTE (á förum): Að þessi lika mað-
ur skyldi geta leitt mig afvega. Ég
get aðeins þakkað það heillastjörnunni
minni að ég hef náð mér aftur á strik.
En að ég skuli hafa komið í veg fyrir
fyrirætlanir þínar í þetta sinn, það
verður reiknað mér til tekna hinum
megin, Pipu-Pétur.
HER.PRESTURINN: Hér eiga við orðin:
Myllur guðs mala hægt. Og þér berið
yður upp undan sögunum mínum!
KOKKURINN: Ólánið eltir mig. Frómt
ÍTá sagt, þá vonaðist ég eftir heitri
máltíð. Ég er langsoltinn, en nú tala
þær um mig og hún fær alrangar hug-
myndir um mig. Ég held að ég komi
mér í burtu, áður en hún kemur aft-
ur.
HERPRESTURINN: Ég held það líka.
KOKKURINN: Herprestur, ég hef þegar
fengið nóg af friðnum. Mannkynið
verður að ganga í gegnum eld og blóð,
því að það er syndum hlaðið frá
blautu barnsbeini. Það vildi ég, að ég
fengi aftur að brasa feitan hana handa
höfuðsmanninum, guð veit hvar hann
er niður kominn, með mustarðssósu
og svolitlu af gulrótum.
HERPRESTURINN: Með rauðkáli. Rauð-
kál með hanasteik.
KOKKURINN: Það er alveg rétt, en
hann vildi heldur gulrætur.
HERPRESTURINN: Þetta var þöngul-
haus.
KOKKURINN: Þér borðuðuð alltaf með
góðri lyst.
HERPRESTURINN: Með ólyst.
KOKKURINN: Þér verðið a.m.k. að við-
urkenna að það voru herlegir tímar.
HERPRESTURINN: Það get ég kannske
viðurkennt.
KOKKURINN: Eftir að hafa kallað hana
hýenu, verður yður ekki vært hérna
lengur. Hvert leitið þér þá?
HERPRESTURINN: Eilífur!
(Hermenn, vopnaðir lensum, koma
með Eilíf. Hendur hans eru i
hlekkjum, hann er náfölur.)
Hvað hefur komið fyrir þig?
EILÍFUR: Hvar er mamma?
HERPRESTURINN: Inni í bænum.
EILÍFUR: Ég frétti að hún væri hérna.
Þeir gáfu mér leyfi til að sjá hana að
skilnaði.
KOKKURINN (við hermennina): Hvað
ætlið þið að gera við hann?
HERMAÐUR: Ekkert gott.
HERPRESTURINN: Hvað hefur hann til
saka unnið?
HERMAÐUR: Hann brauzt inn hjá ein-
um bændanna. Konan dó.
HERPRESTURINN: Hvernig gaztu gert
þetta?
EILÍFUR: Ég fór nákvæmlega að eins
og í fyrra skiptið.
KOKKURINN: En nú er friður.
EILÍFUR: Haltu þér saman. Má ég
setjast, þar til hún kemur?
HERMAÐUR: Við höfurn engan tíma til
þess.
HERPRESTURINN: í stríðinu var hann
heiðraður fyrir þetta, hann sat til
hægri handar höfuðsmanninum. Þá hét
það dirfska! Væri ekki hægt að fá að
tala við varðstjórann?
HERMAÐUR: Það er tilgangslaust.
Hvaða dirfska er það að ræna bónda
búsmalanum?
KOKKURINN: Það var neimsKúlegt.
EILÍFUR: Ef ég hefði verið heimskur,
þá væri ég dauður úr hungri, fiflið
þitt.
KOKKURINN: Og fyrir öll hyggindin,
þá missir þú höfuðið.
HERPRESTURINN: Við verðum a.m.k.
að ná í Katrínu.
EILÍFUR: Látið hana eiga sig. Náið held-
ur í svolítinn snaps handa mér.
HERMAÐUR: Það er enginn tími til
slíks, komdu!
HERPRESTURINN: Og hverju eigum
við að skila til móður þinnar?
EILÍFUR: Segið henni, að það hafi ekk-
ert verið öðru vísi, segið henni að það
hafi verið það sama. Eða segið henni
alls ekkert.
(Hermenn fara með hann.)
HERPRESTURINN: Ég ætla að fylgja
þér siðasta spölinn.
EILÍFUR: Ég þarf ekki á kierki að
halda.
HERPRESTURINN: Það veiztu ekki
ennþá. (Fer á eftir honum.)
KOKKURINN: (kallar á eftir honum):
Ég verð að segja henni það, hún vill
örugglega fá að sjá hann!
HERPRESTURINN: Þér ættuð ekki að
segja henni frá neinu. I mesta lagi að
hann hafi verið hér og komi aftur,
e.t.v. á morgun. Þá verð ég kominn til
baka og get flutt henni sorgartíðind-
in.
(Flýtir sér burtu. Kokkurinn horf-
ir á eftir honum, hristir höfuðið.
Síðan gengur hann órólegur um.
Framh. á bls. 17.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 15
Helga Valtýsdóttir og Jón Sigur björnsson (herpresturinn) á æfingu
24. desember 1965